بخشی از مقاله
خلاصه:
مهندسی مجدد از جمله مقولههایی است که در ادبیات مدیریت استراتژیک، تحولات سازمانی و نیز استراتژیهای فناوری اطلاعات مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در این پژوهش از تکنیک ترکیبی F.D.ANP جهت شناسایی معیارهای اثر گذار بر بهبود بازمهندسی فرایندهای کسب و کار درصنعت خودروسازی پرداخته شده است. جامعه آماری این تحقیق شرکت خودرو سازی ایران خودرو می باشد که از طریق نمونه گیری قضاوتی در دسترس در قالب یک گروه که مدیران و کارشناسان ارشد سازمان به تعداد 20 نفر که برای بومی سازی مدل و به دلیل تخصصی بودن موضوع و محدودیت شناسایی افراد صاحب نظر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش تحقیق این پژوهش از نوع تحلیلی که از انواع تحقیقات توصیفی - پیمایشی است و از نظر هدف تحقیق، از نوع کاربردی محسوب می شود، همچنین این تحقیق دارای ماهیت میدانی می باشد.
بدین منظور ابتدا با مطالعه و بررسی متون علمی، معیارها شناسایی شده و سپس با اساتید دانشگاهی روایی آن تأییدگردید. همچنین در این پژوهش با استفاده از غربالگری دلفی فازی تعداد 32 عامل دارای اهمیت و تاثیرگذاربر بازمهندسی فرایندهای کسب و کار شناسایی شده است. در ادامه، با استفاده ازتکنیک دیمتل فازی - F.DMATEL - میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هر یک از عوامل مشخص و با کمک تکنیک فرآیند تحلیل شبکه فازی - F.ANP - اولویت بندی شدند. نتایج نشان می دهد که در بین معیارهای اصلی - عوامل استراتژیک - تأثیرگذار ترین عامل می باشد. همچنین بیشترین وزن، مربوط به زیر معیار - کارکنان - است که از زیرعوامل - استراتژیک - می باشد و اولویت اول را کسب کرده است.
مقدمه
تغییرات سریع دنیای کنونی سازمانها را با چالش های مختلفی روبرو کرده است. سازمان ها به مرور زمان و در اثر تجربه دریافته اند که رویکرد وظیفهای در کسب و کار، انعطاف و پویایی را از بین می برد، سازمانهای وظیفه مدار به سختی می توانند در برابر تغییرات محیطی از خود انعطاف نشان دهند و با محیط سازگار شوند. در شرکتها و سازمانهای دولتی فرایندهای کسب و کار، در نهایت ترجیح میدهند که به جای فناوری بر مردم تکیه کنند. تعداد زیادی از کارکنان گرفتار مقدار عظیمی از کاغذ بازی در ادارات هستند.
در چنینی محیطی کارکنان توانایی پاسخ دادن سریع به مشتریان را نخواهند داشت. از این رو تغییرات زیادی در روش های کسب و کار در حال شکل گیری است، یکی از آنها مهندسی مجدد فرایندهای کسب و کار است .{1} باوجود اینکه مهندسی مجدد یک تحول بزرگ مدیریتی است از نگاه دیگر می تواند همراه با ریسک فراوانی باشد. مهندسی مجدد همانند یک تیغ دو لبه است که در یکطرف آن تحولی شگرف و در طرفدیگر آن یک ناکامی بزرگ است. اجرای موفق پروژههایی نظیر مهندسی مجدد که بسیار هزینهبر و نفس گیر است علاوه بر تلاش و پیگیری فراوان نیاز به عوامل دیگری نیز دارد.
