بخشی از مقاله
شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر فرهنگ استفاده از مترو در شهر تهران
چکیده
این پژوهش در پی آن است تا عوامـل مـؤثر بـر فرهنـگ اسـتفاده از متـرو در شـهر تهـران را شناسـایی کـرده و مــورد تجزیــه و تحلیــل قــرار دهــد تــا بتــوان از نتــایج آن بصــورت کــاربردی بــرای ارتقــاء ســطح فرهنــگ اسـتفاده از متــرو در شــهر تهــران اســتفاده نمــود. در ایــن پــژوهش عوامــل ســاختاری، اجرایــی و مــدیریتی در اســتفاده از متــرو مــورد بررســی و تجزیــه و تحلیــل قــرار میگیــرد. لــذا بــدین منظــور یــک پرسشــنامه 30 سؤالی طراحی و بین 200 نفـر از اسـتفادهکنندگان از متـرو بـه صـورت تصـادفی توزیـع گردیـد.بـا توجـه بـه اهــداف و ســؤالات مطــرح شــده پــژوهش از آمــار توصــیفی و اســتنباطی اســتفاده شــد و دادههــا بــه صــورت فراوانی، میـانگین، انحـراف اسـتاندارد، درصـدهای تجمعـی، طبقهبنـدی، نمودارهـا و گرافهـا ارائـه گردیـده و از طریق بسته نرمافـزاری SPSS مـورد تجزیـه و تحلیـل قـرار گرفتـه اسـت .سـؤالات پـژوهش بـر اسـاس دو متغیر وابسته مستقل مـورد سـنجش قـرار گرفتـه و نتـایج حـاکی از آن اسـت کـه بـین متغیرهـای وابسـته و مســتقل رابطــه معنــادار و مســتقیمی وجــود دارد.از نتــایج ایــن پــژوهش اســتنباط میگــردد کــه عوامــل ســاختاری، اجرایــی و مــدیریتی متــرو میبایســت مــورد بــازنگری و بــرای بهینهســازی سیســتم متــرو مســئولین توجــه خــاص مبــذول نماینــد. همچنــین بــا رتبهبنــدی بدســت آمــده از آزمــون فریــدمن اولویتبندی صورت گرفته کـه بـه ترتیـب عوامـل سـاختاری، مـدیریتی و اجرایـی در اسـتقبال مـردم از متـرو مؤثر میباشند.
کلمات کلیدی: مترو، آلودگی زیستمحیطی، فرهنگ و رفتار شهروندی
مقدمه
یکی از نیازهای اساسـی انسـانهای شـهر نشـین امـروز، رفـت و آمـد آسـان، کـم هزینـه و ایمـن میباشـد. از آنجائیکه در معابر شـهری تهـران حجـم کثیـری از وسـایل نقلیـه در شـبانهروز در حـال تـردد میباشـند، ایـن معــابر بــا ترافیــک و آلودگیهــای زیســتمحیطی همــراه میباشــند.بهتــرین راه بــرای کــاهش و یــا جلــوگیری از آلودگیهــای زیســتمحیطی، کــاهش زمــان ســفر یــا هزینــه ســفرهای شــهری ســرمایهگذاری و اســتفاده از متــرو میباشــد. بــا توجــه بــه کــارآیی بــالای متــرو از لحــاظ اقتصــادی، فرهنگــی ، اجتمــاعی و ترافیکــی و آلودگیهای زیستمحیطی در این تحقیق سـعی شـده اسـت تـا عوامـل مـؤثر بـر اشـتیاق و فرهنـگ اسـتفاده مردم از مترو در شهر تهران شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گردد.
بیان مسأله
از گذشتههای دور تا کنون چیزی که همیشـه مـورد توجـه انسـان بـوده و بـه عنـوان یـک مسـئله حیـاتی در زنــدگی بــا پیشــرفت علــم و تکنولــوژی ابزارهــای پیشــرفتهتری را در اختیــار گرفتــه اســت، حمــل و نقــل عمومی میباشد. سیستم حمـل و نقـل از نیازهـای اساسـی بشـر و عامـل زیـر بنـایی و مـوثر در رونـد توسـعه و پیشرفت جوامـع اسـت.در میـان سیسـتمهای حمـل و نقـل عمـومی شـهری اسـتفاده از سیسـتمهای ریلـی مثــل متــرو نقــش ویــژهای در عوامــل مــؤثر کمــی و کیفــی بهرهبــرداری از جملــه ســرعت، ایمنــی، راحتــی و رفاه- کـاهش آلاینـدههای زیسـت محیطـی و صـرفه جـویی در مصـرف سـوخت، کـاهش ترافیـک و مـدیریت زمــان دارد.در کشــور مــا تــا کنــون اقــدامات بســیار زیــادی از جانــب مســئولین شــهریخصوصــاً(شــهرداری تهران) برای ارتقـاء سیسـتم حمـل و نقـل عمـومی در سـفرهای روزمـره شـهری انجـام شـده اسـت کـه از آن جمله میتوان به نظام جامع شهرداری تهران در توسعه حمل و نقل عمومی اشاره کرد.
