بخشی از مقاله
چکیده
درپی گسترش روزافزون شهرنشینی درقرون اخیروبه دنبال آن افزایش جمعیت سبب شده توجه به شهرومسائل شهری به عنوان یکی ازضروریات برنامه ریزی درسطح کشورمدنظرقرارگیرد.دراین میان ساماندهی محیط های شهری وکاربری های عمومی آن ازجمله مبلمان شهری که اهمیت بسیاری درساماندهی فضاهای شهری،خدمات رسانی و زیبایی دارد،یکی ازارکان موثرومهم دربهبودکیفیت محیط شهری وبرآوردن نیازهای مختلف انسانی محسوب می شود.
مبلمان شهری یکی ازاجزای اصلی وجدایی ناپذیر فضاهای شهری محسوب می شوندوعامل سرزندگی،پویایی وتعاملات اجتماعی رادرشهرموجب می شودعلاوه براین مبلمان شهری سبب افزایش حضورشهروندان درشهرودرنتیجه ارتباط بیشترمردم درمحیط خودوجامعه است دراین راستاتوجه به طراحی متناسب مبلمان شهری جهت ایجادمحیط های کارامدوفضاهای شهری باکیفیت ازاهمیت بسیاری برخورداراست.
به همین منظورهدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیرات مبلمان شهری برکیفیت فضای پیاده شهری ودرپی پاسخ به این پرسش است که وضعیت مبلمان شهری درخیابان راهنمایی به عنوان یکی ازمحورهای مهم در شهر مشهد چگونه است؟
روش این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی،براساس مشاهده ومطالعه استوارمی باشد.دراین پژوهش پس ازبررسی مفاهیم ه عنوان یکی ازمحورهای مهم درشهرمشهدچگونه است؟روش این تحقیق به صورت توصیفی-تحلیلی،براساس مشاهده ومطالعه استوارمی باشد.دراین پژوهش پس ازبررسی مفاهیم و ویژگی های فضاهای شهری وشناخت انواع مبلمان شهری به خصوصیات آنهاپرداخته شده ودرنهایت به ارائه راهکارجهت بهبودفضا پیاده زطریق مبلمان شهری پرداخته شده است.
-1مقدمه وبیان مسئله:
حرکت پیاده طبیعی ترین ،قدیمی ترین ،وضروری ترین شکل جابه جای انسان است وپیاده روی هنوز مهم ترین امکان برای مشاهده مکان ها ،واحساس شور وتحرک زندگی وکشف ارزشها وجاذبه های نهفته در محیط است زمانی که فضا برای اسایش وحضور ایمن وفعال پیاده در شهر مناسب نباشد اولین قشری که از حضور در شهر محروم می شوند گروهای ویژه سالمندان ،معلولین ،کودکان ،وافراد بزرگسالان می باشند .در حالی که این قشر درصد زیادی ازاستفاده کنندگان فضای شهری را تشکیل می دهند وعدم حضور ایشان در شهر به معنای افت کیفیت شهری وسلب معنای شهری از آن میباشد
آن چه امروز در شهرهای قابل توجه است این که تاریخ زدایی وزدودن خاطرات جمعی برای افزایش مسیرهای سواره رو و توجه مسئولین تنها برای رفع نیازهای سواره موجب افول ارزش های بصری شده است.ونتیجه آن که زمانی که مقیاس شهر تنها برای رفع نیازهای سواره ساخته میشود پیاده روها در فضای شهری احساس گم گشتتگی ناامنی وبی هویتی می کنند. مسیر یک پیاده راه می تواند نیازهای گوناگون شهروندان را براورده سازد ودر عین حال هویت خاص خود را دارا باشد .به شهروندان احساس ارامش وامنیت ببخشد و در واقع بستر زندگی شهری افراد باشد ،توقع های آنان را براورده سازد واحساس تعلق به فضا را تقویت کند.
