بخشی از مقاله
عنوان انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانشجویان (مطالعه شده در مورد دانشجویان واحد شادگان)
چکیده:
پیشرفت تحصیلی و عوامل موثر بر آن به عنوان یکی از متغیرهای محوری و اساسی در آموزش و پرورش، همواره مورد توجه محققان و روانشناسان تربیتی بوده است. تحقیقات چند سال اخیر در این مورد، بیشتر از آنکه به نقش عوامل غیر قابل کنترل نظیر هوش و حافظه بپردازد، به نقش عناصر آموزش پذیر و کنترل پذیر، نظیر فراشناخت، عوامل محیطی و عوامل شناختی تاکید دارند. همچنین مطالعات نشان داده است که جهت گیری انگیزشی نقش مهمی در عملکرد تحصیلی، یادگیری، شایستگی در مدرسه و ادارک علیت برای موفقیت و شکست دارد(عبدالملکی، یوسفی افراشته، رشیدی، عبدالملکی، محمدی و صیامی، .(1387
مقدمه:
واقعیت مهم آن است که همه پیشرفت های شگفت انگیز انسان در دنیای امروز زاییده یادگیری است. انسان بیشتر توانایی های خود را از طریق یادگیری به دست می آورد.و نیز، از طریق یادگیری، رشد فکری پیدا می کند و توانایی های ذهنی اش فعالیت می یابد. بنابراین چنین می توان نتیجه گرفت که همه پیشرفت های بشر در نتیجه یادگیری به دست می آید(مولوی، رستمی، فدایی نائینی، محمدنیا و رسول زاده، .(1386 یکی از مسیرهای رسیدن به یادگیری،. انگیزه است. انگیزه که متشکل از فرایندهای درونی و مشوقهای بیرونی است، می تواند از درون یا از خارج نشات گیرد و میزان تلاش ، فعالیتهایی فرد که شروع و ادامه می دهد، همچنین زمانی را که صرف آن فعالیتها می کند از انگیزه افراد بر می خیزد(سیدیکویی و پروین ، .(2014 بنابراین انگیزه عالی ترین شاهراه یادگیری است بدین معنی که هرچه انگیزه فرد برای آموختن و تحصیل بیشتر باشد، فعالیت و رنج و زحمت بیشتری را برای رسیدن به هدف نهایی متحمل خواهد شد(مولوی و همکاران، .(1386
ادراک از رفتار معلم را برداشت های ذهنی فرد از رفتار معلم می دانند. به منظور فراهم ساختن بستر مناسب برای پرورش خودپنداره فرد و شکل گیری احساس مهم بودن و ارزشمندی در یادگیرنده، معلمان باید به نکاتی توجه داشته باشند؛ مثلا مهارتهای برقراری ارتباط جهت اثربخشی معلم و ادراک صحیح یادگیرنده از وی اهمیت زیادی دارد. در این باره گازداالگویی را مطرح می کند که عبارت است از:
کاوش خود معلم ضمن برقراری ارتباط مثبت با فرد، وی را به کاوش در خود تشویق می کند که در این میان سه مهارت ارتباطی همدلی، احترام و محبت اهمیت دارد.
خودفهمی: با افزایش اعتماد یادگیرنده به معلم، آنها در فضای اعتمادآمیز کلاس درس درباره یکدیگر چیزهای بیش تری یاد می گیرند. در این میان سه مهارت معلم دارای اهمیت است؛ نخست عینیت یعنی دقیق و مشخص گفتن درباره احساسات و نگرشهای خود، دوم صداقت با احساسات خویش و سوم خودافشاگری ورویارویی با معلم(اله فانی و خلیفه، .(1388
خودپنداره تحصیلی:
خودپنداره تحصیلی، شاخص تصور فرد از خود و رابطه آن با پیشرفت سایر افراد کلاس تعریف می کنند.م این مفهوم بی گمان مبتنی بر بازخوردهایی است که وی در فعالیت های آموزشی از نمره ها، آزمون ها، معلمان، والدین و همسالان خود دریافت می کند. در این راستا عامل هایی مانند تجارب موفقیت یا شکست تحصیلی در سالهای نخست یادگیری آموزشگاهی، ابتدا تصورات مربوط به توانایی هایش نسبت به موضوع های درسی، تحت تاثیر قرار می گیرد و پس از کسب تجارب بیش تر، عاطفه مربوط به آموزشگاه و سرانجام خودپندارهی تحصیلی شکل می گیرد. عاطفه مربوط به موضوع درسی، علاقه و انگیزه دانش آموز را نسبت به درسهای ویژه و عاطفه مربوط به آموزشگاه، نگرش او را نسبت به کل آموزشگاه و خودپنداری تحصیلی تصورات کلی فرد نسبت به توانایی هایش در رابطه با یادگیری آموزشگاهی نشان می دهد. اسمیت بر این باور است که ما توانایی های هوشی خود را دست کم می گیریم. نظام آموزشی رسمی مانند یک فعالیت پیچیده خودآگاه و خشک جلوه کرده است به گونه ای که این باور برای بیش تر ما مطرح می شود که برخی موضوع های یادگیری شان آنقدر دشوار است که مغز ما نمی تواند آن را به سادگی بفهمد(اله فانی و خلیفه، (1388 مارش خودپنداره را در سه سطح طبقه بندی می کنند: خودپنداری کلی، خودپنداری تحصیلی و خودپنداری غیر تحصیلی. خودپنداری
تحصیلی به این که چگونه در مدرسه عمل می کنیم و چگونه یاد می گیریم، مرتبط است. فرد، خودپنداره تحصیلی خویش را در هر یک از دو داوری بیرونی و درونی شکل می دهد. نخست داوری بیرونی که در این شیوه مهارتهای فرد در یک موضوع درسی با مهارت افراد دیگر مقایسه می شود و در برگیرنده مقایسه با معدل دیگر افراد کلاس یا دیگر یادگیرندگان است. دوم داوری درونی که در این شیوه مهارت های فرد در یک موضوع درسی با مهارت هایش در موضوع های درسی611دیگر513 /وبا توجه به اهداف انتخاب شده مورد علاقه خود مقایسه می شود.
خود پنداره تحصیلی به این که چگونه در مدرسه عمل می کنیم و چگونه یاد می گیریم مرتبط می شود و در دو سطح قرارد دارد: خودپنداره تحصیلی عمومی مبنی بر این که ما چگونه روی هم رفته عمل می کنیم و دیگری مجموع خودپنداره های محتوای ویژه که توضیح می دهد چقدر مثلا در ریاضیات، علوم و زبان و... عمل می کنیم. مهمترین مشخصه خودپنداره تحصیلی هم در حوزه های عمومی و هم محتوایی ×حالتی است که خودپنداره فرد درنتیجه کنش های متقابل و تجارب با دیگران مشخص می کند و این واقعیت را تایید می کند.
