بخشی از مقاله
چکیده
هدففاین پژوهشفبررسی رابطه بین ویژگیهاي شخصیتی با تعهد سازمانی و عملکرد شغلی کارکنانفمیباشدچف جامعه آماريفپژوهش شاملفکلیه کارکنان شهرداري همدان با هلتفنفر میباشدفکه از بین آنها ححهفنفر به روش نمونهگیري تصادفی طبقهاي انتخاب شدندچ فبراي سنجش فمتغیرهاي مورد مطالعه در این تحقیق، پرسشنامههاي ویژگی شخصیتی، تعهد سازمانی و عملکردفشغلی، مورد استفاده قرار گرفتندچ فیافتههاي این تحقیق نشان داد که رابطه مثبت و معناداري بین ویژگی شخصیتی و وجدانیفبودن با دو ویژگی شغلی تعهد سازمانی و عملکرد شغلی وجود داردچفهمچنین یافته هاي این تحقیق رابطه مثبتفوفمعناداري را بین ویژگی شخصیتی توافقی بودن با تعهد سازمانی نشان داد در حالیکه رابطه معناداري بین این ویژگی شخصیتی با عملکرد شغلی مشاهده نگردیدچفهمانطور که انتظار میرفت، رابطه منفیفوفمعناداري بین ویژگی شخصیتی نوروتیک بودن با تعهد سازمانی مشاهده گردید ولی رابطه معناداري بین این ویژگی شخصیتی با عملکرد شغلی مشاهده نگردیدچفنتایجفاین تحقیق فنشان دهنده رابطه مثبت بین برونگرایی با تعهد سازمانی است در حالیکه رابطه معناداري بین این ویژگی شخصیتی و عملکرد شغلی مشاهده نشدچ فهمچنین رابطه معناداري بین باز بودن به تجربه و عملکرد شغلی مشاهده نگردید در حالیکه رابطه بین این ویژگی شخصیتی و تعهد سازمانی یک رابطه منحنی فشکل بودچ فبه این صورت که بیشترین تعهد سازمانی در حد متوسط ویژگی شخصیتی باز بودن به تجربه مشاهده گردیدچفسرانجام اینکه، یافتههاي این تحقیق رابطه بین تعهد سازمانی و عملکرد شغلی را نیز مثبت معناداري نشان دادندچ
کلمات کلیدي:فویژگیهاي شخصیتی،فتعهد سازمانی و عملکرد شغلی
مقدمه
سازمان هاي امروزي به راحتی کالاها و مواد اولیه مورد نیاز خود را از سایر سازمانها کشورهاي دیگر تامین میکنند و تنها منبعی که به سهولت در شکل ایده آل آن قابل مبادله نیست نیروي انسانی است به طوري که میتوان گفت مهمترین سرمایه رقابتی یک کشور نیروي انسانی کارآمد و با استاندارد استپکاسیو و آگویی نیسل ف،زححهژچ فدرفجریان سالهاي اخیر روساي کارگزینی و روانشناسان مشاور، بیش از پیش به منظور ارزیابی بعضی ویژگیهاي شخصیتیه فداوطلب در لحظه حساس استخدام،فروش هايفکاملا دقیق و رضایت بخشی را الزامی اعلام کرده اندچفتحقیقات هونت و بروو درباره هزاران کارگر موسسات مختلف نشان میدهد که عوامل شخصیت بیش از فقدان مهارت و استعداد به نسبت بسیار زیادي به عنوان عامل اخراج و شکست و عدم موفقیت ،ترفیع و پیشرفت دخالت می-کنندچفاین مطالعات به اخراج کارگران به دلیلی غیر از دلیل فقدان تولید مربوط می شودچفبا توجه به شخصیت افراد میتوان فرایند استخدام،فانتقال و ارتقاي آنها را بهتر کردچفاز آنجا که ویژگی هاي شخصیتی افراد به عنوان عواملی براي تعیین رفتار آنان عمل می کنند
