بخشی از مقاله
چکیده
»هدف اصلی« این تحقیق بررسی رابطه استفاده از فناوری نوین ارتباطات و اطلاعات با گرایش دینی دانش آموزان در سال1392 بود. »روش تحقیق« در این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی انتخاب شد.جامعه آماری دانش آموزان به تعداد3806نفر بودند که براساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد351نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. »ابزار گردآوری داده ها« ،شامل: مقیاس سنجش دینداری عمومی می باشد که این پرسشنامه توسط گلاک و استارک برای سنجش نگرش ها و باور های دینی و دینداری ساخته شده است پرسشنامه گرایش دینی بسته پاسخ وبا طیف 5 گزینه ای لیکرت باآلفای 0/80 و پرسشنامه محقق ساخته فناوری اطلاعات بسته پاسخ وباطیف 5 گزینه ای لیکرت با آلفای0/80 بود.
این پرسشنامه با تعداد 20سوال بسته پاسخ و با آلفای 0/80 مورد استفاده قرار گرفت.»روش تجزیه و تحلیل داده ها« ، آمارتوصیفی وآمار استنباطی - شامل:ضریب همبستگی پیرسون - با استفاده ازنرم افزار SPSSانجام شد. »نتایج تحقیق« نشان داد، بین میزان استفاده از فناوری نوین ارتباطات و اطلاعات با گرایش دینی دانش آموزان رابطه معکوس ومعناداری وجود دارد.همچنین رابطه فناوری اطلاعات با ابعاد گرایش دینی شامل: » بعد اعتقادی « ، »بعدتجربی« ،»بعدمناسکی« ، معنادارمنفی ومعکوس مشاهده شد، اما این رابطه با دیگربعد گرایش دینی یعنی »بعد پیامدی« معنادار نشد.
واژگان کلیدی: فناوری ارتباطات واطلاعات،گرایش دینی.
مقدمه
امروزه تقریبا" در همه ی نقاط کره ی زمین ، فناوری بر زندگی روزانه ی انسان مسلط شده است مثلا" میلیون ها نفر می توانند هم زمان از برنامه های تلویزیونی استفاده می کنند و یا اینکه از طریق اینترنت با بزرگ ترین کتاب خانه ها ، دانشگاه ها ، مجله های علمی ،.... مرتبط شوند و اطلاعات مورد نیاز را به دست آورند . قرن بیست و یکم قرن دانایی است ، قرن تغییر از جامعه صنعتی به جامعه فرا صنعتی یا جامعه اطلاعاتی است و می رود که اطلاعات ،دانش و آگاهی اساسی ترین دارائی انسانها ،ملت ها و جوامع بشری به شمار آید.امروزه درعصری زندگی می کنیم که فناوری اطلاعات ورسانه های جدید ماهواره ، اینترنت وموبایل نقش واهمیت تعیین کننده ای بر زندگی انسانها در جوامع مختلف دارند و ما شاهد نفوذ و تسلط همه جانبه رسانهها در همه شئون زندگی انسانها هستیم.فناوری اطلاعات به فرایند دانش و روش های بکارگیری آن در تولید، پردازش، انتقال و به جریان انداختن اطلاعات اطلاق میشود. - کرمی پور، - 1382
فناوری اطلاعات عبارت از گردآوری، سازمان دهی، ذخیرهسازی و نشر و استفاده از اطلاعات در قالب صوت، تصویر، گرافیک، متن، عدد و … با استفاده از ابزار رایانهای و مخابراتی و … است. - رئیس دانا ، - 1381 اعضای خانواده فناوری اطلاعات عبارتند از : رایانه های بزرگ ، ریز رایانه ها ، لوح های فشرده ، تلفن هاب بی سیم ، مودم ، چاپگرهای لیزری و رنگی ، تلفن های همراه ، تصاویر متحرک و رایانه ای - انیمیشن - ، شبیه سازی رایانه ای ، منابع کمک آموزشی رایانه ای ، نشر الکترونیکی ، دوربین دیجیتالی ، آموزش از راه دور ، دی.وی.دی، نمابر ، فیبر نوری ، رادیو ضبط و تلویزیون دیجیتالی، دیسکت ، نظام اطلاعات جغرافیایی ، بزرگراه های اطلاعاتی ، شبکه های رایانه ای - محلی و جهانی - ، فرا رسانه ای ها ، فرا متن ها ، اینترنت ، جاوا ، لوح فشرده لیزری ، چند رسانه ای ها ، نرم افزارها ، شبکه ، ابر رایانه ها ، تلفن ویدیویی ، واقعیت های مجازی ، شبکه های گسترده جهانی ، وب و مانند آن ها. - ربابه فرهادی کتاب - 56
