بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش رابطه بهزیستی روانشناختی با سازگاری اجتماعی وکمالگرایی وسلامت روان می باشد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری دانش آموزان تیزهوش دختر و پسر مدارس بهنمیر، بابل و بابلسرمی باشد.که تعدادآنها 300 نفر بودند. با مراجعه به جدول کرجسی ومورگان و به روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای 169نفربه عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه های بهزیستی روانی کارول ریف، پرسشنامه سازگاری بل، پرسشنامه GHQ-28 سلامت روانی، مقیاس کمال گرایی اهواز مورد استفاده قرارگرفت.
جهت تحلیل داده های پژوهش ازآمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. در قسمت آمارتوصیفی با استفاده ازشاخص های فراوانی، درصدومیانگین وانحراف معیاربه توصیف متغیرهای مورد مطالعه و در قسمت آمار استنباطی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون به بررسی فرضیات پژوهش پرداخته شد. کلیه تحلیل داده ها بوسیله نرم افزار SPSS-18 انجام شد. یافته ها حاکی ازآن است که بین بهزیستی روانشناختی وسازگاری و سلامت روان دانش آموزان تیزهوش رابطه معناداری وجود ندارد. بین بهزیستی روانشناختی و کمالگرایی دانش آموزان تیزهوش رابطه معناداری وجود دارد. همچنین مولفه های بهزیستی روانشناختی قادر به تبیین سازگاری اجتماعی دانش آموزان نمی باشند. پذیرش خود باتوجه به بزرگتر بودن بیشترین سهم را در تبیین کمالگرایی دانش آموزان دارا بوده است.
مقدمه
ازآنجایی که کودکان تیزهوش یاسرآمد مطابق باتقسیم بندی وکسلر کودکانی هستندکه هوشبهر از130 به بالا داشته باشند وحدود2/2 از افراد اجتماع راتشکیل می دهند لذا دانستن وپی بردن به خصوصیات جسمانی، عاطفی، هوشی، اجتماعی وعوامل دیگر این افراد صرف نظرازاینکه ممکن است مارابه عوامل مساعدکننده وعلت تیزهوشی نزدیک نماید، مسلما درنگهداری وآموزش وپرورش این دسته از کودکان کمک شایانی به دست اندرکاران آموزش وپرورش، روان شناسان و روان پزشکان خواهدکرد.
ازجمله مواردی که توجه بدان دراین کودکان لازم است بعد سلامت روان وبهزیستی روان شناختی است چراکه هدف هر جامعه این است که شرایطی را فراهم کند تا سلامت اعضای جامعه را تضمین کند. چرا که اگر سلامت روانی بر فرد حاکم شود راه برای تکامل فردی و اجتماعی باز می شود. قدم نخست در احراز سلامت روانی دوری از هر نوع اختلال روانی است. یعنی نخست باید سلامت روانی، همچون سلامت جسمی رعایت شود تا فرد در سایه نداشتن بیماری روانی به تکامل خود بیندیشد - میلانی فر، . - 1390 پژوهش های متعدد نیز اهمیت توجه به سلامت روان وبهزیستی روان شناختی را نشان داده اند؛ شجاعی وفرنچ - 2014 - 1درپژوهشی به بررسی رابطه سلامت روان ومنبع کنترل درجوانان پرداختند.
نتایج نشان دادکه افراد با منبع کنترل بیرونی درمقایسه با افراد با منبع کنترل درونی سطوح بالایی از سلامت روان رانشان دادند واین نشان از همبستگی زیاد این دومتغیر - سلامت روان ومنبع کنترل - می باشد.مارتین وکوستودیو - 2014 - 2 نشان دادندکه پایین بودن سطوح سلامت روان می تواندبااضطراب وافسردگی ازمولفه های بهزیستی روانی درارتباط تنگاتنگ باشد. دلاور و همکاران - 1392 - نیز درپژوهشی تحت عنوان رابطه مولفه های بهزیستی روانشناختی با سلامت عمومی دربین دانش آموزان دبیرستانی پرداختند. روش پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی بود.
بدین منظور به بررسی 362 دانش آموز - 172دخترو190پسر - پرداختند. ونتیجه نشان داد سه مولفه بهزیستی روانشناختی یعنی پذیرش خود، تسلط بر محیط، و روابط مثبت با دیگران می تواند سلامت عمومی دانش آموزان دبیرستانی را پیش بینی کند. سازگاری اجتماعی نیزمتغیری است که دررابطه با تیزهوشان مطرح می باشد. به این دلیل که بنظر می رسداین افرادکودکانی مرتب، منظم ودوست داشتنی هستندودرفعالیت های اجتماعی نظم وعلاقه مندی خاصی ازخودنشان می دهند.
