بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه خلاقیت ، انگیزش تحصیلی و مهارتهای شناختی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان بوده است. این پژوهش یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود که در آن خلاقیت، انگیزش تحصیلی و مهارت های شناختی به عنوان متغیرهای پیش بین و عملکرد تحصیلی به عنوان متغیر ملاک بوده است . جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان سال دوم راهنمایی آموزش و پرورش شهر کرج به تعداد 380نفر 200 - نفر دختر و 180 نفرپسر - بود که تعداد 300نفر 160 - نفر دختر،140نفر پسر - به عنوان نمونه از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده بودند.
داده های پژوهش از طریق پرسشنامه های خلاقیت عابدی ، انگیزش تحصیلی والرند و همکاران - AMS - و پرسشنامه مهارتهای شناختی مورنو و دای وستا - CSI - جمع آوری شده بود و مورد تحلیل آماری قرار گرفت و این نتایج بدست آمد: بین ابعاد خلاقیت با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنی داری داشت. در مورد دانش آموزان پسر هیچیک از ابعاد خلاقیت با عملکرد تحصیلی رابطه ی معنی داری نداشت. اما در مورد دختران تمام ابعاد خلاقیت با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت معنی داری داشت.
بین فقدان انگیزش با عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر و دختر رابطه ی منفی معنی داری بدست آمد. انگیزش درونی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان پسر و دختر رابطهی مثبت معنیداری داشت. ولی انگیزش بیرونی با عملکرد تحصیلی رابطه ی معنی داری نداشت. بین مولفه های مهارتهای شناختی با عملکرد تحصیلی رابطه معنا داری وجود داشت. در پسران بعد نظارت بر روند مطالعه رابطه مثبت و معنی داری داشت و در بعد غلبه بر عوامل مداخله گر رابطه منفی معنی داری بدست آمد. و در دختران تمام مولفه های مهارتهای شناختی با عملکرد تحصیلی رابطه معناداری بدست آمد.
مقدمه
امروزه همه اندیشمندان و محققان معتقدند که اساس قدرت انسان ناشی از خلاقیت1 اوست . پس می توان گفت: تاریخ تمدن ثبت تواناییهای خلاق بشر است . چنین است که تورنس - 1973 - 2 معتقد است ایجاد فرصت خلاق برای هر جامعه به منزله مرگ و زندگی است . امروزه همه جوامع بشری به خلاقیت نیاز مبرم دارند. خلاقیت رمز اصلی و اساس پیشرفت ومانع وابستگی یک جامعه پویا است. موهبت خلاقیت گذرگاه با نشاط به سوی آینده ای درخشان است و اساس آسایش و رفاه بیشتر انسان در زندگی فردی و اجتماعی حال و آینده است - حسینی،. - 1378
خلاقیت متعلق به تمام افراد جامعه است و همه می توانند این نیاز اصلی را در خود تقویت نمایند و زمینه رشد استعداد علمی ومعنوی خود را فراهم سازند . این مهم در عرصه آموزش و پرورش و مدرسه لازم و ضروری تر احساس می شود، لذا خانواده و مدرسه به عنوان دو عامل مهم و اساسی در پرورش خلاقیت بایستی برای رشد خلاقیت و نوآوری دانش آموزان دوره های مختلف تحصیلی راهکارهای عملی و اجرایی فراهم نمایند - قاسمی ، . - 1349 مشاهده رفتار روزانه خود و دیگران نشان میدهد که هر کس علائقی خاص و رفتاری مخصوص به خود دارد و نسبت به برخی از چیزها اظهار علاقه مندی و نسبت به بعضی چیزها ابراز تنفر می کند.
حال این سوال پیش می آید که چرا مردم رفتارهای متفاوت دارند و چه علتی باعث پیدایش رفتارهای خاص در هر فردی می شود. مثلا چرا گروهی به سختی برای موفقیت تلاش میکنند؟ و برعکس گروه دیگر چنین تلاشی از خود نشان نمی دهند؟ پاسخ این سوالات و هزاران سوال دیگر موضوع بحث انگیزش3 می باشد - موری4، . - 1985 محیط های آموزشی نیز با این مشکل مواجه روبرو هستند، واکنش دانش آموزان در برابر مدرسه و فعالیتهای کلاسی متفاوت است. بین دانش آموزان از لحاظ مقدار انرژی که به کار می گیرند، زمینه ای که می خواهند کار کنند و تداوم در زمینه کار مورد نظر تفاوت وجود دارد. این تفاوتها به مفهوم انگیزش ارتباط دارد.
این مفهوم مبین تفاوتهای رفتاری در یک شخص در طول زمان ، مبین تفاوتهای رفتاری در در یک شخص در تکالیف گوناگون و بیانگر تفاوتهای رفتاری در اشخاص متفاوت است. بویژه زمانی باید مفهوم انگیزش را بکار گرفت که مفهومی مانند توانایی - هوش-استعداد - نمی تواند به تنهایی تعیین کننده و توضیح دهنده اینگونه تفاوتها باشد، - بحرانی، . - 1373 امروزه مطالعه و کسب مهارتهای شناختی از جمله ضروری ترین نیازهای هر فرد انسانی است زندگی در این جامعه پیچیده و متحول مستلزم آن است که فرد به طور دائمی به فراگیری و شناخت بپردازد و از انگیزه درونی برای یادگیری برخوردار باشد.
