بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی با بخشودگی در کارکنان شرکت نفت ملی اهواز بود.نمونه شامل 385نفر - 165مرد،220زن - از کارکنان شرکت ملی نفت اهواز بود که به روش تصادفی چند مرحله ای در سال 1393انتخاب شدند .ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه ویژگی های شخصیتی-NEO PIR، پرسشنامه سبک های دلبستگی سیمپسون و مقیاس بخشودگی بین فردی - - IFI بودند.این تحقیق از نوع همبستگی بود .تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری در سطح > P 0/05 نشان داد که بین روان نژندگرایی با بخشودگی رابطه منفی وجود داردوبین دیگر ویژگی های شخصیتی - برون گرایی ، باز بودن نسبت به تجربه ، توافق پذیری و وجدانی بودن - با بخشودگی رابطه مثبت وجود دارد. بین سبک دلبستگی ایمن با بخشودگی رابطه مثبت و بین سبک دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا با بخشودگی رابطه منفی وجود دارد..همچنین بین ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی با بخشودگی همبستگی چندگانه وجود دارد.در مجموع متغیر های پیش بین توانستند 38 درصد از واریانس بخشودگی را تبیین نمایند و متغییر های روان نژندگرایی، سبک دلبستگی اجتنابی، توافق پذیری، سبک دلبستگی دوسوگرا، سبک دلبستگی ایمن، برون گرایی بهترین پیش بینی کننده بخشودگی بودند.
کلمات کلیدی: ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی ، بخشودگی.
.1 مقدمه - با 2 خط 9pt فاصله از کلمات کلیدی -
داشتن یک زندگی پرمعنی و ارضا کننده بین فردی مستلزم رشد صفاتی نظیر ظرفیت، غنی سازی و همکاری است. علاوه بر این صفات، طرفین در یک رابطه صمیمانه باید قادر به تحمل، مقابله و گذشت از اشتباهات و نقص های ناگزیر یکدیگر باشند. بخشودگی ، یکی از واکنش هایی است که امکان تداوم روابط را علی رغم اشتباهات، خیانت ها یا ناکامی را دربرآورده ساختن انتظارات ممکن می سازد. بخشودگی اجازه نمی دهد که عواطف منفی بازدارنده صمیمیت ، بر فرد غلبه نمایند و این که این واکنش - بخشودگی - معرف ظرفیت شناختی پیچیده تر شخص است. بخشودگی اجازه می دهد تا روابط استمرار یابند و با وجود تهدیدها، صمیمیت تقویت گردد، از این رو بخشودگی ابزار مهمی در حفظ و تداوم روابط جدی و بلندمدت است. بخشودگی نیازمند میل به تجربه و اذعان به آسیب است و در نتیجه برخلاف انکار یا به فراموشی سپردن جراحت و آسیب با عواطف منفی همراه خواهد بود. بخشودگی همچنین مستلزم ایجاد یک دیدگاه پیچیده تر نسبت به فرد خاطی است. دیدن او نه به عنوان یک تصویر آرمانی از فردی عاشق پیشه و مجنون، بلکه به عنوان فردی که دارای رفتارها و قابلیت های مثبت و منفی است - لاولر- راو، یانگر، پیفری، جونز ، - . 2006
از زمان یونان باستان تا به امروز بخشودگی یک واکنش شخصی به صدمه یا خطای صورت گرفته و یا شرایطی که در آن شخص امیدوار است که از اشتباهش چشم پوشی گردد، در نظر گرفته شده است - فو ، - .2010 بخشودگی را به عنوان یک سازه روان شناختی که به طور ضمنی بیانگر موضوعی درون فردی و تغییری اجتماعی مدار در مورد خطایی که در زمینه ی بین فردی رخ داده است، در نظر گرفته اند - مک کالوگ و همکاران، 2000 به نقل از واین هیل ، . - 2001 منظور از تغییر در این تعریف یک تغییر اجتماعی مثبت است که هدفش ایجاد تعاملات اجتماعی مثبت تر است که در نتیجه کاهش احساسات منفی و با افزایش احساسات مثبت حاصل می شود. بخشودگی به معنای لزوم بازگشت به رابطه قبلی با فرد خطا کار نیست بلکه بدین معناست که فرد خطاکار باید به میزانی از تغییر دست یابد تا مورد بخشودگی قرار گیرد - باکوس ، - .2009
بخشودگی می تواند یکی از مهمترین فرآیندهای روان شناختی و ارتباطی برای بهبود کسانی که منزوی و دلسرد شده اند باشد. با وجود این که بخشودگی یک فرآیند پیچیده است، در پیشاپیش رشد ارتباطی، هیجانی، معنوی و جسمانی انسان قرار دارد. - مک کالوگ،بلا،کیل پاتریک،جانسون ، - .2001 یکی دیگر از پیش بینی کننده های بسیار مهم اما مهجور مانده بخشودگی سبک های دلبستگی است . سبک های دلبستگی از جمله مفاهیمی است که ابتدا بالبی آن را مطرح کرد. بالبی پیوند دلبستگی را در کودک یک نیاز اولیه و اساسی می داند - مظاهری 1377، به نقل از موید فر . - 1384 دلبستگی عبارت است از رابطه عاطفی پایداری که شخصی با شخص دیگری برقرار می کند - اینزورث ، . - 1984 براساس تئوری بالبی - 1969 - ، تجربیات دوران نوزادی با نخستین سرپرستان و مراقبین یک مدل کاری درونی را شکل می دهد که به عنوان دستورالعمل و راهنمایی برای نزدیک شدن به روابط بعدی عمل می کند. یک دلبستگی ایمن در محیطی شکل می گیرد که در آن مراقب کودک، در دسترس بوده و به نیازهای کودک پاسخ می دهد و رابطه بین کودک و مراقب گرم و صمیمی است.