کمتر باث عصبانیت دیگران می شوند.گزافه گویی، اغراق ودروغگویی یابازی های خطرناک درآنها کمتربه چشم می خورد.خصوصیاتی که باآزمون های مختلف روان شناسی وگزارش های مدارس دراین افراد ذکرشده عبارت است از: قضاوت واستدلال صحیح وعالی، قوه ابتکاروایجاد، علاقه به دانستن یاپیشی جستن، جستجو، تحقیق وتجربه، اعتمادبنفس واستقلال فکری، حسن همکاری واحترام به دیگران، علاقه به درستی وحقیقت، دوراندیشی، تدبیرواحترام، علاقه به رهبری وپیشوایی واظهارنظر، وجودوجدان اخلاقی، شادی ونشاط، عدم دلسردی نشان دادن استقامت وپایداری دررسیدن به هدف یامواجه شدن باناکامی وبالاخره ادب وتواضع همه ازصفات ویژه این افراد بوده است که درمقایسه باافرادطبیعی موردکنترل مشخص شده است.
کج رفتاری، ناسازگاری، اضطراب، گوشه گیری، بی توجهی، خستگی، عدم اعتیادوعدم بلوغ اجتماعی که درعده قلیلی ازاین افرادگزارش شده است مربوط به ضعف محرکات وانگیزه های محیطی واجتماعی دانسته شده وعصبانیت باهمکلاسیان اکثرا مربوط به عدم درک آنان گزارش شده است - میلانی فر، . - 1390 کمالگرایی نیز از جمله عواملی است که می تواند دربحث با تیزهوشان موردتوجه قرار گیرد؛ چراکه درکنار متغیرهای دیگر درپزوهش ها مطالعات زیادی را بخود جلب کرده است؛ چاناوچری - 2015 - 1درپژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه کمالگرایی وسلامت روان مادران ودختران پرداختند نشان دادند بین سلامت روان مادران با کمال گرایی دخترانشان رابطه معناداری وجوددارد.
سمیعی وکیامنش - - 2015درپژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه میان ویژگی های شخصیت وکمالگرایی درمادران فرزندان دارای مشکلات رفتاری پرداختند نتایج نشان دادکه میزان روان رنجوری، برون گرایی وتوافق پذیری با مشکلات رفتاری فرزندانشان درارتباط می باشد. همچنین سطوح بالای کمالگرایی وروانجورخویی مادران می تواندپیش بینی کننده مشکلات رفتاری فرزندانشان باشد. پارک، هپنر لی - 2011 - 2 طی پژوهشی تحت عنوان رابطه عزت نفس و ناسازگاری وکمالگرایی انجام دادند. وازدو متغیر واسطه گرعزت نفس و کنارآمدن ناسازگارانه برای کمالگرایی ودرماندگی روانی استفاده کردند، به این نتیجه رسیدندکه کمالگرایی فرد با میانجی گری متغیرهای کنار آمدن ناسازگارانه وهمچنین عزت نفس پایین می تواند موجب درماندگی روانی فرد شود.
همچنین قدمی - - 1393درپژوهشی تحت عنوان بررسی رابطه کمال گرایی بااضطراب امتحان دانش آموزان پرداخت. نتیجه نشان دادکه بین کمال گرایی خویشتن مدار، دیگرمدار جامعه مدا بااضطراب امتحان دانش آموزان رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. ازروی نمرات کمالگرایی می توان میزان اضطراب امتحان دانش آموزان را پیش بینی کرد قدرت پیش بینی کمالگرایی جامعه مداربیشتر ازکما لگرایی دیگرمداروخویشتن مدار است.
توتونچی وهمکاران - - 1391در پژوهشی تحت عنوان نقش واسطه گری خودپنداره برای کمال گرایی و سلامت روان در نوجوانان شهر شیراز پرداختند. نتایج نشان داد خودپنداره نقش واسطه گری برای سلامت روان و کمال گرایی فرد دارد، بدین معنی که کمال گرایی مثبت فرد بر خودپنداره او اثر مثبت گذاشته در نتیجه خودپنداره مثبت او باعث بهبود سلامت روان می گردد و از طرف دیگر کمالگرایی منفی با اثر منفی که بر خودپنداره فرد می گذاردباعث منفی شدن خودپنداره او شده که این امرکاهش سلامت روان و افزایش مشکلات هیجانی فردراموجب می شود.