افزایش روزافزون جمعیت شهرها به ویـژه کـلان شـهر هـا ماننـد تهـران و بـه تبـع آن افـزایش تقاضـای سـفر تمامی برنامه های شـهری از قبیـل سیسـتم حمـل و نقـل را بـا مشـکلات متعـددی مواجـه کـرده اسـت. ایـن مشــکلات از آنجــا ناشــی میشــود کــه بــا بــالا رفــتن تقاضــا بــرای ســفرهای درون شــهری تســهیلات موجــود
جوابگوی نیـاز نبـوده و کفایـت ایـن میـزان تقاضـا را نمیکنـد.متـرو از سیسـتمهای دارای سـرعت و ظرفیـت بسیار بالاست کـه وسـیله بسـیار مناسـبی بـرای جابجـایی ایمنـی و راحـت مسـافر در شـهرهای بـزرگ اسـت. ایــن وســیله تمــام یــا بخشــی از آن در زیــرزمین ســاخته میشــود و دارای مســیر جداشــده از شــبکه متــرو ایســتگاههای ثابــت و بــا اســتفاده از انــرژی پــاک (نیــروی بــرق) بــه حرکــت در میآیــد. طراحــی و اجــرای سیستم مترو شـهر تهـران میتوانـد همچـون سـالهای قبـل بـا صـرف هزینـه و انـرژی بسـیار زیـاد در صـورت عملکــرد صــحیح و بهرهبــرداری کامــل، مشــکل ترافیــک و آلودگیهــای زیســت محیطــی تــا حــد زیــادی در تهــران حــل نمایــد و دارای تــأثیرات اجتمــاعی، رفــاهی و فرهنگــی نیــز میباشــد.بنــابراین از آنجــا کــه بــین خواســتههای مــردم و عرضــه کننــدگان تفــاوت وجــود دارد و شــهرونداناکثــراًمتوجــه عوامــل رفــاهی میباشند، بررسی نظر مردم در زمینـه تـأثیر متـرو بـر شـاخصهای رفـاهی مـورد توجـه اسـت. از ایـن طریـق عملکرد رفاهی مترو مورد ارزیـابی قـرار گرفتـه و نـواقص آن در جهـت اسـتفاده بهتـر از وسـیله حمـل و نقـل عمــومی و رفــاه و آســایش بیشــتر بــرای مســافران و اســتفاده کننــدگان مهیــا گــردد.مزایــای اقتصــادی – اجتماعی-ایمنی بالا-اثـرات زیسـتمحیطی متـرو بـرای همگـان روشـن بـوده کـه در صـورت برخـورداری بـالا بــردن کیفیــت ایــن شــبکه حمــل و نقــل شــهری مزایــای فراوانــی در کلانشــهرهاودر زنــدگی روزمــره شهروندان به جا گذاشـته و خواهـد گذاشـت. کـه از جملـه ایـن مزیتهـا مـی تـوان بـه: کـاهش زمـان سـفر، افــزایش ســرعت جابجــایی و تــردد ایمــن، جلــوگیری ازاتــلاف میلیاردهــا تومــان ســرمایه در تــراکم ترافیــک، صـــرفه جـــویی در مصـــرف ســـوخت،کاهش آلـــودگی هـــوا، کـــاهش میـــزان تصـــادفات،کاهش تـــنش هاواسترســهای ناشــی از ترافیــک، کمــک بــه رشــد اقتصــادی و توســعه پایــدار شــهر، توجــه مســایل زیســتمحیطی باکاســتن از حجــم شــبکههای حمــل و نقــل آلــوده کننــده، ایجــاد گســترش فرهنــگ نظــم و ارزش والای وقـت در زنـدگی روزمــره شـهروندان نــام بـرد. لــذا در ایـن تحقیـق ســعی میشـود کــه بتـوان بــا بررســی عوامــل مــوثر بــر کیفیــت حمــل و نقــل شــهری توســط متــرو، و اثــرات آن بــر کــاهش آلودگیهــای زیست محیطی این معضل ترافیک و حمل و نقل رادر شهر تهران تا حدودی حل نمود.
