مقاله نمونه گیری در پژوهش های کیفی

بخشی از مقاله

نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي
چکيده
مقدمه : در پژوهش هاي کيفي نمونه گيري توسط نوع پژوهش مشخص ميشود، ولي اکثر پژوهش هاي منتشر شده نوع پژوهش را مشخص نکردند. با اين وصف راهبرد جديد در پژوهش هاي کيفي استفاده از انعطاف پذيري حداکثر به جاي رعايت دقيق چارچوب ميباشد. اين مطالعه مروري براي مشخص نمودن انواع روش هاي نمونه گيري با استفاده از مقالات معتبر و کتاب هاي در دسترس انجام گرديد.
روش : جستجوي الکترونيکي با استفاده از پايگاه هاي داده اي مانند Scopus،Sciencedirect ،Medline ،Cinahl ،Proquest و Psychinfo با کليد واژه هاي پژوهش هاي کيفي و نمونه گيري انجام شد.
يافته ها: روش هاي نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي اگرچه تحت عنوان هدفمند نام برده شدند، ولي اين روش ها ميتوانند شامل طيف وسيعي از نمونه گيريها شامل سهميه اي، گلوله برفي، نظري، موارد حاد، همگن ، پشت سر هم ، معياري و ترکيبي باشند.
نتيجه گيري: نمونه گيري در پژوهش کيفي سعي در تعيين گروه هاي ويژه اي از مردم را دارد که داراي ويژگيهايي هستند يا در موارد مشابهي از پديده اجتماعي مورد پژوهش زندگي مي کنند. شرکت کننده بدان دليل انتخاب ميشود که قادر به کشف ديدگاهي مشخص از رفتار مربوط به پژوهش است . اگرچه منافع پژوهش کيفي در مراقبت سلامت به طور فزاينده اي توسط افراد دانشگاهي و پزشکان شناخته شده است ، ولي کژفهميهايي در مورد فلسفه اساسي و راهبرد متدولوژيک باقيمانده است . فرايند نمونه گيري يکي از علل ابهام در پژوهش هاي کيفي ميباشد.
در واقع نمونه گيري يک مورد پيچيده در پژوهش هاي کيفي است . روش هاي زيادي از نمونه گيري در نشريات پژوهش هاي کيفي وجود دارد، ولي عدم وضوح و همپوشاني انواع نمونه گيري کاملا مشخص است .
کليد واژه ها: پژوهش هاي کيفي، نمونه گيري هدفمند، نمونه گيري

مقدمه
روش هاي پژوهش کيفي طي چند دهه گذشته در پژوهش هاي پرستاري عموميت پيدا کردند. همزمان با گسترش پژوهش هاي کيفي در طي چند دهه گذشته ، به دليل مشخص نبودن روش ها و فرايندها مورد انتقاد قرار گرفتند. اکثر پژوهش هاي کيفي چاپ شده ، اطلاعات ناکافي از ويژگيهاي نمونه (ها)، پژوهش ، نوع و روش نمونه گيري داشتند. در پژوهش هاي کيفي نمونه گيري توسط نوع پژوهش مشخص مي شود. با اين وجود اکثر پژوهش هاي منتشر شده نوع پژوهش را مشخص نکردند. با اين وصف راهبرد جديد در پژوهش هاي کيفي استفاده از انعطاف پذيري حداکثر به جاي رعايت دقيق چارچوب ميباشد که اين رويکرد تحت عنوان توده گرايي بريتانيايي ناميده ميشود (١).
ابهاماتي در نمونه گيري پژوهش هاي کيفي وجود دارد؛ به خصوص اگر دانش فرد در رابطه با نمونه گيري از استنباط آماري سرچشمه گرفته باشد. روش هاي پژوهش کيفي به دنبال نشان دادن کليت و دانش زمينه اي از پديده مورد پژوهش ميباشند. يک هدف عمده پژوهش کيفي افزايش درک از پديده مورد پژوهش است . از اين رو يکي از تعهدات پژوهشگر کيفي توصيف غني از يافته ها است تا بتوان آن را در موقعيت هاي مشابه به کار گرفت (٢). پژوهش هاي کيفي از توصيف عميق و غني استفاده ميکنند تا درک افراد را از مفاهيم بيشتر نمايند و روي درک وسيع تر نظري تأثير بگذارند؛ چرا که يک پژوهش کيفي خوب به تعميم پذيري خوب بيش از استنباط آماري توجه دارد.
