بخشی از مقاله
چکیده
تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین هیجانپذیری در تدریس و کمال گرایی معلمان ابتدایی شهر یزد انجام شده است. این تحقیق به روش همبستگی و با جامعه آماری کلیه معلمان دورههای ابتدایی شهر یزد انجام شده است. نمونه آماری به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه هیجانپذیری در تدریس ویلاویسنیو و کمال گرایی هیل استفاده شد. برای تحلیل دادهها از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین هیجان پذیری در تدریس و کمالگرایی معلمان ابتدایی رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. بنابر این هر چه میزان کمالگرایی معلمان بالاتر باشد، هیجان پذیری در تدریس آنان افزایش خواهد یافت.
مقدمه
احساسات و هیجانات آدمی هم متأثر از رفتارها و تفکرات و هم عامل تغییر دهنده آنهاست - سیف، . - 1393 بنابراین تمام عملکرد انسان تحت تاثیر هیجاناتش قرار می گیرد. هیجان پذیری و هوش هیجانی نمونه خاصی از این هیجانها هستند که این هیجانها در فرایند تدریس برای معلم شکل خاصی به خود می گیرد و کمیت و کیفیت علمکرد و مهارت او را تعیین می کند. هیجان پذیری در تدریس برای اولین بار از نظریه ارزش- کنترل هیجان تدریس مبنی بر ارایه یک چهارچوب تلفیقی برای تحلیل ریشه ها و تاثیرات هیجان تجربه شده در فرایند تدریس، بوجود آمده است - پکرومٌ، . - 2006 در این نظریه هیجان پذیری در تدریس به عنوان هیجانی که مستقیما با فعالیتها - فرایند - و پیامدهای تدریس رابطه دارد، تعریف شده است.
پکروم و همکاران - 2011 - گفته اند هیجان پذیری در تدریس برای انگیزش، یادگیری، پیشرفت تحصیلی، رشد شناختی و سلامتی دانش اموزان ضرورت دارد. به نظر انتظار می رود که هیجان پذیری در تدریس، انگیزه درونی و بیرونی دانش اموزان را تحت تاثیر قرار دهد. برخی مطالعات هیجانات تدریس را متغیرهای واسطه ای در ارتباط با انگیزش تعریف کرده اند پکروم و دیگران . - 2002 - چنانکه ذکر شد - ویلاویسنسو، - 2011 هیجان پذیری در تدریس را از لحاظ ارزش به دو نوع منفی و مثبت تقسیم کرده است.
از این جهت هیجانات تدریس به عنوان محرکهای محیطی مثبت و منفی تعریف می شوند که نقش بازخوردی و انگیزشی و بازداری را در کلاس درس ایفا می کنند. هیجانان منفی و مثبت تدریس، تجربیات و تعامل بین معلم و یادگیرنده هستند که نتیجه آن در موفقیت و پیشرفت تحصیلی، انگیزش و یا در شکست تحصیلی دانش آموزان تبلور خواهد یافت. هیجانات مثبت از قبیل لذت، امیدواری و غرور تاثیر مثبتی بر انگیزش، بکارگیری راهبردهای یادگیری انعطاف پذیر و میزان درگیری با یادگیری دارد - پکروم و دیگران، . - 2002 در مقابل هیجانات منفی از قبیل عصبانیت، اضطراب و ملالت، انگیزه ضعیف را به دنبال دارد.
- پکرون و همکاران ، - 2006 گفته اند که هیجانات مثبت برای سازگاری و رفتار انسان ضروری هستند زیرا آنها به تجسم اهداف و چالشها، باز شدن ذهن به تفکر و حل مسئله، حفظ سلامت از طریق پرورش جهندگی - فعال بودن - ، ایجاد پیوستها به مهم بودن دیگران، ایجاد زمینه برای خود نظم دهی انفرادی و هدایت رفتار گروهها، سیستم اجتماعی و مردم کمک می کند - ص .... - 149 کمال گرایی یک مفهوم چند بعدی است.
ابعادی که بیانگر ماهیت چند جنبه ای درون شخصی، بین شخصی و اجتماعی کمال گرایی است - فراستٍو همکاران،. - 1991 هویت و فلت - 2002 - سه بعد را متمایز کرده اند: کمال گرایی خویشتن مدار، کمال گرایی دیگر مدار و کمال گرایی جامعه مدار. چنانکه مفاهیم هیجان پذیری در تدریس و کمالگرایی معلمان مورد بحث قرار گرفت، مشخص شد که جنبه های منفی و مثبت هر کدام از مفاهیم با یکدیگر سازگار است. بنابراین با توجه به هیجانپذیری که یک ویژگی فردی است و سبب میشود افراد در موقعیتهای مشابه، واکنشهای عاطفی و احساسی متفاوت از خود نشان دهند، و میتوان هیجانپذیری را میزان انعطاف و یا تحمل هیجانی و عاطفی در برابر رویدادهای پیش آمده دانست که بخشی از آن ذاتی و ناشی از خصوصیات توارثی و بخشی دیگر حاصل معرفت پذیری و تجربیات شخصی است.
ولی متاسفانه در سیستم آموزشی کشور ما تحقیق در این رابطه انجام نشده است که رابطه بین این دو متغیر درک شود. چنانکه به سبب عدم درک رابطه بین دو متغیر فوق، در فرایند تدریس، هیجانات معلم که تعیین کننده موفقیت و عدم موفقیت سیستم آموزشی است مورد توجه چندانی قرار نمی گیرد. برخی تحقیقات تاحدودی رابطه بین متغیرهای بکارفته در این تحقیق را روشن کرده اند. برای نمونه؛ فلاحی و رستمی - 1391 - نتایج تحقیق یاماجٌ - 2014 - نشان داد که لذت جویی، خستگی و پریشانی/اضطراب سه نوع هیجان عمده کلاس درسی هستند که دانش آموزان به طور واقعی آن را تجربه می کنند. تحقیق ویلاویوینسیو و برناردوٍ - 2013 - نشان داد خودکارآمدی به طور قوی در بین دانش آموزانی که هیجان پذیری تحصیلی منفی خود را در سطح پایینی گزارش می کنند، بالاست.
روش نوع و طرح پژوهش: .... با توجه به ماهیت این پژوهش که بدنبال بررسی رابطه بین هیجانپذیری در تدریس و کمال گرایی معلمان ابتدایی یزد است روش آن توصیفی و از نوع همبستگی مقطعی می باشد. جامعهی آماری، نمونه و روش نمونهگیری: .... کلیه معلمان دورههای ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی1394 جامعه آماری تحقیق حاضر را تشکیل میدهند. در تحقیق حاضر برای تعیین نمونه آماری لازم از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد.
حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول کوکران310 نفر بدست آمد ابزار پژوهش پرسشنامهی هیجان پذیری در تدریس: مقیاس هیجان پذیری در تدریس در سال 2010 توسط ویلاویسنیو به منظور ارزیابی هیجان های معلمین و دبیران طراحی شد. این مقیاس یک ابزار خود گزارشی است که دارای 45 عبارت و پنج زیر مقیاس: خشم و عصبانیت، غرور و لذت، احساس گناه و شرم، ملالت و آزردگی است. شیوه نمره گذاری لیکرت 5 درجه ای است.
پرسشنامهی . کمال گرایی هیل: این پرسشنامه دارای 59 سوال بوده که هشت بعد مختلف کمال گرایی را مورد سنجش قرار می دهد. شیوه نمره گذاری با مقیاس لیکرتی از یک تا 5 می باشد. شیوهی اجراء: بعد از انتخاب یک ناحیه ازبین نواحی مختلف شهر یزد وبعد از انتخاب تصادفی ساده دبستان ها از لیست مدارس ابتدایی آن ناحیه ،بامراجعه به مدارس انتخاب شده پرسش نامه ها دربین معلمین توزیع شدودر یک نویت مقطعی اجرا شد وداده ها جمع آوری شد.
