مقاله نقش معماری سبز در توسعه پایدار شهری

بخشی از مقاله

نقش معماری سبز در توسعه پایدار شهری

چکیده
با افزایش مشکلات دنیای مدرن، سامانههای پایدار در اولویت سیاستهای کشورهای توسعه یافته قرار گرفت. کشورهای در حال توسعه مانند ایران نیز هم اکنون در پی اجرای این سیاستها در جهت حل مشکلات مختلف فرهنگی، اجتماعی، زیست محیطی و با در نظر گرفتن پیامدهای اقتصادی هستند. موضوع بام سبز در کشور ما موضوع جدیدی نیست اما سامانه بام سبز موضوعی جدید میباشد که مزایای مربوط به آن در گرو استفاده گسترده و کلان آنها میباشد. یکی از راه حلهای اجرای گسترده سامانه سبز تعریف و تحلیل آن در قالب سیاستها و مؤلفههای توسعه پایدار میباشد.

توسعه سریع شهری، در چند دهه معاصر از ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، زیست محیطی و ... زندگی بشر را تحت تاثیر قرار داده است. مطرح شدن توسعه پایدار، به عنوان شعار اصلی هزارهی سوم نیز ناشی از اثرات شهرها بر ابعاد مختلف زندگی انسانی است. بدون شک بحث از پایداری و توسعه پایدار بدون توجه به شهرها و شهرنشینی بیمعنی خواهد بود. شهرها به عنوان عامل اصلی ایجاد کننده ناپایداری در جهان به شمار میروند و در واقع پایداری شهری و پایداری جهانی هردو مفهومی واحد هستند. از آنجایی که تحقیقات در خصوص موضوع توسعه پایدار شهری، از طیف وسیعی برخوردار بوده و لازم است با انجام تحقیقات بیشتر، ابعاد آن روشنتر شده تا راهکارها نیز عملیتر باشند. در این راستا ضروری است که اصول و معیارهای توسعه پایدار شهری براساس تحقیقات و پژوهشهای بنیادی و کاربردی تعیین و تدوین گردند. لذا این مقاله مروری است بر تحقیقاتی که در زمینه مفاهیم مربوط به توسعه پایدار شهری صورت گرفتهاند و به بررسی نقش مهم و غیرقابل انکار فضای سبز در ایجاد پایداری در شهرها پرداختهاست.

مقاله حاضر بر اساس اسناد و مطالعات کتابخانهای تهیه شده است و هدف از آن بررسی تاثیر معماری سبز بر توسعه پایدار جهت توجیه پذیر نمودن بامهای سبز میباشد. نتیجه آنکه یکی از راههای توسعه بام سبز و توجیهپذیر نمودن آن در کشور تعریف و تحلیل راههای گسترش آن بر مبنای معیارهای توسعه پایدار میباشد.

واژههای کلیدی: توسعه، معماری سبز، توسعه پایدار.

-1 مقدمه

طی صد سال اخیر، شهرها درصد زیادی از جمعیت جهان را به سوی خود جذب کردهاند و برای اولین بار در تاریخ، تعداد کسانی که در شهرها زندگی میکنند، به همان اندازه افراد ساکن در بیرون از شهرها رسیده است. پیشبینیهای سازمان ملل برآورد کردهاست که تا سال 2030 بیش از 60 درصد مردم جهان در نواحی شهری زندگی خواهند کرد. باوجود این که شهرها تنها حدود 2 درصد از سطح زمین را اشغال کرده اند، آنها بیش از نیمی از جمعیت جهان را در اختیار دارند، که با نرخی حدود 55 میلیون تن در سال، در حال افزایش است. شهرها به دلیل نیاز به انرژی و خوراک به ساختارهای بزرگ انگلی در جهان تبدیل شدهاند. مقیاس

1

شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن بیانگر این است که پیامدهای آنها در حال حاضر جهانی هستند، برای مثال شهرها هم اکنون منابع و مواد را از سراسر جهان به سوی خود جذب میکنند.

