بخشی از مقاله
مطالعه ی عناصر و ویژگیهای مأموریت سازمانی
چکیده
هر برنامه ای از دو قسمت تشکیل می شود: هدف و روش رسیدن به هدف. در برنامه ریزی استراتژیک، هدف، مأموریت یا مقصد استراتژیک است و استراتژی روشی است برای حرکت به سمت آن. از آنجا که هدف مقدم بر روش است، تهیه و تدوین مأموریت سازمان از اهمیت زیادی برخوردار است. برای تدوین یک بیانیه مأموریت مناسب دو موضوع باید رعایت شود: ویژگی ها و عناصر مأموریت. هریک از علمای مدیریت استراتژیک برای تدوین بیانیه مأموریت عناصر و ویژگیهای مختلفی را پیشنهاد کردند که در بعضی موارد با هم مشترک و در برخی دیگر متفاوت هستند. در این مقاله ما با یک مقایسه تطبیقی، عناصر و ویژگی های مشترک در دیدگاه صاحب نظران را شناسایی و معرفی می کنیم. ما ۴۹ عنصر و ۴۱ ویژگی مطرح شده توسط صاحب نظران را در ادبیات مدیریت استراتژیک شناسایی کردیم و سپس با یک مطالعه تطبیقی و نیز ترکیب عناصر و ویژگی ها، ۱۵ عنصر و ۱۲ ویژگی را برای یک مأموریت مناسب معرفی نمودیم.
کلمات کلیدی
مأموریت سازمان، مقصد استراتژیک، عناصر مأموریت، ویژگیهای مأموریت، مدیریت استراتژیک، بیانه ی مأموریت
۱- مقدمه
اگر سازمانی را که سازمانی برای نخستین بار آغاز به کار می کند مورد توجه قرار دهیم، شاید بتوانیم مأموریت سازمان را بهتر درک کنیم. یک سازمان تازه تاسیس در آغاز کار تنها در صدد گردآوری عقیده ها و نظریه ها بر میآید. آغاز به کار یک سازمان جدید به مجموعهای از باورهایی بستگی دارد که این سازمان میتواند با استفاده از نوعی فن آوری، محصولی را به قیمتی که سودآور باشد در یک منطقه جغرافیایی به عدهای از مشتریان عرضه نماید. اصولاً مالک یک شرکت تازه تاسیس براین باور است که فلسفه ی مدیریت شرکت منجر به ایجاد تصویر مطلوبی برای عموم خواهد شد و این که می توان چنین مفهوم یا تصویری از سازمان را به دیگران مخابره نمود که در نتیجه گروه های مهمی طرفدار آن خواهند شد. اگرسازمان در آغاز کار این مجموعه باور ها به صورت نوشته در آورد سند حاصل، آیینه ای خواهد بود که منعکس کننده ی اصول یا عقاید اصلی است یعنی همان چیزی که بیانگر مأموریت سازمان خواهد بود [4]
تا کنون توجه قابل ملاحظه ای به بیانیه ی مأموریت به عنوان یک مفهوم مدیریتی و اینکه باید شامل چه عناصری باشد، شده است. اما در مورد اینکه بیانیه ی مأموریت باید از چه ویژگی هایی بر خوردار باشد، توجه چندانی نشده است. در مقاله ی حاضر، به بررسی دو مقوله ی فوق خواهیم پرداخت. ابتدا عناصر مأموریت سازمان و ویژگی های آن را در ادبیات تحقیق استخراج می کنیم و سپس با یک مقایسه تطبیقی، عناصر و ویژگی های مشترک را شناسایی و معرفی می نمائیم.