نمونه گيري در پژوهش کيفي سعي در تعيين گروه هاي ويژه اي از مردم دارد که داراي ويژگي هايي هستند و يا در موارد مشابهي از پديده اجتماعي مورد پژوهش زندگي مي کنند.
شرکت کننده بدان دليل انتخاب ميشود که قادر به کشف ديدگاهي مشخص از رفتار مربوط به پژوهش است . پژوهشگران کيفي از تکنيک هاي نمونه گيري غير احتمالي استفاده ميکنند. اساس نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي، مناسب بودن با هدف يا کيفيت نمونه ها ميباشد. براي مشخص شدن اين کيفيت بايستي سؤال هايي مانند چه کسي به عنوان نمونه انتخاب شود؟ آيا شرکت کننده ها بر روي دانش و فهم آن ميتوانند تأثيرگذار باشند؟ منشأ و مبناي استفاده از اين نمونه چه بوده است ؟ چگونه بيماران انتخاب شدند؟ و معيارهاي ورود و خروج پژوهش چه بوده است ؟ پرسيده شود (٣).
پژوهش هايي که روش هاي کيفي را به کار بردند، معمولا درصدد دسته بندي رفتار يا نگرش هاي متفاوت بودند و سعي داشتند تا بين افراد معمول و غير معمول افتراق قايل شوند.
نمونه ها بدان اميد انتخاب ميشدند که ديدگاه هاي ويژه تحت بررسي قرار گيرد. راهنماي کلي براي نمونه گيري که بايستي در پژوهش کيفي انجام گيرد، وجود نداشت و پژوهشگران خودشان تصميم مي گرفتند که چه روش نمونه گيري براي پژوهش خود مناسب است . حتي از روش هاي نمونه گيري کمي در پژوهش هاي کيفي استفاده گرديده است (٤).
در پژوهش هاي کيفي به طور معمول تعداد نمونه کمتري احتياج است . علت آن فرض متفاوت در مورد دانش در پژوهش هاي کيفي به نسبت پژوهش کمي مي باشد. در پژوهش هاي کمي به دليل اعتبار خارجي نياز به نمونه گيري تصادفي و تعداد نمونه بيشتري وجود دارد. علت ديگر کم بودن تعداد در پژوهش کيفي آن است که در پژوهش کيفي متغيرها پژوهش نميشوند، بلکه موارد (اشخاص يا جمعيت ها) پژوهش ميشوند. در پژوهش کيفي به دنبال موردي هستند که غني از اطلاعات باشد و بينشي نسبت به پديده مورد پژوهش به دست بدهد. همين مسأله غني بودن ، نياز به موارد بيشتر را کاهش ميدهد.
حجم زياد اطلاعات جمع آوري شده زماني مشهود است که شخصي بيش از يک بار مورد مصاحبه قرار گيرد. حتي زماني که تعداد موارد بين ٥ تا ١٠ نفر است ، صدها صفحه اطلاعات در اختيار ميگذارند. تحليل اين اطلاعات در ذهن پژوهشگر انجام ميگيرد. بنابراين نبايد اطلاعات بيش از ظرفيت ذهن پژوهشگر باشد. در نهايت علت کم بودن تعداد موارد در پژوهش کيفي آن است که در اين پژوهش ممکن است افراد مشخصي نباشند، بلکه تجارب ، حوادث و يا رويدادها باشند (٥).
پاسخ يگانه اي براي تعداد شرکت کنندگان در پژوهش کيفي وجود ندارد، ولي حجم نمونه در پژوهش هاي مشابه ميتواند يک معيار باشد. همچنين وسعت و عمق پديده تحت پژوهش عامل ديگري علاوه بر محدوديت زماني، بودجه و محل جغرافيايي پژوهشگر ميباشد. اگر چه بهتر است براي برآورد يک پژوهش مقدماتي انجام گيرد (٢). همچنان که گويا بودن و نماينده جامعه بودن طراحي پژوهش کمي را قدرت ميبخشد، در پژوهش هاي کيفي نيز نمونه گيري هدفمند باعث قدرتمندي پژوهش مي شود. دليل اين امر اين است که پژوهش هاي کيفي با هدفي مانند فهم يک فرهنگ ، توصيف يک تجربه يا تکامل يک تئوري انجام مي گيرد.
استراتژي نمونه گيري قوي کيفي بر اساس هدف پژوهش و مدل مفهومي ابتدايي پژوهشگر از پديده ميباشد. همچنين نمونه گيري بر اساس طرح پژوهش ، واحد تحليل و استراتژيهاي جمع آوري اطلاعات ميباشد. به عنوان نمونه در يک پژوهش اتنوگرافي که واحد تحليل يک جمعيت است ، تعداد نمونه يک ميباشد (٥).
