بخشی از مقاله
چکیده
یکی از دغدغه های ذهنی مدیران در سازمان ها ، افزایش مشارکت کارکنان در نظام پیشنهادها است×؟ هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین عوامل ساختاری نظام پیشنهادات با جذب مشارکت کارکنان آموزش و پرورش استان قزوین است×؟ جامعه آماری، کارکنان آموزش و پرورش استان قزوین به تعداد 521 نفر و روش نمونهگیری تصادفی ساده بوده که 221 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تعیین قابلیت اعتماد - پایایی - پرسشنامه ها از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است.
جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. جهت آزمون فرضیههای پژوهش از نرم افزار لیزرل8/54 استفاده شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که: در بین مؤلفه های عوامل ساختاری نظام پیشنهادها،فقط رسمیت بالا با جذب مشارکت رابطه ندارد و بقیه مؤلفه ها - سلسله مراتب اختیار بالا، تمرکز سازمانی بالا، عدم انعطاف پذیری بالا - با جذب مشارکت رابطه منفی دارند.
-1 مقدمه
نیروی انسانی به لحاظ برخورداری از قدرت اندیشه، خلاقیت و نوآوری بزرگترین دارایی هر سازمانی محسوب میشود، چرا که هرگونه بهبود و پیشرفتی در سازمان توسط نیروی انسانی و توان فکری واندیشه های کارکنان که به عنوان سرمایه های نهفته و راکد آن سازمان می باشند صورت میگیرد و هرسازمان و مدیریتی که بتواند از این سرمایه های نهفته بیشترین استفاده را ببرد به همان اندازه امکان رشد و توسعه را برای خود میسر خواهد ساخت - کرد و ایوبی،. - 1387
مشارکت از دیرباز با زندگی انسان پیوند داشته و همواره زیر بنای زندگی اجتماعی و تمدنهای کهن و نوین بشری بوده است. مشارکت کلید توسعه انسانی است و از عناصر اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها محسوب میشود. بیشتر صاحب نظران عصر حاضر را عصر مدیریت و مدیریت مشارکتی را مدیریت روز خوانده و بر این باورند که دوران حاکمیت سبکهای استبدادی و محافظه کارانه سپری شده و پیش بینی میکنند در آینده، سبک مدیریت مشارکتی بر سایر سبکهای مدیریت غلبه خواهد کرد - ابراهیمی،. - 1372 یکی از تکنیک های مدیریت مشارکتی ، نظام پیشنهادها است، که با اجرای آن کارکنان ضمن تقویت قوه خلاقیت به تدریج آمادگی مشارکت در تصمیم گیریهای گروهی و انگیزههای لازم را در جهت تحولات مثبت سازمانی پیدا میکنند - صابری فر وعسگری،. - 1385
-2ادبیات تحقیق
مشارکت1
مشارکت فرایندی است که طی آن کارکنان یک سازمان به طور داوطلبانه در امور و فعالیت های مربوط به خود دخالت کنند به شرطی که توان و انگیزه مناسب برای دخالت مؤثر را داشته باشند - . - De Coninck,2011 با توجه به تعاریف گفته شده میتوان مشارکت را اینگونه تعریف کرد: مشارکت یک درگیری ذهنی، عاطفی اشخاص در موقعیت های گروهی است که آنان را برمیانگیزد تا برای دستیابی به هدفهای گروهی یکدیگر را یاری کنند و در مسئولیت کار شریک شوند - شفیعی ومسعودی،. - 1385 در تعاریف به عمل آمده از مشارکت سه اندیشه مهم نهفته است:درگیر شدن،یاری دادن و مسئولیت.
مدیریت مشارکتی2
مدیریت مشارکتی عملیاتی است که طی آن کارکنان یک سازمان در روند تصمیم گیری ها دخالت ونظارت داشته باشند . - Wallace and Paul, 201l - مدیریت مشارکتی مجموعه گردش کار و عملیاتی که تمام کارکنان و زیردستان یک سازمان را در روند تصمیم گیری های مربوط به آن سازمان را دخالت داده و شریک می سازد. تأکید اصلی این نوع مدیریت بر همکاری و مشارکت علاقمندانه و داوطلبانه عموم افراد است و می خواهد از ایده ها، نظرات و ابتکارهای آنها در حل مشکلات و مسائل سازمان استفاده کند. لذا اساس فرایند این نوع مدیریت بر بنیان تقسیم اختیارات بین مدیریت و کارکنان استوار است - زراعت پیشه ،. - 1380
نظام پیشنهادها1
نظام پیشنهادها، روشی مرسوم جهت انتقال اطلاعات و عقاید به سطوح عالی سازمان است. اگر چه نظام پیشنهادها شیو های از همیاری می باشد ولی در ر ابطه با میزان و نوع همکاری که ارائه می دهد بسیار محدود شده است. کاربرد گسترده نظام پیشنهادها نشانگر اهمیت آن در مشارکت است و اینکه این نظام می تواند شیوه به یاد ماندنی و ثابت سازمان باشد - . - Lowler , 1992
عوامل ساختاری
مسائل ساختاری بیانگر ویژگی های درونی یک سازمان بوده می توان با آن چگونگی ساختار سازمانها را اندازه گیری و مقایسه کرد، مانند :درجه رسمی و تخصصی بودن ،داشتن استاندارد،سلسله مراتب اختیار ،پیچیدگی،درجه تمرکز،حرفه ای بودن و نسبت پرسنلی ... - خاکی،. - 1391
سلسله مراتب اختیار
به نظر فایول2، سلسله مراتب به معنای خط و فرمان یا جریان قدرت و اختیار از بالاترین سطح به پایینترین سطح مؤسسه است که تبعیت از این سلسله مراتب ضروری است. طبقات افقی، یکی پس از دیگری قرار دارند که هر طبقه نسبت به طبقه بیواسطه مافوق خود، مسئول هستند و لذا سلسله مراتب، مسئولیت زیردستها را به مافوقها در یک سازمان نشان میدهد. با توجه به اصل حیطه نظارت در بنای یک سازمان، بهتدریج که از بالای سازمان به پایین میرسیم، تعداد کارکنان هر طبقه نسبت به طبقه قبل افزایش مییابد.
سلسله مراتب به یک سلسله روابطی اشاره میکند که از رأس سازمان - مدیر سازمان - شروع و در پایین به کارکنان عملیاتی ختم میشود. سلسلهمراتب یا زنجیره فرمان، به صورت یک هرم تصور میشود. سلسلهمراتب، مجرای رسمی سازمانی برای تعیین اختیار، مسئولیت و ارتباطات است. چون این پدیدههای سازمانی پیچیدهاند، از اینرو لازم است که هیچ فرد پایین دستی، در معرض مستقیم بیش از یک مافوق قرار نگیرد، یعنی فقط از یک سرپرست دستور بگیرد و فقط به او گزارش دهد - علاقه بند،. - 1374
