بخشی از مقاله
چکیده
تعیین ساختار سرمایه یکی از اساسی ترین عناصر در بیشینه سازی ثروت سهامداران است. هر شرکتی بهترین روش ترکیب منابع تامین مالی را انتخاب کند باعث افزایش ارزش سهام داران خواهد شد. از این رو هدف این پژوهش، مطالعه تاثیر روش های تامین مالی بر ارزش افزوده اقتصادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
بدین منظور یکصدویازده شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره 1391-1385 بهره گیری از روش پانل دیتا مورد بررسی قرار گرفته اند. این مطالعه تمرکز بر اثر چهار متغیر تامین مالی حقوق صاحبان سهام، تامین مالی از طریق بدهی، و تامین مالی از طریق بدهی و صاحبان سهام در دوره های قبل درنظر گرفته شده اند. نتایج مطالعه حاکی است که بین ارزش افزوده اقتصادی و تامین مالی از طریق حقوق صاحبان سهام رابطه معناداری وجود دارد. همچنین نتایج حاکی است که بین این دو متغیر رابطه مثبتی وجود دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که بین ارزش افزوده اقتصادی و تامین مالی از طریق حقوق صاحبان سهام رابطه معنادار از نوع مستقیم وجود دارد.
1مقدمه
ارزش افزوده اقتصادی یک معیار عملکرد تلقی می شود که به کنترل کل ارزش ایجاد شده شرکت پرداخته و تصویر واقعی از ایجاد ثروت برای سهامداران ارائه می کند - رهنمای رودپشتی و همکاران،. - 1385 این شاخص توسط استرن استوارت ایجاد شد تا به بیان چالش هایی که شرکت ها در زمینه اندازه گیری عملکرد مالی مواجه اند بپردازد .ایجاد بهبود در ارزش افزوده اقتصادی به معنای افزایش ثروت سهامداران است - رهنمای رودپشتی وهمکاران، . - 1388 همانطور که اشاره شد ارزش افزوده اقتصادی روش اندازه گیری ارزش اقتصادی یک کسب و کار بعد از در نظر گرفتن کل هزینه سرمایه می باشد - هزینه بدهی و هزینه حقوق صاحبان سهام - در صورتی که اغلب روش های سنتی فقط بدهی را در حساب های هزینه قلمداد می کند.
ارزش افزوده اقتصادی یک معیار مؤثر در کیفیت سیاستهای مدیریتی و به عنوان شاخص قابل اتکایی از نحوه رشد ارزش شرکت درآینده است. با بهره گیری از چنین شاخصی سرمایه گذاران درباره فروش و نگهداری سهام، اعتباردهندگان درباره میزان اعطای اعتبار خود و مدیران درباره عملکرد خود در بخشهای مختلف شرکت قضاوت خواهند کرد.
طبق تحقیقات انجام شده، در دنیای اطلاعات نامتقارن، مدیران در مقایسه با سرمایه گذاران از اطلاعات برتری برخوردار هستند و تصمیم مدیران در مورد نحوه تامین مالی - افزایش سرمایه یا ایجاد بدهی - حاوی اطلاعات تازه ای درباره ارزش ذاتی شرکت و یا دورنمای آتی آن به سرمایه گذاران می باشد. بر اساس این معیار. ارزش یک شرکت به دو عامل بستگی دارد: - 1 بازده سرمایه به کار گرفته شده شرکت و - 2 هزینه سرمایه به کار گرفته شده شرکت.
بنابراین. تفاوت بین ارزش افزوده اقتصادی و سایر معیارهای ارزیابی عملکرد در این است که تلاش می شود تا هزینه کلیه منابع تامین مالی در نظر گرفته می شود. در این پژوهش سعی بر آن می شود تا با استفاده از اختلاف قیمت خرید و فروش ارزش افزوده اقتصادی محاسبه شده و تاثیر آن بر طرق تامین مالی شرکت سنجیده شود. بنابراین در این تحقیق برآنیم که معنادار بودن ارزش افزوده اقتصادی را با تامین مالی بررسی کنیم یا به عبارت دیگر پژوهش حاضر به دنبال یافتن پاسخی درباره این پرسش است که:
آیا بین ارزش افزوده اقتصادی و روش های تامین مالی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران رابطه معناداری وجود دارد یا خیر؟
در ادامه ابتدا مبانی نظری و پیشینه پژوهش ارائه می گردد و به دنبال آن فرضیه های پژوهش، نحوه آزمون فرضیه ها و جامعه و نمونه آماری پژوهش توضیح داده می شود. در قسمت پایانی، یافته ها و نتایج پژوهش نیز بیان می شود.
