بخشی از مقاله
چکیده
از نظر تعالیم اسلامی، تضییع حقوق دیگران، ولو بسیار کم و اندك نیز باشد، ظلم و ستم محسوب شده، بعد از شرك به خدا، بزرگ ترین گناه محسوب میشود.اصولاً زندگی گروهی انسان ها زمانی شایستگی اطلاق عنوان »جامعه انسانی« خواهد داشت که در آن حقوق هر کس از سوي دیگران محترم شمرده شده، هر کس از ناحیه دیگران در امنیت کامل مادي و معنوي به سر برد. در همه ادیان الهی و آیین هاي بزرگ، پاکی و عدم آلودگی جزء وظایف دینی شمرده شده است.»النظافه من الایمان« به حفظ پاکی در همه زمینه ها اعم از انسان، زمین، آب، هوا و غیره اشاره می نماید؛ بنابراین ، جلوگیري از آلودگی ها که اینک جزءاهداف حفاظت محیط زیست می باشد، مسأله امروزي نبوده ، بلکه مسأله اي است که در طول تاریخ بشر اهمیت داشته است.
کلید واژه: علوم انسانی، حقوق، محیط زیست، جامعه، اسلام
تأثیر طبیعت بر انسان
طبیعت آثار گوناگونی بر وضعیت جسمی ،اخلاق و منش افراد دارد. البته نوع تأثیر در حدي نیست که از آدمی سلب اراده گردد. محیط زیست در تغذیه انسان و تغذیه در خصوصیات جسمی و روحی او اثر دارد. خداوند متعال سرنوشت انسان را به گونه اي رقم زد که در دامن طبیعت رشد کرده و ببالد و به طور کامل بدان وابسته و نیازمند باشد، متقابلاً طبیعت را نیز طوري آفرید که در خدمت انسان قرار گیرد، نیازهاي وي را برآورد و آرامش ، لذت و شادي را برایش به ارمغان آورد. زلالی و روانی آب ، بلندي و استواري قامت کوه، لطافت و طراوت شادي آفرین گل ها و سبزه ها ، چشم انداز زیباي جنگل ها و درختان انبوه، سبزي بهجت آور مزارع و مراتع، صداي دلنواز آبشارها، چهچه بلبلان و پرندگان خوش الحان و ... همه و همه مواهب الهی است که در خدمت انسان و زمینهساز بقا و حیات اوست.
امروزه بقاي حیات بر روي کره زمین به صورت نگرانی جدي و فوري درآمده است. ابعاد این بحران مجموعه جهان را در برمی گیرد و چهره مصیبت بارش هر روز بیشتر آشکارمی شود و دلهره اي ژرف تر را سبب میگردد.شرایط کنونی ایجاب می نماید که در تمام بخشهاي علمی، فرهنگی، اقتصادي و سیاسی اقدامات فوري صورت گیرد. این شرایط همچنین توجه بیشتري از جانب تمام افراد بشر را اقتضا می نماید. همه ما در برابر این دشمن یعنی بر هم خوردن تعادل محیط زیست و نابودي میراث متعلق به نسلهاي آینده، مسئولیت مشترك داریم و باید بسیج شویم.اگر می خواهیم از یک فاجعه بزرگ بشري در آینده جلوگیري کنیم و اگر میخواهیم سیاره ما که تنها مسکن ماست براي همیشه و به طرز غیر قابل جبرانی ناقص نشود، باید در تعهدات و مسئولیتهاي خود نسبت به زمین و حیات موجود در آن ، تغییر عمده اي ایجاد کنیم.
با هر معیاري که به قضیه بنگریم زمان کمی در اختیار داریم. شرایط کنونی از ما می طلبد که به طور همزمان در چندین جبهه دست به تغییرات مهمی بزنیم تا بتوانیم آن حالت تعادلی را که براي حفظ قابلیت سکونت کره زمین لازم است مجدداً برقرار کنیم.براي پیشگیري از تخریب محیط زیست، عوامل و عناصر مختلفی باید لحاظ شود که مسائل فرهنگی در زمره آنها بلکه مهمترین آنهاست؛بنابراین اولیاي امور اگر علاقهمند به حفاظت محیط زیست و جلوگیري از تخریب محیط زیست باشند، لازم است در کنار بودجه ، وقت و نیروهایی که صرف می کنند، توجه و سعی ویژهاي در این زمینه مبذول دارند و با آشنایی به روح زمان و مقتضیات عصر،این حقیقت را بهخوبی درك کرده و به اهمیت و ارزش آن واقف گردند.
در برخی از آیات قرآن به آثارآرام بخش و نشاط آفرین جلوه هاي طبیعت اشاره شده است. در سوره نحل به زیبایی و جمال در زمان آمد و شد حیوانات از چراگاه و در سوره بقره به رنگ حیوانات و اثر نشاط بخش آنها اشاره می گردد.همچنین در سوره هاي مختلف قرآن گیاهان را شادي آفرین دانسته،آنها را به بهجت انگیزي توصیف می کند.1تأثیر مثبت گیاهان بر جسم و جان آدمی در احادیث مختلف نیز مطرح گردیده است. در برخی از این قبیل روایات ، از تأثیر مناظر سرسبز بر تقویت دیده و بصیرت انسان و زدودن افسردگی ها و از بین رفتن بیماري هاي روحی و روانی، بحث شده است و در برخی، از مقایسه لذت تماشاي گیاهان با لذتهاي دیگر سخن به میان آمده است که تنها به مقداري از آنان اشاره می کنیم.از امام صادق - ع - نقل شده است:»چهار چیز چهره را نورانی و روشن می کند که یکی از آنها تماشاي گیاهان خرم و سرسبز است./10 - «ج - 73
