بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناسایی رابطه بین خویشتن شناسی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر در مدارس متوسطه غیرانتفایی منطقه سه تهران بوده است. اهداف فرعی پژوهش حاضر نیز عبارت بوده است از شناسایی رابطه بین خویشتن شناسی با انگیزش تحصیلی دانش آموزان و شناسایی رابطه بین خویشتن شناسی و شناسایی رابطه بین ارزش تکلیف و انگیزش تحصیلی دانش آموزان. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی دانش آموزان مدارس متوسطه پسر غیرانتفایی منطقه سه تهران می باشند. این جامعه مشتمل است بر 479 نفر که در سه پایه دوره متوسطه مشغول به تحصیل می باشند. تعداد نمونه های پژوهش معادل 214 نفر توسط جدول مورگان برآورده شده است که از طریق روش نمونه گیری مرحله ای – تصادفی از میان مدارس مذکور انتخاب شده اند.
ابزارهای اندازه گیری در پژوهش حاضر پرسشنامه خویشتن شناسی دیوید وتن و کیم کامرون و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش از نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 بهره برده شده است. بر این اساس از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف استاندارد، کجی و کشیدگی و از شاخص های آمار استنباطی نیز از ضریب رگرسیون چندگانه بهره برده ایم. بر اساس یافته های به دست آمده در پژوهش حاضر مشخص گردید که بین متغیر خویشتن شناسی با و انگیزش تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد و میزان همبستگی بین آنها نیز بالا می باشد.
مقدمه
در مرور ادبیات روانشناسی بارها به واژهی خود در قالب و شکلهای گوناگون آن برخورد میکنیم به عبارتی میتوان گفت مفهوم خود یکی از موضوعهای مهم و اساسی علم روانشناسی است. روانشناسان اجتماعی و رشد به طور گستردهای پژوهشهایشان را معطوف به خود ساختهاند. گفتههایی مانند من خود را فرد لایق میدانم، من احساس بدی نسبت به خودم دارم، من حساستر از گذشته شدهام، خود را فرد بیلیاقتی میدانم، میتوانم از عهده این امتحان سخت برآیم، بیانگر آنند که افراد درباره تواناییها و ویژگیهای خود به دانش و شناختهایی دست یافته، نسبت به خویشتن به عنوان موجودی متمایز از دیگری و عاملی برای انجام کارهای گوناگون شناختهایی دارند.
خویشتن شامل تمام افکار، ادراکات و ارزشهایی است که من - در معنای فاعلی و مفعولی این واژه - را تشکیل میدهند. من شامل آن چه هستم و آن چه میتوانم انجام بدهم میشود این خویشتن ادراک شده به نوبه خود بر ادراک فرد از جهان و هم بر رفتار او تاثیر میگذارد. ارگانیزم یک تمایل احساسی ذاتی و یک تلاش اصلی دارد و آن تمایل به محقق بخشیدن و حفظ تعالی خویشتن است و این پایه اساس فعالیتهای او را تشکیل میدهد و تمام نیازهای روانی فرد را میتوان جنبههایی از همین نیاز بنیادی دانست. تحت تاثیر این تمایل اساسی، ارگانیزم در جهت رشد، خود شکفتگی، بقا و تعالی نفس، خود رهبری2، خود نظمی3، خود مختاری4، استقلال و تسلط به نفس حرکت میکند.
منظور ازانگیزش پیشرفت یا انگیزش موفقیت »میل یا اشتیاق برای کسب موفقیت وشرکت درفعالیت هایی است که موفقیت درآن ها به تلاش و توانایی شخصی وابسته است« دانش آموزان دارای انگیزش پیشرفت تحصیلی سطح بالا، تکالیف چالش انگیزی انتخاب می کنند، برای رسیدن به موفقیت دراین تکالیف بسیار تلاش می کنند وبرای مدت طولانی درانجام دادن تکالیف خود پایداری می کنند. حتی پس از آنکه درانجام کاری شکست خوردند از آن دست نمی کشندوتا رسیدن به موفقیت به کوشش خود ادامه می دهند.این گونه افراد شکست خود را به پای عوامل بیرونی، مانند دشواری تکلیف یا شانس وبه عوامل درونی وتغییر پذیر مانند تلاش ناکافی نسبت نمی دهند.به طورکلی این انگیزه یا هدف های ویژه روش دستیابی به آنها، برنامه ریزی ، تلاش وارتقای ارزشمندی خود درارتباط است.
روش:
پژوهش حاضر بر اساس از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین، انحراف استاندارد، کجی و کشیدگی و از شاخص های آمار استنباطی نیز از ضریب رگرسیون چندگانه بهره برده ایم و با استفاده از نرم افزار - - spssانجام و دانش آموزان در جهت تعیین رابطه متغییر پیش بین - انگیزش تحصیلی - و متغییر ملاک - خویشتن شناسی - قرار گرفتند.
شرکت کنندگان در پژوهش:
جامعه ی آماری در این پژوهش کلیه دانش آموزان پسر در مدارس متوسطه غیرانتفایی منطقه سه تهران بوده است. این جامعه مشتمل است بر 479 نفر که در سه پایه دوره متوسطه مشغول به تحصیل می باشند. تعداد نمونه های پژوهش معادل 214 نفر توسط جدول مورگان برآورده شده است که از طریق روش نمونه گیری مرحله ای – تصادفی از میان مدارس مذکور انتخاب شده اند. ابزار سنجش:ابزارهای اندازه گیری در پژوهش حاضر پرسشنامه خویشتن شناسی دیوید وتن و کیم کامرون و پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر بوده است.
پرسشنامه خویشتن شناسی:
مفهوم “ خویشتن “ از احساساتی ناشی میشود که از تماس با دیگران و ارزیابی های انعکاس یافته یا ادراک شده به وسیله کودک به دست آمده است. مثل اینکه چگونه دیگران وی را ارزش گذاری و ارزیابی می کنند.پرسشنامه خویشتن شناسی توسط دیوید وتن و کیم کامرون - 1991 - ساخته شده است که از 11 گویه و 2 خرده مقیاس خودگشودگی و استقبال از بازخور دیگران 5 - سوال - و آگاهی از ارزشها، سبک شناسی، جهت یابی تغییر و روابط متقابل شخصی 6 - سوال - تشکیل شده است که به منظور شناختن خود بکار می رود. نمره گذاری پرسشنامه بصورت طیف لیکرت 6 نقطه ای می باشد که برای گزینه های کاملاً» مخالفم«، »مخالفم«، »کمی مخالفم«، »کمی موافقم«، »موافقم« و کاملاً» موافقم« به ترتیب امتیازات 1، 2، 3، 4، 5 و 6 در نظر گرفته می شود.
پرسشنامه انگیزش تحصیلی:
پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر شامل 33 گویه و هدف آن بررسی انگیزش تحصیلی در بین دانش آموزان می باشد.این ابزار شکل اصلاح شده مقیاس هارتر - - 1981به عنوان یک ابزار سنجش انگیزش تحصیلی است.همان گونه که بیان شد مقیاس اصلی هارتر،انگیزش تحصیلی را با سوال های دوقطبی می سنجد که یک قطب آن انگیزش درونی و قطب دیگر آن انگیزش بیرونی است و پاسخ آزمودنی به موضوع هر سوال فقط می تواند یکی از دلایل بیرونی و یا درونی را در بر داشته باشد.این پرسشنامه براساس مقیاس لیکرت - هیچ وقت1،به ندرت2،گاهی اوقات3،اکثر اوقات4،تقریبا همیشه - 5می باشد.
