بخشی از مقاله
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه هوش هیجانی با انگیزه پیشرفت در دانشآموزان دختر مقطع متوسطه در سال تحصیلی 96-95 بود. برای این منظور 200 نفر از دانش آموزان دختر سال اول مقطع متوسطه ناحیه 2 شهر کرمانشاه به شیوهی خوشه ای چند مرحله ای تصادفی انتخاب و به وسیله ی پرسشنامه ی هوش هیجانی برادبری- گریوز، انگیزه ی پیشرفت هرمنس مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های خام پس از استخراج به کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت داده ها با روش رگرسیون چندگانه و به مدل همزمان مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج، نشان داد که بالاترین میانگین در سبک های هویتی دانش آموزان مورد مطالعه، به ترتیب مربوط به سبک هنجاری و سپس سبک اطلاعاتی بود. تحلیل یافته ها نیز حاکی از آن بود که بین متغیرهای هوش هیجانی و انگیزه پیشرفت همبستگی وجود دارد.
کلید واژه ها: هوش هیجانی، انگیزه پیشرفت، دانش آموزان
مقدمه
نیاز به پیشرفت1 یکی از نخستین انگیزه هایی است که به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است - مک کلند2، اتکینسون3 ، کلارک4، لاول5، . - 1953 پژوهش درباره ی این انگیزه امروزه نیز ادامه دارد - اسپنس6، . - 1983 افرادی که نیاز به پیشرفت در آنها نیرومند است، می خواهند کامل شوند و عملکرد خود را بهبود بخشند.آنان وظیفه شناسند و ترجیح می دهند کارهایی را انجام بدهند که چالش برانگیز باشد و به کاری دست بزنند که ارزیابی پیشرفت آنان به نحوی، خواه با مقایسه آن با پیشرفت سایر مردم یا بر حسب ملاکهای دیگر امکان پذیر باشد. به بیان رسمی تر، پیشرفت رفتاری مبتنی بر وظیفه است که اجازه می دهد عملکرد فرد طبق ملاکهای وضع شده ی درونی یا بیرونی مورد ارزیابی قرار گیرد که در برگیرنده ی فرد در مقایسه با دیگران است یا به نحو دیگری در بر گیرنده ی نوعی ملاکهای عالی است - اسمیت7، 1969، اسپنس و هلم رایش8، 1983، به نقل از رضوان، . - 1385
دوره ی نوجوانی با هوشیاری فزاینده نسبت به دوره های هیجانی پیچیده مانند احساس گناه که از احساس خشم، احساس شرم یا احساس ترس ناشی می شود همراه است. در این دوره، نوجوان به طور روزافزون راهبردهای پیچیده را برای تنظیم مستقل هیجان ها به کار می بندد - کار9 ، - 2007 و نوع و میزان فراوانی رفتارهای پرخطر، بر حسب سن و جنس تغییر می یابد - بایار و سایل10، . - 2005 هوش هیجانی، سازه ای نسبتا جذاب در ادبیات روان شناسی است. امروزه هوش هیجانی موضوع مورد بحث بسیاری از پژوهش های مربوط به بررسی تفاوت های فردی شده و بر مطالعات مرتبط با هوش هیجانی افزوده است - پیتریدز و فورنهام11، . - 2004
نظریه پردازان هوش هیجانی، اعتقاد دارند افرادی که از لحاظ هیجانی بالاترند حالت های هیجانی خود را به نحو صحیح درک و ارزیابی می نمایند و می دانند چگونه و چه وقت احساسات خود را بیان نمایند و به نحو موثری خلق خود را تنظیم می نمایند. این افراد از لحاظ اجتماعی نیز کار آمدند - سالوی، 1999، به نقل از کشاورزی ارشدی، . - 1388 بیگلن و بولز12 و همکاران - 2006 - با مطالعه ی ارتباط بین رفتارهای مثبت و منفی در نوجوانی دریافتند در مواردی که نشانگر رفتارهای مثبت و مطلوب است، می توان احتمال پیامد های ناشی از رفتارهای مثبت را مشخص کرد و البته همین امر درباره ی مجموعه رفتارهای منفی و احتمال پیامد های منفی ناشی از آنها نیز قابل پیش بینی است. با توجه به این مطالب می توان نقاط مشترکی میان هوش هیجانی با انگیزه پیشرفت یافت که می تواند به شناخت وجود رابطه یا عدم رابطه به ما کمک کند که ما را نیازمند به تحقیقات بیشتر در این زمینه می سازد. لذا با توجه به نتایج پژوهش های انجام شده حال در پژوهش حاضر می خواهیم بدانیم که بین هوش هیجانی با انگیزه پیشرفت رابطه وجود دارد؟
روش پژوهش
این پژوهش از نظر اهداف کاربردی و از نظر شیوه اجرا همبستگی است. در پژوهش همبستگی پژوهشگر سعی می کند رابطه بین متغیرهای مختلف با استفاده از ضریب همبستگی، کشف یا تعیین کند. هدف مطالعه حدود یا تغییرات یک یا چند متغیر با حدود تغییرات یک یا چند متغیر دیگر است. در مطالعه حاضر نیز سه متغیر هوش هیجانی، سبک های هویت و انگیزه پیشرفت در آزمون های مربوط به هر کدام از متغیرها اجرا و همبستگی بین متغیر را دست می آوریم. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه اول متوسطه شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1393 تشکیل می دهند. حجم نمونه 200 نفر می باشد که از بین جامعه آماری فوق، ابتدا از بین سه ناحیه، ناحیه دو انتخاب و سپس از بین مدارس این ناحیه به طور تصادفی چهار مدرسه به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به تعداد 50 نفر از هر دبیرستان انتخاب شدند.
