بخشی از مقاله
چکیده
امروزه برای گسترش فعالیتهای آموزش عالی و تحقیقات تلاش فوقالعادهای در سطح جهانی در حال شکل گیری است که کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نمیباشد در همین راستا و به دلیل اهمیت تأثیر فرایند جهانی شدن آموزش بر کیفیت آموزشی دانشگاههای کشور در این مقاله سعی شده ضمن پرداختن به اهداف و چالشهای آموزش عالی در عصر جهانی شدن، فرایندهای تضمین کیفیت در آموزش عالی کشور را مورد بررسی قرار داده و سپس با توجه به چارچوب جهانی مدل بالدریج در زمینه تضمین کیفیت آموزشی در سطح دانشگاههای کشور، راه کارهایی برای تقویت هر چه بیشتر نقاط قوت و از بین بردن نقاط ضعف نظام تضمین کیفیت در دانشگاههای کشور ارائه نماید.
واژههای کلیدی: کیفیت آموزشی، تضمین کیفیت، جهانی شدن، مدل بالدریج
مقدمه و بیان مساله
با توجه به ارتباط تنگاتنگ تضمین کیفیت با رشد اقتصادی و اجتماعی، بیشتر کشورهای پیشرفته و به تازگی نیز کشورهای در حال توسعه ضمن آگاهی از ضرورت آن، نظامهای متناسبی برای تضمین کیفیت در آموزش عالی خود ایجاد کردهاند. بهطوریکه در دو دهه گذشته تضمین کیفیت در آموزش عالی کشورهای مختلف توسعه چشمگیری پیدا کردهاست. معنی متناقض و متفاوتی که کیفیت در آموزش عالی برای نهادهای تضمین کیفیت در کشورهای مختلف داشته است منجر به بکارگیری روشهای متفاوتی برای سنجش اندازهگیری کیفیت در آموزش عالی شدهاست - تام1، . - 2000 مشکلات اساسی از این حقیقت ناشی میشود که پیادهسازی و ارزیابی مدلهای نظام کیفیت در آموزش شکل و مفاهیم صنعتی دارند که ممکن است به وضعیتی منجر شود
که جنبههای آموزشی نادیده گرفته شوند. مدلهای ارزیابی برنامه به تنهایی نامحتمل است که منجر به ارزیابی اجرای کیفیت شوند. به هر حال آنها بر جمعآوری اطلاعات نظامند درباره برنامه و ضعفها و امتیازهای فعلی برای قضاوت در مورد تصمیمگیری تمرکز دارند. - - Fatma Mizikaci2006 با توجه به مطالب بالا این مقاله در پی آن است با توجه به چارچوبهای جهانی مدل بالدریج به بررسی چالش-های تضمین کیفیت در دانشگاههای ایران پرداخته و راهکارهایی برای تقویت هر چه بیشتر نقاط قوت و از بین بردن نقاط ضعف نظام تضمین کیفیت در دانشگاههای کشور ارائه نماید.
مفهوم و ضرورت تضمین کیفیت در آموزش عالی
در نتیجه رشد و علاقه به نظامهای تضمین کیفیت بهعنوان ابزارهای اعتباربخشی و پاسخگویی در آموزش عالی، مفاهیم و رویکردها برای کیفیت به شیوههای گوناگون و برای زمینههای متعدد ملی و بینالمللی بازنگری شدند. در این مسیر مفهوم کیفیت به چندین سبک تعریف شده است - . - Fatma Mizikaci2006
· کیفیت به عنوان برتری
· کیفیت به عنوان حداقل خطا
· کیفیت به عنوان اهداف مناسب
· کیفیت به عنوان دگرگونی یا تحول
· کیفیت به عنوان آستانه2
· کیفیت به عنوان ارزش یا پول
· کیفیت به عنوان ترقی یا بهبود
· کیفیت به عنوان جذب مشتری - جزوه میرکمالی -
تعاریف از رویکردهای مختلفی ناشی میشوند و بازتاب مختلفی در اجرا دارند - همان منبع - مفهوم تضمین کیفیت بهعنوان مدیریت نظامند روشها و رویههای ارزیابی برای کنترل عملکرد مؤسسات آموزشعالی و حصول اطمینان از کیفیت بروندادها و بهبود کیفیت بهطور کلی تعریف شدهاست - توفیقی و نورشاهی - 1384، که طی دهه1990 وارد حوزه آموزشعالی و جایگزین رتبهبندی - - Ranking ساده دانشگاهها شد چرا که مسئولان و سیاستگذاران نظامهای آموزشعالی جهان همیشه بهدنبال اجرای روش، مکانیزم و یا فرآیندی هستند که اولاً با کمک آن پیشرفت آموزش عالی در کشور خود را بهتصویر کشیده و وضعیت خود را با سایر کشورها مقایسه نمایند و ثانیاً مدارک و شواهد کافی برای به اثبات رساندن ادعاهایشان درباره کیفیت و نیز متقاعد ساختن ذینفعان و مطمئن ساختن آنها نسبت به درجه تحقق نتایج مطلوب در آموزشعالی ارائه دهند - همان منبع - . و با در نظر گرفتن اهمیت کیفیت نظام آموزشعالی در توسعه اجتماعی اقتصادی جامعه، شفافیت امور و پاسخگو بودن مؤسسات آموزش عالی امری الزامی است - بازرگان، . - 1377
اهداف و علت توجه به تضمین کیفیت
هدفهای تضمین کیفیت در کشورهای متفاوت با توجه به سیاستهای آموزشی همان کشور طراحی و برنامه-ریزی میشود.