سؤالات تحقیق
سؤال اصلی
چه عوامل و مولفه هایی موجب گسترش فرهنگ استفاده از مترو در شهر تهران میشود؟
سؤالات فرعی
عوامل ساختاری در استقبال مردم از سامانه حمل و نقل مترو چیست؟
عوامل مدیریتی در استقبال مردم از سامانه حمل و نقل مترو چیست؟
عوامل اجرایی در استقبال مردم از سامانه حمل و نقل مترو چیست؟
اهداف تحقیق
با توجه به افزایش جمعیت و تردد زیاد وسایل نقلیه در کلانشهرها خصوصا شهر تهران که موضوع تحقیق میباشد، این امر باعث افزایش بار ترافیکی و همچنین موجب افزایش آلایندههای زیست محیطی در شهر تهران شده است. لذا با پیشنهاد این موضوع تحقیق و انجام آن می توان به بررسی و تحقیق میدانی روی سامانه حمل و نقل مترو در شهر تهران اقدام نمود این پژوهش د رپی ان است که با ارائه راهکارهای مناسب کاربران، زمینه استقبال مردم از ناوگان این سامانه رافراهم نمود کهنهایتاًموجب کاهش بار ترافیکی و کاهش آلایندههای زیست محیطی، صرفه جویی در مصرف سوخت، افزایش سرعت جابجایی، تردد ایمن، جلوگیری از اتلاف منابع، کاهش تصادفات، کاهش استرس های ناشی از ترافیک، رشد اقتصادی و توصعه پایدار شهر می گردد.لذا هدف از انجام تحقیق بررسی عوامل موثر بر کیفیت شهری توسط متروو اثر کیفیت حمل و نقل شهری توسط مترو بر کاهش آلودگی زیست محیطی میباشد.
تعریف فرهنگ
از فرهنگ تعریفهای متعـددی ارائـه شـده اسـت. دربـاره فرهنـگ چـه میتـوان گفـت کـه بـه تکـراری مـلال آور نیانجامـد؟ گـاه آن را چنـان جـامع و گسـترده تعریـف کردهانـد کـه شـامل همـه دسـت آوردهـای بشـری میشـود. گـویی فرهنـگ یعنـی هـر آنچـه "انسـان سـاخته" اسـت. مشـهورترین تعریـف جـامع از فرهنـگ (تـایلور (1871 – آن اسـت کـه فرهنـگ را "کـل پیچیـدهای از شـناختها، باورهـا، هنرهـا، اخـلاق، رسـوم و سایر یافتههای اجتماعی انسان" میداند. (1)
اجزای فرهنگ
-1دانـش: »علـم« یـا »دانـش« سـاختاری اسـت بـرای تولیـد و سـاماندهی دانـش دربـاره جهـان طبیعـت در قالب توضـیحات و پیشبینیهـای آزمایشپـذیر-2باورهـا: باورهـا یـا اعتقـادات مجموعـهای از افکارانـد کـه بـه زنـدگی معنـا میبخشـند. باورهـا ادراک مـا از هسـتی را میسـازند. چنـین اندیشـه میشـود کـه باورهـا نقـش فرماندهی در مغز دارند -3عادت: بخشی از فرهنگ را هم سنتها و مراسم میسازند.-4 اخلاق-5هنر
ویژگیهای فرهنگ
فرهنگ آموختنی است: فرهنگ را باید از دیگران آموخت.
فرهنگ خشنودی بخـش اسـت: هـر بخشـی از فرهنـگ کـه در جامعـه بـاقی مـی مانـد باعـث خشـنودی مـی گردد
فرهنــگ وحــدت و یگــانگی مــی آفرینــد: فرهنــگ موجــب مــی گــردد کــه همــه افــرادی کــه در یــک قلمــرو زندگی می کنند، یکسان رفتار کنند. برهمین اساس فرهنگ موجب اتحاد و یگانگی می گردد.
