بخشی از مقاله
چکیده
برای بالا بردن سطح سرانه مطالعه کشور یکی از مهم ترین اقشار جامعه و تاثیر پذیرین افراد جامعه کودکان و نوجوانان هستند که می توان با برنامه ریزی و کمک اولیا و معلمین و دیگر نهادهای زیربط برای آن سرمایه گذاری نمود. ایجاد عادت خود آموزی در تک تک افراد جامعه باید ابتدا از کودکان حتی دوره قبل از مدرسه توسط اولیا آغاز شود. در ابتدا باید به این سوال جواب دهیم آیا عادت به مطالعه اکتسابی است ؟ عده ای از والدین تصور می کنند و .... پژوهش های تعلیم و تربیت ثابت کرده اکتسابی است . چرا کودکان و نوجوانان باید مطالعه کنند؟ در این مقاله جواب هایی به این سوال به طور مختصر داده شده است از جمله : مطالعه راهی برای جبران کمبود وقت در کلاس روش های صحیح تندخوانی را به بچه ها آموزش دهیم .تاثیر مطالعه در دوران کودکی و نوجوانی پایدار است. در این مقاله ذکر می شود که مطالعه باعث آرامش روحی و لذت معنوی کودک و نوجوان می شود. مدرسه دومین محیط مهم و تاثیر گذار روی کودک و نوجوان است . هر آن کس که با کتاب ها آرامش یابد راحتی و آسایش از او سلب نمی گردد . حضرت علی - ع -
نکات کلیدی: نحوه مطالعه ، سازگاری و ایجاد شرایط برای کودکان و نوجوانان
مقدمه
کتاب یکی از مهم ترین ابزارهای فرهنگی است که در طول قرن های متمادی ، همواره عامل مهمی در تضمین رشد و پویایی جوامع بشری بوده و با وجود رشد روز افزون رسانه ها و ابزارهای پیشرفته دیگر ، همچنان جایگاه خاص و یگانه ی خود را حفظ کرده است. میزان توجه به کتاب و کتابخوانی ، نشانگر رشد فرهنگی و ملی هر کشور است و هم چنین بی توجهی به کتاب و کتابخوانی یک بیماری فرهنگی و اجتماعی به حساب می آید که ناشی از فراگیر نشدن فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در بین اقشار گوناگون مردم یک جامعه است و می تواند در دراز مدت ضربه های جبران ناپذیری به فرهنگ کشور وارد کند. علل موفقیت کشورهای پیشرفته ی جهان مبین این واقعیت است که بخش عظیمی از این موفقیت ها مرهون توجه به نسل نوجوان و جوان آن کشورها و سرمایه گذاری در جهت رشد و شکوفایی استعدادهای آنان بوده است . زیرا کودکان و نوجوانان همیشه به عنوان عظیم ترین سرمایه ها و ذخایر معنوی کشور مطرح هستند.
بر همین اساس و با توجه به جوان بودن جمعیت کشورما ، آموزش دادن و آگاهی بخشیدن به چند میلیون کودک ، نوجوان این مرز و بوم یکی از شالوده های اساسی در تحقق توسعه و پیشرفت همه جانبه کشور سرفراز ایران می باشدنقطه آغاز این حرکت عظیم فرهنگی ، آشنایی با والدین ، مربیان و دست اندرکاران مسائل تعلیم و تربیت با نقش و اهمیت کتاب در زندگی فردی و اجتماعی انسان و آگاهی آنان از روش های مختلف ایجاد روحیه کتاب و کتابخوانی در کودکان و نوجوانان است . براساس سال ها تجربه ی همکاری با معلمان و مربیان و برخورد با دانش آموزان کلی گویی در این زمینه نمی تواند برای دست یابی به نتایج مورد نظر کمک موثری باشد. بنابراین باید از روش های اجرایی ساده و راهکارهای عملی همراه با ذکر جزئیات به صورت کاربردی و قابل استفاده برای همه ارائه شود.
چرا کودکان و نوجوانان باید مطالعه کنند؟
شاید برای بعضی این سوال پیش آید که مطالعه و کتابخوانی ، چه نقش اساسی در زندگی کودکان و نوجوانان دارد ، که این همه برآن تاکید می شود؟ دستیابی به این سوال شرایط مناسب برای مطالعه کودکان و نوجوانان است. کتاب و مطالعه ، عاملی برای شناخت و رشد دینی ، فرهنگی ، اخلاقی و اجتماعی انسان است با کتابخوانی ، انسان ساخته می شود ، رشد می کند و برای حرکت آماده می شود. آیین مقدس اسلام درباره ی فراگیری علم و دانش ، سفارش فراوان نمونده و آن را عاملی برای رشد ، پویایی و تعالی جامعه برشمرده است. مطالعه و کتابخوانی علم و آگاهی
کودکان و نوجوانان را افزایش می دهد ؛رشد و تعالی جامعه ، تا حد زیادی به میزان علم و آگاهی افراد آن از علوم ، فنون و مسائل مختلف بستگی دارد.
کودکان و نوجوانان نیز در مسیر آمادگی برای زندگی فردا به علم و آگاهی در زمینه های گوناگون نیاز دارند و مطالعه ی کتاب این امکان را به آنان می دهد. آنان در هر زمینه ای که به اطلاعات و آگاهی نیاز داشته باشند ، می توانند از کتاب بهره گیرند و هر چه بیشتر مطالعه کنند ، از آگاهی بیشتری برخوردار می شوند.مطالعه باعث پیشرفت تحصیلی کودکان و نوجوانان است .مطالعه غیر درسی ، باعث بالا رفتن سطح فکر و فعال شدن ذهن کودکان و نوجوانان است . وقتی سطح فکر دانش آموزی بالا رفت و ذهن او از تنبلی رست و فعال شد ، امکان فراگیری درس های مدرسه برایش بهتر فراهم می شود ، یعنی ذهن او آمادگی بیشتری را برای فراگیری ریاضی ، ادبیات و تاریخ و... خواهد داشت و این مطلبی است که تجربه آن را بارها ثابت کرده است.
مطالعه صحیح ، زمینه سازی تفکر و خلاقیت کودکان و نوجوانان است.کودکی که به مطالعه می پردازد ، در کتاب ها با سرزمین و زمان های مختلف برخورد کرده و با علوم جدید آشنا می شود. اگر او را تشویق کنیدو از او سوالاتی کنید که به عمق مطالبی که می خواند پی ببرد به طور حتم متفکری بارخواهد آمد . شخصیت های داستان ها ، جزئی از دنیای واقعی کودک می شوند و دوستان به او به حساب می آیند. او درباره ی قهرمان های داستان ها خواب می بیند و در خیال خود پردازیهایش مسائل و مشکلات آن ها را حل می کند. خواندن داستان های مختلف موجب شکل گرفتن ارزش های گوناگون در ذهن کودک می شود.
او را رشد می دهد و احترام به دیگران را در او شکل می دهد. رضایتی که کودک از مطالعه به دست می آورد او را متکی به خود بارخواهد آورد.سوال هاییی که در اثر مطالعه برای کودک مطرح می شود و مقایسه هایی که او بین مسائل مختلف می کند در مجموع موجب می شود که اوفردی خلاق بار آید. مطالعه راهی برای جبران کمبود وقت در کلاس و مدرسه است معمولا زیاد بودن تعداد دانش آموزان و کمبود وقت ، امکان ارتباط مستمر معلمان و مربیان را با آن ها محدود می کند مسئولان نمی توانند مسائل مورد نیاز دانش آموزان را در فرصت های کوتاه مدرسه ای ، آموزش دهند.