بخشی از مقاله
رابطه ي بین ویژگی هاي کمیته حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرس
چکیده :
گزارش حسابرسی، موجب اعتبار بخشی به اطلاعات حسابداري و مبناي تصمیمگیري گروههاي ذي نفع در شرکتها است.
هدف این پژوهش بررسی تأثیر ویژگیهاي کمیتهي حسابرسی بر تـأخیر گـزارش حسابرسـی در شـرکتهاي بـورس اوراق بهادار تهران میباشد. که از بین ویژگیهاي کمیتهي حسابرسی(تخصص، استقلال،اندازه، تجربه وجنسیت) انتخـاب شـده و براي ارزیابی تأخیر گزارش حسابرسی تعداد روزهاي سپري شده از 12/29 تـا ارایـهي گـزارش حسابرسـی در نظـر گرفتـه میشود. به این منظـور، اطلاعـات 73 شـرکت پذیرفتـه شـده در بـورس اوراق بهـادار تهـران طـی سـال هـاي 1391الـی
219)1393سال شرکت) براي متغیرهاي پژوهش استخراج شده است و با استفاده از یک مدل رگرسیون چنـد متغیـره بـا تکنیک داده هاي پانلی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر این است کـه بـین جنسـیت اعضا با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي مثبت و معنیداري وجود دارد و بین اندازهي کمیتهي حسابرسی و تخصص مـالی اعضا با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي منفی و معنیداري وجود دارد. همچنین بـین اسـتقلال و تجربـهي قبلـی اعضـاي کمیتهي حسابرسی با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنیداري وجود ندارد.
واژگان کلیدي: کمیتهي حسابرسی، تخصص مالی، تأخیر گزارش حسابرسی، اهرم مالی و رشد شرکت
مقدمه
صورتهاي مالی حسابرسی شده به عنوان یکی از منابع قابل اعتماد اطلاعات براي استفاده کنندگان محسوب میشوند. اما این اطلاعات زمانی میتواند توسط استفاده کنندگان مورد استفاده قرار بگیرد که داراي مجموعهاي از ویژگیهاي کیفی باشد . یکی از این ویژگیها، عدم تأخیر در ارائهي اطلاعات یا به عبارتی به هنگام بودن آنها است . همچنین یکی از مهمترین ویژگیهاي کیفی اطلاعات منتشره مالی توسط شرکتها، مفید بودن آن اطلاعات است، به موقع بودن نیز یکی از ویژگیهاي کیفی، در مربوط بودن اطلاعات بوده و طبق نظر انجمن حسابداران آمریکا، زیر مجموعهي ویژگی کیفی، مربوط بودن اطلاعات طبقه بندي میگردد. در استانداردهاي حسابداري ایران نیز به موقع بودن یکی از عواملی است که خصوصیات کیفی اطلاعات را دچار محدودیت میکند(برزیده و معدنچی ها،.(1393 به این معنی است که اطلاعات مالی زمانی در اختیار استفاده کنندگان قرار میگیرد که فرصت تصمیمگیري، قضاوت و اقدام به هنگام نسبت به موضوع مورد نظر براي آنان وجود داشته باشد. براي نمونه، شرکتهایی که سود خود را با تأخیر اعلام میکنند، نسبت به شرکتهایی که سودشان را زودتر اعلام می نمایند. به احتمال بیشتري بازده کمتري خواهند داشت(رحیمیان و همکاران ،.(1393
تأخیر گزارش حسابرسی به عنوان دورهي بین پایان سال مالی یک شرکت و تاریخ گزارش حسابرس تعریف می شود، که یکی از متغیرهاي خروجی قابل مشاهدهي خارجی است که اجازه میدهد تا دیگران بهره وري(کارایی) حسابرسی را اندازه گیري کنند.