با بروز ضایعات زیست محیطی و کاهش سطح عمومی زندگی مردم به ویژه در جوامع شهری طی چند دهه گذشته، رهیافت توسعه پایدار به عنوان موضوع روز قرن بیستم از سوی سازمان ملل مطرح شد و به عنوان دستور کار قرن بیست و یکم در سطوح منطقهای و محلی تعیین گردید. به عبارت دیگر اصل پایداری در طرحها و برنامههای توسعه به عنوان هدفی کلی مورد تاکید قرار میگیرد؛ هدفی که نهایت ندارد و مستمر است.

محیط زیست شهری و کیفیت زندگی انسان از مهمترین موضوعاتی هستند که در قرن 21 مطرح شدهاند. در سطح محلی و جهانی، موضوعات افزایش اثرات گلخانهای، ترافیک شهری و تراکم زمین، آلودگی هوای شهری، افزایش جمعیت شهری و غیره اثرات ناخوشایندی را بر کیفیت زندگی انسان در شهر ایجاد کردهاند. امروزه در بسیاری از شهرهای جهان مسائل ضروری و اساسی مانند ترافیک و تراکم زمین، ساختمانهای متروک و بایر، مشکلات مواد زاید، تغییر کاربری زمین، آلودگی صوتی، آلودگی آب و بسیاری از موضوعات زیست محیطی دیگر موضوع پایداری شهرها را مطرح میکنند.
با توسعه شهرها و مطرح شدن اصل توسعه پایدار، توجه به مسائل زیست محیطی و معماری هرچه بیشتر مورد سوال و توجه قرار گرفتهاست. مسائل و مشکلات موجود به ویژه در شهرها نشانگر عدم تحقق مشخصههای پایداری در آنهاست، ضمن اینکه ارزیابی و تحلیل فضایی و معماری از مشخصههای اصلی پایداری در مناطق و حوزههای شهری ، بوده و سعی دارد تا محیط زیست شهری مناسبی را برای ساکنان شهرها فراهم نماید.

امروزه متناسب نمودن کمیت و کیفیت معماری به نخستین دغدغه معماران تبدیل شدهاست. اما سامانه بام سبز موضوع کاملا متفاوتی است که علی رغم توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه به آن در کشور ما نه تنها غریب و ناآشنا می نماید بلکه تحقیقی در راستای توجیهپذیر نمودن آن صورت نگرفته است در این مقاله به منظور بررسی چارچوب نظری توسعه پایدار شهری، مفاهیم و تحقق آن در معماری سبز به طور کلی مورد بحث

قرار میگیرد و مفاهیمی همچون توسعه پایدار، معماری و بام سبز، شهر پایدار مورد بحث و ارزیابی قرار خواهد گرفت.

-2 توسعه

توسعه ایدهای است که از اوایل قرن نوزدهم به وجود آمدهاست. مراحل فرآیند طبیعی توسعه، به ترتیب عبارتند از: تجدید یا نوسازی، گسترش، تمرکز و تجزیه. در دنیای امروز تخریب و احیا همزمان اتفاق میافتد. شایان ذکر است که توسعه یک مفهوم کیفی را مشخص می کند و میتوان آن را معادل با افزایش کیفیت زندگی دانست که مسائلی مانند بهداشت، آموزش، رفاه، آزادی حق بیان، حقوق و ... را دربردارد(ترنر، .(182 :1376

توسعه دارای ابعاد مختلفی است از جمله توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی، توسعه فرهنگی، توسعه سیاسی، توسعه انسانی و ...

هرکدام از این ابعاد جنبههای مختلفی از توسعه را دربرمیگیرند. توسعه اقتصادی فرآیندی است که در طی آن شالودههای اقتصادی جامعه دگرگون میشود که در درجه اول کاهش نابرابریهای اقتصادی و تغییراتی در زمینههای تولیدی، توزیع و الگوهای مصرف جامعه خواهد بود. توسعه اجتماعی و توسعه فرهنگی جنبههای مکمل و پیوسته یک پدیدهاند و هر دو نوع الزاما به ایجاد وجوه تمایز فزاینده جامعه منجر میگردد. توسعه سیاسی فرآیندی است که زمینه لازم را برای نهادی کردن تشکل و مشارکت سیاسی فراهم میکند که حاصل آن افزایش توانمندی یک نظام سیاسی است. توسعه انسانی روندی است که طی آن امکانات افراد بشر افزایش مییابد. هرچند این امکانات با مرور زمان میتواند به شکل اساسی دچار تغییر در تعریف شود، ولی در کلیه سطوح