اگرچه منافع پژوهش کيفي در مراقبت سلامتي به طور فزاينده اي توسط افراد دانشگاهي و پزشکان شناخته شده است ، ولي کژفهميهايي در مورد فلسفه اساسي و راهبرد روش شناسانه باقيمانده است . فرايند نمونه گيري يکي از علل ابهام در پژوهش هاي کيفي ميباشد. اين که چرا نمونه گيري تصادفي براي پژوهش هاي کيفي کاربرد ندارد، به دلايل زير مي باشد.
تعداد نمونه در پژوهش هاي کيفي کم ميباشد. حتي اگر نمونه اي گويا از جامعه مدنظر باشد، خطاي نمونه گيري به حدي بالاست که تورش هاي بزرگ و غير قابل اجتنابي را به همراه دارد. از طرفي براي يک نمونه تصادفي بايستي تمام ويژگيهاي جامعه مورد پژوهش شناخته شده باشد که اين کار در پژوهش هاي کيفي پيچيده امکان پذير نيست . همچنين در نمونه گيري تصادفي، جامعه براي مشخص کردن ويژگي هايي است که داراي توزيع نرمال باشند، ولي شواهدي دال بر نرمال بودن توزيع مواردي مانند ارزش ها، باورها و نگرش ها به عنوان مرکز ثقل پژوهش هاي کيفي وجود ندارد.
جامعه شناسان ميگويند که افراد در موقع مشاهده ، فهم و تعبير يکسان نيستند (٦).
Munhall معتقد است که در پژوهش هاي کيفي نمونه براي معني و نه براي تکرار است . يعني در پژوهش کيفي به دنبال چه مقدار و چه تعداد نيستند، بلکه به دنبال «چه » هستند. از اين رو افراد در پژوهش کيفي با دو معيار انتخاب ميشوند. يکي شامل تناسب بين تجربه آن ها و سؤال پژوهش ، چيزي که تحت عنوان تناسب تجربه Experiential fit ناميده ميشود. معيار ديگر وجود ويژگيهاي يک مطلع خوب Good informant که تحت عنوان کيفيت شخصي شرکت کننده ناميده ميشود. در اين مورد تمايل شرکت کننده يک اصل مهم به حساب مي آيد (٧).
علاوه بر معيارهاي انتخاب براي به دست آوردن نمونه خوب بايستي مواردي را در نظر داشت که در ادامه ذکر شده است .
فرايند زمان بر است و صبوري ميخواهد. دسترسي به شبکه هاي اجتماعي موجود (دوستان ، همکاران و ديگر مرتبطين پرسنل ) ميتواند در به دست آوردن اطلاعات اساسي و تسهيل ورود مفيد باشد؛ چرا که اعتماد در سطحي بالا مورد نياز است . همچنين براي فهم بهتر عرصه و بهبود ارتباط ، پژوهشگر ميتواند در عرصه يعني جايي که نمونه ها قرار دارند، مشغول شود. همچنين پژوهشگر ميتواند با يک آگهي تبليغاتي از طريق نشريات و ديگر رسانه ها يا درخواست عمومي از افراد دعوت به عمل آورد (٨).
Curtis و همکاران با اشاره به نمونه گيري هدفمند در پژوهش هاي کيفي و عدم انتخاب نمونه ها بر اساس احتمالات آماري مواردي همچون کم بودن نمونه ها، بررسي کامل نمونه ، کثرت اطلاعات هر نمونه ، عدم انتخاب نمونه پيش از شروع مطالعه و انتخاب آن ها به صورت تبعي (پي در پي ) را به عنوان اصول نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي يادآوري نمودند. آن ها خاطر نشان کردند که انتخاب نمونه بر اساس مفاهيم شکل گرفته است . چه اين مفاهيم به صورت چارچوب نظري باشد که به سؤال پژوهش پاسخ دهد و چه تئوري باشد که از استقراء مشتق شده از داده به دست آمده باشد. پژوهش کيفي بايستي در مورد دلايل انتخاب نمونه انعکاسي و روشن باشد؛ چرا که کاربردهاي اخلاقي و نظري که از اين انتخاب ها برخاسته است ، شامل موارد خاص ميشود و عده اي ديگر را خارج ميکند. نمونه هاي کيفي براي تعميم پذيري تحليلي احتمالي و نه تعميم پذيري آماري طراحي شده است (٩).