تأخیر گزارش حسابرسی بیش از حد، کیفیت گزارشگري مالی را بوسیلهي فراهم نکردن اطلاعات به موقع براي سرمایه گذاران به خطر میاندازد. افشاي با تأخیر حسابرس نسبت به صحیح و منصفانه بودن اطلاعات مالی تهیه شده بوسیلهي مدیریت، عدم تقارن اطلاعاتی را تشدید میکند و تردید را در تصمیمات سرمایه گذاران افزایش میدهد. در نتیجه، ممکن است این موضوع بر
*
اعتماد سرمایه گذاران در بازار سرمایه، تأثیر نامطلوب بگذارد(محمد نور و همکاران ، .(2010 در ادبیات گزارشگري مالی تأخیر
در ارائهي صورتهاي مالی و تأخیر در ارائهي گزارش حسابرسی ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته است و در اغلب موارد موضوع
به موقع بودن ارائهي صورتهاي مالی در کنار به موقع بودن ارائهي گزارش حسابرسی بحث می گردد(لوونتیس و همکاران ، †
.( 2005
مبانی نظري پژوهش
اتخاذ تصمیمات معقول اقتصادي و تخصیص بهینهي منابع محدود و کمیاب به سوي فعالیتهاي برتر، بدون وجود اطلاعات به موقع، معتبر و قابل اتکا، امکان پذیر نیست( مرادي و پور حسینی ،.(1388
هدف صورتهاي مالی ارائهي اطلاعات مفید درباره ي واحد اقتصادي براي تصمیمگیري است . صورت هاي مالی براي مفید بودن در تصمیمگیري، باید مربوط، قابل اتکا و قابل مقایسه باشند . به موقع بودن صورت هاي مالی یکی از مشخصه هاي اصلی مربوط بودن است . صرف نظر از این که آیا کسی به موقع بودن را به عنوان هدف حسابداري یا یکی از ویژگیهاي مفید بودن اطلاعات حسابداري برمیگزیند یا خیر، واضح است که هم مقررات افشا و هم بخش وسیعی از ادبیات حسابداري این قضیه را پذیرفته اند که به موقع بودن یک شرط ضروري براي متقاعد شدن در رابطهي با مفید بودن صورتهاي مالی
است(اسلی ، .(2010 ‡
بنابر مفاهیم نظري گزارشگري مالی ایران، به موقع بودن گزارشگري مالی به عنوان یکی از محدودیتهاي حاکم بر خصوصیات کیفی اطلاعات مالی در بند 2-33 بدین شرح بیان شده است:
هرگاه تأخیري نابجا در گزارش اطلاعات رخ دهد، اطلاعات ممکن است خصوصیات مربوط بودن خود را از دست بدهد.
ممکن است لازم شود نوعی موازنه بین مزیت هاي نسبی »گزارشگري مالی« و ارایهي اطلاعات قابل اتکا برقرار کنند. براي ارایهي به موقع اطلاعات، اغلب ممکن است لازم شود قبل از مشخص شدن همهي جنبه هاي یک معامله یا رویداد، اطلاعات موجود گزارش شود که این از قابلیت اتکاي آن می کاهد.