یکی از جنبههای مهم زندگی ما که از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی جامعه اطلاعاتی تأثیر میپذیرد، دینداری است رسانههای جدید با داشتن قابلیتها و برنامههای متنوع برای سلایق مختلف در سطح جهانی و ایجاد فضای باز وآزاد وشرایط و فرصتهای متفاوت وحق انتخاب برای افراد میتواند بر یکی از ابعاد مهم زندگی انسان که مسئله دینداری است تأثیرگذار باشد.دینداری به معنای داشتن اهتمام دینی است به نحوی که گرایش،نگرش و کنش های فرد تحت تاثیر آن قرار می گیرد امروزه در تمام جوامع، دغدغه اصلی مسئولین، پرورش نوجوانان و جوانان و آماده کردن آنها برای ورود به جامعه است. در کشور اسلامی ما نیز توجه ویژهای به امر تعلیم و تربیت نوجوانان و جوانان شده است.مخصوصاً در زمینه تربیت دینی، بیشترین نگرانی مسئولان عرصه تربیت این است که چرا با وجود این همه برنامه ریزی و تبلیغ، گرایش جوانان نسبت به دین و اعمال دینی روز به روز کمتر میشود - یزدخواستی و دیگران، - 1389
این دوری از مذهب پیامدهای ناگواری را برای اجتماع ما به بار آورده، از جمله اینکه جوانان دیگر چندان ارزشها و هنجارهای موجود در جامعه را قبول ندارند. همچنین وجود این همه بیماریهای روحی و روانی، نشان میدهد که انسان امروز جایگاه امن خود را از دست داده و دچار سرگردانی شده است.هزاران سال است که انسان به برکت ارتباطهای روحانی و معنوی، زندگی خویش را جلوهای الهی بخشیده و با تحکیم ارتباط خود با آفریدگار جهان به مقام خلیفه الهی رسیده است. در سایه اعتقادات و باورهای دینی، انسان دریافت که فراتر از همه حیوانات است و نغمهای از روح الهی در او بوجود آمد که »من« واقعیاش را آشکار ساخت و از »من« حیوانی جدایش کرد. ولی امروزه و در آستانه هزاره سوم که بشر با شتابی وصف ناپذیر به سوی پیشرفتهای همه جانبه پیش میرود، با همان شتاب از مباحث اخلاقی و ارزشی دور میشود و ما شاهد فروپاشی انسانی اخلاقی و اخلاق انسانی هستیم.
در چنین موقعیتی دین و تربیت دینی است که عامل هدایت بشر در مسیر زندگی شده و او را به فطرت خود که همان حق طلبی و کمال گرایی است بر می گرداند و او را از انحطاط اخلاقی باز می دارد. دوره نوجوانی، دوره تثبیت شخصیت است.جسم و جان نوجوان در این دوره با شیوههای صحیح یا غلط برای یک زندگی سازنده و یا ویرانگر، آماده میشود. اگر نوجوان دریابد دین نشان دهنده راه زندگی، سبب سعادت و عامل جلوگیری از فساد، انحراف و ضد ارزشهاست، آن گاه عاشقانه پذیرای دین و تعالیم دینی میشود. امروزه، در آستانه هزاره سوم که بشر با شتابی وصف ناپذیر به سوی پیشرفتهای همه جانبه و فراتر از کره خاکی پیش میرود، با همان شتاب از مباحث اخلاقی و ارزشی دور میشود. و ما شاهد فروپاشی انسان اخلاقی و اخلاق انسانی هستیم. به عبارتی در حالیکه اندیشه بشر به بالاترین حد پیشرفت رسیده، قلب او به شدت در حال پسروی است.