2

توسعه، مساله اساسی برای مردم عبارت است از برخورداری از زندگی طولانی همراه با تندرستی، دستیابی به دانش و در نهایت توانایی نیل به منابعی که برای پدید آوردن سطح مناسب زندگی لازم است(زیاری،.(376 : 1380

باتوجه به تعاریفی که از توسعه به عمل آمد میتوان گفت توسعه فرآیندی است سیستماتیک که عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ... عناصر تشکیل دهنده آن سیستم محسوب میشوند و ستانده سیستم را رفاه انسانی، برابری و عدالت اجتماعی و توسعه انسانی تشکیل میدهد(همان منبع).

-1-2 توسعه پایدار

توسعه پایدار توسعهای است که نیازهای زمان حال را بدون به مخاطره انداختن قابلیت ها و پتانسیلها برای نسلهای آینده برآورد سازد. در این تعریف حق هر نسل در برخورداری از همان مقدار سرمایه طبیعی که در اختیار دیگر نسلهاست به رسمیت شناخته شده و استفاده از سرمایه طبیعی در حد بهره آن مجاز شمرده شدهاست. توسعه پایدار را میتوان بازگشت به طبیعت پس از یک قرن حاکمیت صنعتی شدن، تجارت و شهرگرایی به عنوان شاخصهای پیشرفت ملی توصیف کرد. از توسعه پایدار تعاریف متعددی ارائه شده است اما جامعترین آن تعریفی است مربوط به کمیسیون جهانی محیط زیست که دربرگیرنده موضوع کیفیت زندگی میباشد(کیانی، .(5 :1383

سیاستهای اصولی توسعه پایدار را میتوان به چهار گروه تقسیم نمود:
- به حداقل رساندن مصرف منابع طبیعی تجدیدناپذیر

- پایدار ساختن مصرف منابع طبیعی تجدیدپذیر
- نگهداشتن حدتولید ضایعات و آلودگیها در میزان ظرفیت جذب محلی و جهانی.

- تامین نیازهای پایه انسانی و اجتماعی.
درنهایت اینکه اندیشه جدید توسعه پایدار مبتنی بر آن است که برپایه تفکر سیستماتیک و نظام یافته همه چیز را در محیط زیست در پیوند با یکدیگر در نظر گرفته شود. از این رو لازم است هر پدیده توسعه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی متاثر از هم مورد بررسی قرار گیرد(زیاری،.(376 : 1380

-2-2 توسعه پایدار شهری و شاخصهای آن

توسعه پایدار شهری در مفهوم بهره وری در استفاده از زمین و تشویق به استفاده مجدد از ساختمانها است و نیز اندازه، تراکم و مکان زیستگاههای انسانی که برای پایداری مناسب است، به تناسب توسعه تکنولوژی در انرژی، تولید، ساختمان و حمل و نقل متغیر خواهد بود(مکلارن، .(185 :1996 یک شهر یا محدوده شهری دارای آستانه ظرفیت معینی است که بعد از آن آستانه، تنزل کیفیت محیط رخ میدهد. محدوده یا قلمرویی که یک ناحیه باید توسعه را با آن مطابقت دهد توسط یک برخورد زیست محیطی قابل اندازهگیری است. ظرفیت زیست محیطی مفهوم مهمی است که به دلیل نیاز به توسعه پایدار باید آن را تشریح کرد و به متدهای قابل کار و تجربه، ترجمه نمود. محدودیتهای زیست محیطی، مقیاس شهرها و سکونتگاهها را با ویژگیهای محلی آنها میتوانند تعیین کنند. در کاربرد مفهوم ظرفیت محیطی عوامل محدودکننده باید به عناصر خاص محلی مربوط باشند. در واقع معنی شیوه رویکرد ظرفیت زیست محیطی این است که ارتباطات متقابل بین محیط فیزیکی و کالبدی و فشارهای تقاضا در بین تمام بخش های فعالیت بررسی شود(لقایی و محمدزاده، .(38 :1378

به طور کلی میتوان مجموعهای از تعاریف مطرح شده در خصوص توسعه پایدار را به شرح ذیل ارائه نمود:

- پاسخگویی به نیازهای نسلهای آینده (تامین نیازهای کنونی بدون اثر منفی بر نسلهای آینده).

