بخشی از مقاله
چکیده
سایبرنتیک از جمله علومی است که در قرن بیستم پدید آمد و با رشد سریع خود توانست به علوم دیگر راه یابد.موضوع اصلی سایبرنتیک بررسی ماهیت کنترل در انسان،حیوان و ماشین است. سایبرنتیک توانسته به عنوان دانشی مستقل و در عین حال بین رشته ای مطرح شود.در این علم به طبقه بندی و سازماندهی اطلاعات توجه زیادی می شود و از این رو در مدیریت اطلاعات و نیز در طراحی نظام های اطلاع رسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
مدیریت به معنی سازماندهی و کنترل ساختار، ترکیب و پردازش و ارائه اطلاعات می باشد .مدیریت اطلاعات شامل مدیریت و جمعآوری اطلاعات از یک یا چند منبع و ارائه آن اطلاعات به یک یا چند مخاطب است. مسئله مهم و حیاتی در مدیریت اطلاعات، اداره نمودن اطلاعات دریک سازمانی است که فناوری اطلاعات مدرن و جدید را به کار می برد که مستلزم سازماندهی، بازیابی، کسب، تأمین امنیت و حفظ اطلاعات است. مدیریت اطلاعات اشتراک و ارتباط نزدیکی با مدیریت دادهها دارد.
مدیریت اسناد مسئولیت کنترل اسناد و اطلاعات یک موسسه را از مرحله ایجاد تا آخرین مرحله امحاء و تعیین تکلیف آنها بر عهده دارد . مدیریت اسناد را میتوان به عنوان نرم افزاری که اسناد موجود در یک سازمان را کنترل و سازماندهی مینماید، تعریف نمود. لازم به ذکر است، فرایندهایی که به منظور رهگیری، ذخیره سازی و کنترل اسناد استفاده می شوند، در بحث مدیریت اسناد بسیار دارای اهمیت هستند. سه مؤلفه سایبرنتیک - علم ارتباطات - ،مدیریت اطلاعات و مدیریت اسناد با توجه به عصرحاضر که عصر ارتباطات و اطلاعات می باشد،در سازمانها و مراکز اطلاعاتی و ارتباطی کاربردهای خاص خودشان را دارند و همچنین در پیشبرد امورشان ضروری و لازم می باشند.
تاریخچه و مقدمه
سایبرنتیک * از یک کلمه یونانی به معنی هنر رهبری مشتق شده است و همچنین در مورد داشتن یک هدف و تلاش برای رسیدن به آن هدف است.فهمیدن اینکه شما به هدف رسیده اید یا به آن نزدیک شده اید نیاز به بازخورد - مفهومی که از سایبرنتیک می آید - دارد. سایبرنتیک از جمله علومی است که در قرن بیستم پدید آمد و با رشد سریع خود توانست به علوم دیگر راه یابد.موضوع اصلی سایبرنتیک بررسی ماهیت کنترل در انسان،حیوان و ماشین است و لذا با زیست شناسی ،روان شناسی،مکانیک،مهندسی،مدیریت و بسیاری از علوم دیگر همبستگی دارد. سایبرنتیک توانسته به عنوان دانشی مستقل و در عین حال بین رشته ای مطرح شود.در این علم به طبقه بندی و سازماندهی اطلاعات توجه زیادی می شود و از این رو در مدیریت اطلاعات و نیز در طراحی نظام های اطلاع رسانی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. . - بییر ،2004،ص. - 857 تئوری سایبرنتیک چهار جزء دارد:تنوع،چرخشی بودن،فرایند و مشاهده.
-1تنوع به تئوری های اطلاعات و ارتباطات/کنترل مربوط می باشد.
-2چرخشی بودن مفاهیم سلسله مراتب را در سیستم ها نادیده می گیرد.
-3فرایند به حلقه بازخورد توجه داشته و شامل تنظیمات و قوانین در داخل سیستم ها است.
-4مشاهده شامل تصمیم گیری و چگونگی محاسبات نتایج می باشد. - زندی روان و آزاد،. - 1389
سایبرنتیک مفهومی رایج در نظریه سیستم های پیچیده است.نظریه های سایبرنتیک،چگونگی فرایندهای کاری،فیزیکی،بیولوژیکی،اجتماعی و رفتاری را توصیف می کند.در بیان مفهوم سایبرنتیک،ارتباطات به عنوان نظامی از بخش ها شناخته شده که بر یکدیگر اثرگذار هستند. سایبرنتیک علم عمومی نظامهایی است که اطلاعات دریافت میکنند،اطلاعات میدهند و یا کلأ نظامهای اطلاعاتی هستند - لرنر:. - 24:1366 سایبرنتیک مطالعه بین رشته ای سیستم های پیچیده است بخصوص در فرایند ارتباطات،مکانیزم های کنترل و اصول بازخورد.
سایبرنتیک در عصر قدیم و جدید
واژه سایبرنتیک برگرفته از زبان یونانی به معنای سکانداری قایق است.همان طور که از نام این مفهوم برمی آید،نظریه سایبرنتیک فرایندهای فیزیکی،طبیعی،انسانی و سازمانی را به سوی اهداف سیستمی هدایت می کند. هماهنگی، تنظیم و کنترل پیش فرض های سایبرنتیک،بیشترین جذابیت های بیولوژیکی و عملیاتی را دارد. بیر به عنوان یک مدیر در صنایع بزرگ مانند صنعت فولاد به کار مشغول شد و خیلی زود سایبرنتیک را در مدیریت مورد توجه قرار داد.به این ترتیب وی توانست قوانین طبیعی مرتبط با کنترل را از طبیعت به محیط سازمانی بکشاند.وی سایبرنتیک را دانش سازمان کارآمد توصیف می کند.تئوری های بیر تأثیر فراوانی از علوم رایانه ،فیزیولوژی عصبی،ارتباطات،منطق و فلسفه گرفته اند و به همین علت کاملأ منحصربفرد و شناخته شده هستند.