فرهنگ امری اجتماعی اسـت: فرهنـگ در میـان جمـع بـه وجـود مـی آیـد. در واقـع مطـابق بـا ایـن تعریـف، فرهنگ در خلاء به وجود نمی آید.
فرهنــگ امــری ذهنــی و تصــویری اســت: بســیاری از پنــدارهای فرهنگــی قابلیــت پیــاده شــدن را ندارنــد و فقط در ذهن و تصور انسان ها جای دارند.
فرهنگ سازگاری می آورد: فرهنگ ویژگی خود تطبیقی دارد.
نگاهی به مترو و مسائل مرتبط با آن
مترو عبارت اسـت از راه آهنـی کـه طراحـی آن بـه شـکلی صـورت گرفتـه تـا شـبکه ای را تشـکیل دهـد کـه بتوانـد تعــداد زیــادی مسـافر را در یــک منطقــه شــهری بـا اســتفاده از وســایل نقلیـه ریلــی کــه کنتــرل آن از
خارج صورت می گیرد و در مسـیری کـه بطـور کامـل و یـا بخشـی از آن در تونـل قـرار دارد جابـه جـا سـازد
و این مسیر اختصاصاً برای این منظور احداث شده است. حمل و نقل پر سرعت، سرویسدهی سیستمهای حمل و نقل پر سرعت
بــا افــزایش تعــداد مســافرتها و افــزایش اســتفاده از وســایل نقلیــه شخصــی و موتــوری، مشــکلاتی ماننــد ترافیــک، آلــودگی هــوا و تصــادفات در نــواحی شــهری بــه وجــود میآیــد؛ از ایــن رو ســرمایهگذاری بــرای افزایش ظرفیت حمل و نقـل ریلـی بـا هـدف جابجـایی مسـافر بـا حجـم بـالا، بـا هـدف مقابلـه بـا ایـن رونـد صورت می گیرد
مترو، سامانه الکتریکی ریلـی جابجـایی مسـافر در ناحیـه شـهری اسـت کـه ظرفیـت زیـادی در حمـل مسـافر داشته و از ترافیـک عبـوری مجـزا شـده اسـت. ایـن سـامانه، دارای سـرعت زیـاد در جابجـایی مسـافر بـوده و از شــتاب بــالا و ایســتگاههای بــا تــوان مســافرگیری زیــاد برخــوردار اســت. عنــوان متــرو رایجتــرین نــام بــرای سیســتمهای حمــل و نقــل پرســرعت زیرزمینــی اســت، گرچــه اغلــب در کشــورهای انگلیســی زبــان عنوانهــای راه زیرسـطحی و قطــار زیرزمینـی را مــورد اسـتفاده قــرار میدهنـد. در برخــی از شـهرها بــه ویـژه در آمریکــا، عنوان مترو برای تمامی سیسـتمها کـاربرد دارد، حـال آن کـه ایـن واژه بایـد تنهـا بـرای بخشـهایی کـهواقعـاً زیرزمینی هستند کاربرد داشـته باشـد. در اوکـراین عنـوان راه زیـر سـطحی بـه معنـی راه عبـوری یـا زیرگـذر عبور عابران مورد استفاده قرار میگیرد. (14)
تاریخچه استفاده از متـرو بـه نیمـه قـرن نـوزدهم مـیلادی برمیگـردد. متـرو مـدیون پیشـرفت تکنولـوژی در عرصه راهآهن و همچنین توسعه فیزیکی شهرهای اروپایی است.
ایدهی احداث مترو اولین بار شهر لندن بـود کـه یـک قطـار زیرزمینـی بـه کمـک نیـروی لوکوموتیـو بخـاری، مســافران را جابجــا میکنــد. تــا ســال 1940، نــوزده سیســتم و تــا ســال 1984، 66 سیســتم احــداث گردیــد. شهرهای کوچکی همچون اوسلو و مارسیل سیستمهای گستردهای را افتتاح کردند.
در اروپــا اولــین متــرو در ســال 1863 مــیلادی در انگلســتان بــه کــار گرفتــه شــد و اولــین متــرو در آســیا در سال 1927 میلادی در ژاپن مورد بهره برداری قرار گرفت. (12)
عناصر مترو
تاسیسات زیر بنایی که در اکثر قطارهای پرسرعت، قطارهای برقی با طول 3 تا 10 واگن هستند.