3

- توجه به ظرفیت قابل تحمل اکوسیستمها (بهبود کیفیت زندگی بشر همراه با توجه به ظرفیت اکوسیستم حمایت کننده).
- حفظ ثروت و سرمایه طبیعی (حفاظت از منابع طبیعی به عنوان داراییهای زیست محیطی).

- نگهداری و ارتقاء سیستمها (همراه با نگهداری و ارتقاء سطح کلی تنوع و تولید).
- بدتر نکردن(هر تغییر مثبت نباید سیستمهای اکولوژیکی و اجتماعی را فرسوده و یا نابود کند).

- پایدار کردن زندگی بشر(حفظ توان سیستم برای پایدار کردن زندگی مردم).

- حفاظت از محیط زیست (مراقبت همزمان در نوسازی و بهسازی).
- یکپارچه کردن حفاظت و توسعه به عنوان رویکرد کلی (رضایت مندی در تامین نیازهای اساسی و اجتماعی انسان، نیل به

عدالت اجتماعی، محافظت از یکپارچگی اکولوژیکی).
(عزیزی، .(37 :1385

شاخصهای مورد نظر برای سنجش و ارزیابی توسعه پایدار شهری شامل موارد زیر میگردد: الف) شاخصهای اجتماعی(انسانی):

- شاخصهای آموزش و سوادآموزی
- شاخصهای کار و عدم اشتغال
- شاخصهای مصرف

- شاخصهای توزیع درآمد و ثروت
- شاخصهای بهداشتی

ب) شاخصهای اقتصادی:

- تولید ناخالص داخلی
- تولید ناخالص ملی

- تولید خالص ملی
- تولید ملی تعدیل یافته

- استهلاک محیط-ارزش پولی ج) شاخصهای بنیادی د) شاخصهای زیستمحیطی:

- پیگیری پیرشفتهای زیست محیطی

- اصلاح و بهبود شرایط زیست محیطی و لحاظ کردن خطمشیهای بخشی
- اصلاح و بهبود شرایط زیست و لحاظ کردن خطمشیهای اقتصادی

هدف توسعه پایدار شهری باید ایجاد یک شهر سالم و سبز با منابع غنی باشد، یعنی اینکه نه تنها از لحاظ فرم شهری و دسترسی بلکه از لحاظ نقش و کارکرد ، شهر را به عنوان مکانی برای زندگی مدنظر داشتهباشد.
(جعفری، ( 50 :1387

-3-2 شهر پایدار

شهر پایدار به شهری اطلاق میگردد که به دلیل استفاده اقتصادی از منابع، اجتناب از تولید بیش از حد ضایعات، و بازیافت آن ضایعات تا حد امکان و پذیرش سیاستهای مفید در دراز مدت، قادر به ادامه حیات خود باشد. از مشخصات شهر پایدار در مقابل شهرهای نوگرا وجود حجم زیاد ورودی در مقابل حجم زیاد خروجی است(ترنر، .(180 :1376 به نظر بحرینی((1376 شهر پایدار

4

شهری است که دارای آنچنان پایه اقتصادی است که نه تنها کمترین اثرنامطلوبی را بر محیط زیست نداشته باشد بلکه در احیا و ارتقای کیفیت آن نیز موثر باشد. به عبارت دیگر شهر پایدار شهری است که ورای راه حلهای محدود و متعارف، مسائل اجتماعی و زیست محیطی را مورد توجه قرار داده و آنها را با یک دید وسیع و جامع بنگرد(بحرینی، .(28 :1376

همچنین شهر پایدار شهری است که تنوع در آن وجود داشته و مورد حمایت قرار گیرد و تفکیک و جدایی فضای بارزی در گروههای درآمدی و اجتماعی وجود نداشته باشد و کلیه افراد و گروهها به خدمات و تسهیلات اساسی دسترسی داشته و ساکنان آن دارای موقعیتهای برابر باشند(موکومو، .(266 : 1996