۲- مبانی نظری تحقیق
محققان فراوانی نشان دادهاند که بیانیه ی مأموریت بنگاه می تواند مقاصد، اهداف، محصولات، بازارها و ماهیت فلسفی سازمان را به عموم مخاطبان عرضه کند. منافع چنین بیانیه هایی در تحقیقات زیادی مورد توجه قرار گرفته است و اعتقاد بر این است که تمامی شرکتها باید یک بیانیه ی مأموریت برای خود داشته باشند. مطالعاتی که توسط شرکتهای معتبر دنیا نظیر باین اند کو صورت گرفته نشان میدهد که ۹۰ درصد از ۵۰۰ شرکت برتر نشریه ی فورچون دارای بیانیه ی مأموریت هستند [ ۳۰]. اما در این بین، برخی از سازمانها بیانیه ی مأموریت شان را تهیه و تدوین می نمایند، به این دلیل که احساس می کنند رسم متداول چنین است و آن را تعهد واقعی نمیدانند. سازمان هایی که بیانیه ی مأموریت شان را به صورت رسمی تدوین کرده و بطور سیستماتیک در مورد آن تجدید نظر می کنند، آنرا به عنوان سند زنده در نظر می گیرند. اینگونه سازمان ها بیانیه ی مأموریت شان را به عنوان جزء جدا نشدنی فرهنگ سازمان به حساب می آورند که منافع زیادی را عاید خواهد کرد ] ۱۰[
بیانیهای مأموریت باید سازمان را به نحوی تعریف کند که کارکنان، تأمین کنندگان، سرمایه گذاران و مشتریان فعلی و آتی سازمان را به همکاری با آن ترغیب نماید [۲۹]، به عبارتی دیگر، بیانیه ی مأموریت می تواند یک ابزار مهم برای برقراری ارتباط با ذینفعان داخلی و خارجی باشد [۱۷۴۶۵۵، ۱۴]. به زعم مرجع [۵۱]، استفاده از بیانیه ی مأموریت بعنوان ابزار ارتباطی با ذی نفعان خارجی منافع بیشتری را برای سازمان به دنبال خواهد داشت.
ادبیات بیانیهای مأموریت از دهه ۱۹۸۰ به بعد مطرح شد و از آن زمان تا به حال در چهار حوزه ی تحقیقاتی به شرح زیر توسعه یافته است .
۱- تمرکز بر هدف از تدوین بیانیه ی مأموریت شرکت. یعنی بیانیه ی مأموریت ابزاری برای استفاده در داخل سازمان است یا خارج آن؛
2-تمرکز أجزاء 9 عناصر مورد استفاده در تدوین بیانیه ی مأموریت؛
۳- تمرکز بر ارتباط بین بیانیه ی مأموریت و عملکرد مالی شرکت؛
۴- تمرکز بر توجه به گروه های ذینفع در بیانیه ی مأموریت
بیانیه ی مأموریت را می توان هم در سطح شرکت و هم در سطح واحدهای تجاری تعریف کرد. مأموریت سازمان در سطح شرکت نسبتاً وسیع و گسترده، اما در سطح واحدهای تجاری به صورت محدود تعریف می شود. مأموریت سازمان در هر دو سطح، به مرور زمان دستخوش تغییرات خواهد شد که در بسیاری از موارد این تغییرات به صورت تدریجی و کند صورت می پذیرد و در بعضی موارد نیز یکباره و آنی خواهد بود [۲۳]. به زعم Campbell، بیانیه ی مأموریت در صورت وجود برای اینکه مفید واقع شود باید:
۱- مقصد و دلایل وجودی سازمان را مشخص سازد.
۲- کسب و کار و فعالیتهای اصلی سازمان و موقعیتی که در صنعت قصد دسترسی به آن را دارد، تعریف کند.
۳- ارزش های کلیدی سازمان مثل نگرش به کارکنان، مشتریان و تأمین کنندگان را بیان کند.
۴- این اطمینان را بوجود آورد که سازمان فعالیتهای خود را به نحوی انجام می دهد که به مقاصد و اهداف تعیین شده دست خواهد یافت]۲۱[
مرجع [۳۲، ۲۹۳۱] معتقدند که بیانیه ی مأموریت که بخوبی تدوین شده است دستیابی به چهار هدف زیر را میسر میسازد:
۱- ایجاد ارتباط بین جهت حرکت سازمان و منافع ذینفعان؛
۲- در مسیر نگهداشتن سازمان از طریق ارائه مکانیزمهایی برای کنترل؛
۳- راهنما برای تصمیم گیریهای غیر تکراری؛
۴- ایجاد انگیزه و بلندپروارزی مثبت در کارکنان.
