بخشی از مقاله
چکیده
ما در عصری زندگی میکنیم که با تغییرات سریعی همراه است ،سازمانها و صنایع باید دارای چابکی ، تکیه بر دانش و تکنولوژی بوده تا قادر باشند با استفاده از فرصت های بالقوه در یک محیط متلاطم و کسب یک موقعیت ثابت نوآوری ها و شایستگی های خود را اثبات کنند. تا هم قادر به فروش محصولات خود بوده و هم راه حل های بر آوردن نیازهای واقعی مشتریان را پیدا نمایند. تا بتوانند برای خود مزیت رقابتی ایجاد نمایند.
چابکی یکی ازمفاهیم اساسی وتاثییر گذاردرافزایش کارایی واثربخشی عملیاتی یک سازمان تولیدی محسوب می شود ، نت و تولید دو مجموعه کاملا وابسته یک سازمان هستند .بااین توصیف تحقیق حاضر در نظر دارد ضمن بهره گیری از مدل های چابک سازی ، عوامل تاثیر گذار بر چابکی سیستم نگهداری وتعمیرات را بررسی و راهکار های علمی چابک سازی سیستم نگهداری و تعمیرات را که منجر به افزایش سود دهی بنگاه های تولیدی می شود را ارائه نماید.
-1 مقدمه
وظیفه ی افرادی که مسئولیت نصب ، راه اندازی ، بهره برداری و انجام تعمیرات را در کارخانجات و مراکز صنعتی بر عهده دارند ، روز به روز سنگین تر می شود . علت این امر را می توان در عواملی از قبیل افزایش میزان سرمایه گذاری ، افزایش ظرفیت تولید ، به کار گیری هر چه بیشتر سیستم های خودکار ، تغییر روش های کار ، نوسان رقابت های صنعتی و لزوم اعمال مدیریت صحیح به منظور دستیابی به بالاترین میزان بازدهی و سود جستجو نمود . با توجه به همین نکات برخورد با صنعت باید از دیدی دقیق و برنامه ریزی شده صورت پذیرد اخیرا ً ، نیاز به مهندسی نگهداری و تعمیرات جهت ارائه خدمات فنی به مراکز صنعتی ، در حد بی سابقه ای احساس می شود .
استفاده از روش های صحیح مدیریت در امر نگهداری و تعمیرات و همچنین ثبت ضعف ها و نقص های موجود در این بخش ، از دیر باز جدی تلقی نشده است . - وایت, - 1373 در این مقاله سعی بر شناسائی و بکارگیری هر چه بیشتر امور نگهداری و تعمیرات در صنایع جهت افزایش کارآئی و جلوگیری از افزایش هزینه ها به منظور ایجاد محیطی قابل کنترل می باشد. چابکی یکی از مفاهیم و رویکرد های نوین سازمان های متعالی و در حال حرکت به سمت معیار های جهانی است. از طرف دیگر، رویکرد نگهداری و تعمیرات چابک، در صنایع تولیدی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است که در این مقاله به بررسی مفاهیم مرتبط با آن پرداخته شد.
-2 ضرورت ایجاد و بهبود سیستم نگهداری و تعمیرات
نگهداری و تعمیرات عبارت است از : مجموعه برنامه ها و اقداماتی که به منظور نگهداشتن تجهیزات در سطح قابل قبول از نظر عملیاتی - نگهداری - و یا باز گرداندن تجهیزات معیوب به چرخه استفاده و بهره برداری - تعمیرات - در حد استاندارد و با هزینه قابل قبول اطلاق می شود که بطور خلاصه آن را نت می نامند. نتیجه مورد انتظار از این اقدامات ایجاد آمادگی، حفظ قابلیت عملیات، تداوم و استمرار عملیاتی و تجهیزات برای شرایط تعریف شده خواهد بود.به طورکلی اهداف سیستم نت در یک واحد عبارتند از: پاسخگویی کارا، موثر و سریع در هنگام نیاز به فعالیت های پیشگیرانه و اصلاحی به منظور حفظ آن واحد در یک سطح استاندارد و قابل قبول می باشد.
سیستم نگهداری و تعمیرات: هر سیستم مجموعه ای است از اجزای به هم پیوسته ،مرتبط و متناسب که در جهت دستیابی به هدف مشترکی بکار گرفته می شود. طبق این تعریف، سیستم نگهداری و تعمیرات یک نظام پویا و ساختار یافته ، متشکل از مجموعه فعالیت هایی است که به منظور حفظ ، نگهداری و تعمیرات تاسیسات در سازمان ایجاد و پیاده سازی می شود.منظور از ساخت یافته این است که نت دارای طراحی ، ساختار ، شرح وظایف ، گردش کار و فرآیند مشخص بوده و نحوه ارتباط سیستم با سایر قسمت های سازمان معین باشد. - آقایی،. - 1391
سیستم نت با برنامه ریزی و کنترل مدون مجموعه فعالیتهایی نظیر امور طرح وبرنامه ریزی، تخصیص منابع، تدوین سیاستها و روشهای عملیاتی, جمع آوری اطلاعات ، بازخور و تحلیل اطلاعات به منظور بهسازی طرحها، برنامه ها و روشهای تدوین شده, با هدف افزایش کارایی و بالا بردن عمر مفید تجهیزات، اطمینان از آماده بکار بودن کلیه تجهیزات و فراهم آوردن شرایطی که ماموریت سازمان را توام با حفظ ایمنی پرسنل تامین کند، را بعهده دارد.
میزان افزایش سرمایه گذاری برروی ماشین آلات صنعتی و اتوماسیون از یکسو، و پیشرفت دانش و علم بشری از سوی دیگر باعث شده تا نگاه به نگهداری و تعمیرات نیز متناسب با این پیشرفت و اهمیت، در حال تغییر و تحول باشد سیر تحولات و تغییرات در نگهداری و تعمیرات از سال 1930 تا کنون منجر به رویکردها و استراتژی های متفاوتی نسبت به نت شده است که به طور خلاصه در زیر شرح داده شده است.
· نگهداری و تعمیرات مبتنی بر شکست - Breakdown Maintenance -
· نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه - PM - Preventive Maintenance
· نگهداری و تعمیرات پیشگویانه - مراقبت وضعیت - - Predictive Maintenance -
· نگهداری و تعمیرات اضطراری Emergency Maintenance - EM -
· نگهداری و تعمیرات اصلاحی - CM - Corrective Maintenance -
· نگهداری و تعمیرات موثر - Proactive Maintenance -
· نگهداری و تعمیرات بهره ور جامع Total Productive Maintenance - TPM -
· نگهداری و تعمیرات ناب - Lean Maintenance -
در این بین آنچه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است انتخاب و بکارگیری استراتژی مناسب و متناسب با هر سازمان است. برنامه ریزی تولید در کارخانه هائی که فاقد سیستم نگهداری و تعمیرات هستند ، به دلیل خرابی ناگهانی ماشین آلات ، امکان پذیر نبوده ، و از سوی دیگر زمان های بیکاری ماشین آلات نیز مشخص نمی باشد ، از این رو بررسی مالی ، ثبت و ضبط هزینه ها با مشکلاتی روبرو می شود. بر عکس ، در مواردی که سیستم نگهداری و تعمیرات موجود است ، و پیوسته در جهت بهبود آن کوشش می شود ، همواره برنامه ریزی تولید و نیز ثبت و ضبط هزینه ها به راحتی انجام می گردد .