در حقیقت مبانی نظری شهر پایدار مبتنی بر حفاظت از اراضی، الگوی توسعه پایدار شهری، زیربنای مفید، تجدید نظر در شکل شهرها، کنترل رشد، صرفه جویی در انرژی ساختمانی، تراکم متعادل، تغییر در کاربریها، حفظ فرهنگ و سنت و ارزشها، رویآوری به مصالح و هنرهای بومی، طراحی برمبنای عابر پیاده، استفاده از دوچرخه، استفاده بیشتر از اراضی درون شهر و بافتهای خالی، استفاده جدید از بناهای قدیمی، احیاء اراضی تخریب شده، دوری از مکانهای دارای آسیب از قبیل مسیلها و فرسایش و لغزش و گسل، ....، پایداری مسکن، توجه به شبکهای پیوسته از فضاهای سبز محلهای و ناحیهای در شهر و ایجاد باغچههای شهری است(زیاری، .(354 : 1380

بنابراین شهر پایدار شهری است که از نظر رشد و توسعه اقتصادی، درآمدزایی و اشتغال بتواند نیازهای شهروندان را برآورده سازد و از لحاظ زیستمحیطی به وضعیت بهداشتی و سلامت شهرنشینان توجه نموده و مسائل و مشکلاتی از نظر آلودگی هوا، آب و فضای سبز و تفریحی و گذران اوقات فراغت و .... نداشته باشد. از سوی دیگر، شهر پایدار شهری است که به جنبههای کالبدی و فیزیکی شهر یعنی توسعه بهینه آینده شهر به ویژه در بخش مسکن توجه داشته و از نظر کاربریهای شهری هماهنگ و منسجم عمل نموده و مشارکت شهروندان را در حل تمامی مشکلات شهری دارا باشد و توسعهای پایدار از پایین به بالا جهت امر برنامهریزی و مدیریت شهری در سطح محلات و مناطق شهری داشته باشد و فرهنگ شهرنشینی و شهرگرایی در سطح شهر به وضوح دیده شود و در نهایت شهر پایدار باید "شهری باشد برای همه شهروندان" (همان منبع).

زمانی یک شهر به پایداری خواهد رسید که از یک طرف مدیران و مسئولین برنامهریزی شهری با سیاستگذاری، خلاقیت و آگاهی بتواند مسائل و مشکلات شهری را با توجه به تواناییها و پتانسیلهایی که شهرها دارند درصدد تقویت و حمایت آن باشند و بدانند که برای هر شهری راه حل هایی وجود دارد که خاص همان مکان و مستلزم برقراری ارتباطات درونی است و این راهحل ها را شناسایی و بکار گیرند. از طرف دیگر مشارکت شهروندان و مدیریت مردمی از مهمترین مسائلی است که بایستی به آن توجه نمود. بنابراین تا مردم نخواهند و نپذیرند که شهرشان متعلق به خودشان است به پایداری شهری نخواهند رسید(همان منبع).

-3 معماری سبز1

-1-3 تعریف

معماری سبز یا معماری پایدار یکی از گرایشها و رویکردهای نوین معماری است که در سالهای اخیر مورد توجه عده زیادی از طراحان و معماران معاصر جهان قرار گرفته است. این معماری که برخاسته از مفاهیم توسعه پایدار میباشد در پی سازگاری و هماهنگی با محیط زیست یکی از نیازهای اساسی بشر در جهان کنونی است. هدف از ایجاد ساختمانهای سبز بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری از اثرات منفی ساخت و ساز بر محیط زیست است. ایجاد ساختمان سبز به سلامت فردی که در آن و در محیط اطراف آن زندگی میکند کمک خواهد کرد و باعث رضایتمندی و سودمندی آنان خواهد شد(بنتینگ، .(2005