معيارهايي که براي نمونه گيري ذکر کردند، شامل استراتژي نمونه گيري بايد با چارچوب نظري و سؤال پژوهش مرتبط باشد و نمونه بايستي اطلاعات غني را در مورد پديده مورد پژوهش توليد کند. همچنين نمونه بايستي تعميم پذيري يافته ها را نشان دهد و توصيف يا تشريحي قابل باور را ارايه دهد. از طرفي بايستي اخلاقي بودن استراتژي نمونه گيري، کسب رضايت آگاهانه و امکان پذير بودن برنامه نمونه گيري (هزينه ، پول ، زمان و دسترسي) را در نظر داشت (٨).
پژوهشگر در پژوهش هاي کيفي در انتخاب استراتژي نمونه گيري بايد به سؤال هايي مانند هدف پژوهش ، جامعه هدف ، خارج و وارد شونده ها از نمونه ، هزينه ، مدت گزارش يافته ها، تعداد پژوهشگران توانمند، روش نمونه گيري، روش تحليل داده ها، روش جمع آوري اطلاعات ، معيار نمونه ها و مدت مصاحبه ، تعداد نمونه ، چارچوب نمونه گيري و چگونگي به کارگيري شرکت کنندگان پاسخ دهد (١٠).
در پژوهش هاي کيفي نوع نمونه گيري به کار گرفته شده توسط روش پژوهش و عنوان تحت پژوهش تعيين ميشود.
اين راهبرد بر اساس اين پيش فرض است که پژوهش هاي کيفي مشابه پژوهش هاي کمي ارزشيابي نميشوند. در پژوهش کيفي به صورت معمول (البته نه اختصاصي ) روش هاي نمونه گيري غير احتمالي به کار برده ميشود.
نوع پژوهش شاخص اصلي انتخاب نوع نمونه گيري است .
نمونه گيري نظري (Theoretical sampling) با پژوهش گراندد همراه است . اين نمونه گيري روشي است که مشاهدات جديد براي کفايت تفاوت هاي مربوط در تحليل انتخاب مي شوند و اين انتخاب نمونه تا به اشباع رسيدن ادامه پيدا مي کند. نمونه گيري در پژوهش اتنوگرافي با تعداد شرکت کنندها در زير گروه هاي فرهنگي يا گروه هاي مورد بررسي معين ميگردد. از اين رو تعداد شرکت کننده ها را در طي پژوهش نميتوان مشخص کرد.
در پژوهش هاي خدمات بهداشتي معمول بر آن است که با تعداد ويژه اي از افراد که ويژگيهاي مناسبي دارند، تماس برقرار ميشود تا راه حل هاي عملي با وجود محدوديت زمان و منابع به دست آيد. مطلعين کليدي در توليد نمونه هاي پژوهش هاي اتنوگرافي مهم هستند. آن ها افرادي هستند که دسترسي پژوهشگر را به افراد جامعه آسان ميسازند، ميتوانند اعمال فرهنگي را منعکس کنند و دانش خود را با پژوهشگر اتنوگرافي شريک کنند. نمونه گيري هدفمند يا قضاوتي، انتخاب آگاهانه افراد يا عناصر مشخص براي پژوهش توسط پژوهشگر ميباشد. در پژوهش اتنوگرافي نمونه گيري قضاوتي در رابطه با اعضاي شرکت کننده از گروه ها و زير گروه ها تحت پژوهش انجام مي شود. نوع ديگر نمونه گيري در پژوهش اتنوگرافي نياز به نمونه هايي دارد که افراد ديگر را براي مصاحبه يا شرکت در پژوهش توصيه کند. اين نمونه گيري تحت عنوان نمونه گيري گلوله برفي، نمونه گيري فرصت مندانه و يا اسمي ناميده ميشود (١).
در واقع نمونه گيري يک مورد پيچيده در پژوهش هاي کيفي ميباشد و روش هاي زيادي از نمونه گيري در نشريات پژوهش هاي کيفي وجود دارد. با اين وجود عدم وضوح و همپوشاني انواع نمونه گيري ها کاملا مشخص است . به خصوص نمونه گيري نظري و هدفمند بيشتر به جاي هم مورد استفاده قرار ميگيرند و ترمينولوژي واحدي براي انواع نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي وجود ندارد (١١).
