بخشی از مقاله
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین سبکهای مقابله ای با کیفیت زندگی دربین کارمندان شهرداری اهواز بود. نمونه آماری در این پژوهش نیز با ا ستفاده از از روش نمونه گیری ت صادفی ساده و از طریق جدول مورگان 270 نفر بود.روش این پژوهش تو صیفی از نوع همب ستگی بود. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش راهبردهای مقابله ای اندلر و پارک - 1990 - و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی - فرم کوتاه می با شد. داده ها با روش های آماری ضریب همب ستگی پیر سون تحلیل شدند. یافتهها ن شان داد که سبک مقابله ای سبک مسئله مدار با کیفیت زندگی کارکنان رابطه مثبت و معنی داری دارد.
کلمات کلیدی: سبکهای مقابله ای، کیفیت زندگی،کارکنان
.1 مقدمه
فرایند مقابلهعمدتاً1 از فعالیتها و اقدامات شناختی و رفتاری فرد برای مدیریت ا سترس ا ست. ا ستون - 1999 - 2 مقابله را معادل تلاش هشیار برای مواجهه با مطالبات استرس زا میدانند. در این مقابله، پاسخهای رفتاری آموخته شده از طریق محدود سازی اهمیت موقعیت خطرناک یا ناخو شایند - مطالبات ا سترس زا - ا سترس را کاهش میدهد. از سوی دیگر، کمپاس - 2001 - 3 معتقد ا ست مقابله صرفاً راهبرد ا ست و الزاماً معادل موفقیت در کاهش ا سترس و درماندگی نی ست. مقابله طبق نظر کمپاس به اقدامات سازش یافته وسازش نایافته در مواجهه با عوامل استرس زا اطلاق میشود - علی پور، . - 1390
رویکردهای اولیه به فرایند مقابله، سه سبک اصلی را متمایز میکنند: سبک مقابله مسأله محور که وجه مشخصه آن عملکرد م ستقیم برای کاهش ف شارها یا افزایش مهارتهای مدیریت ا سترس ا ست؛ سبک مقابله اجتناب محور که ویژگی ا صلی آن اجتناب از مواجهه با عامل استرس زا است؛ و سبک مقابله هیجان محور که وجه مشخصه آن راهبردهای شناختیای است که حل یا حذف عامل استرس زا را با نام و معنی جدید به تأخیر میاندازند. لازاروس و فولکمن - 1984 - 4 راهبردهای مقابله را به عنوان مجموعهای از پاسخهای رفتاری و شناختی تعریف کردهاند، که هدف آنها به حداقل رساندن فشارهای موقعیت استر س زا است - احمدوند،. - 1387
متغیر دیگر این پژوهش مفهوم کیفیت زندگی5 است. کیفیت زندگی به ارزیابی شناختی از میزان خشنودی کلی در مورد زندگی مربوط میشود. اگرچه محققان علاقمند به ارزیابیهای ذهنی افراد از سطح کلی کیفیت زندگیشان میباشند؛ آنها هم چنین به حوزههای مختلف مربوط به خ شنودی نیز توجه دارند. در رابطه با بزرگ سالان یک مدل سل سله مراتبی از کیفیت زندگی که شامل 5 مؤلفه اختصاصی است، ارائه شده است. در این مدل چند بعدی، سطح کیفیت زندگی به ارزیابی صورت گرفته درمورد خانواده، مدرسه، محیط زندگی، دوستان و خود مربوط میشود. یافته جالب این است که افراد بدون مشکلات مربوط به سلامت ذهنی و جسمی ممکن است نمرات پایینی در کیفیت زندگی کسب کنند و در مقابل افرادی با مشکلات سلامتی متعددی ممکن است نمرات بالایی در کیفیت زندگی نشان دهند.
