بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به بررسی تأثیر پوشش مادر در اشعار برجسته عربی و فارسی معاصر پرداخته و در ابتدا با گریزي به آیات قرآن، ذکر مختصر آیاتی از آن و نگرش به دید الهی، به اصل موضوع حجاب پرداخته و سپس وارد این مبحث در شعر عربی و فارسی معاصر شده و نمونه اي از اشعار برجسته ي شاعران هر دو زبان را بیان نموده و سر انجام به این نتیجه رسیده ایم که در اثر تعاملات و ارتباط هاي این دو زبان با یک دیگر اشتراکات و تشابهات فرهنگی و اعتقادي زیادي در میان آنها پدیدار شده است، دستهاي از شاعران عرب و فارس زبان کاملاً مخالف حجاب بوده و آن را موجب عقبماندگی زن میدانستند و دستهاي دیگر، از پوشش سالم زنان در جامعه حمایت کرده و آن را از نشانه هاي زن مسلمانان دانسته و براي تربیت فرزندانی صالح، مهم قلمداد کرده اند. اما نکته مهم آن است که تمامی شاعران، عفت و عصمت را شرط مهم براي زن و مادر تلقی کرده و لیکن در شکل اجراي آن با هم اختلاف نظر داشته اند. ناگفته نماند که این نگرش ها تحت تأثیر جریان سیاسی، مذهبی و فرهنگی زمانه خود بودند.
واژگان کلیدي: حجاب، قرآن کریم، شعر عربی و فارسی معاصر
مقدمه
جایگاه و اهمیت وجود مادر در رشد و تربیت کودك و جامعه بر هیچ کس پوشیده نیست. موضوع حجاب و نه فقط شکل ظاهري آن، بلکه عفاف، پوشش و حیاي زن که روزي مادر نسل آینده میشود، در تربیت و رشد تأثیرگزار است و از جمله موضوعات مهمی است که شاعران معاصر عرب و فارس زبان در رد یا وجوب آن، بسیار سرودهاند؛ البته گروهی مخالف حجاب و گروهی موافق ولی در نهایت، همگی موافق عفاف زن هستند و هم اکنون نیز مسئله پوشش و حجاب، موضوعی است که در هر دو جامعه از جایگاه ویژه اي برخوردار است و به شدت تحت تأثیر عقائد، رویکرد و نگرش هاي آنان می باشد که بر فکر و سخنشان اثر نهاده است. به همین سبب در ابتدا به بررسی آیاتی چند در مورد حجاب از منظر قرآن کریم ذکر کرده و سپس به بررسی این مقوله در اشعار شاعران برجسته هر دو زبان پرداخته ایم و در پایان به نتایجی دست یافته و آنرا بیان می کنیم.
سوال پژوهش آیا حجاب زن در رشد و تربیت کودك تأثیر گذار است؟
نقش حجاب و پوشش مادر و تأثیر آن در شعر عربی و فارسی معاصر چگونه است؟ نگرش شاعران هر دو زبان به پوشش زن چگونه است؟
روش پژوهش روش تحقیق در این پژوهش استنباطی- تحلیلی و بر اساس منابع کتابخانه اي و اینترنتی انجام گرفته است و سعی بر این است
با انتخاب اشعار شاعران برجسته معاصر به تأثیر عمیق حجاب مادر در رشد و تربیت کودك بپردازیم. شایان ذکر است این پژوهش رهیافتی نو در ادبیات تطبیقی دو زبان عربی و فارسی معاصر دارد.
-1 حجاب در قرآن کریم
قرآن کریم که منبع اصلی و کتاب آسمانی مسلمانان است در دو سوره نور و احزاب آیاتی در مبحث حجاب و پوشش انسان به ویژه زنان آورده است که ما دراین پژوهش این آیات را مختصرا این چنین دسته بندي می کنیم:
-1-1 حجاب چشمی
- نور» - 30/ به مردان مؤمن بگو تا چشمها را از نگاه ناروا بپوشند.«
- نور» - 31/به زنان مؤمن بگو تا چشمها را از نگاه ناروا بپوشند.«
این دسته از حجاب را هم به مردان و هم به زنان سفارش کرده است و آن را از نشانه هاي ایمان می داند.
-2-1 حجاب گفتاري نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب گفتاري زنان در مقابل نامحرم است:
- احزاب» - 32/پس زنها نازك و نرم با مردان سخن نگویید؛ مبادا آن که دلش بیمار - هوا و هوس - است به طمع افتد.«
-3-1 حجاب رفتاري نوع دیگر حجاب و پوشش قرآنی، حجاب رفتاري زنان در مقابل نامحرم است. به زنان دستور داده شده است به گونهاي راه نروند
که با نشان دادن زینتهاي خود باعث جلب توجه نامحرم شوند