بخشی از مقاله
چکیده
موقعیت یک مادر از جهت میزان سهل گیری یا سخت گیریظاهراً با بعضی عوامل از قبیل تحصیلات، طبقه اجتماعی و اقتصادی، تجربه قبلی مادر در پرورش فرزندان و ویژگی های شخصیتی مادر در ارتباط است. آنچه اهمیت دارد، تأثیر شیوه فرزند پروری مادران بر رشد شخصیت فرزندان است. اعتقاد بر این است که روش های آسان گیر، کودکانیغالباً با اعتماد به نفس بیشتری بار می آورند. سهل گیری بسیار نیز سبب بی قید و بند شدن وکم شدن احساس مسئولیت می شود. سخت گیر ممکن است افراد مضطرب، کم جرأت، وسواسی، گوشه گیر،گاه ضد اجتماعی و پرخاشگر بپروراند.تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین تیپ شخصیت A و B مادران کارمند بخش اداری آموزش کل دانشگاه سیستان و بلوچستان با سبک فرزندپروری - آزادگذار، مستبد، مقتدر - آنان انجام گرفت.
روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری شامل کلیه مادران کارمند بخش اداری آموزش کل دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال 1392 به تعداد 75 نفر می باشد. در این پژوهش از پرسشنامه شیوه های فرزندپروری »بامریند« که دارای 30 سؤال بوده و هم چنین از پرسشنامه نیم رخ فعالیت رفتاری »متسون و ایوانسویچ« که دارای 21 سؤال می باشد، استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین تیپ شخصیتA مادران با سبک فرزندپروری استبدادی آنان، و همچنین تیپ شخصیتیB مادران با سبک فرزندپروری دموکراتیک رابطه معنادار وجود دارد. اما بین تیپ شخصیتی A و B والدین باسبک های فرزندپروری رابطه ای وجود ندارد. بنابراین میتوان گفت که مادرانی که تیپ شخصیتی B و سبک دموکراتیک دارند، فرزندانی با اعتماد و عزت نفس، دارای موفقیت تحصیلی، سلامت روانی و دارای مفهوم خود را به بار می آورد، که علاوه بر موفقیتهای شخصی، باعث رشد و اعتلای دیگران و جامعه می شوند.
واژه های کلیدی: شخصیت، تیپ شخصیتیA وB، سبک فرزندپروری مقتدر ، مستبد، آزادگذار
مقدمه
هر کس شخصیتی دارد و شخصیت شما به تعیین محدودیت ها، موفقیت، خوشی و خرسندی در زندگی شما کمک می کند. شخصیت شما تا حالا هم به شکل گیری بسیاری از جنبه های زندگی شما کمک کرده است و در آینده نیز به همین کار ادامه می دهد. همه چیزهایی که تاکنون بدست آورده و تمام چیزهایی را که انتظار دارید در شغل خود بدست آورید. خواه همسر یا والد خوبی باشید، وقتی حالت سلامت عمومی شما می تواند تحت تأثیر شخصیت شما و شخصیت های افرادی که با آنها تعامل دارید قرار گیرد - شولتز و شولتز، 1377، . - 6اصطلاح شخصیت به طور خلاصه برای توضیح دادن؛ -1 ثبات در رفتار فرد در طول زمان و موقعیتها و - 2 تفاوتهای رفتاری در بین افردی که به موقعیت یکسان واکنش نشان می دهند، به کار برده می شوند - شولتز و شولتز، 1379، . - 222-221روزنمن و فروید شخصیت افراد را در دو دسته تیپ شخصیتی Aو B قرار داد.
