بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر در پی بررسی رابطه آشنایی معلمان از نظریه هاي یادگیري با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره ابتدایی ناحیه 2 آموزش و پرورش شهرستان اورمیه است. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماري تحقیق حاضر، کلیه معلمان پایه ششم دورة ابتدایی تحصیلی ناحیه 2 آموزش و پرورش شهرستان ارومیه در سال تحصیلی 1392-93 بود که حجم نمونه با جدول مورگان 96 نفر تعیین شد و براي نمونهگیري از شیوه نمونهگیري خوشهاي تصادفی استفاده شد. بمنظور جمع آوري اطلاعات از پرسشنامه استاندارد استفاده شد و پایایی آن با آلفاي کرونباخ 0/841 تایید شد. میانگین سنی معلمان برابر با 36 سال و کمترین سن در میان آنها 28 و بیشترین سن 49 سال بود. میزان ضریب تعیین در رگرسیون چندگانه نشان می دهد که آشنایی معلمان با نظریههاي یادگیري - رفتارگرایی، شناخت گرایی، شناختی-اجتماعی و فراشناختی - 89/2درصد بر پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دوره ابتدایی تاثیر می گذارند.
کلمات کلیدي: نظریههاي یادگیري، رفتارگرایی، شناخت گرایی، شناختی-اجتماعی، فراشناختی، پایه ششم ابتدایی، اورمیه.
1.مقدمه
آموزش و پرورش به هر شکل که انجام گیرد، بر یادگیري مبتنی است. بدین لحاظ، وقتی در آموزش مدرسهاي از روشهاي تدریس سخن به میان میآید و معلمی به دنبال آن است که بداند موضوع خاصی را چگونه باید تدریس کند، ناگزیر است به روان-شناسی یادگیري و نظریههاي آن مراجعه کرده، نحوه یادگیري متناسب هر یک از دانشآموزان را مورد مطالعه قرار دهد. این امر از آنجا ناشی میشود که روش تدریس تابع روش یا شیوه یادگیري است و از طرفی توفیق برنامههاي نظام آموزشی نیز، وابسته به وجود معلمانی است که از صلاحیتها و مهارتهاي شغلی لازم برخوردار باشند. هر یک از هدفهاي آموزشی معلم، معرف نوع خاصی از انواع یادگیري است، معلمان باید در تمام مراحل تهیه تدریس خود به یافتههاي روانشناسی یادگیري مراجعه کنند تا از انواع، شرایط، قوانین و نظریههاي یادگیري اطلاع حاصل کرده، آنها را در بهبود فعالیتهاي تدریس خود مورد استفاده قرار دهند - عابدي، . - 1384
یادگیري1 ازمعدود زمینهها و محورهاي موضوعی روانشناسی است که اندك زمانی پس از استقلال یافتن روان شناسی به عنوان یک نظام علمی، پاي گرفت و تاکنون در گسترش دانش روانشناسی نقش بزرگی ایفا کرده است - عابدي، . - 1384 معلمان براي تدریس موثر در کلاس درس، به درکی فزاینده از یادگیري و شیوه وقوع آن نیاز دارند. این درك اولاً شامل دانش مربوط به نظریههاي یادگیري و ثانیاً کاربرد آنها در فرایند تدریس میشود. نظریههاي یادگیري متعددي وجود دارند که به طور مشترك در درك این که »یادگیري چگونه در کودکان و بزرگسالان اتفاق می افتد؟« کمک می کنند.یادگیري یکی از ارکان زندگی انسانهاست و باعث میشود تا انسان بتواند خود را با شرایط محیطی وفق دهد. در واقع بدون یادگیري زندگی براي انسان غیر ممکن خواهد شد.
اهمیت مسئلهي یادگیري، در زندگی عموماً و در آموزش و پرورش خصوصاً، متخصصان را به بحث و تجربه بیشتر دربارة این مقوله ترغیب کرده است به طوري که آنان عقیده دارند، یادگیري از موضوعات بسیار مهم و اساسی در تمام علوم است. یادگیري با این طیف گسترده بدون مبانی نظري ممکن نخواهد بود. بدیهی است چنین فرایندي نیازمند اصول و روشها و ضوابطی است که در مجموعهاي تحت عنوان نظریههاي یادگیري تحقق یافته است - زمانی،. - 1391با نگرشی بر مبانی نظري و پیشینه علمی »روان شناسی یادگیري« در مییابیم که متخصصان یادگیري، در طول عمر کوتاه این علم، کوشیدهاند تا فرایندهاي اساسی یادگیري را از زوایاي مختلف مورد بررسی قرار دهند و کوششهاي آنان به ارائه نظریه-هایی در عرصه یادگیري انجامیده است - هرگنهان، السون، 1385، ص. - 10
تفاوت مهارتهاي یادگیري دانشآموزان نیز از عوامل موثر در پیدایش نظریات مختلف یادگیري بوده است. این نظریات که در صد سال قبل، برخی بر روشهاي عینی و برخی بر روش-هاي دروننگري تأکید داشتند در حال حاضر در پنج دسته بزرگ تقسیمبندي میشوند. نظریات رفتارگرایی، یادگیري اجتماعی، شناختی – اجتماعی، فراشناختی و سازندهگرایی - لطف آبادي، 1384، ص. - 264برخی اندیشمندان نیز معتقدند: تکنولوژي سیستمهاي آموزشی تا سالهاي اخیر به قرار دادن رفتارگرایی به عنوان پایه عمده طراحی آموزشی تمایل نشان میداد، اما در حال حاضر شناختگرایی و فراشناخت خط مقدم طراحی آموزشی را تشکیل میدهد و طراحان آموزشی را به جهتی میکشاند که در کار خود شناخت را - طراحی آموزشی - اعمال کنند - آیوین، . - 1997 کرام لینگر در تحقیق خود سه دیدگاه رفتارگرایی، شناختگرایی و انسانگرایی را به طور هم زمان مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که یک