بنابراین ابزارهای ارزیابی سلامت سنتی که فقط مبتنی بر علایم آسیب شناختی عمل میکنند ممکن است نمای محدودی از سلامت افراد را گزارش نماید - آزموده، . - 1388سلامتی یکی از مجموعهها و اجزاء کیفیت زندگی است ولی معادل و مساوی آن نیست چرا که طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی فقدان هرگونه نقص جسمی، روانی و اجتماعی است. با توجه به آنکه کیفیت زندگی احساس رضایت از زندگی است خواه همراه با سلامتی باشد یا نه، مفهوم وسیعی را در بر میگیرد که تمام ابعاد زندگی را در خود جای داده که در آن سلامت مرکز ثقل کیفیت زندگی است - محمودیان، . - 1388در سازمانهای رقابتی امروز، فقط سازمانهایی قادر به ادامه حیات هستند که کارایی خود را ارتقادهند، لذا لازم است شهرداری بعنوان یکی از این نوع سازمانها، جهت ارتقای کارایی خود کیفیت زندگی کارکنانش رامورد توجه قرار دهد.
کارکنان ورزیده و متخصص هرک شوردرعر صه های گوناگون نقش حیاتی در پی شرفت ک شور دارند و برخورداری آنان از سلامت ج سمی، روانی مطلوب میتواند به عنوان یک سرمایه آماده و بالقوه غنی برای طی مسیر توسعه تلقی گردد - بردبار، هاشمی زاده و مقصودی نژاد،. - 1392مفهوم کیفیت زندگی ابعاد گوناگون و بسیار وسیعی دارد. اما مهم این است که ما این مفهوم را از دیدگاه خود یعنی با توجه به نیازها و شرایط اجتماعی، فرهنگی، ملی و اقلیمی خویش برر سی کنیم و از این طریق بکو شیم جامعه خود را از مبتلا شدن به م صیبتها و مشکلات بزرگی که امروزه جامعه صنعتی غرب با آنها دست به گریباناند، مصون بداریم.
کیفیت زندگی به دلیل گسترش روند صنعتی شدن و پیشرفت فناوری که توجه به بعد کمی زندگی انسان را مد نظر قرار میدهد و همچنین به دنبال غفلت از جنبههای کیفی زندگی انسان، طی چند دهه گذشته در کشورهای غربی مورد توجه اندیشمندان و متفکران علوم انسانی قرار گرفته است. توسعه بیش از پیش زندگی مدرن که خود را با تولید انبوه کالاها و خدمات متنوع در بعد کمی نشان میدهد، مشکلات زیادی برای بشر امروزی به ارمغان آورده است. به همین دلیل توجه بسیاری از دانشمندان و صاحب نظران به مفهوم کیفیت زندگی معطوف گشته تا از این طریق، تلاشهایی در راستای ارتقای شرایط زندگی و بهبود بخشیدن به بعد کیفی زندگی بشر صورت دهند - ربانی خوراسگانی، . - 1386
جامعه ما در حال حا ضر در مرحلهای ا ست که با سرعت در م سیر افزایش کمیتها پیش میرود ولی کیفیت را هرگز نباید از کمیت جدا کرد. کیفیت بعد تازهای نیست که بتوان در آینده آن را به کمیت اضافه کرد. اگر ما از آغاز، فلسفه و نگرشی روشن نسبت به مفهوم کیفیت زندگی داشته باشیم، در جستجوی کمیتها نیز موفقتر خواهیم بود. کیفیت زندگی در حقیقت حاصلی است از مجموع ذوقیات، احساسات، عواطف و ارزشهای معنوی که عالم درونی ما را میسازند. کیفیت زندگی ماحصل همه چیزهایی است که از ماست و مربوط به ماست و از خصوصیات ماست - علی پور،. - 1390گروهی از ان سانها همی شه مطابق با نظرات و اعتقادات خود صحبت میکنند. اگر از آنها در مورد مو ضوعی سؤال شود با صداقت به سؤالات پا سخ میدهند، در عقاید خود ثابت قدم ه ستند و تحت هر شرایطی پا سخ یک سان به سؤالات میدهند، حتی اگر پا سخهای آنها طرد اجتماعی به دنبال داشته باشد.
