بخشی از مقاله
چکیده:
مدیریت زنجیره تأمین، طی دهههای اخیر مورد توجه صنایع و محققان قرار گرفته است و مقالات گوناگونی در این زمینه منتشر شده است. اما هنوز انسجام کافی بین روشهای موجود ارزیابی عملکرد و نیازهای واقعی برای مدیریت زنجیره تأمین وجود ندارد. در این مقاله از روشی نوین در ارزیابی عملکرد، به منظور بهبود عملکردها در مدیریت زنجیره تأمین، استفاده شده است. اهداف روش از جنبه های مدل تسهیل شده زنجیره تأمین، ارزیابی عملکردهای محسوس و غیر محسوس از چند بعد، ارزیابی عملکرد سازمانهای متقاطع، منطق فازی و روش میانگین وزنی مورد بررسی قرار گرفته است. در این روش شاخص های گوناگون از حالت کیفی به حالت کمی تبدیل می شود.
مدیران با استفاده از اعداد بدست آمده و مقایسه و ارزیابی آنها قادر خواهند بود جایگاه سازمان را نسبت به شاخص عملکرد ارزیابی کنند و با استفاده از نتایج بدست آمده راهبردها و اهداف کوتاه مدت و بلند مدت سازمانی را تعریف نمایند، بدین صورت که برای شاخص های عملکرد بالاتر از حد متوسط، با حفظ موقعیت فعلی خود، سعی در بالا بردن شاخص های عملکردی پایین تر از حد متوسط برآیند و بدین منظور از شیوه های نوین مدیریتی استفاده کنند. بعد از اتمام دوره ی بکارگیری راهکارها، مجددا از روش معرفی شده شاخص های عملکردی را به منظور ارزیابی میزان دسترسی به اهداف بدست بیاورند. مطالعه موردی این تحقیق شرکت کاشی رباط میبد واقع در استان یزد می باشد.
مقدمه
درمحیطهای تجاری، مشتریان، تولید کنندگان را از جهات مختلفی تحت فشار قرار می دهند مانند درخواست محصولات سفارشی، تقاضای بهبود کیفیت از تولید کنندگان، تغییر تقاضا و بالتبع واکنش پذیری تولید کنندگان دربرابر این تغییرات. برای اینکه محیطهای کسب و کار این فشار را تحمل کنند، تولید کنندگان، مشارکت استراتژیک بلندمدت با تعداد کمی از تأمین کنندگان لایق را توسعه می دهند و با تولیدکنندگان در جهت بهبود محصول، کنترل موجودی و برونسپاری فرایندهای غیر اصلی همکاری میکنند.
علاوه بر این، افزایش ویژگیهای رقابتی، مانند: کارایی هزینه و پاسخ دهی به مشتری، شرکتها را به سمت متحد شدن با تأمین کننندگان تشویق میکند. این مشارکت و اتحاد، تحت عنوان زنجیره تأمین شناخته میشود و برنامهریزی، سازماندهی و کنترل فعالیتهای زنجیره تأمین، همان مدیریت زنجیره تأمین 1 - SCM - ، نامیده میشود - Cheri .& Judith, 2011 - مدیریت زنجیره تأمین، این توانایی را دارد تا با استفاده از قابلیتهای مدیریتی و به موازات آن قابلیتهای تکنولوژیکی، عملکرد سازمان را بهبود بخشد و افزایش کارایی، اثربخشی و در نهایت بهرهوری را به دنبال داشته باشد؛ که از طریق اندازهگیری عملکرد، میزان تأثیر این عوامل و دستاوردهای مهمی را که برای سازمان در پی دارد تعیین می گردد، که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد.