افراد تیپ A با ویژگی هایی از قبیل مبارزه جو، رقابت پیشه، بی حوصله، شناخته می شوند. این افراد نه تنها وقت شناس هستند، بلکه در اغلب موارد زودتر از موعد سر قرار حاضر می شوند. آنها خیلی سریع غذا می خوردند، راه می روند و حرف می زنند. افراد تیپ B مسائل را خیلی آسان می گیرند و بیشتر به کیفیت زندگی اهمیت می دهند. آنها کمتر جاه طلب و کمتر بی حوصله و بیشتر منظم و محتاط هستند - امیری، 1387، . - 14خانواده محلی است که کودک و نوجوان در آن فضا درس همکاری، فداکاری، محبت، مبارزه، عشق و ...می گیرد و پاکترین احساسات بشری در آنجا ظهور و بروز می نماید. خانواده مقتدرترین عامل شکل گیری ساختمان اجتماعی نوجوان بوده و عملکرد و سخت گیری های خانواده و والدین باعث بروز ناهنجاری های بی شماری توسط نوجوان در بیرون از خانواده می شود - نجاتی، 1386، . - 219
بامریند سه الگوی حاکم بر روابط بین والدین و فرزندان را مطرح کرده است : والدین قدرت طلب، والدین دموکراتیک، والدین سهل گیر - نجاتی، 1386، . - 256والدین دموکراتیک: این والدین به نوجوانان خود کمک می کنند تا در برخورد با هر موضوعی همه جوانب آن را بسنجند، از اینکه فرزندانشان برخی مسائل را بهتر از آنها بشناسند احساس رضایت می کنند، درباره مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با فرزندانشان گفت و گو می کنند، فرزندان نوجوان خود را در تصمیم گیری های مربوط به خانواده شرکت می دهند - لطف آبادی، 1387، . - 192والدین قدرت مدار: این والدین از فرزندان نوجوان خود می خواهند که با آنان بحث نکنند و بزرگسالان را زیر سؤال نبرند، به نوجوانان گوشزد می کنند که وقتی بزرگتر شدند متوجه اشتباهات کنونی خود خواهند شد - لطف آبادی ، 1387، . - 192والدین آسان گیر : هیچگونه نظم و قاعده ای برای اوقات فراغت و مدت زمان تماشای تلویزیون فرزندان در نظر نمی گیرند. انها معتقدند که بچه ها را باید به حال خود گذاشت تا خود مسئولیت کارهای خود را در بر بگیرند - لطف آبادی، 1387، . - 192
بیان مساله
اصطلاح شخصیت به طور خلاصه برای توضیح دادن؛ -1 ثبات در رفتار فرد در طول زمان و موقعیتها و - 2 تفاوتهای رفتاری در بین افردی که به موقعیت یکسان واکنش نشان می دهند، به کار برده می شوند - شولتز و شولتز، 1379، . - 222-221لغت شخصیت که در زبان لاتین - personalite - ریشه در کلمه لاتین - PRESONAL - دارد. این کلمه به نقاب یا ماسکی گفته می شد که بازیگران تئاتر آن را در یونان قدیم به صورت خود می زدند.هال و لیندزی - - 1978 اعتقاد داشتند که شخصیت به بهترین وجهی این گونه تعریف می شود؛ شخصیت عبارتست از مفاهیم تجربی خاصی که بخشی از نظریه شخصیتی هستند که توسط ناظر به کار برده می شود - لانیون و گوداشتاین، 1388، . - 48عوامل بوجود آورنده شخصیت عوامل وراثتی که به وجود آورنده ویژگی های جسمی هستند و عوامل محیطی که زمینه ساز رشد و توسعهجنبه های وراثتی و ایجاد کننده بسیاری از خصوصیات اکتسابی شخصیت می باشند - کریمی، 1380، . - 20عوامل تکامل دهنده شخصیت - شاملو، 1377، : - 136-135
- 1 وراثت
- 2 محیط طبیعی و جغرافیایی
- 3 محیط اجتماعی
- 4 عوامل فرهنگی و تاریخی
وراثت: هر انسانی چون به نوع بشر تعلق دارد، با طبیعت انسانی خلق می شود. پیدایش طبیعت فرد از جهتی تابع روند جبری است؛ زیرا یک سلسله صفات و خصوصیات را از جانب پدر و مادرش به ارث می برد که
