بخشی از مقاله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی اثر چرخهی عمر شرکت بر روی هزینهی حقوق صاحبان سهام است. درک و آگاهی از ماهیت چرخهی عمر به شرکتها در بهره برداری و استفاده از منابع ارزشمند در بهترین و مناسبترین راه برای باقی ماندن در مزیت رقابتی کمک میکند. نتایج مطالعات نشان میدهد که شرکتها در مراحل مختلف چرخهی عمر ، سطوح مختلفی از منابع پایه و اساسی - سرمایهی مالی،منابع فیزیکی،منابع انسانی، دانش فنی و مهارت و... - ، مزیتهای رقابتی ،عدم تقارن اطلاعات و ریسک و ...دارند و از اینرو هزینهی حقوق صاحبان سهام شرکت بطور سیستماتیک در سراسر چرخهی عمر شرکت متفاوت است. خصوصا اینکه هزینهی حقوق صاحبان سهام در مرحلهی معرفی و افول بیشتر و در مراحل رشد و بلوغ کمتر میباشد. بنابراین،بررسی ارتباط بین چرخهی عمر شرکت و هزینهی حقوق صاحبان سهام، باید به مدیران برای درک و فهمیدن اثر چرخهیعمر در هزینههای تامین مالی شرکتها کمک کند و از اینرو این مطالعه دارای پیامدهایی برای برنامهریزی استراتژیک میباشد.
واژههای کلیدی: هزینهی حقوق صاحبان سهام، چرخهی عمر شرکت، الگوی جریانهای نقدی،مزیت رقابتی،عدم تقارن اطلاعات
-1 مقدمه
امروزه یکی از مباحث مهم در جوامع مختلف ، بحث توسعهی اقتصادی است که تحقق آن به یکی از اهداف اصلی دولتمردان و سیاستگذاران تبدیل شده است. برای دستیابی به چنین هدفی ، باید سازوکارهایی وجود داشته باشد تا بتواند سرمایهی راکد و اندک را به به سمت تولید و تجارت هدایت کند. در این میان بازارهای مالی و در راس آنها ، بورس اوراق بهادار بهترین ابزار به شمار میروند. افراد در این بازارها ، بر اساس اطلاعات یا به عبارتی از طریق تحلیلهای تکنیکی و بنیادی تصمیمگیری میکنند و اغلب مطالعات نشاندهندهی موثربودن متغیرهای اقتصادی در این تحلیلها است - نوروش و همکاران،. - 1386
مطالعات نشان میدهد که چرخهی عمر شرکت از جمله مواردی است که باید در تجزیه و تحلیل فعالان بازار مورد توجه قرار گیرد - پیری و همکاران،. - 1390 نظریهی چرخهی عمر شرکت نشان میدهد که شرکتها همانند موجودات زندهای هستند که از یک سری الگوهای قابل پیشبینی برای توسعه پیروی میکنند و منابع ،قابلیتها ، استراتژیها ، ساختارها و عملکرد شرکت با توجه به مراحل توسعه مربوطه بسیار متفاوت است - منظور حسن و همکاران،. - 2014 نظریهی چرخهی عمر، الگویی مدیریتی به همراه پارامترها ، دستور العملها و ابزارهای تشخیصی است که ارزیابی انتقال شرکت از یک مرحله به مرحله بعد را فراهم میکند. بنابراین،درک وآگاهی ازماهیت چرخهی عمر، به شرکتها در بهرهبرداری و بکار بردن منابع ارزشمند در بهترین و مناسبت ترین راه کمک میکند که به منظور بهبود عملکرد جهت رسیدن و حفظ مرحلهی نخست عمر است - آدیزس،. - 1979
مفهوم هزینهی حقوق صاحبان سهام دارای اهمیت فوق العادهای در پژوهشهای حسابداری و امور مالی میباشد. این مفهوم غالبا در برآورد صرفریسک ، تعیین ارزش شرکت ، بودجهبندی سرمایه و شیوههای مدیریت سرمایهگذاری استفاده میشود. هزینهی حقوق صاحبان سهام به عواملی از جمله اصول اقتصادی یک شرکت، پویاییهای صنعت و شرایط کلی اقتصاد ملی،بستگی دارد. تحقیقات قبلی عوامل مختص به شرکت را به منظورتعیین هزینهی حقوق صاحبان سهام شامل اندازه، اهرم مالی ،قدرت مالی، سطح افشاء، و ریسک کلی شرکت ، نشان میدهد.اگر منابع پایه واساسی و مربوط به مزایای رقابتی شرکت در سراسر چرخهی عمر متغیر باشد، تقاضای سرمایهگذار برای صرف ریسک نیز بر همین اساس متفاوت است.