اما به زعم Piercy و Morgan، بیانیه ی مأموریت اغلب در تحقق این اهداف ناتوان هستند. Bart بیان کرد که تعداد کمی از
۱- سازمان از نظر تحقق اهداف مذکور از پیشرفت واقعی برخوردار هستند؛
۲- بیانیه ی ماموریت کاملاً واضح و آشکار سازمان را تعریف می کند؛
۳- درک، تعهد و حمایت سازمانی برای پذیرش مأموریت ضروری است]۳[
۱-۲- مقایسه مأموریت، چشم انداز و قصد استراتژیک
مرجع [۱۷] سلسله مراتبی از قصد و نیات استراتژیک که هر سازمانی برای حصول آن تلاش می کند را ارائه دادند، که عبارت است از: ۱) چشم انداز گسترده و وسیع از آنچه که سازمان بایستی بدان نایل شود، ۲) مأموریت سازمان، ۳) اهداف ویژه ۲ و ۴
اهداف استراتژیک ۳. بنابراین بیانیه ی مأموریت بخشی از قصد و نیت استراتژیک است و نه تمام آن، به همین دلیل بایستی به عنوان موضوعی جداگانه از این مفهوم مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد ]۱۷[
گاهی اوقات مأموریت و چشم انداز با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند [۱۴، ۱۳، ۱۲]. حال آنکه، بیانیه ی مأموریت سندی است که علت و فلسفه ی وجودی سازمان را بیان میکند [۱۴، ۱۰]، کسب و کار سازمان را تعریف میکند [۱۳، ۱۲] و بعنوان پایه و اساسی برای مزیت رقابتی سازمان عمل میکند [۱۲]، اما چشم انداز بعنوان آنچه که سازمان قصد دست یابی به آن را در آینده دارد تعریف می شود [۱۴، ۱۳، ۱۰]. ما بر این عقیده هستیم که مأموریت و چشم انداز هر دو جزئی از مقصد یا نیت استراتژیک هستند و یکدیگر را تکمیل می کنند ولی اغلب در تهیه بیانیه ی مأموریت، چشم انداز را نیز به عنوان عنصری از آن در نظر می گیرند. هر سازمانی باید یک مقصد واضح و آشکار برای خود تعریف کند، بیانیه ی مأموریت به این امید که می توانند به سازمان در رسیدن به این مقصد مطلوب کمک کند، تدوین می شوند ]۴۲[
بیانیه ی مأموریت بیانگر ارزش ها، اعتقادات و اولویتهای سازمانی است. به عبارتی دیگر، بیانیه ی مأموریت اعلان رسمی ارزشهای سازمان است و بعنوان نقشه یا نموداری عمل می کند که مسیر حرکت آینده سازمان را نشان می دهد. بیانیه ی مأموریت که به صورت واضح و آشکار تدوین شده و برای همگان قابل درک باشد به چهار دلیل زیر از اهمیت بالایی برخوردار است:
۱- به منظور تدوین، اجرا و ارزیابی استراتژی های سازمان به بیانیه ی مأموریت نیاز داریم ]۴۶، ۱۹۰۲۰، ۱۷[
۲- بیانیه ی مأموریت مبنا یا استانداردی را برای تخصیص منابع سازمان فراهم می کند ]۴۶، ۱۴،۱۹۲۵[
۳- استانداردهایی را برای رفتار کارکنان ارائه می دهد ] ۵۰، ۴۶، ۱۷[
۴- شناسایی فرصتها و تهدیدات محیطی را در فرآیند برنامه ریزی آسانتر می کند]۱۹[
۲- ۲- مفید بودن مأموریت
علیرغم اینکه، اعتقاد بر این است که بیانیه ی مأموریت سنگ زیرین برنامه ریزی استراتژیک است، اما در مورد تأثیرش بر عملکرد سازمانی شبهاتی وجود دارد. مرجع [۵۵]، ارتباط بین عملکرد مالی و کیفیت بیانیه ی ماموریت شرکتهای خدماتی توریستی را مورد بررسی قرار دادند، نتیجه تحقیق آنها حاکی از این بود که ارتباط معنی داری بین عملکرد مالی و کیفیت بیانیه ی مأموریت وجود ندارد. مرجع [۴۱] در تحقیقی عملکرد مالی شرکتهای دارا و فاقد بیانیه ی مأموریت را با یکدیگر مقایسه کرد و تفاوت معنی داری بین شرکت های مورد مطالعه مشاهده نکرد. مرجع [۲۶]، در تحقیقی ارتباط بین عملکرد مالی و بیانیه ی مأموریت شرکتها را مورد بررسی قرار دادند اما ارتباط معنی داری بین آنها کشف نکردند. در مقابل مرجع [۲۴] ارتباط بین عملکرد شرکتهای کوچک تا متوسط و بیانیه ی مأموریت را مورد بررسی قرار دادند، نتایج تحقیق آنها از وجود ارتباط مثبت و معنی دار بین بیانیه ی مأموریت شرکتهای مورد مطالعه و عملکردشان خبر داد. مرجع [۳۲]، ارتباط بین کیفیت بیانیه ی مأموریت و عملکرد مالی شرکت ها را با سه شاخص، در نظر گرفتن گروههای ذینفع، دارا بودن أجزا عناصر، حصول چهار هدف مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق شان نشان داد که، بین بعضی از عناصر بیانیه ی مأموریت و عملکرد مالی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد که این عناصر عبارت است از: توجه به کارکنان و جامعه (بعنوان گروه های ذینفع) و ارزش هال فلسفه (بعنوان اجزاء و عناصر)، بین سایر شاخص های ارزیابی کیفیت بیانیه ی مأموریت و عملکرد مالی شرکت رابطه معنی داری وجود ندارد. مرجع [۲۷]، دریافتند که بیانیه ی مأموریت که از یکسری اجزای ویژه برخوردار باشد می تواند بر عملکرد تأثیرگذار باشد.
