بخشی از مقاله
چکیده
امروزه به دلیل بحرانها و چالشهای اساسی که محیط زیست با آن رو به رو میباشد، حفاظت از محیط زیست یک ضرورت انکارناپذیر به شمار میآید و با توجه به اینکه وجود بحرانهای مختلف زیست محیطی هزینههای سنگینی را، هم به محیط زیست و هم به افراد جامعه تحمیل مینمایند، موضوع اهمیتی مضاعف پیدا میکند و ضرورت کنترل این آسیبها بیش از پیش محسوس میباشد.
لذا در این راستا، توجه به نقش آموزش، راهکاری اساسی و مطمئن جهت کنترل و مدیریت این آسیبها میباشد. به عبارت دیگر، اولین گام در پیشگیری از این آسیبها، ارائهی آموزشهای اصولی می- باشد تا با کاهش آسیبها و هزینهها در این زمینه، در جهت حل مشکلات پیش رویم به طوری که بدون کسب آگاهی و آموزشهای اصولی و منسجم نمیتوان در جهت پیشگیری و بهبود معضلات زیست محیطی موفق عمل کرد.
مقدمه:
تحولات محیط زیستی در سطح بین المللی از یک سو و گسترش فرایندهای تخریب محیط زیست در داخل کشور به مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه باعث شده است تا موضوع حفاظت از محیط زیست بیش از گذشته در کانون توجه سیاستگزاران و تصمیمگیران کشور قرار گیرد
یکی از اصلیترین علل تخریب و آلودگی محیط زیست، عدم آگاهی مردم نسبت به مسائل زیست محیطی است به طوری که بدون افزایش سطح آگاهیهای مردم در زمینهی حفاظت از محیط زیست نمیتوان امیدی به بهبود وضعیت زیست محیطی داشت
بنابراین علت دگرگونی و تخریب محیط زیست، ناآگاهی و یا عدم توجه به محیط اطراف، به دلیل کمبود آموزش- های علمی و کارشناسانه و نیز خود خواهی انسان و پشت پا زدن به ارزشها و آداب و رسوم گذشته بوده است. بنابراین امروزه آموزش محیط زیست نه تنها یک ضرورت بلکه نیاز مبرمی است که در پی گسترش روز افزون تمدنهای شهری پدید آمده است. ارتباط عمیق و گستردهی بشر امروز با محیط اطرافش، مسائل گوناگونی را به دنبال داشته است و بدین ترتیب ادامهی حیات وی در کرهی مسکونی، تنها در شرایطی ممکن است که این مسائل در حدی قابل توجه مرتفع شود. در این زمان برخورد دو هدف متضاد یعنی استفادهی بی رویه از طبیعت و کاربرد درست علوم و فناوری برای بهرهبرداری دراز مدت از ذخایر طبیعت بر همگان آشکار است.
نکتهی شایان توجه این است که آیا مردم بر خطرات محیط زیست خود واقفاند و آیا برای دفع این خطرات از دانش و امکانات لازم برخوردارند. بر اساس تعاریف کنفرانس بین الدول محیط زیست که در سال 1977 م در تفلیس شوروی سابق با همکاری یونسکو و برنامهی محیط زیست سازمان ملل برگزار شد، آموزش محیط زیست دارای یک هدف ویژه و مهم است که اینگونه تدوین شده: آموزش محیط زیست فرایندی است که در آن بشر از رابطهی میان سیستمهای طبیعت و رابطهی میان خود و محیط اطرافش آگاه میشود و دانش، مهارت، توانایی، علاقه و انگیزهی آن را کسب میکند تا همواره در مواقع تصمیمگیری و در رفتارهای روزمره شرایط مناسب زیست و حیات سالم را به همراه توسعهی هماهنگ افراد، گروهها و به طور کلی جامعه در نظر داشته باشد. برای دستیابی به این هدف لازم است نظام فکری جدیدی بر مبنای اصالت دادن به سیستمهای طبیعت در افراد ایجاد شود تا بر هدفهای توسعهی فعلی پیروز شود
البته اگر چه اکثریت زیادی از مردم به مباحث زیست محیطی آگاه هستند اما به طور متوسط دارای درک ضعیف و محدودی از مسائل و درک محدود مسئولیتها و اقدامات خود در خصوص وضعیت زیست محیطی میباشند. در دهههای آینده، افزایش پیچیدگیهای بیشمار مسائل زیست محیطی سبب آن شده که جامعه آگاه و قادر به تصمیمگیری آگاهانه گردند. لذا در این راستا توجه به نقش آموزش در حفاظت از محیط زیست بیش از پیش لازم و ضروری به نظر میرسد.