روش
جستجوي الکترونيکي با استفاده از پايگاه هاي داده اي مانند Scopus،Sciencedirect ،Medline ،Cinahl ،Proquest و Psychinfo با کليد واژه هاي پژوهش هاي کيفي و نمونه گيري انجام شد. تعداد ٤٥ مقاله و کتاب بررسي شد، ولي به دليل همپوشاني مطالب و تکراري بودن فقط ٢٣ منبع مورد استفاده قرار گرفت .
يافته ها
روش هاي نمونه گيري در پژوهش هاي کيفي اگرچه تحت عنوان هدفمند نام برده شدند، ولي اين روش ها ميتوانند شامل طيف وسيعي از نمونه گيريها شامل سهميه اي، گلوله برفي، نظري، موارد حاد، همگن ، پشت سر هم ، معياري و ترکيبي باشند که اين نمونه گيريها در ادامه مورد بحث قرار ميگيرد.
نمونه گيري هدفمند (Purposive Sampling)
گاهي تحت عنوان نمونه گيري قضاوتي (Judgmental sampling) و حتي نمونه گيري نظري ناميده مي شود. اين روش انتخاب آگاهانه شرکت کننده هاي خاص توسط پژوهشگر ميباشد. همه تلاش ها براي وارد کردن نمونه ها يا وضعيت هاي مشخص ميباشد. نمونه ها ممکن است از مراقبت هاي خوب و بد يا بيماران خوب و بد باشند.
اين روش نمونه گيري ممکن است به همراه بقيه روش هاي نمونه گيري راهي براي به دست آوردن ايده هاي ابتدايي در مورد يک موضوع باشد که قبلا به آساني بررسي نشده است (١٢). در اين روش شرکت کننده ها توسط پژوهشگر دست چين ميشوند؛ چرا که يا به صورت مشخص داراي ويژگي و يا پديده مورد نظر هستند و يا غني از اطلاعات در موردي خاص هستند. اين روش بيشتر زماني استفاده ميشود که نياز به نمونه هاي خبره ميباشد (١٣). نمونه گيري هدفمند جهت افزايش فهم از افراد، گروه هاي منتخب و تجارب و يا براي توسعه تئوريها و مفاهيم طراحي شده است . پژوهشگران با انتخاب موارد غني از اطلاعات که شامل افراد گروه ها، مؤسسات يا رفتارهايي است که بينش کاملي را نسبت به سؤال پژوهش فراهم مي نکند، به اين مهم دست مييابند (٨). در نمونه گيري هدفمند از قضاوت يک شخص متبحر در انتخاب موارد با هدف ويژه در ذهن استفاده ميشود. اين نمونه گيري معمولا در پژوهش هاي اکتشافي استفاده ميگردد و در سه موقعيت مناسب است . الف - براي انتخاب موارد يگانه که به خصوص داراي اطلاعات هستند.
ب - براي انتخاب کساني که دسترسي به جامعه ويژه آن ها مشکل است . ج - براي تعيين انواع خاصي از موارد بررسي عمقي يا فهم عمقي مناسب ميباشد (١٤).
نمونه گيري هدفمند يکي از روش هاي شايع نمونه گيري است که گروه هاي شرکت کننده بر اساس معيارهاي از قبل مشخص شده مربوط به سؤال ويژه پژوهش انتخاب ميشوند (١٥). پژوهشگر در اين روش به صورت فعال نمونه هاي بسيار مولد را براي پاسخ به سؤال پژوهش انتخاب مي کند. در اين روش ميتوان چارچوبي از متغيرها را طراحي کرد که روي افراد تأثير بگذارد. اين چارچوب ميتواند بر اساس دانش عملي پژوهشگر از منطقه مورد پژوهش ، شواهدي از پژوهش و يا بر اساس ادبيات در دسترس باشد. اين روش ، روشي عقلاييتر از دسته بندي دموگرافيک ساده در پژوهش هاي اپيدميولوژيک مانند سن ، جنس و کلاس اجتماعي ميباشد. اگر نمونه ها براي پژوهشگر شناخته شده باشند، ممکن است دسته بندي بر اساس نگرش عمومي يا باور آن ها باشد (٦). هنگامي که نمونه هاي در دسترس زياد باشند و پژوهشگر حق انتخاب از ميان نمونه ها را داشته باشد، نمونه گيري ميتواند به صورت هدفمند تصادفي (Random purposive sampling) و حتي نمونه گيري هدفمند طبقه اي (Stratified purposive sampling) باشد (١٦).
