بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی رابطه سبک های یادگیری دانش آموزان دوره متوسطه با روش های تدریس ترجیحی آنان بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل 2199 نفردانش آموزان دوره متوسطه شهرستان میبد که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم 325 نفر از آنان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی می باشد. با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی - ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تحلیل واریانس، آزمون تعقیبی - داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که بین سبک های یادگیری و روش های تدریس ترجیحی دیداری، شنیداری، خواندنی - نوشتنی و جنبشی رابطه معنادار وجود داشت ولی بین سبک های یادگیری دانش آموزان بر حسب سن و رشته تحصیلی تفاوت وجود نداشت. مقایسه سبک های یادگیری و روشهای تدریس ترجیحی دانش اموزان برحسب جنسیت نشان داد که فقط رابطه سبک یادگیری و روشهای تدریس ترجیحی شنیداری با جنس معنی دار بوده است و میانگین سبک یادگیری و روش تدریس ترجیحی شنیداری دانش آموزان دختر بیشتر از دانش آموزان پسر بوده است.
واژگان کلیدی: دانش آموزان دوره متوسطه، روش های تدریس، سبک های یادگیری
مقدمه
یکی از موضوعهایی که درجوامع امروزی درپژوهشهای آموزشی مورد توجه بسیار قرارگرفته، این است که دانش آموزان چگونه به یادگیری مطالب بپردازند. دنیای کنونی چنان در حال پیشرفت وتوسعه است که پژوهشگران ومتخصصان آموزشی را برآن داشته تا راههایی بیابند که به وسیله آن بتوان سرعت یادگیری را با سرعت پیشرفت هم گام کرد. انسان از راه یادگیری رشد مییابد و به تواناییهای خود فعلیت می بخشدیکی از متغیرهای موثر بر یادگیری افراد که در عین حال ارتباط کمی با ضریب هوشی دارد، سبک یادگیری است و در سالهای اخیر با تاکید بر آن چهارچوبی نسبتا نوین در زمینه یادگیری تدوین شده است. سبک یادگیری را می توان به عنوان مولفه ای نسبتا پایدار از نحوه ی دریافت و تعامل دانش آموزان با محیط یادگیری توصیف کرد - کیف، . - 1979
در همین مورد سبک های یادگیری را راههای انفرادی مورد استفاده یادگیرنده که با استفاده از آن اطلاعات را سازماندهی می کند تعریف کرده اند - سیف، . - 1381سبک های یادگیری در طراحی برنامه های آموزشی مناسب، بسیار موثر است. روش تدریس معلم نیز یکی از عوامل موثر بر فرایند فعالیتهای آموزشی و در نهایت در روند یادگیری است. گر چه معلمان باید شیوه تدریس خود را با سبک یادگیری دانش آموزان هماهنگ سازند، اما در اغلب کلاس های درس کمتر به این موضوع توجه می شود که نتیجه آن کاهش انگیزه دانش آموزان در فراگیری دروس است. اما انتخاب شیوه های متنوع تدریس بر اساس سبک یادگیری دانش آموزان و به کارگیری گستره وسیعی از فعالیتها و استراتژی های آموزشی، موفقیت بیشتر برنامه درسی و کیفیت بهتر آموزش را تضمین می کند - کلب، . - 2008عوامل مؤثر بر یادگیری بسیار گسترده و وسیع می باشند که شناسایی این عوامل در رفع مشکلات و نارساییهای موجود در سیستم آموزشی اهمیت دارد.
