بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه مدیریت دانش به عنوان یک فاکتور مهم واساسی در توسعه اقتصاد ملی کشورهاي دنیا شده است. در اقتصاد امروز، دانش به عنوان یک منبع مهم استراتژیک محسوب میشود. بنابراین یکی از مهم ترین چالشهایی که سازمانها امروزه با آن مواجه هستند، مدیریت موثر این منبع است. در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین اقدامات مدیریت منابع انسانی و فرایند مدیریت دانش در بین کارکنان گمرکات استان گیلان انجام یافته است.
تحقیق حاضربر اساس طرح تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی بوده و براساس هدف، از نوع کاربردي است. جامعه آماري تحقیق حاضر کارکنان گمرکات استان گیلان است که طی یک نمونه گیري غیر احتمالی در دسترس 124نفر از آنان به عنوان نمونه آماري تحقیق حاضر در نظر گرفته شد. ابزار جمع آوري اطلاعات در تحقیق حاضر پرسشنامه و روش جمع آوري اطلاعات میدانی بوده است. همچنین جهت آزمون فرضیههاي تحقیق ازروش همبستگی پیرسون استفاده شد که در نهایت نتایج حاکی از رابطه مثبت بین اقدامات منابع انسانی و ابعاد آن با فرایند مدیریت دانش در جامعه مورد مطالعه بوده است.
-1 مقدمه
امروزه دانش بطور روز افزونی بعنوان مهمترین دارایی استراتژیک سازمانها، و یک منبع مهم براي دستیابی به مزیت رقابتی پایدار بشمار میآید. داونپورت و پراساك - 1998 - 1 دانش را به صورت ترکیبی از تجارب، ارزشها، اطلاعات مبتنی بر شواهد و قراین و دیدگاههاي تخصصی می دانند که چارچوبی براي ارزیابی تجارب و اطلاعات جدید فراهم میآورد Siakas, et al., . - 2010 - نخستین بار در سال 1986 ویگ2 در کتاب خود از مدیریت دانش نام برد، اما قبل از وي پیتر دراکر3 و سایرین نیز به طور ضمنی ظهور این پدیده را بشارت داده بودند . - Wiig, 1997 - به همین دلیل است که امروزه سازمانها نگرش ویژه اي به مدیریت دانش دارند. از سوي دیگر عوامل مختلفی بر فرایند مدیریت دانش در سازمان اثر گذار هستند.
این تحقیق به دنبال بررسی تاثیر اقدامات منابع انسانی بر فرایند مدیریت دانش است. در فصل نخست تحقیق بعد از بیان مساله، به ضرورت و اهمیت تحقیق پرداخته خواهد شد.سپس به سوالات واهداف تحقیق به همراه چهارچوب نظري تحقیق اشاره شده و در نهایت با تعریف مفهومی وعملیاتی متغیرها وبیان قلمروتحقیق فصل به پایان خواهد رسید. در سالهاي اخیر، مدیریت دانش به عنوان یکی از جالب ترین و چالش برانگیزترین موضوعات مدیریت کسب و کار بوده و دایره کاربرد آن همواره با سایر مباحث عرصه مدیریت، گسترده تر میشود. مدیریت دانش فرایندي است که به سازمانها در شناسایی، انتخاب، سازماندهی، انتشار و انتقال اطلاعات مهم و مهارتهایی که بخشی از سابقه سازمان هستند و عموماً به صورت ساختار نیافته درسازمان وجود دارند، یاري میرساند - پورسراجیان وهمکاران، . - 1392 همچنین امروزه مدیریت دانش به عنوان یک فاکتور مهم واساسی در توسعه اقتصاد ملی کشورهاي دنیا شده است .
- Chen & Wang ,2012 - در اقتصاد امروز، دانش به عنوان یک منبع مهم استراتژیک محسوب میشود. بنابراین یکی از مهم ترین چالشهایی که سازمانها امروزه با آن مواجه هستند، مدیریت موثر این منبع است. دانش، ترکیب ساختار یافته اي از تجارب، ارزشها، اطلاعات معنی دار و بینش ماهرانه است که چارچوبی براي ارزیابی و ثبت تجارب و اطلاعات جدید فراهم میسازد. تعدادي از نویسندگان، دانش را بعنوان ترکیبی از حقایق، مفاهیم، اصول، قوانین، روابط اتفاقی، بینشها، قضاوتها، کشفیات و احساسات میدانند . - Zahidul Islam, et al.,2011 - از سوي دیگر نیروي انسانی در طی سال هاي متمادي فعالیت در یک سازمان، مجموعهاي از اندیشهها، افکار، مهارتها، تجربیات و علوم کاربردي را کسب میکند.
مجموعه چنین اندوختههایی دانش هر فرد محسوب میشود. که به مرور زمان در ذهن فرد ثبت میشود. تازمانی که این دانش در ذهن فرد وجود دارد، افراد دیگر توانایی دسترسی و بهر ه گیري ازآن را ندارند. سازمانهاي بسیاري وجود دارد، که چنین افرادي دارند. داشتن چنین افرادي براي سازمان یک سرمایه ارزشمند سازمانی محسوب میشود اما داشتن چنین سرمایهاي زمانی می تواند ارزش آفرین و قدرت آفرین باشد که دانش افراد در سازمان به جریان افتد و افراد بتوانند دانش خود را با اعضاي درونی وبیرونی سازمان به اشتراك بگذارند - قلی زاده رضوان ومیرکمالی، . - 1389 هنگامی که دانش در سازمان مورد استفاده قرار میگیرد، یادگیري رخ میدهد و موجب بهبود موجودي دانش میشود.
بنابراین، سازمانی که به مدیریت اثر بخش دانش میپردازد، به احتمال زیاد به یک سازمان یادگیرنده تبدیل میشود. مدیریت اثربخش دانش نیزبه عنوان روشی براي بهبود نوآوري و عملکرد معرفی شده است Darroch & . - McNaughton, 2002 - پیتر دراکر معتقد است که راز موفقیت سازمانها در قرن بیست و یکم، بکارگیري صحیح مدیریت دانش است. بنابراین در هزاره سوم، بکارگیري مدیریت دانش براي سازمانها ضروري بوده و آنها باید براي کاربرد عملی دانش، برنامه ریزي داشته باشند . - Azma & mostafapour, 2011 - فرض اساسی در رابطه بین مدیریت دانش و مدیریت منابع انسانی این است که سازمان قابلیت ایجاد دانش جدید در کارکنان راداشته باشد و بتواند در آنها انگیزه یادگیري و اشتراك دانش با همکاران را بوجود آورد.