بخشی از مقاله
چکیده:
در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین سبکهای عشق ورزی و ویژگیهای شخصیت با کیفیت زندگی پراخته شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل 800 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی بهشهر بوده که متاهل بودند و نمونه آماری این پژوهش را تعداد 260 نفرازدانشجویان متاهل دانشگاه آزاد بهشهر سال 1395-96 تشکیل دادند. با مراجعه به جدول کرجسی و مورگان به روش خوشه ای تصادفی بدون جایگزینی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه ویژگیهای شخصیتی نئو، پرسشنامه سبکهای عشق ورزی استرانبرگ و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت. برای تجزیه و تحلیل داده هااز نرم افزارspss - 18 وضریب همبستگی اسپیر من استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ کلیه متغیرها بالای 0/7 بوده، لذا تمامی متغیرهای پژوهش از پایایی لازم برخوردار بودند و ضرایب رگرسیون استاندارد شده نشان داد از بین مؤلفه های ویژگی های شخصیتی، متغیر برون گرایی سهم بیشتری در پیش بینی متغیر ملاک داشته و از بین مؤلفه های سبک عشق ورزی، متغیر تعهد سهم بیشتری در پیش بینی متغیر ملاک داشته است. به عبارتی، سبکهای عشق ورزی 4درصد و ویژگیهای شخصیتی 52درصد بر کیفیت زندگی تاثیر داشتند. بنابراین با کمک سبکهای عشق ورزی و ویژگیهای شخصیت می توان کیفیت زندگی متاهلین را پیش بینی و اقدامات لازم را بعمل آورد.
کلید واژه ها: ویژگی های شخصیتی، سبک های عشق ورزی،کیفیت زندگی و دانشجویان متاهل.
مقدمه
وجود یک جامعه سالم از نظر بهداشت روانی، منوط به سلامت اجزاء کوچکترآن جامعه ماننداجتماعات کوچک و خانواده های موجود در آن جامعه است. خانواده هسته مرکزی هر جامعه و یکی از پایه های اساسی آن محسوب میشود. وجود خانواده های سالم می تواند تاثیر بسزایی در سلامت روانی جامعه داشته باشد، پیوندهای اجتماعی می توانند به ایجاد احساس معنا در زندگی منجر شوند[1] خانواده را می توان سازمان اجتماعی محدود و نهاد سازنده ای دانست که از طریق ازدواج تشکیل می شود.ازدواج اولین تعهد عاطفی و حقوقی است که ما در بزرگسالی قبول می کنیم. افراد بر اساس نحوه نگرش و طرح واره های ذهنی خود تصمیم به زندگی مشترک می گیرند. یکی از این نگرشها در کنار هم بودن و لذت بردن از یکدیگر است. کیفیت زندگی ٌاز جمله شاخصه هایی است که زندگی ها را لذت بخش و معنادار می سازد. براساس تعریف سا زمان جهانی بهداشت » کیفیت زندگی « تصور فرد از وضعیت خود در زندگی، بافت فرهنگ و سیستمهای ارزشی است که وی در آن زندگی می کند و با اهداف، انتظارات، معیارها و علایق او مرتبط است.[2]
مطالعه کیفیت زندگی و عوامل تاثیر گذار برآن می تواند اطلاعات اساسی را در اختیار ما قرار دهد که در هنگام ارزیابی مداخلات حوزه سلامت و اجتماع مورد استناد قرار گیرند. در این بین سبکهای عشق ورزی جایگاه برجسته ای را در مطالعه عوامل موثر بر کیفیت زندگی به خود اختصاص داده است.[3] یکی×از×مهمترین×عوامل×تعیین×کننده×ی×پویایی×های×روابط×در افراد متاهل وجود عشق و کیفیت آن است.عشق و سبک عشق ورزی عامل موثری بر کیفیت×روابط زناشویی×استب[4×، عشق یک هیجان مثبت نیرومند ، اساسی و بنیادی در انسان است. افراد با داشتن سبکهای عشق ورزی متفاوت، ممکن است دست به انتخاب هایی بزنند که سطح کیفیت زندگی شان منحصر بفرد باشد. هنگامی هم که، از نهاد خانواده صحبت به میان می آید بلافاصله در ذهن صمیمیت، عشق و علاقه تداعی می شود، وجود ثبات، استحکام و برقراری نظم در این نهاد منوط به داشتن روابط گرم اعضای خانواده با یکدیگر است. بنابراین سبکهای عشق ورزی سبب بهزیستی بهتر خانواده ها است. استرانبرگٍ - 1998 - سه مولفه را برای عشق در نظر می گیرد: صمیمیت، هوس و تعهد.
