بخشی از مقاله
چکیده
روستاي زینوند به همراه سه روستاي دیگرِ چهارقلعه عبدالملکی به صورت جزیره در استان مازندران قرارگرفته است. تفاوتهاي انکارناپذیر گویش این منطقه با گویش غالب استان مازندران، نشان دهندة کوچ قوم دیگري به این منطقه میباشد. یکی از دغدغههاي اصلی مردم این منطقه، شناختن ریشههاي نژادي و زبانی است. از آنجاییکه منطقه به وسیله گویش مازندرانی احاطه شده است، گویش این چهار روستا در خطر نابودي قراردارد.
با توجه به استفادة روز افزون مردم از رسانهها، تاثیر زبان فارسی معیار بر گویشهاي در خطر نابودي، روز به روز بیشتر نمایان میشود. گویش منطقه چهارقلعه عبدالملکی نیز از این قاعده مثتثنی نیست. گویش زینوندي داراي نظام آوایی، صرف و نحو دقیق و مجزا از گویشهاي بومی منطقه بوده و به خصوص، ساخت مصدري آن بسیار متفاوت از فارسی معیار و گویشهاي دیگراست. تأثیر لازم و متعدي بودن فعل در صرف بسیار مورد توجه بوده و جاي تعمق دارد. در این پژوهش، ساخت مصدر، و تاثیر لازم و متعدي بودن فعل بر ساختار آن، مورد بررسی قرار می گیرد.
مقدمه
روستاي زینوند از نظر تقسیمات سیاسی در دهستان میانکاله از توابع بخش مرکزي شهرستان بهشهر واقع شده است. این روستا با ارتفاع منفی 15 متر از سطح آبهاي دریاي آزاد در موقعیت جغرافیایی 53 0 -19 / طول جغرافیایی و 36 0 -48 / عرض جغرافیایی و در ضلع شمال غربی شهرستان بهشهر قرار دارد. این روستا از شمال به روستاي مهدي آباد، از جنوب به روستاهاي خورشید و عسگرآباد، از غرب به روستاي زاغمرز و از شرق به روستاي امیر آباد محدود میگردد.
در خصوص منشأ و آغاز زمان کوچ عبدالملکیها اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما بر اساس کتاب آقاي رضا قنبري عبدالملکی، تاریخ ایل عبدالملکی، از زمانی که آنها در شیراز در دربار زند جاي داشتهاند، حضورشان به ثبت رسیدهاست. هنگام کوچ زندیه به شیراز و بازگشت آنان به دستور نادرشاه، عبدالملکیها آنان را همراهی میکردند. پس از شکست لطفعلیخانزند و تبعید گروههاي زندیه، عبدالملکیها نیز به شهریار تهران منتقل شدند.پس از سه سال اقامت در شهریار به کجور مازندران، و سپس به دلیل وجود درگیريهاي میان این ایل و طوایف دیگر، به منطقه کنونی کوچ داده شدند.
البته از دلایل دیگر اسکان آنان در چهارقلعه جلوگیري از هجوم مهاجمان ترکمن بود که عبدالملکیها با توان نظامی خود، به خوبی از عهدة دفاع در مقابل آنان برآمدند - قنبريعبدالملکی،. - 47:1388 مردم چهارقلعه عبدالملکی شامل چهار طایفهاند که عبارتند از: طایفه فهروند ساکن روستاي زاغمرز طایفه شیخ وند ساکن روستاي امیرآباد طایفه کاله وند ساکن روستاي حسین آباد طایفه زینوند ساکن روستاي زینوند. روستاي زینوند به نام خود طایفه نامگذاري شده و به گفته خود اهالی روستا، این افراد سوارکاران زبدهاي بودند که در مبارزات و جنگها شرکت داشتند. البته وجود"زین" در بخش اول نام روستا، میتواند با سوارکار بودن این مردم ارتباط داشته باشد. طایفه زینوند خود به شش تیره یا حوزه تقسیم میشود.
روش پژوهش: روش کار در این تحقیق توصیفی است.تحقیق از نوع همزمانی بوده و نگارنده مستقیماً در میدان پژوهش حضور داشته است و سعیداشته پدیده ها را به همان صورتی که رخ دادهاند، مشاهده نماید.
روش جمعآوري دادهها: در پژوهش حاضر براي جمع آوري دادهها در کل مدت زمان کار، از روش مصاحبه طبق قواعد معین، استفاده شده است. براي استخراج ساختار مصدر،، روش پرسش و پاسخ مورد استفاده قرار گرفتهاست.
جامعه آماري - آزمودنیها - : جامعه آماري گویشوران روستاي زینوند میباشند. این جامعه آماري شامل افراد مرد و زن و بین سی سال تا هفتاد سال میباشند.
روش تجزیه و تحلیل دادهها: در این پژوهش نظام صرفی گویش مورد بررسی قرار گرفتهاست. جهت انجام این مورد، دادهها طبق اصول نظام صرفی بررسی و تحلیل شدهاست. یافتههاي تحقیق: در بررسی این گویش،مصدر لازم و متعدي با هم متفاوت هستند. و کلاً لازم و متعدي بودن یک فعل در تمام ارکان صرف تاثیر میگذارد. نظام صرفی داراي ساختار ارگتیو در گذشته متعدي و یک مورد فعل در زمان حال میباشد. در مورد ساختن فعل نهی و نفی نیز نشانه منفی بر سر فعل ساده قرار میگیرد.
گویش روستاي زینوند
بر اساس یک تحقیق میدانی در سال 1391، و بررسی جامع در در خصوص ریشه گویش منطقه، و یافتن اصل آن در منطقه اي که احتمالا کوچ از آنجا صورت گرفته است،