این دو تحقیق باهم ، پیامدهای مهم چرخهی عمر شرکت به منظور جذب سرمایهگذاران را نشان میدهد که در نهایت باعث افزایش نقدینگی سهام و کاهش هزینهی حقوق صاحبان سهام است - منظورحسن وهمکاران،. - 2014بنابراین،این تحقیق با بررسی ارتباط بین چرخهی عمر شرکت و هزینهی حقوق صاحبان سهام کمک برای پاسخ به این سوال که چگونه و چطور هزینهی حقوق صاحبان سهام با تغییر در مرحلهی چرخهی عمر شرکت تغییر میکند به حجم مطالعات در این زمینه کمک شایانی میکند. تلاش و هدف ما در این مطالعه جبران کاستی در مطالعات و افزایش درکی از نقش چرخهی عمر شرکت در سیاستهای اصلی مالی است .
همچنین این مطالعه پیامدهای مهم چرخهی عمر شرکت به منظور جذب سرمایهگذاران را نشان میدهد. بنابراین، بررسی ارتباط بین چرخهی عمر شرکت و هزینهی حقوق صاحبان سهام،باید به مدیران برای درک و فهمیدن اثر چرخهی عمر در هزینههای تامین مالی شرکتها کمک کند و ازاینرو این مطالعه دارای پیامدهایی برای برنامهریزی راهبردی میباشد. در واقع هزینهی حقوق صاحبان سهام میتواند کانال و رابطی باشد که از طریق آن بازارهای رقابتی شرکت را در رسیدن وحفظ مرحلهی بلوغ در چرخهی عمر تشویق میکند .بنابراین مطالعه و بررسی اثر چرخهی عمر شرکت بر هزینهی حقوق صاحبان سهام در کشور ما میتواند گامی اساسی درراستای ایجاد بستر مناسب برای تحقیقات آینده باشد. بنابراین این موضوع از نظر ما از اهمیت زیادی برخوردار است .
-2 مبانی نظری
یکی از ویژگیهای بارز اقتصادی شرکتها، چرخهیعمر متفاوت آنها میباشد. طبق تئوری چرخهیعمر، شرکتها در مراحل مختلف چرخهیعمر از نظر مالی و اقتصادی دارای نمودگرها و رفتارهای خاصی هستند ، بدین نحو که ویژگیهای مالی و اقتصادی یک شرکت تحت تاثیر مرحلهای از چرخهیعمر است که شرکت در آن قرار دارد - بیسکی،. - 2007 شرکتهایی که در مراحل مختلفی از چرخهیعمر میباشند، در توانایی تهیهی سرمایه از بازار با یکدیگر متفاوت هستند - برگر،. - 1998 بر مبنای این نظریه، شرکتها دارای چرخهی عمر بوده و از طریق گذراندن یک سلسله مراحل و تغییرات متوالی و معین در طی زمان تکامل می یابند - رضایی،. - 1392 محققان در تحقیقات خود بیان میکنند که مراحل چرخهی عمر، عامل شرطی بسیار مهم و مؤثری بر عملکرد واحد تجاری میباشد - رحیمیان،. - 1389 بنابراین، آگاهی از مرحلهای که شرکت در آن قراردارد به استفادهکنندگان اطلاعات حسابداری امکان میدهد تا ارزیابی بهتری از اطلاعات مالی شرکت، نیازهای جاری و آتی آن و نیز قابلیتهای مدیریت به عمل آورند - حقیقت،. - 1385