به موقع بودن گزارشگري مالی در شرکتهایی که مدت حسابرسی یکی از مؤلفه هاي اصلی آنها به شمار می رود موجب افزایش اطلاعات شده و بر ارزش شرکت تأثیر میگذارد و باعث میشود که بررسی شاخص هاي تأخیر در گزارش حسابرسی اهمیت پیدا کند. اطلاعات مالی معتبر و مربوط بودن اطلاعات از چالش هاي مهمی است که حسابرسان مستقل با آن سر و کاردارند. کاهش موانع جریان سرمایه، افزایش یکپارچگی بازار و پیشرفت برنامه هاي تجاري پرکار، امکان مشارکت سرمایه گذاران در مجموعه اي از بازارهاي سرمایه گذاري را فراهم میکند. درنتیجه تقاضا براي صورتهاي مالی
حسابرسی شده و اطلاعات حسابداري مالی مربوط بیش از پیش ضرورت دارد( نگار سلطان و همکاران ،.(2014 *
بنابراین شناخت فاکتورهاي تأثیرگذار بر زمانی که حسابرس براي عرضهي گزارش حسابرسی صرف می کند، بسیار اهمیت پیدا میکند. این شناخت میتواند موجب پیشرفت حاکمیت شرکتی وکارآمدي گزارشگري در شرکتهایی شود که انتشار
اطلاعات مالی معتبر و به موقع را بازار سرمایه ارایه می کند(همان منبع ،.(2014
افشاي به موقع اطلاعات مالی توسط شرکتها یکی از ابعاد مهم گزارشگري مالی است. که نقش اساسی را در بازار اطلاعات و تصمیمگیري هاي سرمایه گذاري استفاده کنندگان ایفا میکند. تأخیر گزارش حسابرسی با عدم ارایهي به موقع اطلاعات به سهامداران اصلی، کیفیت اطلاعات مالی را به خطر میاندازد. در اصل استدلال میشود که بین ارزش اطلاعات و زمان صرف شده براي تهیهي گزارشگري مالی رابطهي معکوس وجود دارد. مخصوصا اگر زمانی که حسابرس براي تکمیل حسابرسی صرف میکند بیشتر باشد. در تأخیر گزارش حسابرسی، منعکس میشود. این موضوع نشانهاي است براي بازار که احتمالا مشکلاتی در حسابرسی بوجود آمده است. بورس اوراق بهادار آمریکا به دلیل اهمیت نظري و عملی اطلاعات مالی به موقع در فرآیند تصمیم گیري استفاده کنندگان و سهامداران، یک دورهي زمانی را جهت ارایهي صورتهاي مالی
حسابرسی شده شرکتهاي بورسی به سهامداران اعلام نمودهاند(بلنکلی و همکاران ،.(2014 †
بنابراین افشاي به موقع گزارشگري مالی از طریق صورتهاي مالی حسابرسی شده، نقش مهمی در ارزش شرکت وکاهش
عدم تقارن اطلاعات مالی میشود(لی و همکاران ، .(2009 ‡
قوانین جدید و دستورالعملهایی که به صورت جهانی ارایه شده است، در طی دههي گذشته موجب تقویت نقش و مسئولیت کمیتهي حسابرسی در فرآیند گزارشگري مالی شده است. اهمیت یافتن کمیتهي حسابرسی تأثیر مستقیم بر
فعالیتها در واکنشهاي حسابرسهاي مستقل دارد. از جمله زمانی که براي انتشار(عرضه)گزارش حسابرسی صرف
میکنند(سوهن و همکاران ،.(2013 §
پژوهشها بیانگر آن است که تأخیر در گزارش اطلاعات حسابداري بطور قابل توجهی کیفیت درآمدها را تضعیف میکند و عدم تقارن اطلاعاتی را افزایش میدهد. احتمال کلاه برداري از سرمایه گذاران افزایش می یابد، باعث میشود که سرمایه
گذارانی که اطلاعات اندکی دارند سوء استفاده کنند و در نتیجه در ارزیابی هاي سرمایه گذاري و هزینه هاي مورد انتظار
عدم قطعیت به وجود میآید(بوشمن و اسمیت ،.(2001 *
