بخشی از مقاله
چکیده
امروزه یکی از بزرگترین دغدغه های والدین،تحصیلات و کسب موفقیت دانشگاه ی فرزندان و در نتیجه ساختن آینده ای مطمئن از نظر جا یگاه اجتماعی و اقتصادی برای آنها می باشد.لیکن پیش فرضهای نادرست در انتخاب مسیر صحیح،باعث میگردد که فرزندان یا توان پیمودن راه مورد نظر را تا انتها نداشته باشند و یا طی مسیر آنها با چنان سرخوردگی و دلزدگی همراه باشد که حاصل سالها هز ینه کرد جسمی،روحی،مالی و زمانی اولیا چیزی نباشد بجز مشتی کاغذ پاره که ه یچ نقش موثری در تامین نیازهای آتی جوانان دلبندمان نخواهد داشت .بنابراین راهگشای اخذ تصمیمات درست،داشتن شناخت بهتر از راههای پیش روی دانش آموزان می باشد.
هدف از این نوشتار،که بر محورهای گردآوری اطلاعات، تحلیل میدانی با مطالعات کتابخانه ا ی و تطبیق استوار است، به بررسی راهکارهای علاقه مند نمودن هنرجویان و دانش آموزان به مطالعه و کتابخوانی پرداخته شده است .در این تحقیق،هنرجویان سال سوم مکانیک موتورهایی دریایی هنرستان شهید کلانتری محمودآباد به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده و برای انجام این تحقیق از روشهای مختلف ابزاری مانند ایجاد انگیزه در هنرجویان،تدریس فعال،پرسشنامه، کتابخانه کلاسی،مسابقات کتابی و ....استفاده شده است .تا بفهم، علت بی انگیزگی مطالعه و کتابخوانی هنرجو یان کلاسم چیست؟
چگونه می توانم انگیزه هنرجویانم را به مطالعه کتب غیردرسی تخصصی دریایی برای آینده دریانوردی شان بهبود ببخشم ؟به همین سبب در پی کشف دلایل آن برآمدم که مشکل از کجاست؟باتحقیق و مطالعه توانستم به برخی عوامل و دلایل دست یابم.یافته های تحقیق بیانگر این است که استمرار خدمات آموزشی و انگیزشی در نظام آموزش و پرورش به صورت مناسب و افزایش سواد و دانش نیروی انسانی در جامعه باعث عادت بهمطالعه و پژوهش در میان دانش آموزان میگردد و این امری ضروری می باشد ،این در حالیست که متاسفانه در حوزه آموزش و پرورش،اهمیت چندانی به افزایش سرانه مطالعه و انگیزه دانش آموزان بویژه هنرجویان نشده است .
کلمات کلیدی: فرهنگ،کتابخوانی،مطالعه،آموزش و پرورش، انگیزه
- 1 مقدمه
زندگی در دنیای امروز،زندگی در دنیای اراده است و سعادت و شقاوت هر انسانی به اراده همان انسان رقم می خورد .با اراده و عزم راسخ خود به طرف علم،عمل و کسب دانش و بینش حرکت نمایید که زندگی زیر چتر علم و آگاهی،آن قدر شیرین و انس با کتاب و قلم و اندوخته ها آن قدر خ اطره آفرین و پایدار است که همه تلخی ها و ناکامی های دیگر را از یاد می برد .بشریت با همه پیشرفتهایش در علوم و فنون،هنوز در گهواره طفولیت دانش است و تا رسیدن به بلوغ کامل راه طولانی در پیش است.امیدوارم ملتهای اسلامی و ملت بزرگ ایران با یک تحرک فرهنگی گسترده ب توانند مسلمانان را از فقر و تنگناهای علمی درآورند.جملات زیبای فوق ،آخرین پیام بزرگ مرد تاریخ معاصر حضرت امام خمینی - ره - بود که در آخرین سال زندگیشان - سال تحصیلی - به مناسبت آغاز سال تحصیلی 67-68 خطاب به دانش آموزان کشور بیان نمودند .