بر این اساس، اندازهگیری عملکرد را میتوان، یک فرایند کمی سازی اثر بخشی و کارایی و یا به عبارتی تبدیل واقعیت پیچیده عملکرد به ترتیبی از ارقام محدود دانست - Beamon, 1999 - ، - Lebas,1995 - سینک2 و تاتل3 ادعا کردند که "شما آنچه را که نمیتوانید اندازه گیری کنید، نمیتوانید مدیریت کنید" Beamon, . - 1999 - از آنجا که اندازه گیری عملکرد اطلاعات بازخوردی مهمی را در اختیار مدیریت زنجیره تأمین قرار می دهد، میتواند یک عامل اصلی جهت برنامهریزی، کنترل مؤثر و تصمیمگیری جهت نظارت بر عملکرد، آشکار کردن سطح پیشرفت، افزایش انگیزه و ارتباطات و تشخیص مشکلات باشد . - Lavastre, Gunasekaran, & Spalanzani, 2012 - اندازه گیری عملکرد می تواند ادراک و یکپارچه سازی بیشتری را در میان اعضای زنجیره تأمین ایجاد کند. نتایج اندازهگیری عملکرد زنجیره تأمین، بیانگر تأثیر استراتژیها و فرصتهای بالقوه در این حوزه و نیز یک ابزار مدیریتی لازم الاجرا به منظور کمک به بهبود عملکرد زنجیره تأمین میباشد . - Speier, Judith & Closs, 2011 -
مرور ادبیات نظری و پیشینه پژوهش
زنجیره تأمین
زنجیره تأمین زنجیره واحدی از تک تک فعالیت های کسب و کار نیست، بلکه بیشتر شبکه ای وابسته از اعضای متعدد و ارتباطات پیچیده می باشد. در عمل بسیار رایج است که یک شرکت در بیشتر از یک زنجیره تأمین سهیم بشود و یا اینکه هیچیک از وظایف و بخش های در بر گیرنده زنجیره تأمین را نداشته باشند - Blair,1998 - به طور کلی، فرایند زنجیره تأمین مجموعه ای ساختار یافته از فعالیت هایی است که برای انجام وظایفی خاص و ایجاد خروجیهای خاص، طراحی میشوند. در مدل ساده شده شکل 1، یک فرایند زنجیره تأمین به مجموعهای از فعالیتهای برنامهریزی شده تأمینکنندگان اصلی و تولیدکنندگان تا خردهفروشان اطلاق میگردد که برای مشتریان نهایی ارزش افزوده ایجاد می کنند.
-1 شاخص های کیفی عملکرد: این شاخصها زمانی کاربرد دارد که هیچ شاخص عددی وجود نداشته باشد. مانند موارد زیر:
· رضایت مشتری: درجه ای که مشتریان از محصول یا خدمت دریافتی راضی باشند. این شاخص برای مشتریان داخلی و خارجی کاربرد دارد. رضایت مشتری در برگیرنده این سه جزء است:
- رضایت قبل از معامله
- رضایت حین معامله
- رضایت بعد از معامله
· انعطاف پذیری: درجهای که زنجیره تأمین می تواند به تغییرات تصادفی در روند تقاضا پاسخ دهد.
· یکپارچگی جریان مواد و اطلاعات: میزان عبور یکنواخت مواد و اطلاعات توسط عملیات زنجیره تأمین
· مدیریت مؤثر ریسک: از آنجا که تمامی ارتباطات زنجیره تأمین دارای یک ریسک ذاتیاند، مدیریت موثر ریسک، به توصیف درجه حداقلسازی تأثیر این ریسکها می پردازد.
· عملکرد تأمین کنندگان: این شاخص به توصیف نحوه تحویل مواد خام در شرایط مناسب و به موقع از یک تأمین کننده خوب به بخش های تولیدی، می پردازد.
-2 شاخصهای کمی عملکرد: آن دسته از شاخص هایی هستند که می توانند مستقیما به صورت عددی توصیف شوند. شاخص های کمی عملکرد زنجیره تأمین ، بوسیله اهدافی که بر مبنای هزینه یا سود، میزان پاسخ دهی به مشتری و تولید.
