بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش، بررسی رابطهي سرمایهي اجتماعی با کیفیت زندگی کاري دانشجو معلمان شاغل به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان بوده است. جامعه آماري پژوهش، شامل کلیه دانشجو معلمان شاغل به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان بوشهر و به تعداد 550 نفر بود که با روش نمونهگیري تصادفی ساده تعداد 226 نفر از آنان به عنوان شرکتکنندگان در پژوهش انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده در این پژوهش مقیاس سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاري بود که پس از محاسبه و تأیید روایی و پایایی آنها بین گروه نمونه توزیع و جمعآوري شد.
دادهها توسط نرم افزارهاي SPSS و Lisrel و با روشهاي آماري تیتک نمونهاي، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تحلیل گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد که: - 1 دانشجو معلمان شاغل به تحصیل در دانشگاه فرهنگیان سرمایه اجتماعی خود را پایینتر از سطح کفایت مطلوب - Q3 - و نیز سطح حداقل کفایت قابل قبول - Q2 - ارزیابی نمودهاند. - 2 کیفیت زندگی کاري دانشجو معلمان به طور معناداري پایینتر از سطح کفایت مطلوب - Q3 - و نیز سطح حداقل کفایت قابل قبول - Q2 - میباشد. - 3 بین سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی کاري دانشجو معلمان رابطه مثبت و معناداري وجود دارد. - 4 سرمایهي اجتماعی دانشجو معلمان، پیشبینی کننده مثبت و معنادار کیفیت زندگی کاري آنان میباشد.
مقدمه
واژه شغل از نظر هدف و مفهوم در طول زمان تکامل یافته است. امروزه شغل یک ابزار یا وسیله اي ساده براي امرار معاش نیست، بلکه فرایندي چند عاملی است که انسان به عنوان مرکز ثقل و محرك آن قرار گرفته است. پس از تکامل یافتن واژه شغل، مفهوم کیفیت زندگی کاري1 نیز مطرح گردید که تمرکزش بر فرد بوده و سعی در ارائه شرایط مناسب شغلی براي کارکنان دارد، به نحوي که بتوانند وظایف خود را با سلامتی و رضایت انجام و توسعه دهند - تیماسی و همکاران2، . - 2008 در طول سالهاي اخیر، سرعت و میزان تغییر در سازمانها موجب توجه مجدد به موضوع کیفیت زندگی کاري افراد گردیده است - کربی و هارتر3، . - 2001 کیفیت زندگی کاري، طرز تلقی کارکنان را از کار خود به طور خاص بیان مینماید - بیودوین و هاسلز4، . - 2003
از جمله مشاغلی که نقشی حساس در اجتماع بشري داشته و در واقع زیر بناي مشاغل دیگر است، مشاغل آموزشی و در رأس آنها مشاغل مرتبط با آموزش عمومی است که از سوي آموزش و پرورش هر جامعه و توسط کادر آموزشی شاغل در مدارس انجام میگیرد. کارآمد و اثربخش بودن نظام آموزشی در هر کشور به رشد و توسعه همه جانبه آن کشور کمک شایانی میکند؛ لذا کیفیت زندگی کاري شاغلان حوزه آموزشی میتواند تأثیر مهمی بر روي چگونگی انجام وظایف این افراد که وظیفه تربیت و پرورش آیندگان جامعه را بر عهده دارند، داشته باشد. بنابراین لازم است کیفیت زندگی کاري کارکنان آموزش و پرورش در تمامی سطوح، مورد بررسی و توجه قرار گرفته و تمهیدات لازم جهت افزایش کیفیت زندگی کاري این قشر صورت پذیرد.
از جمله اقداماتی که به مراکز و مؤسسات آموزشی جهت انجام احسن این مأموریت یاري میرساند، گردآوري اطلاعاتی پیرامون کیفیت زندگی کاري کارکنان این گونه مؤسسات میباشد، که از آن به عنوان یک پیامد - آستین، 1993؛ سندرز و چن5، - 1996 یا ابزار طراحی شده جهت بهبود کیفیت تجارب کاري کارکنان - هاروي، پلیمر، مونو گیِل6، 1997؛ آلدریج و رولی7، - 1998 یاد میشود. بر اساس یافتههاي پژوهشی رضایت از کیفیت زندگی کاري هم به افزایش تعهد، احساس تعلق کاري کارکنان و بهبود عملکرد سازمان منجر میشود - رتینام و اسمیل8، 2008؛ شیل، سیندهاوانی، گوول و پاتهاك9، - 2012؛ و هم از طریق تاثیرگذاري بر کیفیت و اثربخشی مؤسسات آموزشی و ارائهي تصویر مطلوبی از آن به محیط بیرونی و موفقیتهاي بعدي کمک خواهد نمود.
- کریستین و لوز10، . - 2006 البته تحقق این امر، منوط به فراهم آوردن بستر مناسب، از جمله وجود شبکههایی گسترده از روابط مثبت و مشارکتی بین ذينفعان آموزشی میباشد که از آن به عنوان سرمایهي اجتماعی یاد میشود. سرمایهي اجتماعی به عنوان ذخیرهاي از حس اعتماد، همکاري و مشارکت در بین افراد یک گروه یا جامعه محسوب میشود که همانند یک نیروي ارتباطی مؤثر اجتماعی، اعضاي یک گروه یا اجتماع را به هم متصل میکند و در عین حال نظیر یک مایع اجتماعی، مبادلات میان آنها را سریع، راحت و کمهزینه مینماید - رنانی و مؤیدفر،