سایبرنتیک جدید
برخی از نظریه پردازان درصدد برآمدند تا عینی بودن سیستم ها را رد کنند.این امر موجب شد تا سایبرنتیک مرتبه دوم جایگزین شوند. - littlejohn & foss,2008,41 -
هدف سایبرنتیک
سایبرنتیک علاوه بر گسترش زبان و فنونی که ما را قادر به حل مسائل کنترل و نیز برقراری ارتباط میسر می سازند،یافتن مجموعه مناسبتری از فنون و اندیشه هاست تا کمک آنها بتوانیم مظاهر ویژه آنها را تحت مفاهیمی مخصوص ،رده بندی کنیم. برای فهم عمیق سیستم ها،پیچیدگی ها و پویایی سیستم الزامی است.با توجه به منابع مورد مطالعه می توان گفت مفهوم سایبرنتیک با سه تغییر عمده ارائه شده است. - - Azarbad,2015
مدیریت اطلاعات Information management - یا - IMشامل مدیریت و جمعآوری اطلاعات از یک یا چند منبع و ارائه آن اطلاعات به یک یا چند مخاطب است. مدیریت به معنی سازماندهی و کنترل ساختار، ترکیب و پردازش و ارائه اطﻻعات است. در طول سال 1970 مدیریت اطلاعات تا حد زیادی محدود به تصویر، تعمیر و نگهداری از فایلها و مدیریت چرخه عمر فایلهای مبتنی بر کاغذ، رسانهها و سوابق بود. با گسترش فناوری اطلاعات در سال 1970، کار مدیریت اطلاعات افق جدیدی یافت و شروع به فعالیت در زمینه تعمیر و نگهداری دادهها نمود. چنانچه ذخیرهسازی اطلاعات معطوف گشت به وسایل الکترونیکی، مدیریت اطلاعات سخت و سخت تر شد.
در اواخر سال 1990 زمانی که اطلاعات به طور منظم در سراسر شبکههای کامپیوتری و همچنین توسط دیگر وسایل الکترونیکی منتشر شد، مدیران شبکه، به یک معنا، مدیران اطلاعات شدند . آن دسته از افراد خود را با وظایف به طور فزاینده پیچیده سختافزاری و نرمافزاری مواجه میدیدند. با آخرین ابزارهای موجود، مدیریت اطلاعات به یک منبع قدرتمند و پر هزینه برای بسیاری از سازمانها تبدیل شدهاست. مدیریت اطلاعات، به عنوان توانایی کل سازمان در مورد ایجاد، حفظ، بازیابی و قابل دسترس ساختن فوری اطلاعات درست، در مکان درست، در سازمان درست، در دست افراد شایسته با کمترین هزینه، در بهترین رسانهها، برای بکارگیری درتصمیم گیری توصیف شدهاست.
- بست - درسال 1988، به همان سبک، مدیریت اطلاعات را به عنوان - هماهنگی اقتصادی، مؤثر و کارای تولید، کنترل، ذخیرهسازی و بازیابی و انتشار اطلاعات ازمنابع بیرونی و درونی به منظور توسعه عملکرد سازمانی - توصیف میکند. این توصیف در دورنما، محدودمی باشد بطوریکه آن مواظب مدیریت ویژگیهای خوداطلاعات - محتوا، مالکیت، عرضه، برابری - نبوده و توجهی به ابراز ذخیره، تجهیزات بررسی کننده آن و سیستم بکارگیرنده آن ندارد. - هدایتی،. - 1384
بنابراین به طور خلاصه مسئله کلیدی درگیر در مدیریت اطلاعات، مدیریت نمودن - اداره نمودن - اطلاعات دریک سازمانی می باشد که فناوری اطلاعات مدرن را به کار می برد. مفهوم سیستم های اطلاعات رشد سریع فناوری کامپیوتر، اشتیاق انسان را برای بدست آوردن کمک رایانه درحل مسائل پیچیده وپیچیده تر، توسعه میبخشد. مشکلاتی که صرفاً در قلمرو فعالیت های موشکافانه باطنی انسان مخصوصاً در سازمانها، درچندسال گذشته، درنظر گرفته شد.
سیستم های اطلاعات، خواسته همیشه بزرگترین سازمان های در حال رشد و پویا میباشد. نیاز برای بدست آوردن دسترسی مناسب، سریع، اقتصادی - مقرون به صرفه - تدبیر روش هایی جهت ایجاد مدیریت و بکارگیری پایگاه های اطلاعاتی در سازمانها را ضروری میسازد اطلاعات مدیریت وسیستم های اطلاعات، بخصوص آنهایی که مربوط به فرایندهای تصمیم گیری مؤثر در سازمان می باشدیعنی بعنوان منابع سازمانی با ارزش در نظر گرفته میشود. به زبان ساده بیان کنیم، یک سیستم اطلاعات سیستمی است برای پذیرش داده اطلاعات به عنوان یک ماده خام و از طریق یک یا بیشتر فرایند تبدیل، تولید اطلاعات به عنوان یک محصول میباشد.