که این جدایی دل از اندیشه و از هم پاشیدن عواطف واحساسات انسانی اگر درمان نشود، ظهور و بروز انواع بیماری ها، اضطراب ها، نگرانی ها و نا آرامی های روانی و اجتماعی و … را به دنبال خوهد داشت. گرایش به دین و خدا، ریشه در فطرت و عقل انسانها دارد و گرایش دینی در انسان گرایش فطری و غریزی است. بعضی» از روان شناسان و روان کاوان معتقدند که اساساً خداپرستی یک خواست فطری مستقل است که در روح آدمی نهفته و لذا نیازی به اثبات آن از راه دلیل و برهان نیست« بنابراین با توجه به فطرت الهی انسانها، گرایش به دین و دینداری در وجود انسانها نهفته است و با کوچکترین نشانهای از طرف خالق به ظهور میرسد و دستوراتی نیز که از جانب خداوند به انسان ابلاغ شده، با توجه به همین فطرت الهی است، و لذا با انجام آن انسان و جامعه به سعادت و کمال واقعی خواهد رسید، در غیر اینصورت، به گمراهی و ضلالت خواهد افتاد، هر چند در ابتدای راه ممکن است که به موفقیتهایی دست یابد، ولی در نهایت راه زوال و انحطاط را خواهد پیمود.
» دین نام آن چیزی است که انسان بدان اعتقاد دارد یا نام چیزی است که آدمی از رهگذر آن به تعبد میپردازد.« دین در عربی به معنای آیین و شریعت ، عبارت است از: یک وضع و تأسیس الهی که مردم عاقل را به رستگاری هدایت می کند و شامل عقیده و عمل هر دو است.«در کتاب تربیت دینی آمده است: » دین یک نهاد الهی است که انسان را در اعتقاد به حق و در رفتار و معامله، به خیر فرا میخواند« - سراج زاده،. - 1377 دین در نزد خدا ،اسلام است . یعنی تسلیم در برابر بودن ، از این رو هر کس جز دین اسلام دین دیگری را طلب کند و پیرو آن گردد ، هرگز از وی پذیرفته نیست . - محمد رضایی ، - 1387
دینداری همراه است با مجموعه ای از اعتقادات و محوری ترین اعتقادات در این زمینه اعتقاد به وجود خداوند ، نقش خداوند در هستی و وحدانیت خداوند است ، بر اساس گفتگوهایی که فقهای ما مطرح می کنند نیز رکن دینداری ، اعتقاد به خداوند است . هر دینی با مناسکی همراه است و در مورد اسلام انجام فریضه نماز یکی از محورهای مهم در دینداری است . در مورد عواطف و احساسات دینی می توان به احساس نیاز به خدا ، ترس از خدا ، تؤبه و احساسات معنوی که با حضور در برخی از اماکن دینی مثل امامزاده ها و حرم ها صورت می گیرد ، اشاره کرد . اما وقتی به ابعاد مناسکی نظر می کنیم ، دو تفکیک وجود دارد : یکی مناسک فردی است و دیگر مناسک جمعی . اصولاً - دین عبارتست از باورها و عباداتی که ناظر به موجودات مقدس متعالی و الگوهای اجتمائی ارتباط با آنها است . - حسین سراج زاده ، 1377ریمون آرون جامعه شناس معروف فرانسوی
