بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی رابطه سلامت سازمانی و رضایت شغلی با بهره وری کارکنان شرکت نفت و گاز گچساران انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش عبارت بودند از کلیه کارکنان واحدهای مختلف شرکت بهره برداری نفت و گاز گچسارن که درسال -92 1391 در این شرکت مشغول کار بوده اند. نمونه مورد نظر پژوهش شامل 199 نفر ازکارکنان بود که به وسیله نمونه گیری تصادفی ساده از میان جامعه 310 نفری انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات از سه پرسشنامه رضایتشغلیفیلدوروث، بهره وری آچیو و سلامتسازمانی هوی و همکاران استفاده شد. بدین منظور روش پژوهشی همبستگی استفاده شد.
تحلیل دادههای این پژوهش به کمک نرمافزار SPSS انجام گرفته است. برای بررسی فرضیههای پژوهش ازآزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است.یافته های بدست آمده نشان دادند که با افزایش سلامت سازمانی ورضایت شغلی کارکنان ، بهره وری آنها نیز افزایش می یابد. شدت رابطه بهره وری بارضایت شغلی از شدت رابطه بهره وری با سلامت سازمانی بیشتر است.
همچنین بین سلامت سازمانی با بهره وری و رضایت شغلی با بهره وری، رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.همچنین از نتایج آزمون تحلیلواریانس به این نتیجه رسیدکه بین متغیرهای پیشبین - سلامت سازمانی و رضایت شغلی - و متغیر ملاک - بهره وری - رابطه خطی معنیدار وجود دارد و سلامت سازمانی و رضایت شغلی به طور معنیدار قادر به پیشبینی بهره وری میباشند.در انتها یافته ها با توجه به تحقیقات پیشین مورد بحث و بررسی قرار گرفت .
-1-1 مقدمه
اگر به زندگی روزمره خویش نگاه کنیم متوجه نفوذ سازمان ها در حیطههای مختلف آن خواهیم شد. زیرا با سازمان های بسیاری در تماس هستیم و اکثر اوقات ما یا به عنوان عضو سازمان یا ارباب رجوع در سازمان ها می گذرد و شاید به همین دلیل می توان عصر امروز را عصر سازمان نامید، چرا که سازمان ها اهدافی را برای انسان برآورده می سازند که از توان وی به شکل فردی خارج است. بنابراین توجه به روحیه و انگیزه های انسانی کارکنان از اولویت بالایی برخوردار است، هنگام پیوستن نیروی انسانی به سازمانها، مجموعه ای از خواستها، نیازها و آرزوها یعنی انتظارات شغلی مطرح می شود که به رضایت شغلی بعنوان مهمترین نگرش، طرز تلقی، یا قضاوت کارکنان نسبت به شغل و سازمان خود بر می گردد که موجب کوشش او در راستای تحقق اهداف سازمانی و تمایلی قوی برای حفظ عضویت در سازمان می شود.
برای افزایش روحیه و رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان لازم است به برطرف کردن نیازهای آنان در محیط کار توجه کنیم. های توسعه اقتصادی، اجتماعی و های رهایی از تنگناها و دشواریگیری بجا و شایسته از آن، از کارآمد ترین راهمنابع انسانی و بهره آموزشی است، زیرا منابع انسانی کارآمد، بنیادی ترین عامل تولید، سازندگی، رشد و تکامل است و همین نگرش منجر به ایجاد های رهبری، مدیریت منابع و گسترش فکر مدیریت مشارکتی و توجه به رفتار، شخصیت و ویژگیتحولات جدید در مدیریت، سبک وری بهینه سازمانی، منابع انسانی است.ترین عامل یا مانع برای دستیابی به بهرههای روانی کارکنان شده است.
به عبارت دیگر مهم امروز بهره وری فراتر از یک معیار و شاخص اقتصادی است و به عنوان یک رویکرد جامع، فرهنگ و نگرش نظام گرا، و یک کلی از همه ی اجزا مطرح است، به طوری که می تواند هر یک از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور، سازمان و یا افراد را تحت تاثیر متقابل قرار دهد. بهره وری یکی از موضوع های اساسی است که در سطوح مختلف و در فعالیتهای گوناگون بشری، سابقه ی چند صد ساله دارد و اهمیت آن در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و صنعتی به شدت مورد تاکید قرار گرفته است. بدون شک در میان سرمایه های موجود، نیروی انسانی جایگاهی رفیع را به خود اختصاص داده است. باید به این نکته توجه کرد که پیشرفت هر ملتی وابسته به کار و تلاش همه ی اقشار جامعه است و بهره وری معیاری برای ارزیابی عملکرد این فعالیتها و تلاشها در بخشهای مختلف اجتماعی و اقتصادی است.
-2-1 بیان مساله
نیروی انسانی مهمترین جزء اساسی هر سازمانی محسوب می شوند. آنان هنگام پیوستن به سازمان، نیازها، انتظارات و توقعات خویش را با خود به سازمان می آورند و انتظار دارند که به آن نیازها از جانب سازمان پاسخ داده شود. افراد بر اساس ارضاء نیازهای خود برانگیخته می شوند و انگیزش در آنها موجب افزایش کارایی در سازمان می شود. عدم ارضای این نیازها از طرف سازمان مشکلاتی را به وجود می آورد و سازمان را در راه رسیدن به اهداف خویش ناکام می سازد از این رو شناخت نیازها، انگیزش و ویژگی های شخصیتی افراد که بر رضایت شغلی نیز تاثیر گذار است حائز اهمیت است رضایت شغلی هم باعث بهبود افزایش تولید در محیط کار می باشد.