مسیر حرکتـی متـرو: تونـل هـای زیرزمینـی مسـیر مشخصـی را جهـت حرکـت سیسـتم هـای حمـل و نقـل غیر همسطح
ایستگاهها: ایستگاهها مراکزی هستند که مسافران از قطارها سوار و پیاده میشوند.
کارایی مترو
افــزایش ایمنــی حمــل و نقــل ســفرهای شــهری، کــاهش ســرمایه گــذاری در احــداث پارکینــگ عمــومی، افزایش سرعت، دسترسی به انـواع تسـهیلات، صـرفه جـویی زمـانی جهـت تغییـر وسـیله نقلیـه و دههـا مـورد دیگــر از جملــه مزایــای ایــن نــوع شــبکه حمــل و نقــل ریلــی شــهری اســت امــا بــه لحــاظ شهرســازی، متــرو دارای ویژگی های برجسته دیگری است که در ذیل به طور خلاصه به آنها اشاره میگردد:
آزاد نمودن کاربردهای شهری از برخی کاربردهای نامتجانس
کمک به ساماندهی ترکیب و نحوه استقرار کاربری های مختلف شهری در ارتباط با سازماندهی فضا
ایجاد تنوع در مناظر شهری
ایجاد همگونی در سیستم کاربری زمین
تقویــت ســاختار و اســتخوان بنــدی در کالبــد فضــای شــهری بــا ایجــاد مراکــز خــاص در ایســتگاه هــا جهــت فراهم ساختن فضای عمومی و توزیع بهینه خدمات شهری
جلوگیری از تخریب بافت های با ارزش شهری
کارایی مترو از دیدگاه فنی
خطوط مترو در مسـیرهای زمینـی مسـتقیم حرکـت مینمایـد کـه موجـب کوتـاه شـدن مسـافتهای شـهری و اثرات مثبت تابعه خواهد شد.
با توجه به حـداکثر سـرعت متـرو (حـداکثر سـرعت متـرو 80 کیلـومتر در سـاعت و سـرعت متوسـط 30 الـی 35 کیلومتر در سـاعت) در مقایسـه بـا سـرعت متوسـط بـرای اتوبـوس 15) کیلـومتر در سـاعت) ایـن سـامانه از ارجحیت بیشتری برخوردار است.
هزینه انرژی مصرفی در مترو به ازاء هر مسافر 2 تا 5 برابر ارزانتر از اتوبوس است.
اســتهلاک اتوبــوس 5-8 ســال اســت و اســتهلاک قطــار متــرو حــدود 30-50 ســال و تأسیســات زیربنــایی آن حدود 100 سال است که این مقایسه حاکی از عمر مفید سامانه انتخابی است.
کارایی مترو از دیدگاه زیستمحیطی
ســوزش چشــمها، رنگپریــدگی، بیماریهــای پوســتی و حساســیتها، بوجــود آمــدن دود و مــه و خطــرات وحشــتناک جــانی آن و تبعــات بــی شــمار دیگــر در خیابانهــای پرتــردد مخصوصــاً در خیابانهــای مرکــزی شهرها ناشـی از اسـتفاده بـیش از حـد از وسـایل حمـل و نقـل فسـیلی موجـود اسـت کـه بـا توجـه بـه نـوع طراحی شبکه مترو، این سامانه بسیاری از تأثیرات زیست محیطی منفی را ندارد.
کارایی مترو از دیدگاه اجتماعی
مترو بعنـوان کـاملترین و مناسـب تـرین وسـیله حمـل و نقـل عمـومی در شـهرهای پرجمعیـت جهـان مـورد استفاده قرار گرفته است.
متــرو بــه عنــوان وســیله ســریع و ارزان قیمــت در ایجــاد امکانــات رفــاهی، در خــدمات جابجــایی و پاســخ بــه تقاضاهای سفر در تمام سطوح اجتماع مورد استقبال واقع میشود.
در صــورتیکه یکــی از اثــرات مثبــت اســتفاده از خطــوط متــرو در حمــل و نقــل عمــومی شــهری، کــاهش اســتفاده از اتومبیــل شخصــی باشــد. ســطح خیابانهــای مرکــز شــهر از ســطح ســرویس بــالاتری برخــوردار خواهند شد.
استفاده از مترو و فاصله اجتماعی بین طبقات اجتماعی مردم را کاهش میدهد.
استفاده از مترو موجب صرفهجویی در زمان ونهایتاًبهرهوری اقتصادی و اجتماعی مناسب میگردد.
