بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به توسعه پرسرعت رقابت در بازارهای داخلی و وجود رقبای پرقدرت و انحصارگرا در بسیاری از صنایع از یک سو و وجود فرصتهای توسعه کسب و کار در بازارهای نوظهور منطقهای که شدت رقابت پایینتری نسبت به بازارهای داخلی داشته و مشتریان حق انتخابهای پایینتری دارند، بسیاری از شرکتها را به سمت فعالیتهای بینالمللی در حیطه کشورهای منطقه کشانیده است. این امر در زمینه شرکتهای کوچک و متوسط نیز صادق بوده و این شرکتها تلاش دارند تا با استفاده از داشتههای محدود خود در این بازارها نفوذ کنند. در تحقیق حاضر، عوامل مؤثر بر شدت صادرات بنگاههای کوچک و متوسط رتبهبندی شدند.
تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری دادهها، توصیفی- پیمایشی محسوب می- شود. ابزار گردآوری دادهها نیز پرسشنامه بوده که برای تدوین آن، از مطالعات کتابخانهای و میدانی استفاده شد. برای سنجش عوامل مؤثر بر شدت صادرات از ابعاد ویژگیهای مدیران و ویژگیهای کیفی محصول استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، کارشناسان و مدیران بنگاههای کوچک و متوسط با نیروی انسانی کمتر از 150 نفر در شهر تهران میباشد که در شهرکهای صنعتی مستقر بوده و یا در تهران دفتر مرکزی داشته و از این تعدا 186 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. بدین منظور، پرسشنامهای شامل 32 سؤال طراحی و پس از تعیین روایی و پایایی، میان افراد جامعه آماری توزیع شد. نتایج حاصله بیانگر آن است که در میان ویژگیهای مدیران، آزادی اقتصادی و در میان ابعاد ویژگیهای کیفی محصول نیز، ضمانت و خدمات به عنوان مهمترین ابعاد انتخاب شدند.
محصول
مقدمه
امروزه تقویت صادرات از اهمیت بالایی برخوردار و دارای مزایای مهمی بوده که تولید انبوه، تأمین درآمد ارزی، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت و کاهش قیمت محصولات تولیدی از آن جمله است. بدیهی است جهت بهرهمندی هر چه بیشتر از مزایای صادرات در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی استفاده از الگوهای مناسب ضروری است. شناسایی عوامل مؤثر که میتوانند در حوزههای مختلف و گوناگون صادرات، تکنولوژیکی، سرمایهگذاری، تولید، سیاسی و ... قرار داشته باشند، موجب تمرکز و کنترل بهتر و افزایش شانس موفقیت شرکتهای صادراتی میگردد - حقیقی و همکاران، . - 1387 با انتخاب بازار هدف نهتنها امکان تأمین خواستهها و انتظارات خریداران وسعت پیدا میکند، بلکه ارائه کالاهای مناسب و مطابق با نیازها و سلایق مصرفکنندگان خارجی نیز شکل پویا و مناسبی پیدا میکند.