باشد، تمرکز بر فعالیتهایش را خیلی زود از دست خواهد داد، منابع با ارزش خود را ضایع خواهد کرد و هرج و مرج و آشفتگی در بین اعضای سازمان، که فقط میخواهند بدانند چه کاری باید انجام دهند، بوجود میآید ]۲۵[
۳- تحقیقات قبلی
شکل گیری مأموریت و فرآیند آن موضوع مهمی است که باید مورد مطالعه قرار گیرد. همچنین لازم است اجزاء یا عناصری که در شکل گیری آن دخالت دارند و اینکه بیانیه ی مأموریت باید از چه ویژگیهایی برخوردار باشد، شناسایی شده و مورد توجه قرار گیرند.
مرجع [۳۸] در مقاله ای بیانیه ی مأموریت شرکتها و دانشگاهها را بررسی کردند تا میزان به کارگیری هشت عنصر زیر، در بیانیه ی مأموریت شان را بررسی نمایند. این عناصر عبارت است از: مشتری، محصولات یا خدمات، بازار، فن آوری، توجه به بقا، فلسفه، خودباوری و تصویر عمومی، نتایج تحقیق آنها نشان داد که، بطور متوسط، ۶۵ درصد بیانیه ی مأموریت مورد مطالعه، شامل هشت عنصر بوده اند. علاوه بر این، بیشتر شرکتها در بیانیه ی مأموریت شان سه عنصر فن آوری، توجه به بقا و تصویر عمومی را بیشتر از سایر عناصر مورد توجه قرار دادند و این در حالی بود که، در بیانیه ی مأموریت دانشگاه ها پنج عنصر مشتری، محصولات یا خدمات، بازار، فلسفه و خودباوری بیشتر به چشم میخورد.
مرجع [۳۱] کیفیت بیانیه ی مأموریت شرکتهای آمریکایی، اروپایی و ژاپنی را بر اساس دارا بودن اجزاء و عناصر زیر مقایسه کردند: صنعت شرکت، مشتریان هدف، محدوده ی جغرافیایی، ارزشها و باورها، پیامهای برانگیزاننده، شایستگیهای متمایز، آینده نگری و اهداف مالی، نتایج تحقیق آنها نشان می دهد متوسط بکارگیری اجزاء و عناصر معرفی شده در بیانیه ی - مأموریت شرکتهای آمریکایی و اروپایی (۴/۷) بیشتر از شرکتهای ژاپنی (۳/۷) است. آینده نگری، صنعت شرکت و پیامهای برانگیزاننده، به ترتیب، بیشترین تکرار را در بیانیه ی مأموریت شرکتها داشتند، در مقابل مشتریان هدف و فلسفه یا ارزش ها، به ترتیب از کمترین تکرار برخوردار بودند. بعلاوه، نویسندگان دریافتند که محتوای بیانیه ی مأموریت شرکتها در فرهنگهای مختلف متفاوت است. به طوری که بیانیه ی مأموریت شرکتهای اروپایی و آمریکایی شباهت بیشتری به هم داشته و تفاوت معناداری با بیانیه ی مأموریت شرکتهای ژاپنی دارند.
