بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطهی بین سبکهای ابراز هیجان با بروز نشانه های روان تنی در بیماران مبتلا به مشکلات گوارشی بود. در این پژوهش، 250 نفر با روش نمونه گیری در دسترس از بین مراجعه کنندگان به درمانگاه های سطح شهر اهواز انتخاب شدند و به کمک پرسشنامه کنترل هیجانی راجر و نشوور، پرسشنامه دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی کینگ و امونز، پرسشنامه ابرازگری هیجانی کینگ و امونز، پرسشنامه نشانه های روان تنی در محیط غیر بالینی موهر، مورد ارزیابی قرار گرفتند. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. نتایج حاصل نشان داد که بین کنترل هیجانی با بروز نشانه های روان تنی در بیماران مبتلا به مشکلات گوارشی رابطه منفی معنی داری وجود دارد؛ اما بین ابرازگری هیجانی با بروز نشانه های روان تنی رابطه منفی معنی داری مشاهده نشد. همچنین بین دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی با بروز نشانه های روان تنی، رابطه مثبت معنی داری وجود داشت.
مقدمه
در روانشناسی، هیجان ها جایگاه بسیار حساس و بنیادی دارند؛ زیرا رابطه آن ها با نیازها و انگیزش ها بسیار نزدیک است و می توانند ریشه ی بسیاری از اختلال های روانی یا روان تنی را تشکیل دهند - گنجی، . - 1389 بررسی ها نشان داده اند که افراد در نحوهی ابراز هیجان های خود از الگوهای متفاوتی نظیر ابرازگری هیجانی، کنترل هیجانی و دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی استفاده میکنند - گلمن1، . - 1995 برخی از افراد هیجانات خود را آزادانه و بدون نگرانی از پیامدهای آن ابراز می کنند.
این افراد دارای شیوه ی ابراز هیجان از نوع ابرازگری هیجانی2 هستند - امونز3 و کلبی4، . - 1995 ابرازگری هیجانی، به نمایش بیرونی هیجان بدون توجه به ارزش - مثبت یا منفی - یا روش - چهره ای، کلامی و حالت بدنی - گفته می شود - کرینگ5، اسمیت 6 و نیل7، . - 1994 کینگ و امونز - 1990 - ، سه بعد اساسی در ابرازگری هیجانی مطرح کرده اند. این سه بعد شامل ابراز هیجان مثبت، ابراز هیجان منفی و ابراز صمیمیت8 است. پژوهش های صورت گرفته نشان داده اند که ابراز هیجان نقش قابل توجهی در حفظ و نگهداری روابط بین فردی ایفا می کند - امونز و کلبی، 1995؛ کندی 9، مور10 و واتسون 11، - 2001 و به عنوان یک تعدیل کننده مهم، قابلیت دسترسی به حمایت اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. - امونز و کلبی، . - 1995
کنترل هیجانی12، گرایش به بازداری در ابراز پاسخ های هیجانی است - راجر و نجاریان 13، . - 1989 در این راستا راجر و نجاریان - - 1989 و راجر و نشوور - - 1987، برای توصیف کنترل هیجانی، چهار زیر ساختار مستقل بازداری هیجانی14 - کاهش ابراز عاطفه ارادی یا غیر ارادی - ، نشخوار یا مرور ذهنی 15 - مرور وقایع و رویدادهای هیجانی ناراحت کننده، داشتن افکار خاص تکرار شونده و احتمالا ناتوانی در متوقف کردن آن ها - ، کنترل پرخاشگری16 - بازداری خصومت مستقل از مهار هیجانی عمومی است که توسط بازداری هیجانی اندازه گیری می شود - و کنترل خوش خیم17 - کنترل تکانه های آشفته کننده طی انجام کار - را در نظر گرفته اند.
دوسوگرایی در ابرازگری هیجانی18 ، گرایش به ابراز هیجان داشتن ولی ناتوان از ابراز آن بودن، ابراز هیجان بدون تمایل واقعی یا ابراز کردن و پشیمان شدن می باشد - کینگ و امونز، . - 1990 اختلالات روان تنی، بیماری های بدن هستند و عبارتند از اختلالات فیزیوشیمیایی، آناتومیک یا فیزیولوژیک موجودات زنده - ناپ19، . - 1985 اختلال های روان تنی به گروهی از بیماری های جسمانی گفته می شود که عوامل روانشناختی در شکل گیری و یا فرآیند پیشرفت آنها نقش تعیین کننده داشته باشند. معمولا بیماری هایی مانند آسم، فشارخون یا زخم معده و برخی سرطان ها را از این گروه می دانند - جوهری فرد ،. - 1390 علائمی مانند درد، اختلال معدی- روده ای و سرگیجه علل مراجعه بسیاری از بیماران به پزشک است.
