بخشی از مقاله
چکیده:
گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری است و نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روستاها محسوب می شود . گردشگری روستایی با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصتهای شغلی مولد مبتنی بر قابلیتهای موجود در روستا، موجب افزایش سطح رفاه، استانداردهای زندگی ، درآمد و امنیت در روستا می شود. روستای بوژان واقع دربخش مرکزی شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی بدلیل قرارگیری در دامنه رشته کوه بینالود، دارای موقعیت توپوگرافی و آب و هوایی مطلوبی برای جذب گردشگر بعنوان روستایی ییلاقی محسوب می شود.
روش تحقیق ، توصیفی-تحلیلی است . جامعه آماری مورد پژوهش روستای بوژان شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی می باشد که از 977 نفر جمعیت روستابه روش کوکران 250 نفربه عنوان نمونه انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفته اند. نتایج حاصل از آزمون خی دو نشان می دهد که روستای بوژان از قابلیت نسبتا" خوبی در زمینه جذب گردشگربرخوردار است و بین متغیرهای گردشگری روستایی در روستای بوژان با متغیرهای میزان گردشگری و امکانات زیر ساختی روستا رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد که در این زمینه تقویت ساختارهای مورد نیاز گردشگری در فعال نمودن گردشگری این روستا ضروری می باشد.
کلید واژه ها: گردشگری، گردشگری روستایی، توسعه روستایی ، اشتغال، روستای بوژان.
-2 مقدمه و بیان مساله:
یکی از مهمترین مشکلات در کشورهای در حال توسعه،مسائل و چالشهای توسعه روستایی است - حسین پور و همکاران، . - 27 :1389 اگر توسعه را پیشرفتی همه جانبه در زمینه های اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی ، سیاسی و زیست محیطی بویژه با در نظر گرفتن عدالت اجتماعی – اقتصادی و تامین منافع آینده گان تعریف کرد ،برقراری بهینه مناسبات متقابل انسان و محیط در هرمنطقه جغرافیایی ، بگونه ای که انسان ضمن برخورداری و بهره برداری کامل از این ظرفیتهای محیطی ، تعادل محیط را نیز حفظ نماید ،از نمودهای توسعه است - هجرتی، . - 19 :1379 توسعه روستایی فرایندی است که منجر به ارتقاء توانایی روستاییان برای کنترل محیطشان بشود و ازکاربرد وسیعتری که اینگونه کنترل را تضمین می کند، ناشی می شود - خیاطی، - 1382 .توسعه پایدار روستایی عبارتست از وحدت میان ابعاد اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی بمنظور بالا بردن سطح معیشت و رفاه مردم روستایی است . در توسعه پایدار روستایی توجه به عوامل زیست محیطی از اهمیت بسیاری برخوردار است - حسین محمدی و همکار، - : 1391
گردشگری و توسعه آن ابزاری ضروری جهت برنامه ریزی توسعه و روستاها می باشد.گردشگری به شکوفایی اقتصاد روستایی و ایجاد راهی برای عرضه تولیدات محلی و ایجاد ارزش افزوده کمک قابل توجهی می نماید - قبادی و همکاران، . - 89- 104 : 1391 گردشگری روستایی، یکی از حوزه های نسبتاً جدید در توسعه روستایی است که می تواند فرصتها و امکاناتی را بویژه برای اشتغال و درآمد روستایی فراهم کند و در احیا و نوسازی نواحی روستایی موثر باشد. اهمیت گردشگری در فرآیند توسعه روستایی در بسیاری از کشورها تایید شده است - قادری ، . - 17 : 1383 همچنین سبب ثبات و نگهداشت جمعیت در روستا، پیشگیری از مهاجرتهای بی رویه، حفظ تعادل اکولوژیک و منابع طبیعی، حفظ بافت سنتی و ویژگیهای فرهنگی روستامی شود. بر این مبنا می توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات روستا از مسائل و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی و رسیدن به عدالت اجتماعی و جغرافیایی ، توسعه و کسترش گردشگری روستایی است - قدیری معصوم و همکاران، . - 1 : 1389
با در نظر گرفتن موارد فوق و درک این مطلب که شناخت پتانسیلها و محدودیتهای گردشگری مناطق روستایی می تواند تاثیر سازنده ای بر برنامه ریزی مناسب گردشگری در این منطقه روستایی و رفع مشکلات و مسائل آنها داشته باشد ، مقاله حاضر نقش گردشگری روستایی در توسعه اقتصادی روستای بوژان از دیدگاه ساکنان روستای مورد پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در پی آن بوده است که مشخص کند که آیا بین توسعه گردشگری روستایی و قابلیت جذب گردشگر در این روستا رابطه معنی داری وجود دارد؟ویا آ بین تقویت ساختارهای گردشگری روستا و گردشگرپذیری آن ارتباط معنی داری وجود دارد؟
-2روش شناسی:
در این تحقیق ازدو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. در بخش مطالعات کتابخانه ای، با مراجعه به منابع کتابخانه ای و بانکهای اطلاعاتی، فیش برداری جمع آوری اطلاعات مورد نظر صورت گرفته است. در بخش مطالعات میدانی، با استفاده از مشاهده ، مصاحبه و پرسشنامه برای نمونه گیری از فرمول کوکران استفاده شده است.جامعه آماری پژوهش جمعیت ساکن در روستای بوژان شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی است که 977نفرمی باشند که250 نفر از کل جامعه آماری بعنوان نمونه انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفته اند. پردازش و تحلیل دادهها بر اساس آمار توصیفی و استنباطی - آزمون خی دو - بوده است.