تهیهي صورتهاي مالی و اطلاعات تائید شده مربوط به آن ارزش اطلاعات به موقع را از بین میبرد. بنابراین حسابرس مستقل تحت فشار قرار میگیرد تا فرآیند حسابرسی را تکمیل کرده و گزارش حسابرسی را بدون تأخیر عرضه کند. نقش اصلی کمیتهي حسابرسی شرکت ها نظارت بر فرآیند گزارشگري مالی شرکت است. با وجود اینکه کمیتهي حسابرسی قابل اتکاترین حفاظتها را از منافع عمومی ارائه میکند، بررسیها و مطالعات پیشین پیرامون کمیتهي حسابرسی تنوع بسیار زیادي را در تخصص و مهارت کمیتهي حسابرسی نشان میدهد. همچنین مطالعات فوق، فقدان تجربه و تخصص مالی کافی بسیاري از اعضاي کمیته در زمینهي مربوط به امور مالی و حسابداري را نشان میدهد. اصلاحات اخیر در کمیتهي حسابرسی شرکت ها، افزایش تعداد مدیران داراي تخصص مالی را در کمیتهي حسابرسی هدف قرار داده است(والاس و همکاران ،† .(2004
به خاطر این که یکی از وظایف کمیتهي حسابرسی بررسی اطلاعات مالی و کنترل رفتار مدیریت در امور جاري است به عنوان یک سازوکار کنترلی با هدف کاهش عدم تقارن اطلاعات میان اعضاي داخلی و خارجی (مدیریت و غیر مدیریت)
هیأت مدیره تلقی میشود. لذا از نظر حسابداري، ایجاد کمیتهي حسابرسی کیفیت و دقت اطلاعات مالی را بهبود میدهد، و این اطمینان را ایجاد میکند که پاسخگویی مسئولان براي گزارشگري و افشاي بیش تر مورد کنترل و نظارت قرار میگیرد(ماریاکانسوئلو و دفیوئنتس ،.(2007 تخصص‡ مالی براي کارهایی که نیازمند حسابداري پیشرفته است اهمیت
بیشتري دارد، تجربهي حسابداري توانایی اعضاي کمیتهي حسابرسی را در درك مسائل فنی که شرکت با آن مواجه میشود بالا میبرد. بر این اساس زمان مورد نیاز در درك مسائل حسابداري با حسابرس و مدیریت کاهش می یابد(بیسلی و همکاران ، .(2009 یعنی§ پیشبینی میشود اعضاي کمیتهي حسابرسی از طریق تخصص فنی بیشتر به موقع بودن
گزارشگري مالی را تسهیل میکنند و از تأخیر آن جلوگیري میشود. بنابراین انتظار می رود که بین تخصص کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی ارتباط منطقی وجود داشته باشد. تعداد اعضاي کمیتهي حسابرسی و استقلال اعضاي کمیتهي حسابرسی، باعث کنترل بیشتر بر محیط داخلی و مالی می شوند. و به موقع بودن گزارش گري مالی را تسهیل میکند. در نتیجه حل اختلافات و کارآمدي ارتباطات کمیتهي حسابرسی را افزایش میدهد و باعث بهبود گزارش حسابرسی و تاریخ ارائهي آن میشود. تجربهي قبلی اعضاي کمیتهي حسابرسی در کمیتهي حسابرسی و جنسیت در اعضاي کمیتهي حسابرسی، درك اعضا را نسبت به مسائل فنی که در شرکتها با آن مواجه میشوند را افزایش میدهد ، افزایش تجربهي قبلی و مهارت فنی موجب کاهش زمان مورد نیاز براي بررسی، درك و ارزیابی روشهاي مهم حسابداري و معاملات غیر عادي با مدیریت و حسابرس میشوند. علاوه بر این موجب تسهیل به موقع بودن حل اختلافات میشوند زیرا در فرآیند حسابرسی، بیشتر با نظرات، ارزیابیها و فرضیات سر و کار دارند که میتواند در تأخیر گزارش حسابرسی مؤثر باشد (تختایی و همکاران ،.(1390
بنابراین این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که آیا بین ویژگیهاي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهاي وجود دارد؟
ضرورت و اهمیت پژوهش
