بخشی از مقاله
چکیده
هدف اصلی پژوهش بررسی ارتباط چرخه عمر شرکت با ظرفیت وامگیری و کارایی نوآوری شرکتی در شرکت-های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. در این پژوهش متغیر چرخه عمر شرکت از لگاریتم طبیعی سن شرکت و ظرفیت وامگیری از طریق ارزش تصفیه پیشبینی شده داراییها به جز وجه نقد حاصل میشود و شاخص کارایی نوآوری، از سهم هزینههای تحقیق و توسعه کل فروش یک بنگاه یا یک صنعت مورد ارزیابی قرار میگیرد، که منجر به امتیاز کلی - بین صفر و یک - میشود.
برای تفکیک شرکتها به مراحل مختلف چرخه عمر از مدل آنتونی رامش - 1992 - استفاده شده است. برای انجام این پژوهش نمونهای مشتمل بر 97 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی سالهای 1395-1388 با روش حذف سیستماتیک انتخاب گردیده است. طبق نتایج حاصل از فرضیه فرعی اول چرخه عمر شرکت با ظرفیت وامگیری رابطه معنادار دارد که این رابطه در مراحل رشد و بلوغ مثبت و در مرحله افول منفی است.
طبق نتایج فرضیه فرعی دوم چرخه عمر شرکت با کارایی نوآوری رابطه معنادار دارد که این رابطه در مراحل رشد و بلوغ مثبت و در مرحله افول منفی است. همچنین، طبق فرضیه فرعی سوم چرخه عمر شرکت بر روی رابطه بین ظرفیت وامگیری و کارایی نوآوری شرکت رابطه معنادار دارد. که این رابطه در مراحل رشد و بلوغ مثبت و در مرحله افول منفی است. نتایج پژوهش با یافتههای حسن و حبیب - 2017 - سازگار بود.
-1 مقدمه
موجودات زنده متولد میشوند، به پیری میرسند و در نهایت میمیرند. بر اساس چرخه عمر، شرکتها و بنگاههای اقتصادی نیز همچون تمامی موجودات زنده دارای چرخه عمر هستند. شرکتها با توجه به هر مرحله از حیات اقتصادی خود، سیاست و خطمشی خاصی را دنبال میکنند - دهدار، . - 1386 تئوری چرخهی عمر چنین فرض میکند که شرکتها و بنگاه-های اقتصادی همچون تمامی موجودات زنده که متولد میشوند، رشد میکنند و میمیرند، و دارای منحنی عمر یا چرخهی عمر میباشند. به طور کلی مدیران در طول چرخهی عمر شرکت با تصمیمات مهمی مواجه هستند که عبارتند از: تصمیمات سرمایهگذاری و تصمیمات تأمین مالی . - Bishop et al., 2000 - تأمینکنندگان ساختار سرمایه، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان هستند.
سرمایهگذاران همواره به دنبال شناسایی فرصتهای مطلوب سرمایهگذاری به منظور افزایش ثروت و بازده خود هستند. اعتباردهندگان نیز تمایل دارند به شرکتهایی سودآوری وام دهند که توان پرداخت بدهیهای خود را داشته باشند. در واقع مدیران برای ایجاد چنین اعتمادی برای سرمایهگذاران و اعتباردهندگان، باید به بررسی میزان ظرفیت بدهی مالی شرکت بپردازند. ظرفیت بدهی خود ابزاری ساده ولی بسیار توانمند است.
ایجاد بدهی بیش از حد یا استقراض بیش از حد، شرکتها را در موقعیتی خاص قرار میدهد؛ در واقع باعث میشود وقتی شرکتها، دچار بحران مالی هستند و در بازپرداخت بدهیهای خود با مشکل رو به رو بوده و جریان نقدی لازم را برای پوشش هزینهها ندارند، منابعی که در این شرکتها میتوانست در فرصتهای سودآور و ارزش آفرین سرمایهگذاری شود، به هدر رفته و با دید کلان تأثیر منفی روی شاخصهای کلان اقتصادی خواهد گذاشت.