در رابطه با اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر فرایند تعلیم وتربیت، اسکینر - - Skinner معتقد است که یک نظام تربیتی مؤثر و واقعی را نمی توان به وجود آورد مگر اینکه دو فرایندیا عمل »یادگیری و تدریسکاملاً« شناخته و فهمیده شوند - معیاری و دیگران، . - 1388 به همین دلیل کسانی که مسئول تهیه و تنظیم برنامه های تحصیلی هستند باید ماهیت عمل یادگیری، خصایص و نیازها فراگیر ان را کاملاً بشناسند و مدرسین نیز باید با آشنایی از اصول حاکم بر روشهای تدریس و تأثیر آنها بر موفقیت فراگیران، روشهای مناسب تدریس را انتخاب کنند.افراد به تناسب تفاوتهای فردی خود از سبکهای متفاوتی برای یادگیری استفاده می کنند. تحقیق در باره ی چگونگی یادگیری نشان داده است که سبکهای یادگیری متنوعی در میان مردم وجود دارد - کاریCurry، . - 1999 به عبارت دیگر هر انسانی صرف نظر از ضریب هوشی و سطح پیشرفت یا موقعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک یادگیری مخصوص به خود را دارا می باشد - پراشینگ، . - 2002 Prashingدر واقع دسته بندیهای مختلفی از سبکهای یادگیری وجود دارد از جمله:
-1 الگوی سبک یادگیری کلب - - Kolb : - Learning Style Model که شامل سبک یادگیری واگرا، همگرا، جذب کننده و انطباق دهنده می باشد.
-2 الگوی سبک یادگیری گریگورس - - : - Gregorc Learning Style Model این الگو بر مبنای پژوهشهای پدیده شناختی به علاوه چرخه ی یادگیری تجربی کلب می باشد.
-3 الگوی سبک یادگیری فلدر- سیلورمن - - : - Gregorc Learning Style Model این الگو مدعی است که اشخاص ترجیحاتی در امتداد پیوستار پنج قطبی فعال- انعکاسی، حسی- شهودی، کلامی- دیداری، زنجیره ای- کلی، و شهودی- قیاسی دارند.
-4 الگوی مایرز- بریگز - - : - Myers-Briggs Type Indicator در این الگو چهار نوع سبک قابل شناسایی است، برون گرایی در مقابل درون گرایی، حساس در مقابل شهودی، متفکر در مقابل احساس کننده و قضاوت کننده در مقابل ادراک کننده - رحمان پور، پالیزبان و زمانی،. - 1388
-5 الگوی سبک یادگیری وارک: این الگو روی شیوه های گوناگونی که افراد اطلاعات را کسب تمرکز دارد و سبک مورد نظر در پژوهش حاضر، می باشد.این الگو شامل جنبه های دیداری، شنیداری، خواندنی / نوشتنی، جنبشی / حرکتی می باشد. یادگیرندگان دیداری نقشه، جداول، شکلها، دیاگرام ها، جزوات، فلوچارت ها، نکات برجسته شده از طریق رنگها، رنگهای متفاوت، تصاویرو پیام های تصویری را ترجیح می دهند. یادگیرندگان شنیداری توضیح عقاید و نظریات برای دیگران، بحث کردن درباره موضوعات، استفاده از نوار ضبط را ترجیح می دهند. یادگیرندگان خواندنی / نوشتنی اطلاعات ثبت شده، مقالات، گزارشات، کتب درسی، معانی، جزوه های چاپی، کتب راهنما، صفحات وب و یادداشت برداری را ترجیح می دهند. یادگیرندگان جنبشی / حرکتی گردش های علمی، کوشش و خطا، انجام امور به منظور درک بهتر آنها، آزمایش کردن، دستورالعملها و حل مسائل، رویکردهای فیزیکی را ترجیح می دهند - فلمینگف، . - 2002 - Fleming
اولین قدم اساسی در اطمینان از موفقیت تحصیلی فراگیر تعیین سبک یادگیری است - ویتزیگ Wetzig-، . - 2004 آگاهی معلمان از سبک های یادگیری فراگیران، به تسهیل یادگیری آنان کمک می کند. از طرف دیگر به آنها کمک می کند که چه شیوه ی آموزشی را انتخاب کرده و رسانه ها و مواد لازم را فراهم سازند.اگر روشهای آموزشی و راهبردهای تدریس با روش یادگیری فراگیران همخوان باشد می توان انتظار داشت که یادگیری ارتقاء یافته و از افت تحصیلی جلوگیری شود. همچنین با توجه به گسترش سریع و قابل ملاحظه در تکنولوژی، حجم زیاد اطلاعات، تغییردر سیستمهای اجتماعی و آموزشی در جوامع مدرن و از بین رفتن ساختارهای شغلی قدیمی، بیش از پیش این امر را مهم می سازد که انسان تلاشی را برای یک خود آگاهی در این میان آغاز کند. این خود آگاهی در حوزه های
