بخشی از مقاله
چکیده
در حدود 60 تا 70 درصد کل هزینههای تولیدی مرغداری را خوارک طیور به خود اختصاص میدهد و70 درصد از هزینه کل خوارک را نیز انرژی خوراک به خود اختصاص داده است. بنابراین توجه به آن بخش از اجزای جیره که وظیفه تامین انرژی خوارک را بر عهده دارند، بسیار با اهمیت خواهد بود. پرندگان خوراک را برای تامین انرژی مورد نیاز خود مصرف میکنند. پرنده آنقدر به خوردن خوراک ادامه میدهد تا انرژی مورد نیاز روزانه خودش را تامین کند. در نتیجه سطح، نوع چربی و تراکم انرژی جیره بر مقدار خوارک مصرفی پرنده تاثیر گذار خواهد بود. از مهمترین روشهای بهبود بهرهوری در صنعت پرورش طیور استفاده از مواد و منابع خوراکی است که از یک طرف تامین کننده نیازهای ضروری حیوان بوده و از طرف دیگر برای تولید کننده مقرون به صرفه باشد. افزودن چربی به مقدار کم در جیره غذایی طیور منجر به افزایش خوش خوراکی، کاهش گرد و غبار، افزایش سطح انرژی جیره و همچنین تحریک رشد حیوان میشود. از چربیهای گیاهی و حیوانی در تغذیه طیور به عنوان منبع انرژی استفاده میشود ولی لازم است که شرایط فیزیولوژیکی، سازگاری دستگاه گوارش، سلامتی طیور و اقتصادی بودن و نوع چربی ذخیره شده در حفره شکمی و کبد بررسی شود. بهطور کلی هدف ما در این تحقیق بررسی اثر جایگزینی روغن پسماند رستوران با روغن سویا همراه با افزودن مکمل آنتی اکسیدانت تجاری در کل جیره بر عملکرد و خصوصیات لاشه جوجههای گوشتی میباشد.
واژههای کلیدی: روغن پسماند رستوران، روغن سویا، آنتیاکسیدانت تجاری، جوجه گوشتی
-1 مقدمه
در شرایط عادی و در مرغداریهای صنعتی، دانه ذرت منبع اصلی و عمده تأمین کننده انرژی جیره میباشد. کشور ایالات متحده آمریکا یکی از کشورهای مهم در تأمین ذرت جهان میباشد. پیشبینی میشود که در آینده ، قیمت دانه ذرت مورد نیاز برای مرغداریها افزایش یابد، دلیل این امر این است که کشور آمریکا در حال تولید متانول از ذرت میباشد. این کشور از متانول به عنوان جایگزینی برای سوختهای فسیلی همچون نفت در صنایع خود استفاده میکند. بنابراین با کاهش ذخایر سوختهای فسیلی و جایگزینی چنین سوختهایی با متانول، امکان دارد که مرغداران با تامین ذرت ارزان قیمت دچار مشکل شوند. بنابراین از همین حالا باید به فکر تامین بخشی از انرژی جیره با سایر اقلام خوراکی انرژی زای ارزان قیمت باشیم.چربی ها و روغن ها در رژیم غذایی طیور، ضمن تأمین انرژی خوراک، در بهبود ترکیب اجزای لاشه مرغ، نقش مؤثری دارند. مصرف روغن در رژیم خوراک طیور، سبب بالا رفتن انرژی موجود در غذای آنها می گردد، رژیم های غذایی پرانرژی موجب تسریع رشد و بهبود تبدیل خوراک می گردد و نتیجه آن، افزایش سودآوری برای مرغدار خواهد بود.