مرجع [۴۶]، در مقاله ای بیانیه ی مأموریت ۵۰ شرکت هواپیمایی بینالمللی را با استفاده از تحلیل محتوا مورد بررسی قرار دادند. آنها در تحلیل محتوای این بیانیه های مأموریت از نه عنصر مشتریان، محصولات یا خدمات، بازار، فن آوری، توجه به بقا، رشد و سودآوری، فلسفه، خود باوری، توجه به تصویر عموم پسند و توجه به کارکنان استفاده کردند. نتایج تحلیل آنها نشان می دهد که، بیشتر شرکت ها در بیانیه ی مأموریت شان به ترتیب خود باوری (۸۸ درصد)، فلسفه ( ۸۰ درصد) و مشتریان (۷۲ درصد) را مورد توجه قرار دادند در حالیکه، فن آوری (۲۲ درصد)، توجه به کارکنان (۲۲ درصد) و تصویر عموم پسند (۳۰ درصد) از اجزایی بودند که در بیانیه ی مأموریت کمتر مورد توجه قرار گرفتند.
مرجع [۲۷]، در مقاله ای تحت عنوان "بیانیه ی مأموریت در بیمارستان های کانادایی" ۲۳ عنصر مهم را، برای تدوین بیانیهایمأموریت ارائه دادند. بمنظور درک بهتر از ارتباطات میان این عناصر، آنها این عناصر را در هفت گروه زیر طبقه بندی کردند: ۱) تعریف کسب و کار؛ ۲) عوامل مربوط به ذی نفعان داخلی و خارجی؛ ۳) توجه به رقابت ؛ ۴) آرمانهای اصلی؛ ۵) بازار و تکنولوژی؛ ۶) توجه به تأمین کنندگان و ۷) توجه به بقاء. نتایج تحقیق آنها نشان میدهد که، مدیران بیمارستان معتقدند که بیانیه ی مأموریت زمانی تأثیر مثبت بر سه شاخص عملکردی یعنی، رفتار کارکنان، عملکرد مالی و موفقیت مأموریت را دارد که شامل عناصر زیر باشد: آرمان های اصلی، عوامل مربوط به ذینفعان داخلی و خارجی، توجه به رقابت و تعریف کسب و کار سازمان، آرمانهای اصلی، عوامل مربوط به ذینفعان داخلی و خارجی و توجه به رقابت به ترتیب، مهمترین عناصری هستند که بر رفتار کارکنان، تأثیر زیادی دارند. عوامل مربوط به ذینفعان داخلی و خارجی و تعریف کسب و کار تنها عناصری هستند که به ترتیب، بر عملکرد مالی و موفقیت مأموریت تأثیرگذار هستند.
مرجع [۳۴]، محتوای بیانیه ی مأموریت شرکتهای سولونیایی را با شرکتهای آمریکای شمالی مقایسه کردند تا، تفاوتهای زیربنایی و ارزشی را در بیانیه ی مأموریت شرکتهای مورد مطالعه شناسایی کنند. اجزاء و عناصری که آنها برای مقایسه بکار گرفتند، عبارت بود از: محصولات و خدمات، کیفیت، فلسفه ی شرکت، تصویر عمومی، توجه به بقا، رشد و سودآوری، تفاوت با رقبا" و مشتریان و محدوده بازار، آنها دریافتند که، بیانیه ی مأموریت شرکتهای سولونیایی بیشتر شامل محصولات و خدمات، کیفیت و فلسفه ی شرکت است؛ در حالیکه کیفیت، تصویر عمومی و توجه به بقاء، رشد و سودآوری در بیانیه ی مأموریت شرکتهای آمریکایی بیشتر به چشم میخورد. محتوای بیانیه ی مأموریت شرکتهای سولونیایی و آمریکایی در اجزای تفاوت با رقبا، محصولات و خدمات و فلسفه ی شرکت کمترین تفاوت و در تصویر عمومی بیشترین تفاوت را دارند. علاوه بر این توجه به مشتری، محدوده بازار و کیفیت در در تصویر عمومی شرکتهای سولونیایی بطور معنی داری کمتر از شرکتهای آمریکایی است.