یک سبک ناایمن زمانی ایجاد می شود که رفتار مراقبت کننده غیرقابل پیش بینی است و کیفیت عاطفی رابطه، منفی یا بی ثبات است. کودکی که با مراقب اولیه خود یک سبک دلبستگی ایمن را شکل دادهاست. احتمالاً، به روابط بعدی خود نیز با آسودگی و اعتماد وارد می شود. در مقابل کودکی که سبک دلبستگی ناایمنرا شکل داده است. احتمالاً روابط صمیمانه را توام با مقداری ناراحتی و ترس می داند - اسرف و واترز 1997، به نقل از لاولر- راو و همکاران - 2006ودائما نگران طرد شدن از سوی دیگران است - میکولینسر و همکاران 1990،نقل از حسنی - .1384 با توجه به مطالعات اندک صورت گرفته در زمینه بخشودگی، هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیتی - روان نژندگرایی ، برون گرایی ، باز بودن ، وجدانی بودن و توافق پذیری - ، سبک های دلبستگی - ایمن، دوسوگرا، اجتنابی - با بخشودگی در کارکنان شرکت ملی نفت اهواز می باشد.
فرضیات تحقیق فرضیه اول: بین ویژگی روان نژندگرایی و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه دوم: بین ویژگی برون گرایی و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه سوم: بین ویژگی باز بودن نسبت به تجربه و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه چهارم: بین ویژگی توافق پذیری و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه پنجم: بین ویژگی وجدانی بودن و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه ششم: بین ویژگی دلبستگی ایمن و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه هفتم: بین ویژگی دلبستگی دوسوگرا و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه هشتم: بین ویژگی دلبستگی اجتنابی و بخشودگی کارکنان رابطه وجود دارد . فرضیه دهم: بین ویژگی های شخصیتی - روان نژندگرایی، برون گرایی، باز بودن نسبت به تجربه، توافق پذیری، وجدانی بودن - ، سبک های دلبستگی - ایمن، دوسوگرا، اجتنابی - با بخشودگی کارکنان رابطه چندگانه وجود دارد.
6تعریف. متغیّرها
تعریف نظری ویژگی های شخصیتی شخصیت عبارت است از الگوینسبتاً پایدار صفات، گرایش ها یا ویژگی های که تا اندازه ای به رفتار افراد دوام می بخشد - فیست و فیست 2002، ترجمه ی سیدمحمدی، - .1384 شخصیت یک سازه پیچیده روان شناختی که برای کشف چگونگی رفتار فرد به کار می رود و در کل رفتارهای نوعی انسان را در موقعیت های مختلف نشان می دهد. شخصیت ارزشیابی خود فرد از چگونگی تفکر، احساس و رفتار خودش است. شخصیت سازمان پویای درونی فرد است که نظام های روان شناسی تعیین گر سازگاری انسان را با جهان خارج به وجود می آورد - کریسنی ، - .2001
152 تعریف عملیاتی ویژگی های شخصیتی منظور از ویژگی های شخصیتی در این پژوهش نمره ای است که آزمودنی در هر یک از عوامل پرسشنامه ی پنج عاملی نئو که توسط کاستا و مک کری - 1992 - ساخته شده است و دارای پنج خرده مقیاس - روان نژندگرایی، برون گرایی، باز بودن نسبت به تجربه، توافق پذیری، وجدانی بودن - می باشد، کسب می کند . 153 تعریف نظری روان نژندگرایی تمایل عمومی به تجربه ی عواطف منفی چون ترس، غم، دستپاچگی، عصبانیت، احساس گناه ویژگی¬های شخصیتی نفرت می باشد - گروسی، . - 1380 این شاخص همانند دیگر شاخص های این آزمون جنبه¬های شخصیت بهنجار را می سنجد. زنان و مردان که دارای نمره بالا در این شاخص باشند، دارای باورهای غیرمنطقی بوده، قدرت کمتری در کنترل تکانه ها داشته و درجه های انطباق ضعیف تری با دیگران و شرایط فشارهای روانی را نشان می دهند - حق شناس، - .1385
154 تعریف عملیاتی روان نژندگرایی
منظور از روان نژندگرایی در این پژوهش نمره ای است که فرد در عامل N آزمون نئو کسب می کند . 155 تعریف نظری برون گرایی برون گرایی نگرشی است که با برگرداندن انرژی روانی به بیرون مشخص می شود به طوری که فرد به سمت دنیای عینی و دور از دنیای ذهنی گرایش می یابد - فیست و فیست 2002، به نقل از سیده حمدی، - .1387 برون گراها افرادی اجتماعی هستند و افزون بر دوستدار دیگران بودن و تمایل به شرکت در اجتماعات و مهمانی ها، این افراد در عمل قاطع، فعال، حراف و اهل گفتگو هستند، این افراد هیجان ها و تحرک را دوست دارند و برآنند که به موفقیت در آینده امیدوار باشند - کاستا و مک کری و هولند ، - .1984 156 تعریف عملیاتی برون گرایی منظور از برون گرایی در این پژوهش نمره ای است که آزمودنی در عامل E آزمون نئو کسب می کند .
