بخشی از مقاله
خلاصه
در اغلب سازمانهای پروژه محور، ویژگی موقتی بودن پروژهها باعث ضعف حافظه، فراموشی تجارب ارزشمند و درسهای آموخته شده از پروژهها می شود . در نتیجه مدیریت دانش ، اعم از صریح یا ضمنی ، یک پیش شرط لازم برای موفقیت پروژه در محیط جهانی پویا و در حال تغییر امروز است. اما ماهیت موقتی بودن پروژه ها باعث به چالش کشیدن سریع جذب دانش جدید در سازمان مبتنی بر پروژه است. در این مقاله تلاش میشود ضمن معرفی موضوع، دلایل ، مزایا ، دانش پروژه و انتقال آن و نهایتا چالشهای مدیریت دانش پروژه مورد بررسی قرار گیرد .
ا.مقدمه
عوامل زیادی پیدایش مدیریت پروژه برای انجام فعالیتهای مربوط به کسب و کار را تحت تاثیر قرار دادند ، که شامل رقابت های جهانی، فشرده سازی چرخه عمر محصول، توسعه محصول جدید، کوچک سازی، برون سپاری، تمرکز بر مشتری و فن آوری های نوین است . در پاسخ به این تاثیرات و به منظور اینکه سازمان رقابتی بماند باید یاد بگیرند که چگونه دانشی را که آنها از پروژه ها بدست آورده اند به طور موثر مدیریت کنند - لاو و همکاران ، . - 2003 این امر مستلزم تغییر فرهنگی در درون سازمان است ، به عنوان مثال نیاز به تشویق یادگیری از طریق بازخورد وجود دارد.
مدیریت دانش ، اعم از صریح یا ضمنی ، یک پیش شرط لازم برای موفقیت پروژه در محیط جهانی پویا و در حال تغییر امروز است . امروزه ، الگوهای مدیریتی از رویکرد وظیفه ای و اداری به رویکرد پروژهای و مبتنی بر فرایند تغییر یافته است . این تغییر پاسخی به ماهیت متغیر بودن کارها بود - برزین پور و سایرین، . - 1387 در اغلب سازمانهای پروژه محور، ویژگی موقتی بودن پروژه ها باعث ضعف حافظه، فراموشی تجارب ارزشمند و درسهای آموخته شده از پروژهها می شود.
سازمانهای پروژه محور یکی از راههای سریع و انعطاف پذیر مدیریت دانش هستند . در این سازمانها ، طبیعت پیشبینی ناپذیر و غیر تکراری فعالیت های پروژه محور و همچنین پیچیدگی زیاد موجود در بیشتر پروژه ها امکان وقوع خطا در نحوهی اجرا فعالیت ها را افزایش میدهد . با توجه به ماهیت پویا و موقتی محیطهای پروژهای که در بردارنده سازمانها و استخدامهای موقتی است و اکثر پرسنل کلیدی می باشد ، جریان قوی تولید دانش سازمانی مشهود است ولیکن بهدلیل همین ماهیت موقتی ، در صورت نبودن سازوکار متفکرانه برای مدیریت دانش پروژه بسیاری از اطلاعات و دانش ایجاد شده به فراموشی سپرده می شوند.
سازمانهای پروژه محور به همین منظور از طریق یادگیری بین پروژهها و یادگیری درون پروژه ای شرایط استفاده از دانش را فراهم میکنند . مساله یادگیری بین پروژهای اثرات گستردهتری روی فرایندهای یادگیری سازمانی دارد ، بنابراین توسعه توانمندی مدیریت دانش پروژهها، یک منبع مهم مزیت رقابتی برای سازمانها می باشد. دانشی که به روش PM از پروژه بدست میآید برای اجرای پروژه مرتبط مورد استفاده قرار میگیرد.
استفاده از دانش به دست آمده از یادگیری شکست ها و موفقیت هایی که در پروژه ها رخ داده است برای پایداری دراز مدت و رقابت کسب و کار حیاتی است. اگر چه پروژه محوری اغلب به عنوان یک راه مناسب سازماندهی برای نوآوری تصور می شود ، اما پژوهش در زمینه یادگیری مبتنی بر پروژه به طور مداوم مشکلاتی که در تلاش برای گرفتن ، به اشتراک گذاری و اشاعه دانش و یادگیری وجود دارد را برجسته می کند - برسنن و همکاران ، . - 2004 در جدول زیر تعدادی از مطالعات که در حیطه ی مدیریت دانش پروژه انجام شده ، آمده است .
مدل مدیریت دانش پروژه اریک براون
شکل1 جریان دانش مرتبط در یک پروژه در داخل سازمان را نشان می دهد. مدل در سه بخش به علاوه حلقه بازخورد جدا شده است. این سه بخش عبارتند از : رهبری پروژه ، تیم پروژه و پروژهها . هر بخش شامل نقاط تمرکز برای آن نهاد پروژهای خاص است و مسئولیتهای هر جزء را مشخص می کند . برخی پرسشهای مشخص باید در جمعآوری و حفظ دانش در مراحل مختلف یک پروژه مورد بررسی قرار گیرد:
✓ ارتباط میان اعضای مختلف تیم پروژه چگونه انجام شده است؟
✓ چه نوع دانشی را می توان از این پروژه به پروژه های دیگر فرستاد؟
✓ چه عناصر باعث بهبود پیشرفت پروژه ، و کدام باعث آهسته شدن آن می شوند؟
✓ پیشرفت وظایف پروژه در مراحل مختلف چیست؟
✓ کدام مسائل برای اکتساب موفقیت آمیز دانش پروژه حیاتی هستند؟
✓ چه چیزی توانسته به خوبی انجام شده و چه چیزی می تواند در پروژه های بعدی بهبود یابد؟
✓ چه مشکلات خاصی در طول یک پروژه می تواند مانع جمع آوری و حفظ دانش شود و چگونه می توان آن را مدیریت کرد؟ مدیریت دانش در سازمانهای مبتنی بر پروژه دارای احتمال موفقیت بالاتری است اگر مدیریت کارهای زیر را انجام دهد:
➢ با این فرض شروع کند که سازمانها در سیستمهای اجتماعی زندگی می کنند؛
➢ فرهنگ اصلی سازمان را ارزیابی و شناسایی و پروژه را با آن هماهنگ کنند؛
➢ تشخیص دهند که همه سازمانها یک فرهنگ اصلی دارند و فرهنگ پروژه باید مطابق با فرهنگ اصلی سازمان عمل کند.
تعدادی از مطالعات انجام شده در چند سال گذشته در مورد موضوع مدیریت دانش پروژه انجام شده است ، و بسیاری از آنها نشان می دهد که دانستن سیستماتیک انتقال از، بین و درون پروژه ها ، تاثیر قابلتوجهی بر موفقیت پروژه دارد - فرای و همکاران ،. - 2009