علائم جسمانی تسریع کننده ی بیش از نیمی از همه ملاقات های پزشکی هستند و حداقل ثلث این علائم بعد از بررسی های مناسب از لحاظ پزشکی بدون تشخیص و مبهم باقی می مانند - مایو1 و فارمر 2، . - 2002 این علائم دارای طیفی از علائم منفرد، خفیف و زودگذر تا علائم چندگانه، ناتوان کننده و مزمن می باشد - هیلر3، ریف4 و براهلر5، . - 2006 این نظریه که پزشکی و روان شناسی باهم مرتبط هستند، سابقه تاریخی طولانی ای دارد و به یونان قدیم برمی گردد.
افلاطون6 در کتاب "چارمیدز"7 از سقراط نقل می کند که بدن را بدون روح نمی توان درمان کرد - افلاطون، . - 1942 به عقیده ی بقراط8، اختلالات روان تنی واکنش های غیر طبیعی جسمی به هیجانات فشار آور، تصادفات و موقعیت هاست. وی همچنین متوجه شد که تجربه های شدید هیجانی، به ویژه ترس و عصبانیت، می تواند موجب اختلال هایی در واکنش های بدنی شود - رایبر 9، . - 1980 جالینوس10 معتقد بود که فرآیندهای ذهنی از طریق تعامل میان ماده ی قشری و زیرقشری ایجاد می شود.
ترس، خشم، سوگ و سایر هیجانات "امراض روح" هستند. تحقیقات مفصل ویسالیوس11 روی علم تشریح در سال 1800 نظریه ی جالینوس را دنبال می کند - هیلمن و والن اشتین12،. - 1979 در بین حیطه های گوناگون هیجان، سبک های ابراز هیجان نیز از حیطه های مهم تمرکز در آسیب شناسی و روان درمانی است - چان و هورنفر13، - 2006 امروزه در بررسی های مختلف روانشناختی نقش هیجان و شیوه های صحیح ابراز آن در سلامت افراد تأکید شده است - میرزایی، . - 1389 برخلاف باور فلاسفه و روانشناسان گذشته مبنی بر مجزا بودن هیجان از شناخت و کم اهمیت و غیرقابل اعتماد بودن آن، بررسی های اخیر روان شناسان بیانگر آن است که هیجان می تواند هم بر فرآیند تفکر - یعنی چگونگی برخورد ما با اطلاعات اجتماعی - و هم بر محتوای تفکر، قضاوت ها و رفتارها - یعنی طرزفکر و عمل ما - اثر گذارد و سلامت انسان را تحت تأثیر قرار دهد. - فورگاس14،. - 2000
یافته های حاصل از پژوهش میرزایی - - 1389 مشخص کرد که بین ابراز هیجان با سلامت عمومی دانشجویان ارتباط مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج مطالعه ی سیمپ سان15 و استروح - 2004 - 16 نشان داد مردانی که ابراز هیجان مثبت بیشتری داشتند، احساس اصالت فردی بیشتری می کنند. دوبی17 و همکاران - 2010 - در پژوهش خود دریافتند که ناگویی خلقی با تعدادی از مشکلات جسمانی مانند مسائل مرتبط با فشار خون درارتباط هست. آنها همچنین دریافتند ناگویی خلقی با رفتارهای ناسالم با اختلال خوردن، سوء مصرف مواد و دارو و وابستگی به قمار و الکل رابطه دارند. حال با توجه به مطالب ذکر شده سوال اصلی پژوهش حاضر این است که آیا بین سبک های ابراز هیجان با بروز نشانه های روان تنی در بیماران مبتلا به مشکلات گوارشی در شهر اهواز رابطه وجود دارد؟
روششناسی
پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بیماران گوارشی زن و مرد که در سال94-95 به درمانگاه های شهر اهواز بودند. نمونه این تحقیق مشتمل بر250 نفر از جامعه مذکور می باشد که برای انتخاب آن ها از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شد.