5

هدف از ایجاد ساختمانهای سبز، بهبود یافتن آب و هوا و جلوگیری از اثرات منفی ساخت و ساز بر محیط زیست است. صرفهجویی و بهینهسازی مصرف انرژی و کاربرد انرژیهای پایدار در حال حاضر هیچگونه نقشی در فرهنگ ساختمانی کشور ندارد. علاوه بر آن در ساخت و سازهای مسکونی بخش خصوصی و خصوصا مسکن طبقات مرفه ارقام نسبتا مهمی به زیان سایر موارد ضروری هزینه در ساختمان صرف تزیینات افراطی و بیاصالتی میشود که عمدتا به نام ابزارسازی مشهور است(جانستون، .(2004

عناوین سبز و پایدار در واقع صفاتی هستند که وجود سازگاری با محیط زیست و ماندگاری را در یک موضوع یا مصنوع مثلا ساختمان مشخص میکنند با این فرض که پایداری کل مجموعه کره زمین، با پایداری قسمتهای سازنده و تشکیلدهنده آن امکان پذیر است. بدین لحاظ م بایست طراحی و احداث ساختمان بگونهای انجام شود تا آن را در زمره بناهای نمونه و مطلوب درآورد، ساختمانی سازگار با محیط زیست، پایدار و هوشمند که بتواند با بکارگیری پیشرفتهترین تکنولوژیها بهرهبرداری گردد.

یک ساختمان پایدار و سبز نه تنها در مقابل طبیعت قرار نمیگیرد بلکه در کنار و به موازات آن برای بهرهبرداری هرچه بیشتر از امکانات محیطی و تأمین آسایش انسان شکل میگیرد. یک ساختمان پایدار و سبز با استفاده از سیستم های پیشرفته و هماهنگ شرایط محیطی و طبیعی، تنظیم و کنترل میگردد . طرح معماری بنا علاوه بر زیبایی و عملکرد خوب فضاها، سعی در استفاده حداکثر از عوامل و منابع طبیعی از قبیل؛ انرژیهای تجدیدپذیر (انرژی خورشید، انرژی زمین گرمایی، باد) و گیاهان، برای تنظیم شرایط محیطی و در جهت آسایش بهرهبرداران را دارد(بنتینگ، .(2005
در ساختمانهای پایدار، مصالح با استفاده از فنآوریهای نوین به گونهای انتخاب میشوند که در چرخه تولید و بهرهبرداری، مصرف انرژی کمتر و صرفهجویی بیشتری در سوختهای فسیلی انجام پذیرد و همچنین با از بین رفتن آنها کمترین آسیب به محیط زیست وارد شود(جانستون، .(2004
یک ساختمان سبز و پایدار میتواند در عین حال یک ساختمان هوشمند نیز باشد که با بهرهگیری از سیستمهای پیشرفته مختلف از جمله تنظیم گرمایش و سرمایش، سیستمهای روشنایی، سیستمهای امنیتی و ایمنی و ... علاوه بر صرفهجویی در انرژیهای رایج (سوختهای فسیلی) و بهرهمندی از انرژی های نو، آسایش فیزیکی، روحی و روانی بهرهبرداران را تا حد بسیار بالایی افزایش دهد(جانستون، .(2004

پوسته بیرونی بنا میتواند با استفاده از پیشرفتهترین تکنولوژیها مشابه پوست انسان بصورت هوشمند طراحی شود و عمل نماید. همچنان که پوست انسان در مقابل سرما، گرما، رطوبت و کوران هوا از خود عکسالعمل نشان میدهد، پوسته ساختمان نیز با استفاده از حسگرها در شیشههای دوجداره و خاص،کرکرهها و عایق حرارتی متحرک، در برابر مواردی همچون میزان تابش آفتاب، سایه، کوران هوا، دیگر شرایط محیطی و اتلاف حرارتی در طی روز و شب و در طی فصول سرد و گرم سال حساس بوده و توسط یک سیستم کامپیوتری عکسالعمل نشان داده و کنترل میشود.