بیان مساله
هدف اصلی باز طراحی فرایندهای کسب و کار ایجاد نگرش فرایندمدار بهجای وظیفهمدار می باشد، چرا که فرایندهای کار موجبات پیروزیهای دراز مدت را برای سازمانها فراهم میآورند، نه فراوردههای حاصل از آنها. پیروزمندان صحنه رقابت، فرآوردههای خوب عرضه میکنند، نه این که فراوردههای خوب موجب پیروزی شوند. مطالعات در مورد پروژه های باز طراحی فرایندهای کسب و کار نشان میدهدند که نرخ شکست در این پروژهها بسیار بالا میباشد. دلایل بسیاری ارائه شدهاست که اکثر آنها به سوء مدیریت پروژهها بر میگردند. [3]
باتوجه به توضیحات بالا و وضعیت کنونی مساله اصلی و دغدغه هر سازمانی در وهله اول پا گذاشتن به عرصه رقابت است و پس از آن افزایش سهم حضور خود در بازار میباشد، که در این میان مساله افزایش سهم حضور در صنعت خودرو سازی بیش از پیش احساس میشود. در میان شرکتهای خودروسازی در کشورمان؛ دو شرکت خودروسازی وجود دارند که علی رغم تولید انبوه و وجود بازار گسترده جهت ارائه محصولات توانایی دستیابی به سهم شگرفی در بازار ایران را ندارند. در نتیجه در این پژوهش به شناسایی عوامل موثر بر بازمهندسی فرایندهای کسب و کار که زیربنایی ترین امر برای شرکت خودروسازی ایران خودرو است میپردازیم. این تحقیق ضمن مطالعه بهترین راهکارهای موجود در ادبیات بازطراحی فرایندهای کسب و کار، به تجزیه و تحلیل آنها با توجه به استراتژیهای سازمان میپردازد.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
مهندسی مجدد یعنی آغازی دوباره، فرصتی دیگر برای بازسازی فرایندها و دوباره سازی روشهای کار، مهندسی دوباره به معنای کنار گذاشتن بخش بزرگی از دانش و یافته های صد سال اخیر مدیریت صنعتی و شکستن فرضیات و قواعد قبول شده داخل سازمان، در این رویکرد روش انجام کار در دوره تولید انبوه و عنوان کهن و ترتیبات سازمانی گذشته همچون بخش بندی اداره، شرح وظایف و استاندارد سازی از اهمیت میافتند. آن ها ساخته دورهای هستند که دیگر سپری شدهاند.
از طرفی ما در این پژوهش علاوه بر عواملی که در بالا ذکر شده است به دنبال عوامل دیگری نیز میباشیم و از آنجایی که صنعت خودروسازی یکی از صنایع بزرگ در ایران و جهان میباشد و مسئله بازار رقابتی بسیار پر اهمیت است از این رو نیز باید به عواملی که در رابطه با این صنعت وجود دارد نیز توجه شایانی شود تا بتوان به مساله اصلی پژوهش دست یافت. در نهایت در این پژوهش به دنبال این مساله می باشیم که چه عواملی بر موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار در صنعت خودروسازی موثر میباشد؟ و همچنین کدام یک از عوامل از رتبه و اولویت بالاتری برخوردار هستند؟
اهداف تحقیق
هدف اصلی دست یابی به مهمترین عوامل موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار در شرکت ایران خودرو میباشد.
1. شناسایی عوامل موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار
2. بررسی روابط علت و معلولی - تاثیرگذاری و تاثیرپذیری - عوامل موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار
3. اولویت بندی عوامل موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار
4. وزن و رتبه عوامل موفقیت بازمهندسی فرایندهای کسب و کار
ادبیات نظری
مفهوم مهندسی مجدد
هنگامی که از ما خواسته میشود که تا تعریف کوتاهی از مهندسی مجدد به عمل آوریم، پاسخ میدهیم که به معنی "همه چیز را از نو آغاز کردن" است. وصله کاری آنچه موجود داریم و یا دگرگونیهای گسترشی، که ساختار اصلی را دست نخورده باقی میگذارد، نخواهد بود. در پی آن نیست تا نظام موجود را بهبود بخشیده و نتیجه کار را بهتر کند.