گروهی دیگر طوری حرف میزنند که مورد تأئید دیگران قرار بگیرند. اگر از آنها در مورد مو ضوعی سؤالی شود طوری پا سخ میدهند که فکر میکنند دیگران دو ست دارند آنطور پا سخ داده شود. سعی میکنند با قواعد و هنجارهای اجتماعی سازگاری نشان دهند و از طرد اجتماعی در امان بمانند. حرفزدن و رفتار کردن مطابق انتظارات دیگران را پذیرش اجتماعی مینامند. بنابراین پذیرش اجتماعی همانند یک پیوستاری است که در یک انتهای آن پذیرش اجتماعی خیلی بالا یعنی افرادی قرار دارند که نظرات و تجربیان خود را در مصاحبهها و پاسخگویی به سؤالات تغییر شکل میدهند و در انتهای دیگر پذیرش اجتماعی خیلی پایین یعنی افرادی را شامل می شود که بهیچوجه نظرات و تجربیات خود را تغییر نمیدهند.
طبیعی ا ست که اکثریت انسانها در حد وسط پیوستار قرار دارند - هارجی1، - 2003 ویکتور فرانکل2 یکی از روانشناسان برجسته اروپایی، در راستای یافتن پاسخ به این سؤال نتیجه گرفت که اگر زندگی برای افراد معنا ومفهوم داشته باشد فشار ناشی از آن نیز قابل تحمل است. موقعیتهای فشار زای زندگی همواره میتواند بر جریان توانایی افراد در کنار آمدن با شرایط گوناگون مؤثر باشد و تداوم شرایط دشوار به نوبه خود موجب بروز یا تشدید نابسامانی جسمی و روانی میشود - ابریشم کار،. - 1391برخورداری از کیفیت زندگی پایین میتواند بر روی ارتباطات خانوادگی نیز اثر گذارد، کیفیت زندگی ضعیف میتواند موجب بکارگیری مکانی سمهایمقابله و سازگاری ناموثر در افراد شده و متعاقباً موجب افزایش تنش در آنان گردد و افزایش تنش در ارتباط م ستقیم با عوامل فیزیکی و جسمی بوده و میتواند شدت بیماری در افراد را افزایش دهد.
بسیاری از محققین رابطه بین کیفیت زندگی و صفات فردی را مورد بررسی قرار داده و عواملی را شناسایی کردهاند، این عوامل شامل میزان شناخت از خود؛ تنشهای متحمل شده؛ دست یابی به اهداف زندگی؛ روشهای مقابله و میزان سازگاری میباشند. به لحاظ اهمیت و دامنهی فراگیر کیفیت زندگی، عوامل مؤثر بر آن همواره برر سی شده ا ست. در این میان، نقش سازمانها و نحوهی ارتباطات اع ضای آن با یکدیگر در شکل گیری کیفیت زندگی بسیار اساسی به نظر میرسد - علی پور،. - 1390
.2 اصل مقاله
-1-2 کیفیت زندگی
مفهوم کیفیت زندگی3 به دوران ارسطو در 385 سال قبل از میلاد مسیح باز میگردد، در آن دوران ارسطو "زندگی خوب" یا "خوب انجام دادن کارها" را به معنی شاد بودن در نظر گرفته است لیکن در عین حال به تفاوت مفهوم شادی در افراد مختلف پرداخت و ذکر نموده است سلامتی که باعث شادی در یک فرد بیمار میشود با ثروت که فرد فقیری را شاد میکند، یکسان نیست و بطور مشخص بیان نموده است که شادی نه تنها برای افراد مختلف معانی متفاوتی دارد بلکه برای یک فرد نیز در شرایط متفاوت، معنای یک سانی نخواهد دا شت. از نظر بی شترمتخ ص صان، کیفیت زندگی یکی از موارد مورد توجه در" شاخص تو سعه ان سانی" ا ست که شامل ابعاد مختلف فیزیولوژیکی، اجتماعی، ج سمی و معنوی میبا شد - اف ضلی، . - 1390