زیرا افرادی که با رضایت شغلی به فعالیت می پردازند قوانین را رعایت کرده و با تلاش خود به بهترین نوع به فعالیت می پردازند. هر چه تعداد افراد با رضایت شغلی بالاتر افزایش یابد. از نتایج مثبت رضایت شغلی هم خود فرد هم سازمان و هم اجتماع برخوردار خواهد شد و درکل رضایت شغلی بالاتر افراد ،تعهد سازمانی بیشتر را در ×برخواهد داشت. - کورتز، .1 - 2007 تواند به عنوان یک کانالی بسیار مناسب و منظم جهت انتقال اطلاعات در سازمان برای افراد عمل سلامت سازمانی هر سازمانی می ×نماید و دستیابی به اهداف سازمانی را از طریق در اختیار گذاردن اطلاعات به هنگام و صحیح و بازخورد مناسب ممکن سازد.
به علت اینکه سلامت سازمانی روی رفتار کارکنان و نحوه ارتباط آنها با یکدیگر و رضایت آنها نسبت به شغل خود تأثیر بسزایی دارد و مهارتهای ارتباطی یکی از عوامل مهم در زمینه اعتماد کارکنان به سازمان می باشد و آمادگی کارکنان برای پذیرش تغیرات سازمانی و ماندگاری درعرصه رقابت وتداوم حیات سازمان می شود، همچنین رضایت شغلی به عوامل متعددی مربوط می شود وعدم رضایت شغلی کارکنان پیامدهای نامطلوبی بر سازمان دارد و باعث مشکلات عدیده ای برای سازمان و کارکنان خواهد شد، در تحقیق پیش رو سعی گردیده است به فقر مطالعاتی روابط بین متغیرهای پرداخته شده و متغیرهای سلامت سازمانی، رضایت شغلی و بهره وری بطور ساختاری مورد بررسی قرار گیرند فلذا شرایط ایجاب نمود، که پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه سلامت سازمانی و رضایت شغلی با بهره وری کارکنان شرکت نفت و گاز گچساران صورت پذیرد.
3-1 -اهمیت و ضرورت پژوهش
نیروی انسانی کار آمد شاخص عمده برتری یک سازمان نسبت به سازمانهای دیگر است چرا که نیروی انسانی مهمترین منبع هر سازمانی است . کارکنان متخصص ، وفادار ، سازگار و با ارزشها واهداف سازمانی دارای انگیزه قوی ، متمایل و معتقد به حفظ و ادامه عضویت سازمانی از نیازهای اصلی وبسیار ضروری هر سازمانی می باشد . سازمان به کارکنانی نیازمند است که فراتر از شرح وظایف و معمولی خودبه کار و فعالیت بپردازند کارکنانی که مایل باشد بخواهند و بتواند بیش از مقدار معمول برای دستیابی به اهداف سازمانی به انجام وظیفه بپردازند وجود چنین نیرویی در هر اداره و سازمانی ، ضمن کاهش غیبت ، تاخیرو جابجایی باعث افزایش بهره وی خواهد شد . سازمانهای کشورمان و به ویژه صنایع نقش عمده ای در اقتصاد کشور بر عمده دارند نیازمند چنین نیروی انسانی متعهد وفاداربه ارزشها واهداف سازمان می باشند.
در هر سازمان و یا ارگان دولتی و خصوصی مشکلات خاصی وجود دارد که عدم توجه به آنها می تواند در بهره وری کارکنان تاثیر گذار باشد . اما اگر این عوامل دسته بندی و اولویت بندی شوند می تواند در صدر آنها، ازجمله عدم رضایت یا رضایت شغلی را مشاهده نارضایتی شغلی زمینه ساز بوجود آمدن بی انگیزگی و عدم بروز انگیزش و ارتباط آن با کاهش بهره وری می باشد و می تواند .نمود . عامل نتیجه بد و پایین رفتن کیفیت زندگی اجتماعی و فردی باشد از طرفی برای افزایش بهره وری باید در کارکنان و کارمندان و تمام دست اندرکاران شرکت نفت و گاز گچساران ایجاد رضایت کرد و همچنین باید بتوان در بین کارکنان این شرکت فعالیت های مطلوب و سازنده ایجاد کرد .و اما از آنجایی که در این گونه شرکتها وجود کارکنانی متعهد و وظیفه شناس ضروری است مدیران این سازمان باید در جهت داشتن سازمانی سالم بکوشند تا کارمندان بتوانند به راحتی به وظیفه خود عمل کنند و کارایی بالاتری داشته باشند .
-3-2روش تحقیق
این پژوهش با توجه به اهداف تحقیق ،ماهیت و موضوع پژوهش از نوع کاربردی می باشد. نتایج این تحقیق می تواند برای شرکت نفت و گاز شهرستان گچساران مورد استفاده قرار گیرد. همچنین روش پژوهش از نوع همبستگی می باشد که یکی از انواع روش های تحقیق توصیفی است.
- 4-2 جامعه آماری
جامعه آماری این پژوهش عبارت است از تمامی کارکنان شاغل در واحدهای مختلف شرکت بهره برداری نفت و گاز گچسارن درسال - 1391-92 - ×، طبق گزارش معاونت منابع انسانی در سال 1391 تعداد 310نفر در این شرکت مشغول به کار بوده اند.
- 5-2 حجم نمونه
جامعه آماری در این تحقیق شامل 310 نفر بوده است که از بین آنها بر اساس جدول کرجسی و مورگان - 1370 - 1 تعداد 199 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند وبه عنوان اعضای نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند.