بخشی از مقاله
چکیده
در کشور ما با توجه به اینکه دارای هویت تاریخی، فرهنگی و طبیعی غنی می باشد می توان با برنامه ریزی مناسب، گردشگر زیادی جذب کرد که در این میان منطقه 12 از نظرمکانی تمامی محدوده باروی اول و 80 درصد باروی دوم را در بر دارد، که می تواند دارای میراث تاریخی با اهمیت باشد ناحیه 2 محله عودلاجان یکی از قدیمی ترین محلا ت شهری تهران است که در این مقاله به رابطه بین بازسازی بافت تاریخی وتوسعه گردشگری در این محل پرداخته شده که از نظرهدف کاربردی و ازنظرروش توصیفی تحلیلی است و در جمع آوری اطلاعات با توجه به ماهیت پژوهش، از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.
از نتایج بدست آمده بر می آید رابطه تنگاتنگی میان بازسازی بافت های فرسوده و توسعه گردشگری در این مکانها وجود دارد که با رعایت حفظ شکل و تاریخی بودن این بناها و همچنین افزایش امکانات حمل و نقل و دسترسی هر چه راحت تر به مکانهای تاریخی می توان به توسعه هر چه بیشتر و بهتر گردشگری در بافتهای فرسوده پرداخت.
واژگان کلیدی: باز سازی، بافت فرسوده، بافت تاریخی، توسعه گردشگری، باززنده سازی
مقدمه
بافت تاریخی در هر شهر شناسنامه و هویت یک شهر می باشد که در طی سالیان طولانی با توجه به شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ساکنان آن شهر تکامل یافته است. در طی سالهای گذشته به دلیل گسترش شهرنشینی و بی توجهی به بافت تاریخی این بافتها دچار فرسودگی شده و در نتیجه پاسخگوی نیاز های شهرنشینان نبوده بنابراین بومیان این بافت ها که خانوار های سالم و از نظر مالی توانمند بوده اند از این بافتها به مناطق دیگر شهر نقل مکان کرده اند و جای خود را به مهاجرانی داده اند که احساس تعلق به این این بافتها ندارند و از روی ناچاری در این بافتها ساکن شده اند و اغلب از طبقه فقیر جامعه می باشند و به دلیل پایین بودن اجاره و نزول قیمت زمین، در این بافتها ساکن شده اند.
عوارضی مثل بزه کاری، جرم، منازعات و بیکاری و عدم حس تعلق ساکنان به محل زندگی خود باعث می شود ساکنان این مناطق اکثرأ دچار فقر، مسکن نامناسب، آلونک نشینی و محلات کثیف و پرازدحام و شرایط ناسالم زندگی و همچنین نرخ بالای جرم و جنایت، پایین بودن میزان خودباوری و نرخ بالای مصرف الکل و مواد مخدر، تبعیض وکیفیت پایین زندگی شوند و این موضوع در بیشتر جوامع غیر قابل انکار می باشد بنابراین عدم توجه به بافت تاریخی که باعث فرسودگی این بافت ها می شود.
خود دلیل وارد نشدن مشاغل و پیشه ها در این مناطق است این در حالی است که بافت تاریخی با بهره گیری از باز زنده سازی و بهسازی مرمت و صنعت جهانگردی که تاثیرات مثبت زیاد اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و... در محدوده خود دارد باعث در آمد زایی شده و با توجه به این که این صنعت سهم مهمی در ایجاد فرصت های شغلی دارد، امروزه در ردیف صنعت های پردرآمد و کم هزینه دنیا قرار دارد و از طرفی می دانیم که ایران طبق آمار سازمان جهانی جهانگردی دارای رتبه پنجم جاذبه های طبیعی و دهم جاذبه های باستانی و تاریخی می باشد و از جمعیت جوان و نرخ بیکاری بالا برخوردار است.
باز زنده سازی بافت های فرسوده موجب افزایش در آمد ارزی، سرمایه گذاری خارجی و برنامه ریزی گردشگری می شود که خود می تواند تا حدودی مشکلات را حل کند وتمدن و فرهنگ ایرانی را به جهانیان معرفی کند. باززنده سازی بافت تاریخی است که به توسعه گردشگری کمک کرده و مشکلات بافتهای تاریخی فرسوده را می تواند حل کند به خصوص در ناحیه 2 منطقه 12 تهران که دارای بناهای تاریخی مهمی می باشد..
روش گردآوری اطلاعات
در این پژوهش با توجه به ماهیت، از روش کتابخانه ای و میدانی در جمع آوری اطلاعات استفاده شده است، از نظرهدف کاربردی و ازنظرروش توصیفی-تحلیلی است که با استفاده از تکنیک SPSS تحلیل و پردازش شده است.
محدوده جغرافیایی
ناحیه2 منطقه12 تهران با کشیدگی شرقی غربی در فاصله خیابان های امام خمینی و 15 خرداد در شمال و جنوب و نیز خیابانهای ری و حافظ در شرق و غرب واقع شده است. این ناحیه از محلات امام زاده یحیی و پامنار و قسمت کوچکی از محله سنگلج تشکیل شده است .محله ای که امروز تحت عنوان امام زاده یحیی شناخته میشود از شمال به خیابان امیر کبیر ، شرق به خیابان ری ، جنوب به خیابان 15 خرداد و از غرب به خیابان شهید مصطفی خمینی می رسد اما در گذشته این محله جزئی از محله ی بزرگ عودلاجان بودکه دارای وسعت و محدوده بیشتر از امروز بوده است - سند توسعه محلات امام ذاده یحیی - عودلاجان در منطقه 12 ناحیه 2 واقع است و محله 5و6 - امامزاده یحیی و پامنار - که قسمت اعظم ناحیه 2 را تشگیل می دهد.