تقویت صادرات دارای مزایای مهمی بوده که تولید انبوه، تأمین درآمد ارزی، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت و کاهش قیمت محصولات تولیدی از آن جمله است. بدیهی است جهت بهرهمندی هر چه بیشتر از مزایای صادرات در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی استفاده از الگوهای مناسب ضروری است. تأکید و اهمیتبخشی به صنایع صادراتگرا میتواند موجبات تقویت پیوندهای بین بخش صنعت و افزایش توانمندیهای تولیدی و صادراتی بخشهای مختلف را فراهم آورد و درنهایت با ایجاد ضریب تکاثری بالا در سایر بخشهای اقتصادی موجبات رشد اقتصادی پویا را فراهم میآورد - صادقی و همکاران، . - 1391
منافع و مزایای زیادی از بحث صادرات میتواند عاید هم دولتها و هم سازمانهای تجاری گردد. از منظر اقتصاد کلان، افزایش سطح اشتغال داخلی، فراهمسازی منبعی بهمنظور مبادلات خارجی، یاری رسنی به توسعه تکنولوژیهای نوین، ایجاد ارتباطات پیشرو و پسرو در اقتصاد و بهبود استانداردهای زندگی از این دست مزایا میباشند. از منظر اقتصاد خرد، صادرات وضعیت مالی شرکتها را بهبود بخشیده، به توسعه مزیتهای رقابتی کمک کرده، مهارتهای مدیریتی را غنیتر ساخته، منجر به بهرهبرداریهای بهتر از ظرفیتهای تولید شده و رشد شرکت را تسهیل مینماید - محمدزاده و محمدی، . - 1391 تقویت صادرات دارای مزایای مهمی بوده که تولید انبوه، تأمین، درامد ارزی، افزایش اشتغال، بهبود کیفیت و کاهش قیمت محصولات تولیدی از آن جمله است - حسینی و میرجهاد، . - 1390 بدیهی است جهت بهرهمندی هر چه بیشتر از مزایای صادرات در دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی، استفاده از الگوهای مناسب ضروری است.
برای شرکتهای کوچک و متوسط نیز که بازارهای منطقهای برای صادرات محصولاتشان بسیار مستعد بوده و میتواند مشکلات مربوط به فروش و مشکلات مالی آنها را رفع کند، این امر بسیار ضروری به نظر می- رسد. اما آن چیزی که شاهد آن هستیم عملکرد پایین صادراتی شرکتها و بنگاههای کوچک و متوسط است. بنابراین، مسئلهای که این تحقیق بر آن متمرکز میشود پایین بودن عملکرد و یا شدت صادراتی این شرکتها میباشد - رحمانسرشت و همکاران، . - 1386 برای این منظور مطالعات مختلفی صورت گرفته که با بررسی آنها و در نظر گرفتن ابعاد نگاه به موضوع، مدلی جهت بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد صادراتی شرکتهای کوچک توسعهیافته و مورد آزمون قرار میگیرد.
در این راستا، ویژگیهای محصول و ویژگی-های مدیران شرکت بهعنوان دو عامل اساسی در نظر گرفته شده و چگونگی تأثیر آنها بر عملکرد صادراتی مورد بررسی قرار میگیرد. بنابراین و با توجه به توضیحات دادهشده، پژوهش حاضر به دنبال بررسی تأثیرات خصوصیات و ویژگی-های مدیران ارشد بنگاههای کوچک و متوسط با نیروی انسانی کمتر از 150 نفر بر شدت صادرات میباشد. براین اساس، سؤال اصلی پژوهش را اینگونه میتوان مطرح نمود: رتبهبندی عوامل مؤثر بر شدت صادرات بنگاههای کوچک و متوسط با نیروی انسانی کمتر از 150 نفر به چه ترتیب میباشد؟
ادبیات نظری
صادرات در لغت به معنای انتقال کالا یا ارسال و فرستادن کالا از جایی بهجای دیگر چه در داخل کشور و یا از داخل به خارج از کشور است - ابراهیمی و همکاران، . - 1378 بهعبارتیدیگر صادرات عبارت است از ارتباط و کار کردن با بازارهای حرفهای و حرفهایهای بازار در آن سوی مرزها. صادرات نقطه آغاز ارتباط برقرار کردن با دیگران است و همچنین صادرات برای کسب درآمد ارزی حاصل میشود و در برقراری موازنه تجاری و ایجاد تعادل اقتصادی کمک شایانی مینماید - ملاحسینی و همکاران، . - 1389 صادرات سادهترین راه برای وارد شدن به بازار خارجی است. صادرات موردی هنگامی صورت میگیرد که شرکت هرچند وقت یکبار بهطور انفعالی بهدلیل داشتن محصول مازاد بر مصرف داخلی، آنها را به خریداران کشور خارجی بفروشد. صادرات فعال هنگامی صورت میگیرد که شرکت تصمیم بگیرد محصولاتش را به کشور موردنظر صادر کند.