افشاي به موقع اطلاعات مالی توسط شرکت ها، یکی از ابعاد مهم گزارشگري مالی است. که نقش اساسی را در بازار اطلاعات و تصمیمگیريهاي سرمایه گذاري استفاده کنندگان ایفا میکند. تأخیر گزارش حسابرسی با عدم ارایهي به موقع اطلاعات به سهامداران اصلی، کیفیت اطلاعات مالی را به خطر میاندازد. (کلوورتی و پیل*،.(2010کمیتهي حسابرسی با نظارت وکنترل مدیریت و نظارت بر مستقل بودن حسابرس در فرآیند گزارشگري مالی نقش اصلی را در سیستم گزارشگري مالی ایفا میکند. کمیتهي حسابرسی بعنوان واسطهي اصلی ارتباط بین طرفین اصلی(هیئت مدیره، مدیریت، حسابرسان داخلی و مستقل) درفرآیند گزارشگري مالی عمل میکند و نقش اصلی را از طریق بررسی حوزهي کاري حسابرسان مستقل و داخلی، اجراي نظارت هاي داخلی بر عهده دارد. کمیتهي حسابرسی همچنین مسئول حمایت از منافع سرمایه گذاران است و باید کیفیت اطلاعات مالی افشاء شده را تضمین کند و شیوه هاياستقلالحسابداري و حسابرس هاي مستقل را کنترل کند. ازآنجایی که بسیاري از نقش ها و مسئولیتها در جهت بهبود فرآیند گزارشگري مالی است،کارشناسان به ناچار تأثیر احتمالی کمیتهي حسابرسی بر کیفیت سودهاي حسابداري را مورد تأکید قرار میدهند. کمیتهي حسابرسی در تضمین کیفیت سود ها باید موضوع به موقع بودن اطلاعات گزارش شده را مورد توجه قراردهد و در صورت لزوم از تأیید اطلاعات افشا شده اطمینان حاصل کند. بنابراین تأخیر گزارش حسابرسی از موضوعات حوزهي کمیتهي حسابرسی است که باید براي افزایش کیفیت سود ها در نظر گرفته شود. اطمینان از افشاي اطلاعات معتبر در زمان مناسب به بازار در حفظ کیفیت سود ها مؤثر است و به استفاده کنندگان امکان می دهد تا تصمیم گیري کارآمدي داشته باشند طولانی شدن تأخیر در انتشار گزارش حسابرسی کیفیت سود ها را کم کرده و اعتبار اعضاي کمیتهي حسابرسی را از بین میبرد. اعضاي کمیتهي حسابرسی خواهان کوتاه شدن تأخیر گزارش حسابرسی هستند تا بتوانند شهرت و اعتبار خود را حفظ کنند(سپاسی و کاظم پور،.(1394 بنابراین با توجه به مطالب فوق بررسی رابطهي ویژگیهاي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی بسیار حائز اهمیت است.
پیشینه پژوهش
بیات و احمدي((1393، در پژوهشی به بررسی رابطه ي تأخیر حسابرسی و به موقع بودن گزارشگري مالی پرداختند. نتایج پژوهش نشان داد که بین اندازهي شرکت، اظهار نظر حسابرس، تغییر مدیریت و درصد مالکان نهادي با تأخیر حسابرسی رابطهي منفی وجود دارد. همچنین بین وجود حسابرس داخلی، تعداد سهامداران و اقلام غیر مترقبه با تأخیر درگزارش حسابرسی رابطهي مثبت وجود دارد.
برزیده و معدنچیها((1393، در پژوهشی به بررسی تأثیر تخصص موسسهي حسابرسی در صنعت بر تأخیر گزارش حسابرسی پرداختند. نتایج یافتهها در حالت اول نشان داد که تخصص حسابرس در صنعت بر تأخیر گزارش حسابرسی تأثیر معنا داري ندارد. اما در حالت دوم نشان داد که تخصص حسابرس در صنعت بر تأخیر گزارش حسابرسی تأثیر معنادار و معکوس دارد. به عبارت دیگر حسابرسان متخصص صنعت، گزارش حسابرسی را زودتر از همتایان غیر متخصصشان صادر میکنند.
سجادي و همکاران((1391، در پژوهشی به بررسی تأثیر ساز و کارهاي نظام راهبري شرکتی بر تأخیر در زمان ارایه ي گزارش حسابرسی پرداختند. نتایج پژوهش نشان دهنده ي آن است که ساز وکارهاي حاکمیت شرکتی بر مدت زمان تأخیر در ارایه ي گزارش حسابرسی مؤثر است. همچنین نتایج ساز وکارهاي نظارتی، ساختار مالکیت از قبیل میزان سهامداران
نهادي و وجود سهامدار کنترل کننده تأثیر معنیداري بر به موقع بودن زمان ارایهي گزارش حسابرسی نسبت به ساز و کارهاي مدیریتی نظیر اندازهي هیئت مدیره، تعداد اعضاي هیئت مدیره در درون شرکت ها ایفا میکند.
