بخشی از مقاله
چکیده :
هدف ازاین مطالعه شناسایی و مطالعه پراکنش دوزیستان منطقهی حفاظت شدهی نئور در استان اردبیل می باشد.منطقه ی حفاظت شده ی نئور در45 کیلومتری جنوب شرقی شهراردبیل واقع شده است.جمع آوری نمونه هادر پلاتهای 500هکتاری وبه صورت پیمایشی صورت گرفت.
در این مطالعه حدود 27 نمونه دوزیست از محدوده مورد مطالعه جمع آوری شدند و بر روی نمونه ها مطالعات مورفولوژیک انجام گرفت و سپس نمونه ها بر اساس کلید های شناسایی معتبر ، شناسایی شدند . به طور کلی بر اساس عملیات میدانی انجام شده و نیز نتایج حاصل از بررسی ایستگاه ها ، از دوزیستان دو گونه Rana ridibunda - ، - Rana camerani متعلق به خانواده Ranidae و جنس Rana شناسایی شدند و برای هر گونه جدول فراوانی و نقشه پراکنش ارائه شد .
مقدمه :
همه اَشکال متنوع حیات که دنیای پیرامون ما را تشکیل می دهند ارزش خاص خود را دارند اگر چه برخی از جانواران نسبت به جانواران دیگر بیش تر شناخته شده اند ، لیکن از بین رفتن حتی یک موجود زنده و به دنبال آن نقش اکولوژیکی گونه که ممکن است برای بشر ناشناخته باشد آثار نا مطلوبی در تعادل طبیعت بر جای خواهد گذاشت.
فعالیت دوزیستان در طبیعت از اهمیت ویژه ای برخوردار است و به دلیل تغذیه از آفات گیاهی در حفظ و کنترل محصولات کشاورزی و در تنظیم هزاران گونه از بی مهرگانی که از آنها استفاده غذایی می کنند اهمیت بسزایی دارند - . - 1 به طوری که در مناطقی که بدون مطالعه و تحقیق تعداد دوزیستان یکباره کاهش یابد خسارات زیادی به گیاهان وارد خواهد شدودر نتیجه، در کنترل جمعیت پاره ای از بی مهرگان اختلال ایجاد خواهد گردید.در سال های اخیر به طور کلی تعداد دوزیستان رو به کاهش است ، این موضوع اهمیت مطالعه ی آنها را دو چندان می کند.
.منطقه ی حفاظت شده ی نئور در 45 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان اردبیل واقع شده است . هدف پژوهش حاضر شناسایی و مطالعه پراکنش دوزیستان منطقهی حفاظت شدهی نئور در استان اردبیل است. به منظور درک صحیح از حضور فون دوزیستان منطقه حفاظت شده ی نئور در استان اردبیل نیاز به مطالعات اکولوژیکی دقیق است.
تئوری و پیشینه تحقیق:
-اشمیت در سال 1952 گونه های جدیدی از خزندگان و دوزیستان را مطالعه و در سال1955 در کتابی تحت همین عنوان منتشر کرد.
- اندرسون در سال 1957طی سفرهایی به ایران کلکسیونی از دوزیستان و خزندگان ایران تهیه نمود که این نمونه ها در آکادمی علوم کالیفرنیا نگهداری می شود و وی گزارش در باره دوزیستان و خزندگان ارائه نمود.
-بررسی دوزیستان رودخانه بالخلو در استان اردبیل که از فروردین تا اسفند ماه 1388 انجام شد و تعداد زیادی نمونه دوزیست از رودخانه و حاشیه ی آن جمع آوری و شناسایی گردید که همه ی آنها از دوزیستان راسته بی دم و شامل چهار گونه : قورباغه مردابی معمولی و قورباغه راه راه از خانواده Ranidae و وزغ سبز متعلق به خانواده Bufonidae و نیز یک نمونه از قورباغه درختی متعلق به خانواده Hylidae است که برای اولین بار از این منطقه صید شد
راه و روش ها:
به طور کلی جمع اوری نمونه ها و سرکشی به تله ها از 9 صبح الی 6 بعد از ظهر هر روز صورت می گرفت. جمع آوری نمونه ها در طی این 6 ماه در پلاتهای 500هکتاری - شکل - 1و به صورت پیمایشی صورت گرفت. سعی شد از تمام گونههای موجود که در منطقه دیده میشد نمونههایی جمع آوری شود.نمونه برداری توسط تور مخصوص با دسته بلند انجام داده شد.برای ثابت کردن نمونه ها روشهای زیادی وجود دارد،ابتدا با استفاده از کلروفرم نمونه را بیهوش کرده وبرای ثابت نمودن نمونه از محلول فرمالین %10استفاده گردید،برای نگهداری دراز مدت از محلول الکل 70درصداستفاده شد. بعد از آن توسط کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند.
شکل-1ایستگاههای بررسی شده در منطقه حفاظت شده ی نئور
نتایج :
در این مطالعه 27 نمونه دوزیست از محدوده مورد مطالعه جمع اوری و بر اساس کلید های شناسایی در قالب 2 گونه از خانواده Ranidae - جنس Rana، گونه Rana camerani، گونه - Rana ridibunda شناسایی شدند. که به بررسی و مطالعهی آنها میپردازیم.
خانواده رانیده - 1858 و Family Ranidae - Gunther جنس رانا 1758 - و Genus Rana - Linnaeus
گونه - 1771 و Rana Ridibunda - Pallas
اسم فارسی: قورباغههای مردابی
اسم انگلیسی: Marshfrog or Laughing Frog
توصیف گونه:
چینهای طرفی پشتی بخوبی رشد کرده، برآمدگی - توبرکول - داخلی کف یا کوچک، پشت بدن سبز تا زیتونی و قهوهای تیره همراه با تعداد کم و بیش لکههای تیره یا سبز تیره، گاهی اوقات دارای یک نوار طولی روشن در طول پشت بدن، زیر بدن شکم سفید، سفید چرک یا به رنگ مایل به زرد همراه با تعدادی لکه یا نقاط سیاه یا بدون آنها، نرها دارای اندام تشدید صدای تیره یا خاکستری در گوشه دهان. در طول فصل تولید مثل اولین انگشت اندامهای جلویی در نرها دارای قسمت متورم خاکستری رنگ .از این گونه زیرگونه Rana ridibunda ridibunda در منطقه مشاهده شد - بلوچ وکمی . - 1372شکل2 وضعیت ظاهری Rana ridibunda ridibunda درمنطقهی حفاظت شدهی نئور را نشان میدهد.ونقشه پراکنش در شکل 3 آورده شده است.
شکل2 وضعیت ظاهری Rana ridibunda ridibunda