نمونه گيري نظري (Theoretical sampling)
شبيه نمونه گيري هدفمند است و همزمان با مراحل پژوهش از جمله جمع آوري اطلاعات از افراد اوليه ، تحليل اين اطلاعات ، دسته بندي مفهومي و تعيين تم ها انجام ميگيرد. تصميمات بعدي است که مشخص ميکند مقدار و نوع داده هاي که بايستي جمع آوري شود، کدام هستند. نمونه گيري و جمع آوري اطلاعات تا زمان اشباع همه دسته ها و تم ها ادامه مييابد و بعد از آن دسته و يا تم ديگري اضافه ميشود (١٣).
نمونه گيري نظري نيازمند ساختن نظريه هاي تفسيري از ادغام داده ها و انتخاب نمونه جديد براي آزمايش و ساختن اين نظريه ميباشد. پژوهشگر همزمان که تئوري تکامل مي يابد، نمونه ها را انتخاب مي کند. در واقع علاقه فزاينده اساس انتخاب موارد ميباشد. استراتژي اصلي براي پژوهش هاي گراندد ميباشد، ولي در روش هاي ديگر کيفي که نيازمند تفسير ميباشد نيز کاربرد دارد (٦).
نمونه گيري سهميه اي (Quota sampling)
نمونه گيري سهميه اي نوعي روش نمونه گيري قراردادي است .
اين استراتژي براي اطمينان از ورود انواع خاصي از شرکت کنندگان مانند افراد مؤنث ، گروه هاي اقليتي، سالمندان ، فقرا، ثروتمندان و کم سوادان ميباشد. هدف اين نوع نمونه گيري تکرار نسبتي از زير گروه ها در جامعه ميباشد (١٢). در اين روش پژوهشگر رده هاي جمعيت و به دنبال آن تعداد شرکت کنندگان هر رده را مشخص مينمايد. سپس به روش قراردادي تعداد هر رده تکميل ميگردد (١٣). اين روش نوعي نمونه گيري هدفمند است .
در اين نمونه گيري در زمان طراحي پژوهش تصميم گرفته ميشود که چه تعدادي از افراد با چه ويژگيهايي به عنوان شرکت کننده انتخاب شوند. ويژگيها ميتواند شامل سن ، جنس ، محل سکونت ، کلاس ، شغل ، وضع تأهل و استفاده از روش خاص جلوگيري از حاملگي باشد. اين کار باعث تمرکز بر افرادي ميشود که تصور ميشود بيشتر به تجربه شبيه هستند يا در مورد آن ميدانند (١٥). پژوهشگر دسته هاي مربوط را مشخص ميکند و تصميم ميگيرد که در هر دسته چند نفر باشند. تعداد مردم در دسته هاي متفاوت ثابت است و تواناييها براي اطمينان از بعضي تفاوت ها در گروه ها وجود دارد (١٤). در واقع شرکت کنندگان با معيارهاي خاصي براي اطمينان از تنوع در نمونه ها انتخاب ميشوند (٧).
نمونه گيري موارد حساس يا مهم از نظر سياسي
(Politically important or sensitive case sampling)
در اين نوع نمونه گيري با حذف موارد حساس سياسي از نمونه ها توجه جلب ميشود و يا باعث عدم توجه مي شود.
نمونه گيري به صورت ذاتي و غير قابل اجتنابي سياسي است .
تنوع استراتژيهاي نمونه گيري موارد حاد در برگيرنده انتخاب (و گاهي اجتناب ) يک محل حساس سياسي و يا يک واحد تحليل ميباشد. به عنوان نمونه در يک برنامه در ايالتي ممکن است که منطقه خاصي به دليل تأثيرگذاري مورد توجه يا اغماض قرار گيرد. اين به معني خوب يا بد بودن نمونه گيري نيست ، بلکه براي مفيد بودن و مورد استفاده بودن اطلاعات ميباشد؛ چرا که منابع فقط اجازه بررسي منطقه محدودي را مي دهد (١٧).
نمونه گيري گلوله برفي (Snowball sampling)
اين نمونه گيري گاهي نمونه گيري شبکه اي (Network sampling)، نمونه گيري ارجاع زنجيره اي (Chain Referral)، نمونه گيري مشهور (Reputational sampling)، نمونه گيري فرصت مندانه (Opportunistic sampling) و نمونه گيري اسمي (Nominated sampling) ناميده ميشود. روشي براي جمع آوري نمونه هايي است که از راه هاي ديگر به سختي به دست مي آيند؛ چرا که از شبکه اجتماعي و دوستان با ويژگيهاي مشترک استفاده مي شود. پژوهشگر