.2 مبانی نظری پژوهش
ارزش افزوده اقتصادی معیار اندازهگیری عملکردی است که راههای منجر به افزایش یا از بین رفتن ارزش شرکت را به درستی محاسبه مینماید. این معیار نشان دهنده سود باقیمانده پس از کسر هزینههای سرمایهای است. با توجه به پیشرفتهای علمی انجام شده و نیز تکامل بشریت و نیاز به استفاده از معیارهای دقیق جهت سنجش ارزش افزوده اقتصادی، نخست به بررسی دیدگاه ارزیابی متوازن پرداخته خواهد شد.
دیدگاه ارزیابی متوازن از سال 1992 توسط کاپلن و نورتون مطرح و به مرور زمان و با استفادههای مختلف به سه دوره تفکیک شد. روشهای مختلفی از جهات متفاوت برای ارزیابی عملکرد وجود دارد ولی آنچه بیشتر مدنظر است بعد مالی است
از نظر مالی روشهای ارزیابی عملکرد به چهار دسته ذیل تقسیم میشوند شایان ذکر است این چهار دسته از بعد میزان اطلاعات مورد نیاز هم طبقهبندی شده است :
1 -روشهائی که در آنها از اطلاعات حسابداری برای ارزیابی عملکرد استفاده میشود و همان سیستمهای مایل همانند نسبتهای مالی بازده دارایی و ارزش سهام و ... هستند - جهانخانی و ظریف فرد، . - 1374
-2 روشهائی که ترکیبی از اطلاعات حسابداری و بازار را برای ارزیابی عملکرد مورد استفاده قرار میگیرد، مانند نسخههای مختلف کیوتویین و یا نسبت قیمت به درآمد
3 - نسبتهائی که با استفاده از دادههای مدیریت مالی مورد استفاده قرار میگیرند مانند بازدهی هر سهم و بازده اضافی هر سهم - پناهیان، . - 1382
4 -نسبتهائی که علیرغم استفاده از اطلاعات حسابداری معیارهای اقتصادی هستند مانند ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده بازار - آندرسون ، . - 2004
از دیدگاه حسابداری ارزش افزوده اقتصادی عبارت است از تفاوت بین سود خالص عملیاتی بعد از مالیات و هزینه سرمایه. بنابراین ارزش افزوده اقتصادی متفاوت از ابزارهای سنتی سنجش سود حسابداری مانند سود هر سهم و... است زیرا کل هزینه های تامین سرمایه را درنظر می گیرد
ارزش افزوده اقتصادی از حاصلضرب تفاوت بین نرخ بازده ونرخ هزینه سرمایه در مبلغ سرمایه بدست می آید:
:نرخ بازده سرمایه نرخ بازده سرمایه به شرح ذیل محاسبه می شود:
NOPAT=هزینه کاهش ارزش موجودی ها - +صرفه جویی مالیاتی هزینه بهره-هزینه بهره - +سود خالص حسابداری پس ازکسرمالیات+هزینه معوق+هزینه مزایای پایان خدمت کارکنان+هزینه مطالبات مشکوک الوصول +هزینه کاهش ارزش سرمایه گذاری ها
capital=ذخیره کاهش ارزش سرمایه گذاریها+ذخیره کاهش ارزش موجودیها+بدهیهای بهره دار+جمع حقوق صاحبان سهام - +هزینه های پرداختنی - بدهی بابت هزینه های معوق+ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان+ذخیره مطالبات مشکوک الوصول «:نرخ هزینه سرمایه Cدر واقع متوسط موزون هزینه سرمایه - WACC - است.
منظورازهزینه سرمایه متوسط موزون بازدهی موردانتظار مدعیان شرکت براساس سهمشان درتامین نقدینگی شرکت است.