این عبارات به عنوان طلایه م طلب اهمیت علم و دانش و مطالعه را بیش از پیش نمایان می سازد . کسی که با این دنیای زیبا و زندگی بخش کتاب ارتباط ندارد بی شک از مهم ترین دستاورد انسانی و نیز بیشترین معرفت الهی و بشری محروم است . - بهرامی، - 1395برخی صاحب نظران برآنند که آموزش و پرورش به جای انبار کردن معلومات در ذهن هنر جویان، شایسته است به تقویت حس کنجکاوی و پرسشگری آن ها بپردازد و افرادی خلاق و پژوهشگر تربیت نماید و این روش، بسی زیباتر خواهد بود؟معیار تعلیم و تربیت باید فراتر از حافظه محوری و انباشتن حافظه هنر جویان باشد - صفری، - 1395و البته با تغییراتی که مطابق سند تحول بنیادین در کتب درسی اتفاق می افتد،آموزش و پرورش به سمت پرورش افرادی کنجکاو و پژوهشگر که موجب استقلال و سربلندی کشورمان خواهد شد در حرکت است.
به هرحال، باید تلاش کرد هر لحظه و در هر دوره ای به مجهولات وپرسش های دانش آموزان افزود و چنان طرحی انداخت که دانش آموزان در هیچ مرحله ای خود را از تحصیل و مطالعه فارغ نبینند و آن را بگویند باید تا بدانجا رسید.بطور کلی بایستی در دانش آموزان مساله و پرسش ایجاد کرد و با ایجاد انگیزه و رغبت در وجودشان، باعث حرکت و پویایی آنها به سمت رسیدن به روشنایی علم و معرفت شد؟خداوند متعال در وجود تمام انسان ها میل و انگیزه کمالجویی را قرار داده است و رسیدن به کمال میسر نخواهد بود جز با کسب معرفت و دانش و این مهم نیز دست نخواهد داد مگر با تلاش، همت و تحمل سختی ها.بزرگان علم و فلسفه بر این نکته تاکید دارند که عظمت علم و دانش هر انسانی به اندازه مجهولاتی است که طرح می کند و نه معلوماتی که حفظ میکند”میر محمدلو،. - 1395
- 2 اهداف تحقیق
کتاب دریچه ای است به سوی جهان شگفت انگیز علم و معرفت و مطالعه راهی است بسیار ساده و عملی برای پرورش استعدادهای خداداد انسان و آموزش علوم و فنون که او را در مسیر رشد و تکامل راهنمایی کند . عادت به مطالعه باید از دوران طفولیت انسان شروع شود . یکی از عوامل برانگیزاننده در امر مطالعه حس کنجکاوی است . اگر مطالعه برای انسان به صورت وظیفه جلوه گر شود رغبت به مطالعه هم کم می شود . در حالی که با برانگیختن حس کنجکاوی چه بسا شخص با حوصله فراوان آن را پی گیری کند و به آن اهمیت دهد.عوامل مختلفی در امر کتاب و کتابخوانی و توسعه فرهنگ و مطالعه در میان کودکان و نوجوانان ما دخیل هستند . - بهرامی، - 1390، برای این که بتوان راهکارهای عملی توسعه کتابخوانی درمیان کودکان و نوجونان راشناخت و به کار برد بایستی عوامل تاثیر گذار بر کتابخوانی و نقش هر کدام در این مقوله را شناخت و روشن نمود.
کتابخوانی برآیندی از مجموعه عوامل است . این عوامل به طور عمده شامل خانواده فرد، مدرسه و محیط آموزشی است. خانواده کوچک ترین وا حد اجتماعی است که هم در بودن و هم در شدن کودکان نقش اساسی دارد و همه فعالیت های تربیتی از خانواده شروع می شود. محیط و شرایط خانواده و روش تربیتی و آموزش والدین نقش بسزایی در انس کودک با کتاب دارد . کودکی که با کتاب آشنا می شود برای همیشه از همنشینی و دوستی با کتاب لذت خواهد برد . عادت به مطالعه یک امر اکتسابی است و کودک این رااز والدین خود می آموزد . بی شک در خانواده هایی نمی شود نباید انتظار داشت که فرزندان اهل مطالعه و کتاب باشند .خانواده عامل بسیار موثری در ایجاد عادت به مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی است .محیط و شرایط خانواده روش تربیتی و آموزشی والدین طرز تفکر و نگرش والدین در رابطه با مطالعه و کتابخوانی وجود کتب و نشریات قابل دسترس و همچنین سطح اقتصادی و پایگاه اجتماعی خانواده نقش بسزایی در تقویت عادات مطالعه و کتابخوانی دارد - آقازاده،. - 1391