-2-3 هدف و مزایای معماری سبز

طراحی سبز عملی است برای حل مشکلات که طی آن منابع طبیعی قبل بعد و طی پروسه تولید و ساخت به کمترین حد آسیب میبیند به علاوه در مسیر این عمل مصالح باید مفید بوده عمر مفید طولانی داشته و قابل بازگشت به چرخه طبیعت باشند. چیزهای با طول عمر زیاد هم مفیدند و هم بزرگترین مانع علیه اسراف و ضایعات، و این بهتر از استفاده مجدد یا بازیافت آنها است. مزایای معماری سبز عبارتند از:

· استفاده از انرژی های طبیعی در مصرف روزمره

· ثبات وضعیت محیط داخلی

· استفاده از ضایعات و پساب در تولید آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز

6

· به کارگیری شیوه های مناسب برای کاهش انرژی هدر تلف شده و یا کنترل آن و بهینه سازی مصرف انرژی

· توجه به خواص اقلیمی منطقه

· استفاده از مصالح قابل بازیافت غیر شیمیایی و مصالحی که سلامت انسان را به خطر نمی اندازد.

· طراحی با مصالح نزدیک به طبیعت

· استفاده از گیاهان طبیعی به عنوان الهام دهنده طراحی زنده

· اجتناب از صدمه رساندن به وضعیت اراضی به منظور سود بیشتر

· رسیدن به بیشترین کیفیت زندگی در سایه اتکا به ]]محیط زیست

· نحوه استفاده از زمین

· توجه به شخصیت اکولوژی منطقه

-3-3 اصول معماری سبز

-1-3-3 اصل حفاظت از انرژی

هر ساختمان باید به گونهای طراحی و ساخته شود که نیاز آن به سوخت فسیلی به حداقل ممکن برسد. ضرورت پذیرفتن این اصل در عصرهای گذشته بدون هیچ شک و تردیدی با توجه به نحوه ساخت و سازها غیرقابل انکار میباشد و شاید تنها به سبب تنوع بسیار زیاد مصالح و فناوریهای جدید در دوران معاصر چنین اصلی در ساختمانها به دست فراموشی سپرده شدهاست و این بار با استفاده از مصالح گوناگون و یا با ترکیبهای مختلفی از آنها، ساختمانها، محیط را با توجه به نیازهای کاربران تغییر میدهند.

اشاره به نظریه مجتمع زیستی نیز خالی از لطف نمیباشد، که از فراهم آوردن سر پناهی برای درامان ماندن در برابر سرما و یا ایجاد فضایی خنک برای سکونت افراد سرچشمه میگیرد، به این دلیل و همچنین وجود عوامل دیگر مردمان ساختمانهای خود را به خاطر مزایای متقابل فراوان در کنار یکدیگر بنا میکردند. ساختمانهایی که در تعامل با اقلیم محلی و در تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت فسیلی ساخته میشوند، نسبت به آپارتمانهای عادی امروزی، حامل تجربیاتی منفرد و مجزا بوده و در نتیجه، به عنوان تلاشهای نیمه کاره برای خلـق مــعـــماری سبــز مطــرح میشوند. بسیاری از این تجربیات نیز بیشتر حاصل کار و تلاش انفرادی بوده؛ و بنابراین روشن است به عنوان اصلی پایدار در طراحیها و ساخت و سازهای جامعه امروز لحاظ نمیگردد.

-2-3-3 اصل کار با اقلیم

ساختمانها باید به گونهای طراحی شوند که قادر به استفاده از اقلیم و منابع انرژی محلی باشند. شکل و نحوه استقرار ساختمان و محل قرارگیری فضاهای داخلی آن میتوانند به گــونــهای باشد که موجب ارتقا سطح آسایش درون ساختمان گردد و در عین حال از طریق عایقبندی صحیح سازه، موجبات کاهش مصرف سوخت فسیلی پدید آید. این دو فرایند مذکور ناگزیر دارای هم پوشانی و نقاط مشترک فراوان میباشند. پیش از گسترش همه جانبه مصرف سوخت فسیلی، چوب منبع اصلی انرژی به حساب میآمد که هنوز هم حدود 15درصد از انرژی امروز را نیز تأمین می کند. هنگامی که چوب کمیاب و نایاب شد برای بسیاری از مردم امری طبیعی بود که در راستای کاهش نیاز به چوب، برای تولید گرما از گرمای خورشید کمک بگیرند. شهرهای یونانی همچون