بخشی از مقاله
چکیده:
هدف از انجام این پژوهش شناسایی و اولویت بندی دانش های کلیدی لجستیک در صنعت نفت و گاز می باشد. بر این اساس ابتدا بررسی گسترده ای در ادبیات موضوع صورت گرفت. داده ها، به صورت کتابخانه ای و پرسشنامه ای گردآوری و روایی پرسشنامه توسط اساتید محترم راهنما و مشاور تایید گردید. در نتیجه این فرآیند، عناصر اصلی دانش به سه دسته به ترتیب دانش مدیریت، دانش فرآیند و دانش ذینفعان تقسیم گردید، به دنبال آن هر یک از این عناصر به زیر مجموع های کلیدی دانش های لجستیک تقسیم شدند. در مجموع سیاهه ی 20 عنوان از دانش های لجستیک در صنعت نفت و گاز بر اساس ادبیات موضوع شناسایی و در اختیار خبرگان دانش و لجستیک در این صنعت قرار گرفت 54 پرسشنامه تکمیل و به محقق عودت گردید.
بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، پایایی کلی پرسشنامه برابر با 0/729درصد به دست آمد که بیانگر این است که کلیه دانش های اعلام شده در بین خبرگان دارای اهمیت می باشند. همچنین بر اساس رتبه بندی فریدمن از سه دسته عناصر اصلی دانش، دانش مدیریت با 2/29 درصد، دانش ذینفعان با 2/15 درصد و دانش فرآیند 1/56 درصد به ترتیب در بین خبرگان بیشترین امتیاز را داشتند. همچنین در بین دانش های زیر مجموعه عناصر اصلی، دانش های عملیات، یکپارچگی، موجودی و حمل نقل که از مجموعه عناصر دانش فرآیند می باشد به ترتیب بیشترین رتبه را در بین 20 عنوان دانش کسب نمودند. نتایج به دست آمده بینشی به مدیران صنعت نفت و گاز ارائه می کند که می تواند به آن ها در برنامه ریزی استراتژیک برای بهبود زنجیره تأمین کمک کند.
1-1 مقدمه
از یک دهه پیش صنعت نفت و گاز از پیشرفت های مدیریت دانش بهره گرفته و هم اکنون به عنوان مبحثی علمی با انواع رویکردهای انسانی، سازمانی و تکنولوژیکی مورد توجه نهادها و سازمان های گوناگون قرار گرفته است. هنگامی که شرکت های بزرگ نفت و گاز به تکنولوژی جدید، استفاده از منابع خارجی، گرفتن شرکای جدید، ارزیابی مدیریت، مقرارت دولتی، مدیریت ظرفیت ها، کاهش هزینه ها و مسائل محیطی تاکید می کنند، تیم های مدیریت دانش می توانند آن ها را با استفاده از فن آوری و انتقال دانش در پیش بینی، برنامه ریزی، فرآیند و نوآوری های فنی بسیار یاری دهند.
تحقیقات متعددی درباره توانایی های مدیریت دانش و همچنین در مورد لجستیک که قسمتی از زنجیره تامین می باشد صورت گرفته است. ولی کارهای اندکی معطوف به رابطه این دو مفهوم با هم وجود دارد. لیو پیشنهاد می دهد که ایجاد یک پایگاه مدیریت دانش می تواند منجر به سود بردن از توزیع دانش و خلق دانش شود. این امر همچنین می تواند منجر به رقابت پذیری گردد - لیو و همکاران ،. - 2004 از اینرو بنظر می رسد توجه به دانش های کلیدی در لجستیک شرکت های پیمانکاری نفت و گاز می تواند باعث بهبود رقابت پذیری این شرکت ها گردد که در حال حاضر از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشند.
2-1 مفهوم دانش
"دانش" به یک منبع اصلی برای قدرت نظامی، اقتصادی و ... برای کشورها محسوب می گردد و نیاز به مواد خام، نیروی کار، زمان، مکان و سرمایه را کاهش می دهد و طبیعی است که به یکی از منابع اصلی اقتصاد جوامع در حال توسعه، تبدیل خواهد شد - دراکر، نقل از فرناندز و همکاران،. - 2010 لذا ایجاد بنیان های دانش، لوازم و ابزار تبادل و توسعه دانش و گسترش روز افزون دانش در همه ابعاد بایستی از اولویت های فکری دولتمردان و مدیران سازمان ها و موسسات دولتی و خصوصی قرار بگیرد - مقدمی،. - 1384 همچنین پاریخ - 2001 - 1 معتقد است که دانش فقط از طریق ارتباط آن با داده ها قابل درک است. داده هاصرفاً واقعیت های خام جمع آوری شده هستند که باید در مدل های ترکیبی و هدفمند جای گیرند تا اطلاعات تولید شود، این اطلاعات تولید شده به وسیله مدل مفهومی ذهنی ارزیابی و تفسیر شده و دانش را می آفریند.
