بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
هر نوشته بايد پس از نگارش از جهات گوناگون چون محتوا، زبان،دقت، نظم و آراستگي، علائم نگارشي، غلط هاي املايي و …بازبيني شود.به اين بازبيني در اصطلاح« ويرايش»يا « ويراستاري» و به كسي كه اين كار را انجام مي دهد « ويراستار» مي گويند.
ويرايش هر نوشته معمولاً پس از نگارش صورت مي گيرد، زيرا در هنگام نوشتن، تمام نيروي نويسنده صرف تفكر، ارتباط منطقي جملات و ثبت تفكر بر روي كاغذ مي شود .
پس از اين مرحله است كه نوشته بازخواني و بازبيني مي شود.
اسلاید 2 :
يكي از علل كم نويسي آن است كه افراد گمان مي كنند وقتي مي نويسند خطاهاي آن ها باعث بي آبرويي شان مي شود. گروهي نيز از اين كه مبادا نوشته ي آنها نادرست باشد يا ديگران از ايشان خرده بگيرند نمي نويسند، چنين گماني خطاست.
نوشته در مرحله اول تنها حاصل انديشه و تفكر است، پس بي درنگ بايد بر روي كاغذ آيد.
بعد از آن است كه بايد خطاهاي دستوري، نگارشي را اصلاح كرد،حشو و زوايد را زدود و عبارت هاي پريشان و دراز را سامان داد.
حال بار ديگر به نامه بعدي وانواع كاستي ها و نادرستي هاي آن دقت و توجه كنيد.
ما براي ويرايش اين نامه، دواقدام اساسي انجام داديم:
اسلاید 3 :
باسمه تعالي
رييس محترم شركت تعاوني مصرف
با احترام به عرض مي رساند، اين جانب حسينعلي احمدي با توجه به سوابق خود در آن سازمان(مدارك پيوست) درخواست بازگشت به شغل قبلي خود را در بخش فروش دارم.چنان چه تلفني نيز به استحضار حضرت عالي رسيد، از رفتار گذشته ي خود پشيمانم و عذر مي خواهم.
خواهشمند است در صورت امكان به درخواست ادامه ي كار اين جانب ترتيب اثر داده تا دوباره در جمع شما حاضر شوم.
با تشكر حسينعلي احمدي
اسلاید 4 :
با مقايسه اين دو نامه در مي يابيم :
1 - برخي از كلمات از نظر رسم الخط يكسان نبودند كه از اين جهت اصلاح شدند:
بسمه تعاليß باسمه تعالي
اينجانبß اين جانب
بعرضß به عرض ميرساندßمي رساند
حضرتعاليß حضرت عالي
2 - غلط هاي املايي اصلاح شدند:
استحظارßاستحضار درخاستßدرخواست
اسلاید 5 :
3 - برخي جمله ها از نظر دستوري نادرست به كار رفته بودند،مثلاً« را» نشانه مفعول بايد به دنبال مفعول به كار
مي رفت، همچون:
شغل قبلي خود در بخش فروش راß شغل قبلي خود را در بخش فروش
برخي فعل ها بدون قرينه حذف شده بودند،مثل:
ترتيب اثر تا دوباره…ß ترتيب اثرداده تا دوباره…
نام و عذر مي خواهمß نادم بوده و عذر مي خواهم
برخي فعل ها نادرست به كار رفته بودند،مثل: رساندمßرسيد
4 - برخي از كلمات در نامه زائد بودند
مثل سوابق گذشته،زيرا سوابق(جمع سابقه) به معني گذشته است كه كاربرد يكي كافي است
5 - به جاي برخي از كلمات بيگانه معادل مناسب فارسي استفاده كرديم،مثل:
نادم ß پشيمان محترماًß با احترام.
اسلاید 6 :
الف) آراستگي ظاهري و نظم و ترتيب بخشيدن به نامه (ويرايش فني)
ب)اصلاح جنبه هاي دستوري و نگارشي(ويرايش زباني)
در اصطلاح ويراستاري به عمليات گروه « الف » ويرايش فني و به
عمليات گروه «ب » ويرايش زباني مي گويند. نوع سومي از ويرايش نيز
وجود دارد كه شامل اصلاح مطالب تخصصي يك متن
مي شود.