اینکه شرکتها منابع تأمین مالی خود را چگونه بین بدهی و حقوق صاحبان سهام تقسیم کنند، موضوع مطالعات زیادی را در طول سالهای گذشته به خود اختصاص داده است. از نظریههای مولر و مودیلیانی تا نظریه هزینه ورشکستگی، همگی در پی این موضوع بودهاند. اگر به گونه دیگری به ساختار سرمایه شرکتها نگاه شود و ظرفیت مالی یا جریان نقدی شرکتها در ایجاد بدهی مبنای تعیین ساختار سرمایه در نظر گرفته شود، موضوع ظرفیت بدهی مطرح شده و میتوان با این نگاه به گونهای دیگر این مسئله تاریخی مالی را حل کرد - سعیدی و آبشت، . - 1392
چگونگی نهادینه کردن خلاقیت و نوآوری و هماهنگ کردن آن با اهداف سازمانی جهت تدوین و به خصوص اجرای استراتژیهای رقابتی مؤثر در سازمان؛ مسألهای حائز اهمیت خواهد بود. اکثر سازمانها نوآوری را مزیتی رقابتی و مدیریت نوآوری را امری اجتناب ناپذیر میدانند و حتی صاحبنظران معتقدند که نوآوری رمز بقای سازمان است. امروزه ثبات در محیط کار، جای خود را به بی ثباتی و عدم اطمینان داده است و صنایع سنتی و قدیمی که جای خود را به انواع جدید و توسعه یافته آن داده است.
فرصتی برای استفاده از مهارتهای قدیمی نمی گذارد و در حقیقت آینده را با تهدیدها و فرصتها مواجه ساخته است، زیرا هر اختراع و نوآوری، تغییری را پدید میآورد که میتواند به نوبه خود فرصتی را برای کسانی به وجود آورد که بتوانند از این فرصت استفاده بهینه کنند. مؤسسات و سازمانهای تولیدی و خدماتی باید این امر مهم را تشخیص داده و به طور مداوم کالاها و خدمات جدید را ارائه دهند، یا در جهت بهبود آن بکوشند.
خلاقیت و نوآوری با توجه به ماهیتش بر ناشناختهها دلالت دارد و با خود ریسک را به همراه میآورد که البته ممکن است نتایج رضایت بخشی را باتوجه به مقادیر سرمایهگذاری شده در آن، به وجود نیاورد. باوجود این، قصور سرمایهگذاری در ایجاد آن ممکن است شرایط خاصی را فراهم آورد که به ناکامی سازمان منجر شود. از این رو محققان و نظریه پردازان بسیاری بر اهمیت توجه به این موضوع تأکید کردهاند - فرنودیان، . - 1370
-1-1 مبانی نظری و پیشینه پژوهش
از آنجایی که واحدهای تجاری در معرض تغییرات، تحولات و پیشرفتهای گوناگون محیط داخلی و محیطهای بیرونی هستند و برای اینکه بتوانند به هدفهای خود دست پیدا کنند به ناچار میبایست سازگاری، انطباق و انعطافپذیری منطقی، عاقلانه و دانایی محور را با مصادیق و واقعیتهای علمی و عملی نه ذهنی را به طور سنجیده در سازمان عملیاتی نمایند. علاوه بر این سبک زندگی، انتظارات، تغییرات اجتماعی و دهها مؤلفه دیگر در درون سازمان دخالت دارند که بیتوجهی نسبت به آنها سازمان را از بقاء و پویایی و موفقیت دور میسازد. اندازه شرکتها نیز به عنوان یکی از عوامل بسیار تأثیرگذرار بر روی چرخه عمر شرکتها میباشد.
هر چقدر اندازه شرکتها بزرگتر باشد، به همان نسبت امکان افزایش چرخه عمر شرکتها در بازههای زمانی بلندمدت وجود دارد . - Dhaliwal et al., 2016 - مدیران با توجه به سیاستهای بلندمدت شرکتها اقدام به افزایش کیفیت سود مینمایند. مدیران با توجه به افزایش کیفیت سود به دنبال افزایش چرخه عمر عملیاتی شرکتها میباشند . - Bekaert et al., 2012 - مدیران در راستای افزایش سودآوری شرکتها، چرخه عمر شرکتها را افزایش داده و در نهایت به بازده سهام بالاتری دست پیدا خواهند کرد.