از نظر هندریک و هندریکَ - 1986 - سبک های عشق ورزی اشاره به این امر دارد که چگونه افراد عشق را تعریف می کنند یا عشق ورزی می کنند. افراد برای عشق ورزیدن نسبت به همسر خود از یک سبک و روش خاصی استفاده می کنند و این سبک متاثر از ارتباط متقابل و مداوم بین زن و شوهر و تعبیری است که از محیط زندگی خود دارند.[3] از سویی ویژگیهای شخصیتی نیز از عوامل موثر بر نحوه ارتباط بین افراد است. ودر کیفیت زندگی آنها موثر می باشد.[5] از منظر روان شناسی واژه شخصیت، تمامیت فرد و تمامیت عادت ها و کنش های روانی او را نشان می دهد و مجموعه ای از ویژگیها و صفات آدمی است که الگوهای نسبتاً پایدار پاسخ وی به موقعیت ها، را تبیین می کند.[6] یکی از کارآمد ترین و جامع ترین نظریه های مطرح شده در باب شخصیت، نظریه پنج عاملی کاستا و مک کریُ است. براساس این دیدگاه شخصیت ساختاری دارد که دارای سلسله مراتبی با 5 بعد اصلی در بالاترین مرتبه و قابل فروکا هی به اجزا یا صفات رده پایین تر است. پنج عامل اصلی شخصیت شامل روان نژندگراییِ، برون گراییّ، تجربه پذیریْ، دلپذیر بودن 8 و وجدان گراییُ هستند.[7]
باید دانست نقش ویژگیهای شخصیتی و سبکهای عشق ورزی بر رفتار و شناخت، گاه مستقیم و بی واسطه است و گاه با اثرگذاری بر عوامل واسطه ای موجب بروز پیامدهای رفتاری و شناختی می شود به گونه ای که با بررسی سبکهای عشق ورزی و ویژگیهای شخصیتی می توان دست به طبقه بندی زد. در مطالعه حاضر سعی می شود عوامل مذکور در خصوص اثرگذاری بر کیفیت زندگی مورد بررسی قرار داده شوند زیرا بدیهی است عدم شناساندن و تشریح عوامل موثر بر کیفیت زندگی دانشجویان متاهل، باعث می شود آن جنبه هایی که سبب بهزیستی و بهداشت روانی زندگی و خانواده ها می شوند، مورد غفلت واقع شده و پیامدهای منفی متوجه نظام خانواده که رکن اساسی یک جامعه است، بشود. تابحال تحقیقی که رابطه سبکهای عشق ورزی و ویژگیهای شخصیت را با کیفیت زندگی در دانشجویان متاهل مورد بررسی قرار داده باشد، انجام نشده است. تحقیق حاضر سعی دارد با شفاف سازی و تبیین میزان اثرگذاری این متغیرها در کیفیت زندگی، زمینه هایی را که سبب بهزیستی بیشتر زندگی ها می شوند را روشن سازد زیرا توجه به سلامت روانی و بهزیستی خانواده می تواند نور امید، شادابی و سرزندگی را دل خانواده ها زنده کند و تاثیر بسزایی را در نحوه کارکرد و فعالیت خانواده ها داشته و به نوبه خود موجبات سلامتی، خلاقیت و موفقیت های آینده نسل ها را فراهم نماید.از این رو تحقیق حاضر این سئوال اساسی را در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار خواهد داد، چه نوع رابطه ای بین سبکهای عشق ورزی و ویژگیهای شخصیت با کیفیت زندگی دانشجویان متاهل در دانشگاه آزادبهشهر وجود دارد؟
به عبارتی آیا ویژگیهای شخصیتی و سبکهای عشق ورزی قادر به پیش بینی کیفیت زندگی دانشجویان متاهل می باشند؟ مواد و روش ها روش پژوهش با توجه به موضوع تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه دانشجویان متاهل دانشگاه آزاد بهشهر که در سال تحصیلی 96-95 مشغول به تحصیل بوده اند می باشند که 800 نفر بوده و براساس جدول کرجسی- مورگان تعداد260 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شده اند.در این تحقیق ازآمار استباطی به منظور تعیین معنا دار بودن فرضیات پژوهش ازآزمون دوربین واتسون و آزمون کولموگروف اسمیرنف استفاده گردید ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه پنج عاملی نئو60 سوالی، مقیاس مثلث عشق استرنبرگ45 سوالی و پرسش نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی 26 سوالی می باشد. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار spss 18 از طریق آزمون آلفای کرونباخ روی یک نمونه 30نفری محاسبه و ضریب آنها برای پرسشنامه ها بالای 0/7 بدست آمده است.که بیانگر پایا بودن ابزارها جهت اجرا می باشد و همچنین بارها پرسش نامه ها در پژوهش های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است که نشان دهنده پایایی محاسبه آن می باشد. یافته ها فرضیه فرعی اول: بین تعهد و کیفیت زندگی دانشجویان رابطه وجود دارد.