براي مثال اگر متني در خصوص مسائل مربوط به
كشاورزي است يا صنعت، لازم است پس از نگارش توسط يك متخصص
در رشته مربوطه مورد بازبيني قرار بگيرد و معايب
علمي آن اثر اصلاح شود. اين نوع ويرايش را ويرايش تخصصي مي گويند.
اسلاید 7 :
ويرايش فني: شامل اصلاح بندها(پاراگراف، نشانه گذاري، كاربرد شيوه املا، يك دست كردن رسم الخط، اصلاح شكل ظاهري يك نوشته)
ويرايش زباني: شامل اصلاح خطاهاي دستوري،نگارشي، اصلاح واژگان و تعابير، اصلاح ساختار جملات، اصلاح خطاهاي منطقي.
ويرايش تخصصي:شامل اصلاح معايب تخصصي و فني يك متن.
اسلاید 8 :
اين نوع ويرايش بيشترشكل صوري و ظاهري دارد و به نوشه نظم و آراستگي مي دهد. با ويرايش فني، شكل اثر تغيير قابل توجهي مي كند.
در ويرايش فني به انجام كارهاي زير مي پردازيم.
1- تنظيم بندها
2- نشانه گذاري
3- يك دست كردن شيوه خط فارسي
4- يك دست كردن و اصلاح املاي كلمات
ويراستار بسته به نوع اثر ( نامه ي اداري، اثر تأليفي،ترجمه، تصحيح انتقادي و …) در ويرايش فني كارهاي ديگري نيز انجام مي دهد.مانند:
.1تنظيم پانوشت ها و ارجاعات
.2اعراب گذاري و آوانگاري متن
.3تنظيم فرمول ها،قواعد كاربرد اعداد، نقشه ها، تصاوير
.4درجه بندي عنوان ها و فصول اصلي و فرعي
اسلاید 9 :
به شكل سمت راست نگاه كنيد به هر قسمت اين تصوير(در نوشته بند) يك بند گفته مي شود.
پس توجه داشته باشيد كه:
جملاتي را كه همبستگي معنايي بيشتري با هم دارند در يك بند قرار دهيد.
بندهايي را كه با بند قبلي ارتباط بيشتري دارند در كنار هم قرار دهيد.
هر بند جديد را از سر سطر شروع كنيد.
آغاز هر بند اندكي(حدود يك سانتي متر) تورفتگي داشته باشد.
اسلاید 10 :
- در پايان هر بند علامت پايان جمله را قرار دهيد. براي آن كه بتوانيد بندهايي با موضوع واحد بنويسيد، بايد به موضوع هر بند و رابطه ي آن با بند ديگر توجه و دقت داشته باشيد.
- تقسيم نوشته به بندهاي مختلف باعث جلب توجه خواننده بر روي يك مسأله مي شود.پس درهر بند سعي كنيد به تبيين و تشريح يك موضوع بپردازيد و سعي كنيد مطالب اصلي را در همان سطرهاي اول هر بند بيان كنيد و بقيه بند توضيح و تشريح همان مطالب سطرهاي اول باشد.
- بدين ترتيب امكان تند خواني را براي خوانندگان خود فراهم مي آوريد. يعني خواننده با ديدن مطالب آغازين هر سطر، در مي يابد در آن بند چه مطالبي وجود دارد.معمولاًآخرين بند هر نوشته در حكم نتيجه گيري از نوشته است.
- با توجه به آن چه گفته شد، قبلاً يا هنگام نوشتن بايد فهرستي از مطالبي كه قرار است در يك نوشته طرح شود، تهيه كنيد و آن گاه هر موضوع را در يك بند جاي دهيم.مثلاً مي خواهيم گزارشي كوتاه از بازديد خود از حادثه بنويسيم. ابتدا طبق آنچه در گزارش نويسي خوانديم مطالب گزارش خود را فهرست مي كنيم.مثل علت بازديد/شرح واقعه/ علت حادثه/ خسارت ها/ پيشنهادها/ پايان نامه و آن گاه هر بخش را در يك بند بياوريد.