- Habib & Hasan, 2017 - سرمایهگذاران و سهامداران با توجه به سیاستهای بلندمدت و با توجه به ملاکهایی که در ارتباط با سرمایهگذاری خود دارند، چرخه عمر شرکتها را مورد سنجش خود قرار داده و بر مبنای متغیرهای تأثیرگذار، تصمیمگیری نهایی خود را در ارتباط با انجام یا عدم انجام سرمایهگذاری در سهام شرکتهای مدنظر خود را مینمایند . - Bekaert et al., 2012 - ظرفیت وامگیری در طول بازههای زمانی کوتاهمدت بر بازده حقوق صاحبان سهام شرکتها تأثیر گذاشته و با افزایش یا کاهش فرصتهای رشد میتواند باعث افزایش یا کاهش میزان سودآوری شرکتها شود.
- Dhaliwal et al., 2016 - چرخه عمر در راستای دستیابی به اهداف بلندمدت شرکتها که همان کسب سودآوری میباشد، طوری تنظیم و طراحی خواهد شد که بر روی ظرفیت وامگیری شرکت تأثیر بسزایی بگذارد - Fama . - & French, 2016 نسبت اهرم مالی با توجه به معیارهای از قبل تعیین شده نوسانات مختلفی را در طول بازههای زمانی مختلف تجربه مینماید. هر چقدر نوسانات نسبت اهرم مالی در راستای ظرفیت وامگیری باشد، به همان نسبت چرخه عمر شرکتها را تحت تأثیر منفی قرار خواهد داد.
- Herskovic et al., 2016 - هر چقدر درآمد شرکتها افزایش پیدا کند، به همان نسبت میزان سود تقسیم شده بین سهامداران افزایش پیدا کرده، بنابراین باعث افزایش چرخه عمر شرکتها خواهد شد. یکی از عوامل که بر روی چرخه عمر شرکتها تأثیر بسزایی میگذارد، کارایی نوآوری شرکتی میباشد. عدم تقارن اطلاعاتی از عوامل مختلفی مانند نوسانات اهرم مالی و کاهش یا افزایش سود تأثیر میپذیرد. هر چقدر کارایی نوآوری شرکتی افزایش پیدا کند، به همان نسبت چرخه عمر شرکتها تحت تأثیر مثبت یا منفی قرار خواهد گرفت.
عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان یکی از معیارهایاست که تحت تأثیر مثبت یا منفی قرار خواهد گرفت. عدم تقارن اطلاعاتی به عنوان یکی از معیارهایی است که تحت تأثیر سیاستهای بلندمدت سودآوری قرار گرفته و در برخی موارد عدم تقارن اطلاعاتی ممکن است باعث بروز یک تنش بین سهامداران و سرمایهگذاران و مدیران شود . - Fama & French, 2016 - عدم تقارن اطلاعاتی بر چرخه عمر شرکتها تأثیر گذاشته اما از فرصتهای رشد تأثیر بسزایی گرفته و در برخی موارد اندازه شرکت میتواند باعث ایجاد یک نوع تداخل بین کارایی نوآوری شرکتی و نوسانات اهرم مالی بنابراین، عدم تقارن به عنوان یکی از ملاکهای تصمیمگیری سرمایهگذاران در ارتباط با انجام یا عدم انجام سرمایهگذاران در سهام واحدهای تجاری محسوب میشود. سرمایه-گذاران با توجه به عدم تقارن اطلاعاتی اطلاعاتی و با توجه به چرخه عمر شرکت، فرصتهای رشد را شناسایی کرده و در نهایت با توجه به معیارهای بازده حقوق صاحبان سهام اقدام به انجام سرمایهگذاری در شرکتهای مذکور مینمایند.