بایدبه این نکته نیز توجه داشت که در فضاهای پیاده برخلاف فضاهای حرکت سواره ،حواس غیر بصری نیز در ادراک محیط نقش فعال دارند .وجود انواع صداها،بوها،امکان لمس سطوح وحجم ها ،وامکان چشیدن طعم خوردنر هلوونوشیدنی ها ،موجب ادراکات چند حسی وتاثیرات روانی وعاطفی متنوع در فضاهای پیاده می شوند
تجهیزات مورد استفاده در خیابان های شهری یااصطلاحاً مبلمان شهری، از اجزای ضروری و جدایی ناپذیر فضاهای شهری به شمار می روند و بی شک قسمت عمده ای از عناصر تشکیل دهنده سیمای هر شهر،مبلمان آن شهر است. اجزایی که گذشته از کاربردهای خاص خود زیبایی و انتظام شهر را نیز سامان می بخشد. در جامعه امروز که بحث گسترش گفت و گو و برخورد اجتماعی میان مردم و در نهایت مشارکت آنها در سطح جامعه است بایستی طراحی مبلمان شهری به ویژه مبلمان موجود در پیاده روها به نحوی صورت گیرد که بتواند شرایط آسایش و دسترسی مناسب را برای شهروندان فراهم آورد. و تعدد وجانمایی مبلمان موجود در پیاده روها به عنوان عرصه های عمومی و مکان تجمع مردمی باید به گونه ای باشد که فضای امنی را جهت استراحت و توقف استفاده کنندگان مهیا سازد.
امروزه در طراحی،ساخت وجانمایی مبلمان شهری موجود در پیاده رو باید به فرم و شکل آن وهمچنین هماهنگی با محیط پیرامون توجه خاصی مبذول گردد،و در واقع میزان کارایی مفید بودن آن به نحوه استفاده شهروندان وبرطرف کردن نیاز انها سنجیده می شود.در سال های اخیر در کشور ما،با توجه به افزایش جمعیت وبالا رفتن کمیت در تولید مبلمان شهری کیفیت پایین امده است ودر بعضی موارد حتی با شرایط اقلیمی وفرهنگی منطقه ما منطبق نبوده ویا ازاستاندارد و خوانایی برخوردار نیست وباعث ایجاد شلوغی وسردرگمی بصری در میان استفاده کنندگان از این تجهیزات شده اند
-2 ضرورت و اهمیت تحقیق
پیاده روی مهمترین امکان برای مشاهده مکان ها، فعالیت ها و احساس شور و تحرک زندگی و کشف ارزشها و جاذبه های نهفته در محیط است. زندگی پیاده در شهر مایه اصلی شکل گیری اجتماع و روح شهر است و احساس تعلق به مکان و از آن خود دانستن محیط زندگی که موجب آرامش خاطر و تعادل روانی شهروندان می شود، وابسته به تجربه محیط شهری است.
مبلمان شهری به عنوان یکی از عناصر تشکیل دهنده شهر حساب می آید و میتواند مسائلی بدنبال بیاورد که برای هر شهری حیاتی و مهم باشد. وجود مبلمان شهری که به خوبی در پیاده رو شهری طراحی شده است میتواند،انسجام فضایی وهویتی ویژه به یک مکان ببخشد ودر به وجود امدن فضایی سر زنده و مملو از نشاط ونیز سلامت جسمی و روحی شهروندان موثر باشد.
بروز مشکلات در فقدان مبلمان شهری مناسب در پیاده روها که یکی از ویژگی های کیفی شهر ها به حساب می اید که ان هم ناشی از رشد کمی شهر ها و به جای توسعه کیفی انها می باشد.در این میان کیفیت فیزکی شهر ها نقش تعیین کننده ای در سرنوشت انها دارد ومنظر مطلوب زیبایی شهر و رضایت شهروندان بدون برنامه ریزی صحیح ومکان یابی مناسب اجزا در پیاده رو ها ایجاد نخواهد شد.سازگاری وهماهنگی بصری بین اجزای مبلمان شهری با سایر المان های شهری با اشفتگی بصری شدید در سیمای شهر مواجه خواهیم شد و با در نظر گرفتن مسائل دیگر وبررسی مبلمان شهری ویافتن مشکلات وتداوم ان از جمله جانمایی مبلمان در پیاده رو و پیدا کردن راهکار هایی برای ان نیز ضروری خواهد بود.
-3اهداف
بررسی مشکلات و نارساییهای مبلمان شهری باتاکید بر مسیر های عابر پیاده
نیازسنجی، مکانیابی و در نهایت طراحی مبلمان شهری مناسب در پیاده رو
استفاده از میلمان هایی کارا و مفید و برطرف کردن نیاز عابرین پیاده