چفمی توان با شناسایی این ویژگی ها براي پیش بینی رفتار چارچوبی به دست آوردچفآگاهی از شخصیت افراد می تواند به مدیریت سازمان کمک کند تا افراد واجد شرایط را در پست هاي مختلف سازمان بگمارد که این کار به نوبه خود باعث خواهد شد جابه جایی کارکنان کاهش و رضایتفشغلی آنان افزایش یابدچپرابینز،ففذششل، به نقل از پارسائیان و اعرابی،تهملژچفف هر شغل داراي ویژگیهایی منحصر به فرد است مثلا آیا این شغل نیاز مند کار فکري است یا جسمی ،محیط شلوغ دارد یا خلوت ،کار به تنهایی انجام می شود یا با گروه ،نحوه نظارت چگونه است وبسیاري از مسائل دیگر ؛در مقابل افراد هم داراي ویژگی هاي شخصیتی خود هستند ،دوست دارند به تنهایی در گروه کار کنند چفشخصیت،مجموعه اي از ویژگی هاي روانی است که در فرد به صورت پایدار وجود دارد وبر رفتار وتفکر وي اثر گذار است چیا به عبارت دقیق تر شخصیت افراد ترکیبی از ویژگی هاي روانی است که ما براي مشخص کردن جایگاه آن شخص در طبقه بندي به کار می بریم پرابینز و دي سنزو، هششلژچففف از سویی دیگر،فتعهد سازمانیلفیکی ازمسائل مهم انگیزشی است که بر اساس آن فرد به شدت هویت خود را در سازمان می گیرد،
در سازمان مشارکت دارد و با آن در می آمیزد و از عضویت در آن لذت می برد چففتعهد سازمانی یعنی درجه همانند سازي روان شناختی و یا چسبیدگی به سازمانی که ما براي آن کار می کنیم چتعهد سازمانی داراي اجزاء زیر است فقبول ارزش ها و اهداف سازمان ،تمایل تلاش براي سازمان و دارا بودن میل قوي براي پیوسته ماندن به سازمان پمودي ،پورتر و استیرزهف،ههشلژچفدلایل بسیار زیادي وجود دارد از اینکه چرا یک سازمان بایستی سطح تعهد سازمانی اعضایش را افزایش دهد پاستیرز و پورتز ،هششلژچفاولا تعهد سازمانی یک مفهوم جدید بوده وبه طور کلی با وابستگی و رضایت شغلی تفاوت دارد چفبراي مثال ، پرستاران ممکن استفکه کاري را که انجام می دهند دوست داشته باشند ولی از بیمارستانی که در آ؛ن کار می کنند ناراضی باشند که در آن صورت آنها شغلهاي مشابه را در محیط هاي مشابه جستجو خواهند کرد پگرینبرگ و بارون ،هححهژچفثانیا تحقیقات زیادي نشان داده اند که تعهد سازمانی با پیامدهاي از قبیل رضایت شغلی و رفتار سازمانی فرا اجتماعی و عملکرد شغلی رابطه مثبت و با تمایل به ترك شغل رابطه منفی داردپشیان چنج و همکاران،هححهژچفهمچنین عملکرد بالا در سازمانفها، شرکتفها و مؤسسات ناشی از عوامل مختلف و متنوع استچفروشفهاي متفاوتی نیز براي رفع مشکلاتی که منجر به عملکرد پایین شدهفاند وجود دارد که یکی از این روشفها متمرکز شدن بر ویژگی هاي شخصیتی افراد در سازمانفها میفباشدچفف تحقیقات نشان داده است که کارکنان علاقه مند و وفادار به سازمان عملکرد شغلی بالاتري دارند به تمایل به ماندگاري آنها در سازمان بیشتر است،فکمتر غیبت می کنند ،
از انگیزه کاري بالاتري برخوردار هستند و موافقت وهمراهی آنان با تغییرات سازمان بیشتر استچف بدین ترتیب سازمان ها می توانند با شناخت میزان تعهد سازمانی کارکنان خود و تغییر در عوامل موثر بر آن اهداف مورد نظرسازمان را تحقق بخشندچپساعتچی ههملژچفف بنابراین و بافتوجه به آنچه مطرح شد بررسی ویژگی هاي شخصیتی و تعهد سازمانیفو ارتباط آنها با عملکرد شغلی اهمیت زیادي داردچف زیرا محققان در چند سال اخیر بر این نقطه اتفاق نظر دارند که اولا الگوي پنج عاملی شخصیت که می تواند براي توصیف مهمترین جنبه هاي شخصیت مورد استفاده قرار بگیردچفساختار پنج عاملی از لحاظ معیارها و فرهنگ ها و منابع ارزیابی عمومیت داردچفثانیا الگوي پنج عاملی در بسیاري از عرصه هاي روان شناسی صنعتی و سازمانی بویژه در ارتباط با عملکرد شغلی مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است پباریک و مونتلفلششلژ