مرجع [۲] در تحقیق خود یک مدل نه عنصری را برای تدوین در تصویر عمومی پیشنهاد دادهاند. این مدل که بر اساس اینکه کدام یک از عناصر مأموریت، بیشتر مورد توجه نظریه پردازان بوده و اهمیت بیشتری به آن دادند ارائه شده است شامل این عناصر می باشد: ۱) توجه به ارضای نیاز مشتریان، ۲) توجه به ارضایی نیاز کارکنان، ۳) توجه به ارضایی نیاز سهامداران، ۴(توجه به ارضایی نیاز تأمین کنندگان، ۵) توجه به جامعه، ۶) بیان ارزشها، باورها و فلسفه، ۷) چشم انداز، ۸) بیان اهداف غیر مالی و ۹) کالاها و خدمات. نتایج تحقیق آنها نشان می دهد که شرکتهای مورد مطالعه توجه کافی به مشتریان و کارکنان و ارضایی نیازشان مبذول داشتند. نکته ی قابل ملاحظه این است که شرکتهای خارجی اهمیت خاصی به سهامداران خود می - دهند اما شرکتهای ایرانی حتی یک مورد هم به این عنصر مهم، اهمیتی ندادهاند. در بیانیه ی مأموریت تمامی شرکتها بجز یک مورد به تأمین کنندگان و نیازهایشان اهمیت نداده اند.
هر یک از علمای مدیریت استراتژیک برای تدوین بیانیه ی مأموریت سازمان عناصر مختلفی را پیشنهاد کردند که در بعضی موارد با هم مشترک و در برخی دیگر متفاوت هستند. مرجع 10 - نه عنصر مهم در تدوین بیانیه مأموریت پیشنهاد داده است. در حالیکه برخی دیگر مانند [۷ ،۳۷] مدل های ساده تری را ارائه دادند.مرجع 18، بیانیه ی مأموریت را خواهد از خود در اذهان عمومی ایجاد کند، خود پنداری شرکت، محصولات و خدمات اصلی شرکت، توجه به مشتریانی که شرکت سعی در برآورده ساختن نیازهایشان دارد. مرجع [۲۰]، معتقدند که بیانیه ی مأموریت باید کسب و کار سازمان را تعریف کند و دیدی واضح و روشن دربارہی اینکه "ما که هستیم؟"، "چه کاری انجام می دهیم؟" "موقعیت فعلی ما چیست؟" ارائه دهد. مرجع [۳۱]، نیز هشت عنصر را در تدوین بیانیه ی مأموریت پیشنهاد دادند.
با وجود اینکه در تعاریف فوق به عناصر مختلفی در تدوین بیانیه ی مأموریت اشاره شد، پرواضح است که تفاوتهای قابل ملاحظه ای بین تعاریفی که از بیانیه ی مأموریت شده است وجود دراد. برخی از تفاوتهای موجود بین نظرات نویسندگان را می توان به تمایل شان به ایجاد یک نوع شناسی جدید یا منحصر به فرد از اجرای بیانیه ی مأموریت نسبت داد که مبتنی بر یافتههای قبلی است ]۲۶[
- استخراج عناصر و ویژگیهای رایج مأموریت
بیانیه ی مأموریت بعنوان یک ابزار مدیریتی قوی که قادر به برانگیختن کارکنان و متمرکز کردن آنها بر اهداف سازمانی است، شناخته شده است [۳۶]. در رابطه با محتوای مناسب بیانیه ی مأموریت یک سازمان دیدگاه های مختلفی وجود دارد، اما بیشتر محققان بر این موضوع توافق نظر دارند که بیانیه ی مأموریت بیش از اینکه به بیان جزئیات خاص بپردازد، بایستی به بیان گرایشها و چشم انداز؟ سازمان بپردازد. دو دلیل برای این ادعا وجود دارد: ۱) اگر بیانیه ی مأموریت بیش از اندازه محدود و خاص باشد مانع از تصمیم گیریهای خلاق و ابتکاری مدیران و کارکنان می شود. ۲) بیانیه ی مأموریت باید به اندازه ی کافی گسترده تعریف شود تا سازمان قادر باشد به خواسته های گروه های مختلف ذی نفع به شکلی اثربخش پاسخ دهد .
همانطور که مطالب فوق نشان می دهد تعدد نظرات در مورد عناصر و ویژگیهای مأموریت سازمان در ادبیات آن وجود دارد. لذا در این قسمت با یک مقایسه تطبیقی، عناصر و ویژگیهای رایج را شناسایی و معرفی می کنیم. با بررسی مبانی نظری و پیشینه ی
