بخشی از مقاله
چکیده
در حال حاضر بیش از %50 جمعیت جهان در شهرها ساکن هستند. تراکم بالاي جمعیت در مراکز شهري، باعث افزایش انواع جرایم شهري و کاهش امنیت در جوامع شهري شده است. هدف این مطالعه بررسی وضعیت امنیت و عوامل طراحی و برنامه ریزي موثر بر امنیت و اراتباط متغیر امنیت با مسکن گزینی میباشد. پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است و اطلاعات مورد نظر به صورت مشاهده، تهیه نقشههاي ضروري و تکمیل پرسشنامه جمعآوري گردید و براي تحلیل آنها از نرمافزار SPSS استفاده شده است. حجم نمونه 365 خانوار میباشد که از جامعه آماري بافت فرسوده شهر زنجان انتخاب شده است. یافتههاي پژوهش نشان میدهد متغیر امنیت و عوامل طراحی و برنامه ریزي موثر بر امنیت در سطح متوسط بوده که با شرایط مناسب فاصله دارد. همچنین بر اساس یافتهها بین مسکنگزینی و امنیت رابطه معناداري وجود دارد. یعنی به هر میزان که در محله اي امنیت بالا باشد تاثیر مثبت در افزایش مسکنپذیري آن محلات خواهد داشت.
واژگان کلیدي: امنیت، بافت فرسوده، مسکنگزینی، شهر زنجان
1
مقدمه
نیاز به امنیت پس از نیازهاي فیزیولوژیکی انسان به عنوان یکی از ساختارهاي اساسی و پایهي تشکیل دهنده شخصیت فرد قلمداد می شود و تا زمانی که فرد در زندگی روزمره خود احساس امنیت نکند هیچ پیشرفتی در طول ساختار شخصیتی خود نخواهد کرد.علاوه بر این امنیت مقدمه لازم براي حیات سیاسی و اجتماعی دولت ها بشمار می آید وپیش نیاز هرگونه توسعه در زمینههاي گوناگون سیاسی، اجتماعی، اقتصادي، فرهنگی و علمی بوده، که تمامی کشورها در جهت رسیدن به این آرمان فعالیت می نمایند و براي تامین آن هزینه هاي زیادي متحمل می شوند
(کلاه چیان ،.(89 :1391 از گذشتههاي دور، همواره امنیت به عنوان یکی از دغدغه هاي جوامع بشري بشمار می آمده و به تعبیر برخی از اندیشمندان در این زمینه، یکی از دلایل اصلی دست شستن بشر از آزادي و حیات طبیعی و تن دادن به زندگی جمعی، همین بحث امنیت بوده است (ضرابی و شرفی،.(104:1391 گسترده و پیچیده شدن جوامع، موضوع امنیت ابعاد گسترده و پیچیدهاى به خود گرفته است. امنیت که یکی از اصلی ترین عوامل پایدارى جوامع امروزى به شمار می آید، همواره از بنیادى ترین نیازهاى بشر و مسئله وقوع انواع جرایم از مهم ترین مسائل جوامع بشرى بوده است که با افزایش و پیچیدگی جوامع شهرى، شرایط تامین این نیاز و برطرف کردن این مسئله نیز پیچیدهتر شده است. شناخت و کنترل امنیت در شهرها نگاه دقیق و همه جانبه اى را می طلبد تا بتواند ابعاد گوناگون امنیت را درك و به کشف ارتباط هاى پنهان میان آن ابعاد در سطوح مختلف بپردازد
(هدایتی و عباسی، 1388، .(178
اهمیت و ضرورت تحقیق
امنیت، مصونیت از تعرض و تصرف اجباري است. امنیت درمورد افراد به این معناست که مردم هراس و بیمی نسبت به حقوق و آزادي هاي مشروع خود نداشته و به هیچ وجه حقوق ایشان به مخاطره نیفتند و هیچ عاملی حقوق مشروع آنها را تهدید نکند.لزوم و ضرورت امنیت در جامعه به این مفهوم، از طبیعت حقوق بشري ناشی می گردد و لازمه حقوق و آزادي هاي مشروع، مصونیت آنها از تعرض و دور ماندن از مخاطرات و تعدیات امنیت است.مخاطره شامل هر نوع عوامل احتمالی است که منجر به نقض حقوق مشروع افراد می شود، درواقع امنیت عبارت است از:" جلوگیري از نقض و تعرض بالفعل" گاهی اوقات نیز امنیت در برابر احساس وحشت و خوف و خطر مطرح می شود(طاهري، .(4:1388 امنیت به روند توسعه و رشدهمه اقشار مردم کمک می کند و سرانجام به توسعه همه جانبه میانجامد.آسودگی خاطري که در سایه امنیت بروز می یابد، موجد رشد است. از نظر ویور، یکی از نظریه پردازان مکتب کپنهاگ،در شرایط اجتماعی و سیاسی کنونی جهان، امنیت اجتماعی مرجع امنیت ملی به حساب می آید. ویور، در رویکرد خود نقش مستقلی براي امنیت اجتماعی در کنار مقوله امنیت ملی قایل شده،
2
جامعه را به عنوان مرجع امنیت معرفی می کند. وي معتقد است امنیت اجتماعی نباید در کنار مقولاتی نظیر امنیت نظامی، اقتصادي، سیاسی و زیست محیطی که نسبت به امنیت ملی فرع محسوب میشوند، قرار گیرد و جایگاه و اهمیت آن در حد امنیت ملی است (مختاري و همکاران،.(23:1391 از این رو تحقیق در خصوص وجود امنیت در جامعه ضروري می نماید.