تحقیقات اولیه نشان داد که چربیهای افزوده شده به خوراک گونههای مختلف حیوانات بهخوبی توسط آنها مورد استفاده واقع میشود و در بسیاری از موارد موجب بهبود عملکرد آنها میگردد - ماو، . - 1995 چربیها استفاده از انرژی را برای طیور بیش از آنچه انتظار میرود افزایش میدهند این اثر بهنام اثر افزایشی انرژیزایی چربیها شناخته شده است که بواسطه چند عامل عمده مانند طولانی تر شدن زمان عبور غذا در دستگاه گوارش در اثر افزودن چربی و در نتیجه بهبود میزان هضم و جذب سایر مواد مغذی، کمتر بودن اتلاف حرارتی جیره مکمل شده با چربی و در نتیجه استفاده بهتر از انرژی جیره و نیز افزایش جذب اسیدهای چرب به جهت مناسب شدن نسبت اسیدهای چرب غیر اشباع به اشباع حاصل میشود - نیتسان و همکاران، . - 1997 چربیها علاوه بر داشتن مقدار زیادی انرژی، موجب کاهش گرد و غبار ناشی از خوراکهای آردی گردیده وافزایش مصرف آن را موجب میشوند - انسمینگر و همکاران، . - 1990 با این وجود مزیتهای افزودن چربی تنها زمانی موثر می باشد که سایر مواد مغذی جیره نسبت به سطح انرژی متوازن شوند - لیسون و همکاران، . - 1996 چربی سرعت عبور مواد خوراکی خورده شده را در دستگاه گوارش کاهش میدهد که این امر، جذب مواد مغذی موجود در جیره را بهبود میبخشد، چربیها برای افزایش سود اقتصادی در مرغداریها و جهت افزایش انرژی در جیرهی طیور مورد استفاده قرار میگیرند - پیبلیس و همکاران، . - 1977
تحقیقات صورت گرفته بر روی روغن پسماند رستوران و روغن سویا
صحتی و همکاران - 1389 - در آزمایشی دریافتند که استفاده از سطوح مختلف روغن بازیافتی و سولفات مس در صفات لاشه بجز چربی بطنی در بقیه صفات معنیدار نبود. کمترین درصد چربی بطنی در گروه تغذیه شده با جیره شاهد 300 + میلیگرم در هر کیلوگرم سولفات مس بدست آمد. استفاده از سطوح مختلف روغن بازیافتی با سولفات مس و بدون سولفات مس در پایان دوره آزمایشی تاثیر معنی داری بر عملکرد نداشتند. نتیجه گیری شد که در جوجههای گوشتی استفاده تا 4 درصد از روغن بازیافتی به همراه 300 میلیگرم در کیلوگرم سولفات مس بدون داشتن اثرات سوء بر عملکرد و صفات لاشه جوجههای گوشتی امکان پذیر است. نخستین تحقیق پیرامون فساد روغنها و چربیها طی سرخ کردن مواد غذایی توسط انجمن تحقیقات چربی آلمان در سال - 1973 - انجام گرفت. تحقیقات این انجمن در مورد چربی مورد استفاده برای سرخ کردن نشان داد که این روغنها زمانی فاسد می گردد که بو و مزه آن در ارزشیابی حسی غیر قابل پذیرش باشد، غلظت اسیدهای چرب اکسید شده نامحلول در پترولیوم اتر آن به 1 درصد برسد و نقطه دود آن کمتر از 170 درجه سانتی گراد باشد.
در آزمایشی بالوی و کاسکان - 2000 - در مکمل سازی جیرههای جوجههای گوشتی با استفاده از چربیهای مختلف از قبیل پیه گاو و جیره حاوی روغن سویا و روغن کلزا و جیره با استفاده از مخلوط این چربیها نتیجه گرفتند که مصرف غذا برای چربی پیه گاو بیشترین و برای جیره حاوی چربی روغن کلزا کمترین بود. میانگین خوراک مصرفی در کل دوره اختلاف معنیداری نشان نداد که این امر می تواند به علت هم انرژی بودن تمام جیرههای آزمایشی باشد، زیرا انرژی مصرفی عامل بسیار مهمی در تنظیم مصرف خوراک می باشد. در آزمایشی توسط آزمن و همکاران - 2004 - با استفاده از روغن دانه سویا به عنوان منبع انرژی و اسیدهای چرب اشباع نشده در جیره غذایی جوجههای گوشتی استفاده کردند و نتیجه گرفتند که مقدار اسیدهای چرب اشباع شده در پوست و چربیهای شکمی کاهش یافته و از سوی دیگر مقدار اسیدهای چرب غیر اشباع چند گانه - عمدتاً اسید لینولئیک - در پوست، چربیهای شکمی و عضله سینه به طور معنیداری افزایش یافت. بر اساس مطالعات ویلوردی و همکاران - 2004 - استفاده از روغن سویا منجر به افزایش وزن، خوراک مصرفی و بهبود ضریب تبدیل خوراک گردید.
عملکرد آنتی اکسیدانت تجاری
آنتیاکسیدان مولکولی است که قابلیت آهسته کردن یا جلوگیری از اکسید شدن سایر مولکولها را دارد، اکسیداسیون یک واکنش شیمیایی است که الکترونها را از یک ماده به ماده اکسید کننده منتقل میکند. این واکنشها رادیکالهای آزادی تولید میکنند که شروع کننده واکنشهای آسیب رسان به سلول هستند. آنتی-اکسیدانها با برداشتن رادیکالهای آزاد واسطهای باعث پایان دادن به این زنجیره واکنشها میشوند و از سوی دیگر با اکسید کردن خودشان، سایر واکنشهای اکسیداتیو را مهار میکنند - باری و همکاران، . - 2007 معمولا یکی از مهمترین راههای فسادگوشت و فرآورده های آن، اکسیداسیون چربی یا بخش چرب آنها است. بررسیهای مختلف نشان داده که کاربرد آنتی اکسیدانهای مصنوعی میتواند از فساد اکسیداتیو گوشت گاو، طیور، ماهی و فرآوردههای آن جلوگیری نماید - فرد وان، . - 2005 جانگ و همکاران - 2010 - نشان دادند که افزودن آلفاتوکوفرول استات به جیره سبب کاهش میزان شاخص TBA میگردد