نگارسلطان و همکاران((2014، در پژوهشی به بررسی رابطهي ویژگی هاي کمیته حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی پرداختند. بین تخصص مالی اعضاي کمیتهي حسابرسی، استقلال کمیتهي حسابرسی و تجربهي قبلی حضور اعضاي کمیتهي حسابرسی در کمیتهي حسابرسی با تأخیرگزارش حسابرسی رابطهي معنیداري وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان دهندهي این است که بین جنسیت، اندازه و تعداد جلسات کمیتهي حسابرسی با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري وجود ندارد.
آستین و همکاران (2013)، در پژوهشی* به بررسی رابطهي چرخش شرکت حسابرسی و تأخیرگزارش حسابرسی پرداختند.
یافتههاي پژوهش نشان میدهد که بین چرخش شرکت حسابرسی و اندازهي شرکت و تاریخ پایان سال مالی با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنیداري وجود دارد ولی بین حقالزحمه و نوع شرکت حسابرسی با تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي مثبتی وجود ندارد.
اومی و رشیداه (2010)، در پژوهشی† به بررسی رابطهي بین مکانیزمهاي حاکمیت شرکتی(هیئت مدیره) و تأخیرگزارش حسابرسی پرداختند. باتوجه به یافتههاي پژوهش فرضیههاي اول و سوم رد شده و فرضیهي دوم پذیرفته میشود یعنی بین استقلال و تخصص اعضاي هیئت مدیره و تأخیرگزارش حسابرسی رابطهي مثبت و بین تعداد جلسات هیئت مدیره و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي منفی وجود دارد.
فرضیههاي پژوهش
-1 بین تخصص مالی اعضاي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري وجود دارد.
-2 بین استقلال اعضاي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري وجود دارد.
-3 بین اندازهي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري وجود دارد
-4 بین تجربهي قبلی اعضاي کمیتهي حسابرسی در کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري
وجود دارد.
-5 بین جنسیت اعضاي کمیتهي حسابرسی و تأخیر گزارش حسابرسی رابطهي معنی داري وجود دارد.
مدل هاي پژوهش
براي آزمون فرضیههاي پژوهش از مدل آماري زیرکه برگرفته از مقالهي لاتین تهیه شده توسطهارجیننگارسلطان و است استفاده خواهیم کرد:
براي آزمون فرضیهي اول از مدل زیر استفاده میکنیم:
ARL = a + b1F_ Expertise + b2 size +b3 sizeA + b4FL + b 5 Growth + b 6 b-size+ e it
براي آزمون فرضیهي دوم از مدل زیر استفاده میکنیم:
ARL = a + b1 Independence + b2 size +b3 sizeA + b4 FL + b 5 Growth + b 6 b-size+ e it
براي آزمون فرضیهي سوم از مدل زیر استفاده میکنیم:
ARL = a + b1 size Ac + b2 size +b3 sizeA + b4FL + b 5 Growth + b 6 b-size+ e it
براي آزمون فرضیهي چهارم از مدل زیر استفاده میکنیم:
ARL = a + b1 Experienceit+ b2 size +b3 sizeA + b4FL + b 5 Growth + b 6 b-size+ e it
براي آزمون فرضیهي پنجم از مدل زیر استفاده میکنیم:
ARL = a + b1 Sex+ b2 size +b3 size A + b4FL + b 5 Growth + b 6 b-size+ e it
تعاریف عملیاتی متغیرهاي پژوهش