طراحی شبکه خطوط مترو از توسعه بیرویه شهر جلوگیری کرده و به آن جهت میدهد.
کارایی مترو از دیدگاه اقتصادی
اســتهلاک لــوازم جــانبی خودروهــای شخصــی و عمــومی (اتوبوسهــا و تاکســیها) و تعــداد ســرویس دهندگان مربوطه از هزینههای مربـوط بـه ایـن سـامانهها اسـت کـه در مقایسـه بـا متـرو تفـاوت چشـمگیری دارد.
هزینــه حمــل یـک مســافر بــا شــبکه متــرو 3-6 برابــر ارزانتــر از هزینــه حمــل مســافر بــا شــبکه اتوبوســرانی میباشــد. همچنــین متــرو بــا انــرژی کمتــر، اســتهلاک کمتــر و نیــروی انســانی کمتــری نســبت بــه شــبکه اتوبوسرانی دارد.
مؤلفههای کیفیت و کارایی حمل و نقل عمومی
از دید سانتوس ویژگیهای حمل و نقل عمومی کارا و مطلوب عبارت است از:
دسترسی به سـامانه حمـل و نقـل کـه براسـاس طـول سـفر از مقصـد افـراد تـا ایسـتگاه و فاصـله تـا ایسـتگاه بعدی و از آ نجـا بـه مقصـد نهـایی تعیـین مـی شـود .هـر چـه ایـن مسـیر کوتـاهتر باشـد ، دسترسـی بـه آن بیشتر خواهد بود و در نتیجه محدوده خدمات رسانی سامانه حمل و نقل افزایش مییابد.
زمان سفر، توسط سرعت و نوع مسـیر مشـخص میشـود کـه بـه سـرعت، فاصـله، وضـعیت ترافیکـی و کیفیـت جادهها بستگی دارد.
قابلیت اطمینان، توسط زمانبندی سامانه حمل ونقل تعیین میشود تا تأخیرها به حداقل برسند.
فاصله زمـانی بـین هـر وسـیله، توسـط فاصـله بـین مسـیرهای هـر سـفر تعیـین مـی شـود، اسـتفادهکنندگان بایستی از جدول زمانبندی مطلع شوند.
حداکثر ظرفیت اسـتفاده کننـدگان، توسـط تعـداد مسـافران در سـاعات اوج بـه ظرفیـت وسـیله نقلیـه تعیـین میشود.
مشخصات، عمر وسیله، نحوه نگهداری و تکنولوژی آن در ایجاد آسایش مسافران مؤثر است.
اطلاعــات کــافی و تســهیلات خدماترســانی، ماننــد ایســتگاههای سرپوشــیده، اطلاعــات زمانبنــدی و مشخصات ایستگاه ها باید مورد توجه قرار گیرد.
تسهیل رفت و آمد یعنی که مسیرها بایـد طـوری طراحـی شـوند کـه تمـام فضـا را تحـت پوشـش قـرار داده و به مسـافران حـق انتخـاب مسـیرهای مناسـبتر را بدهند.همانطورکـه ملاحظـه میشـود، عوامـل متعـددی بـر افزایش کارایی و کیفیت یـک سـامانه حمـل و نقـل عمـومی مـوثر هسـتند. امـا نکتـه قابـل بررسـی در اینجـا، توجه به میزان رضایت گروههای استفادهکننده از سفر با مترو و عوامل موثر بر این رضایتمندی است.
تأثیرات مترو تهران
آثار فرهنگی
مترو همچون هر پدیـده دیگـر کـه در دنیـا شـاهد آن هسـتیم، بـا فرهنـگ خـاص خـود بـر زنـدگی اسـتفاده کنندگان تـأثیر گذاشـته اسـت و بـالتبع فرهنـگ پـذیر هـم بـوده اسـت. متـرو شـهر تهـران نیـز ماننـد دیگـر متروهای دنیا و دیگر فناوریها تأثیر بسزایی بر زندگی تهران و شهروندان تهرانی داشته است.
قانونمنــد بــودن ســامانه هــای الکترونیکــی هــدایت قطارهــای متــرو، فواصــل زمــانی مــنظم اعــزام قطارهــا، همچنین زمان توقف آنها در هر ایستگاه باعث ایجـاد نظـم ویـژهای مـی شـود کـه هـر شـخص بـرای اسـتفاده از مترو باید تابع آن باشد.
