بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین هوش معنوی، امید به زندگی با میزان سازگاری زناشویی در دانشجویان متاهل انجام شد. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان متاهل 20 تا 50 سال دانشگاه آزاد قزوین سال تحصیلی 95-1394، بودند. حجم نمونه 76 - 148 زن و 72 مرد - نفر بودند که با روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و با پرسشنامه های هوش معنوی کینگ - 2008 - ، امید به زندگی میلر - 1988 - و سازگاری زناشویی اسپانیر - 1976 - مورد آزمون قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با روش رگرسیون چند متغیری و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. نتایج نشان داد بعد آگاهی متعالی - - P<0/01 و امید به زندگی - P<0/01 - به صورت مثبت و معنادار، با سازگاری زناشویی رابطه دارد. نتایج به دست آمده لزوم توجه به نقش هوش معنوی، امید به زندگی را در نیل به سازگاری زناشویی و پیشگیری از ناسازگاری زناشویی خاطر نشان می سازد .
مقدمه
خانواده، به عنوان یک گروه واحد اجتماعی در بر گیرنده ی بیشترین، عمیق ترین و اساسی ترین مناسبات انسانی است که براساس ازدواج و زندگی زناشویی شکل می گیرد. روی هم رفته، ازدواج را می توان ارتباطی دانست که دارای تمامیت بی نظیر و گسترده ای است؛ ارتباطی که دارای ابعاد زیستی، عاطفی، روانی، اقتصادی و اجتماعی است - شیخ محسنی، . - 2005 خانواده اگر بر پایه احترام، اعتماد، تفاهم و همدلی شکل گرفته و استمرار یابد محلی برای رشد و بالندگی اعضا فراهم خواهد نمود.
از جمله مهمترین مسائلی که مدنظر مشاوران خانواده و ازدواج بوده است، ارائه الگوهایی برای کسب سازگاری و تفاهم در زوجین است که هم کارکرد پیشگیرانه برای حفظ اساس خانواده دارد، هم می تواند در درمان مشکلات ارتباطی کمک کننده باشد و هم در حیط پیشگیری سطح سوم، کمک می کند تا خود زوج بتوانند با کمک یکدیگر مشکلات احتمالی پیش رو را حل کنند - معین، غیاثی، مسموعی، . - 1390 در دهه ی اخیر، محققان سازگاری زناشویی را با جنبه های مختلف زندگی انسان ها، به صورت گسترده مورد مطالعه قرار داده اند - گریف1، . - 2000 نتایج مطالعات نشان می دهند که سازگاری زناشویی به سازگاری کلی فرد کمک می کند؛ یعنی همسرانی که از سازگاری زناشویی بالایی برخوردارند، عزت نفس بالایی دارند و در روابط اجتماعی سازگارترند.
سازگاری زناشویی نتیجه فرایند زناشویی و شامل عواملی مانند ابراز محبت و عشق میان همسران، احترام متقابل، روابط جنسی، تشابه نگرش و چگونگی ارتباط و حل مساله است - طهرانی، حیدری و جعفری، . - 1392 عوامل متعددی در بروز رضایت زناشویی دخیل است، مثل کیفیت روابط قبل از ازدواج، چگونگی ازدواج، شیوه ارتباطی، شخصیت زوجین و روش برخورد با مشکلات زناشویی که از عوامل شناخته شده در این زمینه هستند. در این بین هوش معنوی از متغیرهایی است که می تواند سازگاری زناشویی را پیش بینی کند. ماهونی2 و همکاران - 1999 - دریافتند که هنگامی که همسران به روابط خود جنبه مقدس می دهند، رضایت زناشویی بالاتر و تعارضات کمتری دارند و بهتر می توانند مشکلات خود را حل و فصل کنند.
هوش معنوی از طریق تقدس بخشیدن به امور روزانه یعنی تمام اموری که فرد انجام می دهد، علاوه بر یک هدف اختصاصی یک هدف کلی و مقدس هم ایجاد می کند. هنگامی که یک عمل با یک هدف مقدس صورت می پذیرد، کیفیت متفاوتی می یابد - ساتکین، فتحی آشتیانی، قهوه چی الحسینی، اله وردی، . - 1393 مفهوم هوش معنوی که در دهه های اخیر مطرح شده است، در بردارنده نوعی سازگاری و رفتار حل مسأله است که بالاترین سطوح رشد را در حیطه های مختلف شناختی، اخلاقی، هیجانی، بین فردی و غیره را شامل می شود و فرد را در جهت هماهنگی با پدیده های اطرافش و دستیابی به یکپارچگی درونی و بیرونی یاری می نماید - گلچین و سنجری، . - 1391
متغیر دیگری که در این پژوهش به عنوان متغیر پیش بینی کننده سازگاری زناشویی مورد بررسی قرار گرفت، امید به زندگی می باشد. اشنایدر - 2001 - 3 بنیان گذار نظریه امید و درمان مبتنی برآن امید را به عنوان سازه ای شامل دو مفهوم این گونه تعریف میکند: "توانایی طراحی گذر گاههایی به سوی اهداف مطلوب به رغم موانع موجود و عاملیت یا عامل انگیزش لازم برای استفاده از این گذرگاه ها". داشتن نگرش مثبت و امید به فرد جرأت می دهد که با شرایط خویش مواجه شود و ظرفیت غلبه بر آنها را افزایش دهد.
اشنایدر - 1994 - معتقد است که امید، ویژگی فعالی است که در برگیرنده داشتن هدف، قدرت برنامه ریزی و اراده برای دستیابی به هدف، توجه به موانع، رسیدن به هدف و توانایی رفع آنها است - مایرز4، هارپر5، . - 2004 در واقع امید عاملی برانگیزاننده است که افراد را قادر می سازد مسیری را انتخاب کنند که به نتیجه ای مثبت می انجامد، بنابراین می توان اذعان نمود که افراد امیدوار، هدفمند عمل می کنند.
