بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین دو متغیر؛ ویژگی های شخصیت و صمیمیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی بهزیستی شهرستان قائمشهر در سال تحصیلی ُّ-ُِ می باشد. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات توصیفی است که در آن از روش همبستگی استفاده شده است. فرضیه اصلی عبارت از این بود که بین ویژگی های شخصیتی با صمیمیت اجتماعی دانشجویان رابطه وجود دارد و نیز دارای ِ فرضیه فرعی که بر اساس خرده مقیاس های وی ژگی های شخصیتی تدوین شده است.
جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی بهزیستی شهرستان قائمشهر به تعدادًِْ نفر می باشد که تعداد ٍِّنفر از این دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه شخصیتی عاملی - NEOفرم کوتاه ماده ای - ، نسخه تجدیدنظرشده مقیاس صمیمیت اجتماعی میلر می باشد.
نتایج پژوهش حاضر نشان داده است که بین مؤلفه های ویژگی شخصیت با صمیمیت اجتماعی دانشجویان، رابطه معنادار و مثبتی را بین مؤلفه روانرنجوری، مؤلفه برونگرایی، مؤلفه دلپذیربودن، مؤلفه مسئولیت پذیری - باوجدان بودن - ، انعطاف پذیری با صمیمیت اجتماعی دانشجویان نشان دا دند. بر اساس آنچه توصیف شد میتوان نتیجه گرفت که مسئولیت پذیری یا با وجدان بودن یکی از ِ عامل شخصیتی است که در صمیمت دانشجویان از اهمیت قابل توجهی برخوردار است.
واژگان کلیدی: روانرنجوری، دلپذیربودن، مسئولیت پذیری، برونگرایی، انعطاف پذیری، صمیمیت اجتماعی.
مقدمه
افراد از طریق برقراری ارتباط صمیمانه قادر خواهند بود که احساسات و عواطف خود را به اعضای خانواده، دوستان و همکاران خود ابراز کرده و به تقویت ارتباط عاطفی خود با آنها کمک نمایند، در این صورت است که در مسائل و مشکلات پیش آمده هیچگاه احساس تنهایی و عجز نمیکنند و در کمک و یاری خواستن به موقع از دیگران موفق خواهند شد تا با مسائل و مشکلات پیش آمده خود به بهترین نحو ممکن برخورد کرده و راهحلهای جدیدی را کشف کنند .بدیهی است برقراری ارتباط صمیمانه با دیگران فقط از طریق حرف زدن حاصل نمیشود، بلکه با خوب گوش دادن، احترام گذاشتن مشارکت کردن، ابراز وجود و... این ارتباط میسر خواهد شد.از جمله عوامل تأثیرگذار بر این ارتباط و روابط بین ویژگی های شخصیتی و صمیمیت اجتماعی است.
در بررسی ویژگی های شخصیتی، در ابتدا باید تعریفی روشن از صفات شخصیتی ارائه داد. صفات شخصیت عبارتند از الگوهای پایدار ادراک، شیوه های ارتباطی و طرز تفکر فرد نسبت به خود و محیط اطرافش که در گستره وسیعی از زمینههای فردی و اجتماعی نمایان میگردند. روانشناسان شخصیت در طی سالها کوشیدهاند ساختار شخصیت را به طور کامل مورد مطالعه قرار داده و گستره تفاوتهای فردی، اهم از صفات بهنجار و نابهنجار شخصیتی را تعریف و طبقهبندی کنند. که مدل پنج عاملی کاستا و مک کری به معرفی پنج بعد عمده شخصیت می پردازد: روان رنجور خویی به آمادگی فرد برای تجربه، اضطراب، تنش، خصومت، تکانش گری، افسردگی، عزت نفس پایین و ترحم جویی بر می گردد.
برون گرایی
به آمادگی فرد برای معاشرتی بودن، هیجانهای مثبت، ابزار وجود، پر انرژی بودن و هیجان خواهی اطلاق می شود.گشودگی به تجربه :ویژگیهای شخصیتی همچون کنجکاوی، زیبایی دوستی، هنرمندی، انعطاف پذیری و خردورزی میپردازد. سازگاری : به گرایش فرد برای بخشندگی، مهربانی سخاوت، همدلی، نوع دوستی و اعتماد ورزی اشاره دارد. وظیفه شناسی : ویژگیهای منظم بودن، کارا بودن، قابل اعتماد و اتکا بودن، کفایت، تلاش برای موفقیت، منطقی بودن و آرام بودن را شامل میشود.
صمیمیت به هرگونه رابطه یا دوستی که دربردارنده گرمی،بازبودن وسهیم شدن غیررسمی باشداشاره دارد .اغلب افراد با وجود موفقیت های بسیار در زندگی ،احساس رضایت وخوشبختی ندارند ودر برقراری عمیق وصمیمانه بامشکل روبه رو هستند.آنها تصورمی کنندکه توانایی ایجاد روابط صمیمانه یک امرغریزی است وضرورتی برای یادگیری وتمرین این روابط وجود ندارد . این افراد پس ازسرخوردگی های مکرردرنهایت خود رابدشانس قلمدادکرده وبه خودمی قبولانندکه اگردفعه ی بعدکمی شانس باآنهایاری نماید،میتوانند رابطه ی ایده آل خود رابیابند ولی آنهاکاملاًدراشتباه هستند.
همانطورکه برای یادگیری هنرجدیدمابه آموزش، بالابردن آگاهی،وتمرین احتیاج داریم،برای ایجادروابط صمیمانه نیزبه صرف وقت ویادگیری وآموزش وتمرین نیازداریم. هدف از انجام این پژوهش تلاش بر این است که رابطه بین این دو متغیر؛ ویژگی های شخصیت و صمیمیت اجتماعی در بین دانشجویان بررسی شود، تا نتایج آن در تحقیقات آتی مورد بهره برداری و استفاده بیشتر دانش پژوهان قرارگیرد.
مبانی نظری و پیشینه پژوهش،ویژگی های شخصیت
شخصیت یا کاراکتر الگوینسبتاً پایداروثابت اندیشه، هیجان ها ورفتاریک فرداست. به عبارت دیگر شخصیت شامل ویژگیهای نسبتاً باثبات وپایدار است که صفت نامیده میشوند - مانند زود رنج مضطرب و پرحرف. - شخصیت یعنی» مجموعه ای از رفتار و شیوههای تفکرشخص در زندگی روزمره که با ویژگیهای بی همتابودن، ثبات - پایداری - و قابلیت پیش بینی مشخص میشود شخصیت مجموعه ای از الگوهای پایدار فرد در ادراک، شناخت و روابط بین فردی است؛ نوعی سبک قابل پیش بینی در طرز تفکر، احساس وعمل، که ازارتباط نزدیک گنجایش های فطری، تجربه های آغازین زندگی،روند تکامل شخصی وتأثیرات بین فردی،اجتماعی وفرهنگی پدید میآید.ازنظرروان شناسی ،واژه شخصیت،تمامیت فردوتمامیت عادت ها وکنشهای روانی اورا نشان می دهد.
اساس شخصیت،پیش بینی آن است. روان شناسان عینیگرابااستفاده ازتحلیلهای آماری پیشرفته،تعدادبیشماری ازصفات دوبعدی رامشخص کرده وافراد را براساس مکان قرارگرفتن آنها در دو قطب مخالف،یک صفت مثل درونگرا برونگرا،وفعال نافعال،ارزیابی نموده اند.روان رنجوری:از جمله ابعاد گسترده شخصیت، مقایسه سازگاری، ثبات عاطفی فرد، ناسازگاری و عصبیت یا روان آزردگی است. داشتن احساسات منفی مانند ترس، غم، برانگیختگی، خشم، احساس گناه، احساس کلافگی دایمی وفراگیر،مبنای این شاخص را تشکیل می دهند.
برونگرایی
از دیدگاه یونگ پدیدههای برونگرایی و درونگرایی دو جنبه مهم از شخصیت انسانی را تشکیل می دهند. هنگامی که توجه به اشیا و امور خارج چنان شدید باشد که افعال ارادی و سایر اعمال اساسی آدمی نتیجه ارزیابی ذهنی نباشد، بلکه معلول مناسبات امور و عوامل خارجی باشد، برونگرایی خوانده میشود. به عبارتی، برونگرایی رفتاری است که با دیدگاه عینی و خارجی مشخص شده وبا فعالیت عملی بالاتری همراه است.افراد برون گرا از آمادگی کمتری برای تسلط بر نفسخویش برخوردارند.
انعطاف پذیری
انجمن روانشناسی آمریکا در سال انعطاف پذیری یا به عبارتی سازگاری اجتماعی راعبارت می داند از هماهنگ ساختن رفتار به منظور برآورده ساختن نیازهای محیطی که غالبا مستلزم مهارتکانه ها،هیجانات یا نگرش ها می باشد.انعطافپذیری یکی از ویژگی های شخصیتی است که معمولاً در درون هر فرد نهادینه میشود. البته افراد به میزان و درجات متفاوت از این فاکتور برخوردارند. در واقع میتوان این گونه گفت که انعطاف پذیری در نحوه رویارویی افراد با مسائل و تجربه های جدید ظاهر می گردد و قطعاً نقش موثری را در نتیجه ای که از این رویارویی ناشی می گردد بر عهده دارد.