کمیتهي حسابرسی: کمیتهي حسابرسی یکی از کمیتههاي هیأت مدیره است. نقش اولیهي آن کمک به هیئت مدیره در انجام مسئولیت نظارتی هیأت مدیره از طریق بررسی اطلاعات مالی قابل ارایه به سهامداران و سایر استفاده کنندگان از اطلاعات مالی و حسابداري، سیستمهاي کنترل داخلی ایجاد شده توسط مدیریت و هیأت مدیره و فرآیند حسابرسی میباشد(تختاییو همکاران،.(1390
تأخیر گزارش حسابرسی: تأخیرگزارش حسابرسی به عنوان دورهي بین پایان سال مالی یک شرکت و تاریخ گزارش حسابرسی تعربف میشود(برزیده و معدنچی ها،.(1393
تخصص مالی: کارشناس مالی عضوي است که داراي تحصیلات و تجربهي حسابداري، حسابرسی، سرمایهتحلیلگذاري و
گري مالی داشته باشد(جان و همکاران ،.(2014 *
اهرم مالی: عبارت است از هزینههاي ثابت ناشی از منابع مختلف تأمین مالی از قبیل بدهی جهت تأمین وجوه لازم براي داراییهاي شرکت می باشد که از نسبت کل بدهی ها به کل داراییهاي شرکت بدست میآید(وکیلی فرد ،.(1388
رشد شرکت :عبارت است از افزایش در مقدار و حجم فعالیتهاي واحد اقتصادي که نشانه توان رقابتی واحد اقتصادي است که شامل رشد در حجم فروش کالا و خدمات ارائه شده توسط واحد هاي اقتصادي میباشد و بیانگر میزان ثبات واحد اقتصادي در بازار است(همان منبع).
جامعه و نمونهي آماري
جامعهي آماري، باتوجه به قلمرو زمانی پژوهش((1391-1393 آن دسته از شرکتهاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که داراي شرایط زیرباشند:
-1 شرکتهاي انتخابی از سال 1391 کمیتهي حسابرسی تشکیل داده باشند.
-2 سال مالی شرکت منتهی به 29 اسفندماه هر سال باشد(شرکتهاي پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار داراي تاریخهاي متفاوتی براي پایان سال مالی میباشد. علت تفاوت در سالهاي مالی شرکتها به دلیل اختلاف بین فعالیتها و درنتیجه
گوناگونی چرخهي تولید میباشد به جهت همسانی دورهي گزارشگري، حذف اثرات فصلی وهمچنین به دلیل اینکه سال مالی بیشتر شرکت هاي بورسی به پایان اسفند ماه ختم میشوند، این دسته از شرکتها انتخاب میشوند).
-3 دادههاي مورد نظرجهت محاسبه متغیرهاي پژوهش در مورد آن شرکت، در طول پژوهش در دسترس باشد. -4 جزء شرکتهاي سرمایهگذاري و بانکها نباشد.
پس از درنظر گرفتن شرایط فوق تعداد اعضاي نمونه شامل 73 شرکت میباشد.
بعد از تعیین اندازه نمونه داده ها در نرم افزار EXCEL جمع آوري و طبقه بندي می شوند و با استفاده از نرم افزار EVIEWS مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند و کلیه ي فرضیه ها در سطح اطممینان 95 درصد بررسی می شوند.
اگر تعداد اعضا از 3 نفر بیشتر بود عدد 1 و در غیر اینصورت عدد 0 تعلق میگیرد. نتایج حاصل از جدول فوق نشان میدهد 90 درصد از نمونهي مورد مطالعه عضوي در کمیتهي حسابرسی داراي 3 عضو هستند ، و 10 درصد شرکتها داراي بیشاز 3 عضو هستند. میتوان نتایج فوق را در نمودار زیر به وضوح مشاهده نمود.
اگر اکثر اعضاي عددعضو، مستقل باشند 1 و در غیر اینصورت عدد 0 تعلق می گیرد. متغیـر اسـتقلال اعضـاي کمیتـهي حسابرسی یک متغیر کیفی با دو سطح است. فراوانی و درصد فراوانی هر یک از سطوح این متغیـر در جـدول زیـر گـزارش شده است.نتایج حاصل از جدول فوق نشان میدهد 9 درصد از شرکتهاي مورد مطالعه داراي اعضاي کمیتهي حسابرسـی وابسته میباشند و بیش از 90 درصدشان اعضاي مستقل در کمیتهي حسابرسی دارند.