در فرا تحلیلی توسط بریک و مونت پلششلژفصورت گرفتچفبه این نتیجه رسیدند که با وجدان بودن بهترین ویژگی شخصیتی پیش بین عملکرد شغلی است و برون گرایی و روان رنجوري نیز پیش بین کننده هاي خوبی براي خشنودي شغلی هستند کارك،فشمیر و چنل فپمححهژ فدر تحلیلی ارتباط بین هر کدام از پنج حیطه شخصیت و عملکرد شغلی را مورد بررسی قرار دادند وجدانی بودن را به عنوان قویترین همبستگی با عملکرد شغلی یافتند بیرنه و همکاران پزححهژفبه بررسی رابطه بین عملکرد شغلی و ویژگی شخصیتی پرداختند و نتایج نشان داد که وجدانی بودن عملکرد شغلی را به صورت معناداري پیش بینی می کند پبه نقل از نعامی ،تهملژچفف توماسهفپتححهژفدر بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و عملکرد شغلی حمذمفکارمند بدست آورد که با کنترل سن و دیگر متغیرهاي جانبی رابطه قوي بین تعهد سازمانی و عملکرد شغلی وجود داردچفف
جانزمو همکاران پتححهژفدر نخستین بررسی رابطه بین عملکرد شغلی مدیران درجه اول و تعهد عاطفی آنها و دوام تعهد و رضایت شغلی در یک شرکت بزرگ خدمات غذایی گزارش کردند که بین تعهد سازمانی و تعهد عاطفی با عملکردهاي شغلی کارمندان رابطه معناداري وجود داردچفف اسمیتتفپتححهژفاثرات ویژگی هاي شخصیتی سرپرستان را بر نگرش هاي زیردستان درلملفمدیر و غذتفزیردست بررسی کردند وبه این نتیجه رسیدند که شخصیت مدیران بانگرش هاي زیردستان در ارتباط است چفسطوح بالاي توافق پذیري ،ثبات عاطفی و برون گرایی مدیران و سطوح پایین وجدان کاري آنها با میزان رضایت زیردستان نسبت به مدیران ،رضایت کلی ،تعهد عاطفی ،ترك شغل زیردستان در ارتباط هستندچفف
فرضیه هاي تحقیق
رابطه مثبت و معناداري بین وجدانی بودن و تعهد سازمانی وجود دارد
رابطه مثبتفوفمعناداري بین توافقی بودن و تعهد سازمانی وجود دارد
رابطه مثبت و معناداري بین وجدانی بودن و عملکرد شغلی وجود دارد
رابطه مثبتفوفمعناداري بین توافقی بودن و عملکرد شغلی وجود دارد
رابطه منفیفوفمعناداري بین نوروتیک بودن و تعهد سازمانی وجود دارد
رابطه مثبتفوفمعناداري بین تعهد سازمانی و عملکرد شغلی وجود دارد
تفاوت معناداري بین عملکرد شغلی کارکنان زن و مردفوجود دارد
تفاوت معناداري بین تعهد سازمانی کارکنان زن و مردفوجود دارد
روش پژوهش
از آنجاییفکه اینفپژوهش به بررسیفرابطه بینفمتغیرهافمیپردازد، پژوهش ازنوع بنیاديفبوده و روش پژوهش با توجه به ذات و ماهیتف آن از نوع توصیفیف همبستگیفمیباشدچفجامعه آماري این پژوهش، کلیه کارکنان اداري شهرداري همدان با هلتفنفر بود که کهفتعداد ححهفنفر با استفاده از جدول مورگان انتخاب شدندچفپرسشنامهها به روش نمونهگیري تصادفی طبقهاي توزیع شدندچفف جهت جمع آوري اطلاعات از سه پرسشنامه به شرح زیر استفاده گردید پرسشنامه شخصیتی نئوففپرسشنامه شخصیتی NEO – FFIفمعروف به نئو توسط کاستا و مک کري پشهشلژفطراحی شده است و در ایران توسط حق شناسپمهملژفبرگردان و مورد استفاده قرار گرفته استچفپرسشنامه حذفماده اي NEOq–qFFIفبراي ارزیابی مختصر